Na Mana ni iVolanikalou
Na ivolanikalou e vaka na pakete cina lalai ka dau vakararamataka na noda vakasama ka vakarautaki kina na veituberi kei na veivakauqeti mai cake.
O ikeda eda yaco mai ki na itutu ni vunau oqo ena gauna ni koniferedi eda vakila na kaukauwa ni nomuni masu. Eda gadrevi ira, ka keimami vakavinavinakataki kemuni ena vukudra.
Sa kila tu na Tamada Vakalomalagi ni kevaka me da gadreva me da toso me vaka e vinakati ena bula oqo, ena gadrevi me da sotava na veibolebole eso. Eso na bolebole oqori ena vovoleka sara me rawai keda. Sa vakarautaka o Koya na iyaragi me vukei keda me da qaqa ena bula vakatovolei oqo. E dua na iyaragi oqori sa ikoya na ivolanikalou.
Ena loma ni veitabayabaki, sa vakauqeti ira kina na tagane kei na yalewa digitaki na Tamada mai Lomalagi me ra kunea, ena veituberi ni Yalo Tabu, na iwali ni veileqa dredre duadua ni bula. Sa vakauqeti ira kina na Nona italai vakadonui oqo me ra vola na iwali oqori me vaka e dua na ivolavakarau vei ira na Luvena era vakabauta na Nona ituvatuva ni veivakabulai ka vakakina na Luvena Daulomani, o Jisu Karisito. Sa vakarawarawataki tu vei keda na veituberi oqori mai na iyau talei eda vakatoka me ivolayavu ni cakacaka—oqori na, Veiyalayalati Makawa kei na ka Vou, na iVola i Momani, na Vunau kei na Veiyalayalati, kei na Mataniciva Talei.
Me vaka ni ra volai na ivolanikalou mai na veitaratara veivakauqeti ni Yalo Tabu, era sa ka dina taucoko sara ga. Me da kakua ni leqataka na kedra dodonu na ivakavuvuli era tu ena ivolayavu ni cakacaka, me vaka ni ra a yavalati ka uqeti o ira era a vola na ivolanikalou mai vua na Yalo Tabu.
Na ivolanikalou e vaka na pakete cina lalai ka dau vakararamataka na noda vakasama ka vakarautaki kina na veituberi kei na veivakauqeti mai cake. E rawa ni ra yaco me ra idola ni sala ni veitaratara kei na Tamada mai Lomalagi kei na Luvena Lomani o Jisu Karisito.
E vakarautaka na ivolanikalou na kaukauwa ni lewa ki na noda ivunau ena gauna e vakadewataki kina vakadodonu na veika eda tukuna. E rawa ni yaco me ra itokani yalodina ka rawa ni da raica ena veivanua kecega kei na veigauna kecega. Era na tu ga ena veigauna era gadrevi kina. Na kedra vakayagataki e vakarautaka e dua na yavu ni dina ka rawa ni vakayadrata na Yalo Tabu. Na kena vulici, vakasamataki vakatitobu, vakasaqarai, ka cavuqaqataki na ivolanikalou e vaka ni da vakatawana tiko e dua na drowa ni faile vata kei ira na itokani, veika yaga, kei na veika dina ka da na rawa ni vakayagataka ena dua ga na gauna e rawa, ena dua ga na vanua e vuravura.
E rawa ni yaco mai na kaukauwa levu ena kena cavuqaqataki na ivolanikalou. Me cavuqaqataki e dua na ivolanikalou sa ikoya me da bukia e dua na veitokani vou. E vaka na noda raica vou e dua e rawa ni veivuke ena gauna ni leqa, me dau veivakauqeti ka veivakacegui, ka me ivurevure ni veivakayaloqaqataki me baleta na veisau e gadrevi. Me vakaoqo, na noqu vulica me rawa niu cavuqaqataka na same oqo sa ivurevure ni kaukauwa kei na kila ka vei au:
“A nei Jiova ko vuravura kei na ka kecega sa sinai kina; A veivanua kei ira era sa tiko kina.
“Ni sa tauyavutaka ko koya ena wasa levu, Ka sa vakataudeitaka ena wai drodro.
“Ko cei ena cabe ki na ulunivanua i Jiova? Se ko cei ena tu ena nona yasana tabu?
“O koya sa liga savasava ka sa yalosavasava; O koya sa sega ni vagolea cake na yalona ki na ka walega; Ka sa sega ni bubului vakailasu.
“Ena sa vakalougatataki mai vei Jiova ko koya, ka na vakadonui mai vua na Kalou na nona ivakabula” (Same 24:1–5).
Na kena nanumi vakatitobu e dua na ivolanikalou vakaoqori ena dusimaki vinaka kina na bula. E rawa ni tauyavutaka na ivolanikalou e dua na yavu ni veitokoni. E rawa ni vakarautaki kina e dua na ivurevure levu ni itokani ka ra dau tu vakarau me ra vukei keda. Ena yaco me itokani tudei ka na sega ni vakaluluqataki ena toso ni gauna na cavuqaqataki ni ivolanikalou.
E rawa ni yaco me idola ni ivakatakila ka dauveituberi kei na veivakauqeti ni Yalo Tabu na kena nanumi vakatitobu na ivolanikalou. Na ivolanikalou e rawa ni vakamaravutaka e dua na yalo veilecayaki, ka vakaceguya, soli inuinui, ka vakalesui mai na yalodei vua e dua ena nona dau saga me vorata na veibolebole ni bula. E tu kina na kaukauwa levu me veivakabulai ni bolei na lomada ena noda vakabauta tiko na iVakabula. E rawa ni vakatotolotaka na vakabulai ni yago.
E rawa ni solia vei keda na ivolanikalou na veibalebale duidui eso ena gauna duidui eso ni noda bula me vakatau ena veika eda gadreva. E rawa ni duidui na ibalebale ni dua na ivolanikalou eda dau wilika wasoma ena veigauna eda sotava kina e dua na bolebole vou ka na veivakabulabulataki ka vakavure vakasama ena noda bula.
O dau vakayagataka vakacava na ivolanikalou? O dau vakatakilakilataka beka na nomu ilavelave? O dau volavola beka e tutuna me rawa ni o nanuma tiko kina na veituberi vakayalo se dua na ka a vakatavulica vei iko e dua na lesoni bibi? O dau vakayagataka beka na ivolayavu kece ni cakacaka, oka kina na Veiyalayalati Makawa? Au sa dau kunea na veidina vakamareqeti ena veidraunipepa ni Veiyalayalati Makawa ka ra idola yaga ni yavu ni dina ka dau dusimaka na noqu bula kei na ivalavala me ivurevure ena gauna au via wasea kina e dua na itukutuku ni kosipeli vei ira eso. Oqori na vuna au taleitaka kina na Veiyalayalati Makawa. Au raica na veivatu talei vakamareqeti ni dina ni ra robota tu na kena veidraunipepa. Me vakaoqo:
“A sa kaya ko Samuela, sa vinakata li ko Jiova na isoro kama kei na imadrali, me vaka sa vinakata ko koya sa talairawarawa ki na vosa i Jiova? Raica, sa vinaka na talairawarawa ka ca na isoro; sa vinaka na vakarorogo ka ca na uro ni sipi tagane” (1 Samuela 15:22).
“Mo vakararavi vei Jiova ena vu ni yalomu; Ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua.
“Mo vakarorogotaka vua na nomu sala kecega, Ia ena vakadodonutaka na nomu ilakolako ko koya.
“Mo kakua ni nanuma ni ko sa vuku: mo rerevaki Jiova ka lako tani mai na ca. …
“Na luvequ mo kakua ni beca ni sa vakavulici iko ko Jiova; se yalowai ni sa vunauci iko ko koya:
“Ni sa ikoya sa lomana ko Jiova sa vunauca ko koya; me vaka sa ia na tamata vua na luvena sa vinakata ko koya.
“Sa kalougata na tamata sa kunea na vuku, kei na tamata sa rawata na yalomatua” (Na Vosa Vakaibalebale 3:5–7, 11–13).
Na veiyalayalati Vou talega na ivurevure ni dina vakadaimani:
“Sa kaya vua ko Jisu, Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega.
“A imatai ni vunau oqo, ka levu.
“A sa tautauvata na kena ikarua, Mo lomana na kai nomu me vaka ko lomani iko.
“Sa vu ni vunau taucoko kei ira na parofita na vunau e rua oqo” (Maciu 22:37–40).
“I Saimoni, I Saimoni, raica sa kerei kemudou ko Setani, me tauvuloni kemudou me vaka na witi:
“Ia kau sa masulaki iko me kakua ni malumalumu na nomu vakabauta: ia ni ko sa saumaki tale mo vakataudeitaki ira na wekamu.
“A sa kaya vua ko koya, Au sa vakarau meu lako vata kei kemuni ki na vale ni veivesu, ki na mate talega.
“A sa kaya ko koya, Au sa kaya vei iko Pita, ni se bera mada ni tagi edaidai na toa, ko na cakitaka mada vakatolu na nomu kilai au. …
“Ia sa dua na vada sa raici koya ni sa tiko voleka i na buka, ka vakaraici koya matua, ka kaya, Ko koya talega oqo ka tiko kaya.
“A sa cakitaki koya ko koya, ka kaya, Yalewa, au sa sega ni kilai koya.
“A sa dede vakalailai ga a sa duatani tale sa raica, ka kaya, Ko iko talega e dua vei ira. A sa kaya ko Pita, Ko iko, e segai koi au.
“Sa oti tale e dua na auwa sa mai vakadinadina matua sara e dua, ka kaya, Sa dina ga sa tiko kaya ko koya oqo, ni sa kai Kaleli.
“A sa kaya ko Pita, Ko iko, au sa sega ni kila na ka ko sa kaya. Ia ni sa vosa tiko ko koya sa tagi sara na toa.
“A sa vuki na Turaga ka vakaraici Pita. A sa nanuma ko Pita na vosa ni Turaga ni sa kaya, ni sa bera ni tagi na toa ko na cakitaki au mada vakatolu.
“A sa lako ki tautuba ko Pita, ka tagi vakalevu sara” (Luke 22:31–34, 56–62).
Sa mosi dina na yaloqu ena vuku ni ka a yaco kivei Pita ena gauna o ya.
Sa vakalougatataka vakalevu sara na noqu bula na ivolanikalou oqo mai na Vunau kei na Veiyalayalati: “Mo kakua mada ni vunautaka na noqu vosa, ia mo vulica taumada mo kila ena qai sereki na wa ni yamemu; ia, kevaka ko sa qai via vunau, sa na soli vei iko na noqu Yalo Tabu mo vunautaka kina na noqu vosa, ia era na qai vakabauta na tamata ena kaukauwa ni Kalou” (V&V 11:21).
Ena noqu vakatulewa, na iVola i Momani e vakatavuvulitaka sara vakamatata ka vakaukauwa na dina. Me vakaoqo:
“Ia mo dou vakamalumalumutaki kemudou, dou talairawarawa ka yalomalua, mo dou vakamasuti rawarawa ka sinai ena loloma kei na vosota vakadede, ka yalomalua ena ka kecega; ia mo dou gugumatua ka muria tikoga na ivunau ni Kalou; ia mo dou kerea vua na veika kecega dou sa vinakata, vakayago se vakayalo; dou vakavinavinakataka vua na Kalou na veika kecega sa solia vei kemudou.
“Ia me tu vei kemudou na vakabauta, na i nuinui kei na loloma, dou na qai uasivi sara ena cakacaka vinaka” (“Alama 7:23–24).
Kei na dua tale:
“Sa dau vosota vakadede na loloma, sa yalovinaka, sa sega ni vuvu, sa sega ni viavialevu, sa sega ni qara na ka me nona ga, sa sega ni cudrucudru, sa sega ni dauloma ca, sa sega ni rekitaka na ca, ia sa rekitaka ga na dina, sa ubia na ka kecega, sa vakabauta na ka kecega, sa vakanuinuitaka na ka kecega, sa vosota na ka kecega.
“Ia oi kemudou na wekaqu lomani, kevaka sa sega vei kemudou na loloma, dou sa ka walega, raica sa sega ni mudu na loloma. Ia, mo dou kabita na loloma ni sa uasivi, baleta ni na mudu mai na ka kecega—
“Ia sa vu mai vei Karisito na loloma sa uasivi sara, ka sa ia tikoga ka sega ni mudu, ia sa kalougata ko koya sa kunei vua na loloma oqo ena siga mai muri.
“Oi kemudou na wekaqu lomani, mo dou masuta na Tamada ena yalomudou taucoko me vakasinaiti kemudou ena loloma oqo, io na loloma sa solia vei ira era sa muria na Luvena ko Jisu Karisito ena yalodina, mo dou yaco kina mo dou luve ni Kalou; ia ni sa rairai mai ko Koya, eda na tautauvata kaya, ni da na raica na matana dina; ia me da rawata na inuinui oqo ka vakasavasavataki me vaka sa savasava ko Koya.” (Moronai 7:45–48).
E dau taleitaka na iVola i Momani na watiqu vakamereqeti o Jeanene. Ena nona gauna ni itabagone, ni yabaki tinivakacaca, sa yaco me yavu ni nona bula. Sa ikoya e dua na ivurevure ni ivakadinadina kei na veivakavulici ena nona gauna ni kaulotu ena vua-i-ra kei Amerika. Ni keirau veiqaravi ena buturara ni kaulotu mai Cordoba e Argentina, a dau vakauqeta vakaukauwa sara na vakayagataki ni iVola i Momani ena neirau sasaga ena cakacaka ni kaulotu. A vakadeitaka ena nona gauna taumada ni bula o Jeanene ni ra dau vakalougatataki ena dua na ikuri ni Yalo ni Turaga, ka ra na guta vakalevu cake me ra talairawarawa ki na Nona ivakaro, ka dua na nodra ivakadinadina qaqa cake ena vakalou ni Luve ni Kalou, o ira era dau wilika e veigauna na iVola i Momani.1 Au sega ni kila na levu ni yabaki, ni dau roro mai na mua ni yabaki, au na dau raici koya ni dabe malua toka, ka vakaotia tiko vakamalua na iVola i Momani ena dua tale na gauna ni se bera ni cava na yabaki.
Ena 1991 au gadreva meu solia e dua na iloloma duatani ni Siganisucu vei iratou na noqu matavuvale. Ena kena volai na vakayacori ni gagadre oqori, a volai kina vakaoqo ena noqu ivolaniveisiga yadua: “Sa 12:38 ena yakavi, Vukelulu, 18 ni Tiseba, 1991. Au se qai vakacavara sara ga e dua na katokatoni ni iyaloyalo ena i Vola i Momani me baleta na noqu matavuvale. Oqo e dua na ka ka vakalevutaka cake na noqu ivakadinadina ni cakacaka vakalou oqo ka vaqaqacotaka e lomaqu e dua na gagadre meu kila vakavinaka cake na veidraunipepa me vakaturuma mai na ivolanikalou oqo na dina me ra vakayagataki ena noqu veiqaravi vua na Turaga. Au taleitaka na ivola oqo. Au vakadinadinataka mai yaloqu ni dina, ni a vakarautaki me baleta na nodra vakalougatataki na Mataqali i Isireli, kei na veitikina sa roboti vuravura raraba tu. O ira kece era na vulica na kena itukutuku ena yalomalua, ena vakabauti Jisu Karisito, era na kila na kena dina ka ra na kunea e dua na iyautalei me na kauti ira ki na marau cecere, na vakacegu, kei na rawa ka ena bula oqo. “Au vakadinadinataka ena veika tabu kece sara, ni sa dina na ivola oqo.”
Me da vakatara me noda na vutuniyau ni veivakalougatataki ka yaco mai ena kena vulici na ivolanikalou, sa noqu masu, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.