’A ha’amana’o, ’a ha’amana’o

Purera’a Noera a te Peresidenira’a Mātāmua nō 2023

Tracy Y. Browning

Tauturu piti i roto i te peresidenira’a rahi o te Paraimere

Sābati 3 nō Tītema 2023

I te vāhi e orahia nei e au, fātata i te ’ōmuara’a nō Novema, e au ē te tomo atu ra te nātura e hā’ati nei iā’u i roto i te hō’ē ta’otora’a maemae. Te hehera’a o te mau rao’ere matie e pūpūhi nei ’e e fa’a’oto nei i te hīmene marū nō’u i te tau hotura’a rā’au ’e i te tau ve’ave’a, tē monohia nei e te mau tumu rā’au e vai taha’a noa nei ’e i te ’āhehe o te topara’a o te mau rau marō i ta’ahihia e tō’u ’āvae. ’Ia ’oti te ’oa’oara’a, e mamū te mau manu ’e e morohi atu te hau’a no’ano’a o te mau rao’ere ’e o te mau pua nā roto i te mata’i. E pāhe’e atu te mau mea o te ao nātura ’o tā’u e fa’atū’ati nei i te hinuhinu o te ora nō te hō’ē tau, ’e i roto i te hau ato’a ’e i roto i te ’ā’anora’a e vai nei i muri iā’u—’a hope ai te matahiti mai te reira ato’a te huru ’e nā mua noa a’e e morohi ai iā’u ’ia ’oa’oa noa—tē tae mai nei te ō o Noera.

’E i roto i tō’u poro o te ao rahi a te Atua, tē ha’amana’o nei au. Tē ha’amana’o nei au i te tau’a i te mau tumu rā’au e vai matie noa, ’e e pūhi nei i te no’ano’a o te rā’au, te hau’a tehutehu ’e te hau’a o te repo fenua. Tē ha’amana’o nei au i te mā’imira’a i te mau pua ’e i te mau hotu ’ura pa’o ’aore rā te ’uo’uo ’ana’ana ’e ’ia fa’aro’o i te mau hīmene Noera matarohia e fa’atae nei i roto i te mau māfatu, i te mau fare ’e i te mau vāhi ha’amorira’a i te porora’a te « ’oa’oa i tō te ao », ’a mā’imi ai au i te mau tāpa’o o Noera ’o tē « hīmenehia nei e tō te ra’i ’e te nātura » ’e ’o vau, ’e ’o tē ani mai nei iā’u ’ia ha’amana’o.

Te hō’ē o te mau fa’ahiahiara’a o teie tau, e au ra ē tē rave nei te tā’āto’ara’a o te ao keresetiāno ’e e rave rahi i rāpae’au mai i tō tātou mau ’ōti’a fenua, i te mā’imira’a marie ’e i te fa’a’īra’a i tō rātou orara’a i te mau tāpa’o o te ha’amana’ora’a i te taime Noera.

Noera ’o te ’ē’aturu ïa ’o tā tātou e rave nei nō te arata’i ia tātou i te matahiti ’āpī. ’E ’a haere ai tātou nā reira, tē ’ani-manihini-hia nei tātou ’ia feruri i te temeio a « te Atua, [’o] Iehova, ’o tei hāmani i te fenua ē tae noa atu i te hope’a ra »,¹ ’o tei fānau-ha’eha’a-hia i roto i te ’oire o Davida ’e « te vai-noa-ra’a i roto i tā te pua’a vaira’a mā’a, ’ua vehīhia i te ’ahu ».² ’A tere pererina ai tātou nō te Noera, e nehenehe paha tātou e hi’o ia tātou iho ’ei mau tāne ’e ’ei mau vahine pa’ari o te tau ’āpī, e hi’o ra paha i te mau feti’a i ni’a roa i te mau tumu rā’au rao’ere ’eta’eta ’e i te mau mori e ’ānapanapa ra e ’ati a’e ia tātou ’e « rahi roa atu ra tō [tātou] ’oa’oa »³ i te mau tāpa’o tei tu’uhia i mua ia tātou nō te arata’i ’e nō te ’āvei i tō tātou tere ia Iesu Mesia ra, iāna ’o ’oia « te māramarama o teie nei ao ».⁴ ’Ia hau’a noa atu tātou i te no’ano’a o te namurea e māaveave ra i teie tau, penei a’e nō te fa’aha’amana’o ia tātou ’ia ’āfa’i mai i te mau tao’a hōro’a i te « Tamaiti a te Atua ora »⁵—’eiaha i « te auro, ’e te tāpau libano, ’e te mura »⁶ i te hō’ē rā tusia ha’amorira’a o tō tātou « ’ā’au ’oto ’e te vārua tātarahapa ».⁷ ’E nō rātou i rotopū ia tātou e here nei ’e e aupuru māite nei i te mau tamari’i, ’ua riro paha tātou mai te mau tīa’i māmoe i teie mahana « i te tīa’ira’a i tā [tātou] mau nana »⁸ i te fa’aro’ora’a i te mau melahi o te ao nei, tei tonohia mai e te Fatu nō te ani manihini ia rātou « ’eiaha e mata’u » nō te mea tē haere mai nei rātou ma te mau fa’a’itera’a i te vāhi tei reira tō tātou Fa’aora.⁹ ’Aita ānei tātou e ha’amana’o ra i te muhumuhura’a i roto i te tari’a o te mau tamari’i « i te parau maita’i ’o te riro ’ei ’oa’oara’a » ’ei ’itera’a papū ? ’E ’ia tae noātu i te taime e ’ite ai rātou ma te rahi o te tamari’i i te mau ’ū o Noera, te ’ute’ute ’e te matie, te auro ’e te ’uo’uo, e ha’amana’o rātou i te tusia tara’ehara pōra’o ’ore ’e te ateate o tō rātou Fa’aora ’o Iesu Mesia, ’o tei pūpū nō rātou te ō o te fa’aorara’a ’e o te ora ’āpī ’e te mure ’ore.

Nā roto i te ’ōro’a Noera, e rātere vārua tātou i Betelehema nō te fa’ari’i i te hō’ē ’itera’a pāpū nō tō tātou Fa’aora ’o Iesu Mesia, ’e i muri iho ’ia ’āfa’i atu i teie ’itera’a pāpū i mua ma te arero matara noa ’e te mau ’āvae ’e te mau rima tei ineine nō te « fa’a’ite hua »¹⁰ ’e ’ia fa’a’ite pāpū atu i te mau mea ato’a tā tātou i ’ite nō ni’a iāna. E nehenehe tātou e rave i te reira pererina i te Fa’aora ra nā roto i te ha’amana’ora’a.

Tē hōro’a nei te Atua ia tātou te ō nō te ha’amana’ora’a, ’ia ’ore tātou e ’aramōina i te Ta’ata Hōro’a, ’ia ti’a ia tātou ’ia putapū i tōna here fāito ’ore nō tātou ’e ’ia ha’api’i mai tātou i te here iāna ’ei fa’aho’ira’a. Tē a’o nei te peropheta tāhito ra ’o Moroni ia tātou ’ia ha’amana’o tātou ē, « nō ’ō mai te mau hōro’a maita’i tāta’itahi i te Mesia ra ».¹¹ ’Aita tō tātou Fa’aora e hōro’a nei mai tā tō te ao e pūpū nei—nō te taime poto, ma’iti’iti ta’ata, pau-haere-noa. Tē pā nei Iesu Mesia i te mau ō vai māoro, ’oia ato’a te mau ō e tītauhia, ’oia ho’i :

Te mau ō o te Vārua, mai te ’ite, te pa’ari, te ’itera’a pāpū ’e te fa’aro’o.¹²
Te ō o te Vārua Maita’i.
Te ō o te ora mure ’ore.

’E ’a feruri noa ai tātou i te roara’a o tō tātou orara’a i te mau « ō maita’i », te mea rarahi ’e te mea iti ’o te tae mai ia tātou ra, e ’ite ānei tātou i te rima o te Fatu i te fa’aorara’a ia tātou, i te ha’apūaira’a ia tātou, ’e i te ’āfa’ira’a mai ia tātou te tāmarūra’a ?

Noa atu i te tahi taime tē ātea ra tō tātou vairua ’e tō tātou māfatu iāna, tē ha’apāpū nei tāna vai-tāmau-ra’a mai ia tātou ē, ’aita tātou i mo’ehia i te Fatu—i te Noera ānei ’aore rā i te tahi ’ē atu taime. ’Ua poro te Fatu ē, ’ua nana’ohia tātou i roto i tōna ’apu rima.¹³ Tē mau pāpū noa ra tāna mau fafaura’a. Tē ha’amana’o nei ’oia i te mau fafaura’a tāna i rave ’e ’o tātou ’e tō tātou mau metua. Tē fa’aro’o nei ’e tē ha’amana’o nei ’oia i tā tātou mau pure i tō tātou Metua i te ao ra, e nā roto ānei i te tūturira’a , ’aore rā te tāparura’a tātou iāna nā roto mai i tō tātou mau vaira’a ’ahu ’aore rā, ’a tāpe’a ai tātou i te mau parau anira’a i roto i tō tātou māfatu. Tē ha’amana’o nei ’oia, mai tā te peresideni Russell M. Nelson i ha’api’i, « ’ia tomo mai i roto i te orara’a o te feiā e ti’aturi iāna ».¹⁴ Tē ha’amana’o nei ’oia i te fa’a’ore mai i tā tātou mau hara i te mau taime ato’a e tātarahapa ai tātou. Tē ha’amana’o nei ’oia i te paraparau ia tātou nā roto mai i te pāpa’ira’a mo’a ’e te mau peropheta, nō te tauturu ia tātou ’ia ’ite fa’ahou mai i te ’ē’a o te ho’ira’a i te fare—noa atu e aha te āteara’a ’e te maorora’a o tō tātou mo’era’a. ’E tē ha’amana’o nei ’oia i te tono mai i tōna Vārua nō te tāmau noa i te ’aro ’e tātou, ’a tūtava ai tātou i te tāpe’a i tā tātou fafaura’a mo’a « i te ha’amana’o ā iāna ».¹⁵

’Ua ha’api’i te peresideni Spencer W. Kimball : « ’Ia ’imi ana’e ’outou i roto i te buka fa’atoro parau te ta’o faufa’a roa a’e […] e riro [te reira] ’o te parau ha’amana’o. Nō te mea ’ua rave ’outou pā’āto’a i te mau fafaura’a[,]… tō tātou hina’aro rahi roa a’e ’o te ha’amana’ora’a ïa ». Tē nā ’ō fa’ahou ra ’oia, « nō reira, tē haere nei te mau ta’ata ato’a i te purera’a ’ōro’a i te mau mahana sābati ato’a—nō te rave i te ’ōro’a mo’a ’e nō te fa’aro’o i te mau tahu’a ’ia pure, ‘’e i te ha’amana’o ā iāna ē a muri noa atu, ma te ha’apa’o maita’i i tāna mau fa’aue tāna i hōro’a mai ia rātou ra’ […] Ha’amana’o ’o te ta’o ïa. Ha’amana’o ’o te fa’anahora’a ïa ».¹⁶

E fa’aitoito te ha’amana’ora’a i te Atua ia tātou ’ia fa’a’ama i tō tātou mana o te haerera’a i mua i te pae vārua, ’e tē ani manihini mai nei ia tātou ’ia rave ma te rāve’a hanahana. ’A feruri i teie mau ha’api’ira’a ’o tā te peresideni Nelson i ani mai ’ia ha’amana’o tātou :

« ’A vaiiho i te Atua ’ia upo’oti’a i roto i tō ’outou orara’a » ’e « ’a hōro’a iāna i te hō’ē tuha’a ti’a o tō ’outou taime ».
« ’A ’imi ’e ’a tīa’i i te mau temeio ».
« E fa’a’ore i te mau tāma’ira’a i roto i tō ’outou […] orara’a ».¹⁷ ’e ’ia riro ’ei ta’ata fa’atupu hau.¹⁸

E riro paha Noera ’ei taime nō te pāhono i te reira mau anira’a manihini ’e nō te tāipu mai ma te pipiri ’ore i roto i tō tātou mau hia’ai nātura, ’ia ha’amana’o rahi atu ā ia Iesu Mesia, ’ia ’ara maita’i i te ferurira’a i ni’a i te temeio o tōna fānaura’a, ’e ’ia putapū ’e ’ia rave mai te au i te hō’ē nino’a mana’o rahi o te auhoara’a ’e te mau tamari’i a te Atua. Te mau tāpa’o o te ha’amana’ora’a tei mātarohia i te tau Noera, e mea pinepine i te ’itehia mai teie i muri nei :

’A ha’amana’o i te fa’atae atu i te mau mea hina’arohia i te mau hoa, te mau fēti’i ’e i te feiā ’e’ē.
’A ha’amana’o e hōro’a i te mau ō ’ei tāpa’o nō te fa’a’ite i te here.
’A ha’amana’o ’ia riro ’ei rima hōro’a i te feiā i roto i te hepohepo ’e ’ia fa’ari’i poupou i te feiā e tomo mai i roto i tō tātou mau fare.
’A ha’amana’o i te ha’apāpū i te faufa’a rahi o te ha’aputuputura’a fēti’i ’e i te mau peu tumu ’o te fa’ariro ia Noera ’ei mea ta’a ’ē ’e te pāpū maita’i.

Nō te rahira’a, i teie tau o te matahiti, tō tātou here hōhonu i te fa’aineinera’a i taua ā mau mā’a nei, te fa’ati’ara’a i te mau ’ā’amu fēti’i e tano, ’e te fa’anehenehera’a i tā tātou mau tumu rā’au Noera i te mau ’una’una ’o tā tātou e fa’atautau i te mau matahiti ato’a, e mau fa’a’ana’anataera’a faufa’a rahi ïa ’o te fa’aherehere i tō tātou hia’ai ihotumu ’ia ha’amana’o i te mau ’itera’a ’o tā tātou e hina’aro ’ia vai noa mai. E riro te mau tamā’ara’a ta’a ’ē, te tahi mau ’ā’amu ’e te mau mea o te tau fa’afa’aeara’a ’ei ha’amana’ora’a nō tā tātou ha’aputura’a ha’amana’ora’a. ’Oia ato’a tō tātou mau hia’ai onoono ’ia riro ’ei ta’ata hōro’a a’e i teie tau o te matahiti, e nehenehe e ’ume mai i te ara maita’i i ni’a i tō tātou hina’aro ’ia ha’amana’o ’ia riro ’ei ta’ata ’ā’au mēhara. Te here ta’a ’ē ’o te ’āpe’e mai ia tātou ’ia piri mai te Noera, ’ua riro ato’a ïa ’ei rāve’a ’o te hōro’a mai ia tātou e fa’atumu i tā tātou mau tītaura’a ’e i tā tātou mau ’ohipa i ni’a ia Iesu Mesia : « ’A ha’amana’o, ’a ha’amana’o ’ia ha’amau i tō [’outou] niu i ni’a i te papa o tō tātou Tāra’ehara, ’o te Mesia, te Tamaiti a te Atua ».¹⁹ ’A ha’amana’o ē, ’a piri atu ai tātou i te hope’ara’a o te matahiti ’e ’a tāhiti atu ai tātou i ni’a te ’ē’aturu i te mea ’āpī—’ei mau tāne ’e ’ei mau vahine pa’ari, ’ei mau tīa’i ara māite—e mea nā roto i te pūai o te rima o te Fatu²⁰ tātou e nā reira ai.

Nō reira, noa atu te vāhi i reira ’outou e ora ai nā te ao nei, ’a ha’amana’o i te ’ara māite i te raura’a o te mau tāpa’o ’o tē ani manihini nei ia ’outou ’ia ’imi i te Mesia. I roto i te mau mea ato’a tā tātou e fa’atumu nei i teie tau o te matahiti, ma te mau arohara’a tāta’itahi ’o tā tātou e fa’atae nei, nō te ta’ata tāta’itahi ’o tā tātou e ha’amana’o nei, ’eiaha ’ia mo’ehia ia tātou i te ha’amana’o i te ta’ata Hōro’a mau—’o ’Oia ’o tē ’ore roa e ha’amo’e ia tātou ’e ’o tē hōro’a mai ia tātou te mana nō te ha’amana’o iāna nā roto i tōna Vārua, i te Noera ’e i te mau taime ato’a. ’Ua hōpoi mai ’oia [te Mesia] « te ’oa’oa i te ao nei » ’e tē ani manihini nei i tō tātou māfatu « ’ia fa’aineine nōnā i te hō’ē vāhi »²¹ nō te fa’ari’i i tō tātou Ari’i. ’O ’oia te niu pāpū i ni’a i te reira tātou e rātere ai. ’O ’oia te māramarama o te ao nei ’e te Tamaiti a te Atua ora. Tē fa’a’ite pāpū nei au i tōna i’oa mo’a, ’o Iesu Mesia, ’āmene.