Te tā’āto’ara’a o te ’ā’au
’Ia hina’aro tātou i te Fa’aora ’ia ha’ama’ue ia tātou i ni’a i te ra’i, ’eiaha ïa tā tātou pūpūra’a iāna ’e i tāna ’evanelia i te ’ohipa tāu’a ’ore ’e te tāmau ’ore.
E ō nōna
Tau mahana noa hou ’oia ’a hōro’a ai i tōna ora nō tātou, tei te hiero Iesu Mesia i Ierusalema, tē hi’o ra i te ta’ata tē hōro’a ra i tā rātou mau ō i te pu’era’a tao’a o te hiero. « E rave rahi te feiā tao’a i tu’u i te moni rahi i roto », ’ei reira tae mai nei te hō’ē vahine ’ivi veve, « ’ua tu’u mai ra i e piti lepeta i roto. » E moni ha’eha’a roa, ’aita paha ïa e faufa’a e tai’o atu.
’Ua mau rā te mata o te Fa’aora i ni’a i terā ō tei hi’ohia ’ei mea faufa’a ’ore. ’E nō tōna ho’i putapū rahi roa i te reira, « ’ua parau atu ra Iesu i tāna mau pipi, nā ’ō atu ra ia rātou, ’Oia mau tā’u e parau atu ia ’outou nei, E rahi tā teie nei vahine ’ivi tao’a ’ore i tu’u i roto i te puera’a tao’a nei i tā rātou ato’a :
« E ti’ahapa ho’i nō tā rātou tao’a rahi tā rātou i tu’u i roto, ’āre’a ’oia ’ua hope roa āna tao’a ri’i nava’i ’ore i te tu’uhia e āna i roto ».1
I teie hi’ora’a ’ōhie, ’ua ha’api’i mai te Fa’aora e nāhea i te hi’o i te fāito faufa’a o te mau ō i roto i tōna bāsileia—e mea ta’a ’ē ho’i i tā tātou huru hi’ora’a i te fāito faufa’a o te mau mea. I te Fatu, te faufa’a o te ō, e fāitohia ïa e ’ere nā ni’a i te ’āpī i te pu’era’a tao’a, nā ni’a rā i te hope’a o te reira i ni’a i te ’ā’au o te ta’ata hōro’a.
I tōna ’āruera’a i teie nei ’ivi iti ha’apa’o maita’i, ’ua hōro’a mai te Fa’aora i te hi’ora’a nō te fāito i tō tātou ti’ara’a pipi i roto i te mau mea ato’a. ’Ua ha’api’i Iesu ē, rahi noa atu te ō ’e ’aore rā iti noa atu, tītauhia rā te tā’āto’ara’a o te ’ā’au.
Tē tāvevohia nei teie parau tumu i roto i te tāparura’a a te peropheta Amaleki o te Buka a Moromona : « ’Ia haere mai ’outou i te Mesia, i Tei Mo’a i ’Īserā’ela nei, ’e ’ia fāri’i i tāna fa’aorara’a, ’e te mana nō tāna fa’aorara’a. ’Oia ïa, ’a haere mai iāna, ’e ’a pūpū mai i tō ’outou mau vārua ato’a ’ei ō nāna ».2
Nāhea rā ïa tātou ? E rave rahi ho’i o tātou, terā huru fāito pūpūra’a ma tō tātou vairua ato’a, e au ē e’ita e haere. ’Ua oti a’ena tātou i te huti-haere-hia. Nāhea pa’i tātou e fa’aau ai i te mau tītaura’a e rave rahi o te orara’a ’e te hina’aro ’ia pūpū i tō tātou vairua tā’āto’a i te Fatu ?
Pēnei a’e te fifi, ’o te mana’ora’a ïa ē e fa’aau ra, e tātuha’a maita’i ïa i tō tātou taime nā ni’a i te mau ’ohipa e ’umeume nei ia tātou. ’Ia hi’o tātou mai te reira, e tuha’a ïa tā tātou pūpūra’a ia tātou ia Iesu Mesia i roto i te mau mea e fa’aō i roto i tā tātou tārena apiapi. E hi’ora’a ’ē paha ïa tē nehenehe e fa’a’ohipa.
Fāino : Mai te ta’ahira’a pere’o’o ta’ata’ahi
Mea au roa nā māua ta’u vahine ’o Harriet e haere nā ni’a i te pere’o’o ta’ata’ahi. E rāve’a au roa nō te fa’ahā’ui’uti i te tino ’a fa’aea ai māua ri’i ana’e. ’Ia nā ni’a māua i te pere’o’o ta’ata’ahi, ’aita ato’a e pau roa tō’u aho, ’e e māta’ita’i māua i te fenua nehenehe ’ati a’e ia māua ’e e ’āparau ri’i ato’a māua. E mea varavara roa māua i te hi’o ē, ’aita ānei te pere’o’o ta’ata’ahi e ’opa roa ra i te hō’ē pae. E mea maoro māua i te ta’ahira’a i te pere’o’o ta’ata’ahi, ’aita māua e ha’apa’o ri’i a’e i te reira—e ’ohipa mātau ’e e ’ohipa mai terā noa nō māua i teienei.
’Ia hi’o rā vau i te ta’ata e ha’api’i ra i te ta’ahi i te pere’o’o ta’ata’ahi nō te taime mātāmua, e ha’amana’o vau ē, e ’ere i te mea ’ōhie i te vai ’āfaro i ni’a e piti huira hāoaoa. Tītauhia te tahi taime. Tītauhia te ha’api’ipi’ira’a. Tītauhia te fa’a’oroma’i. Tītau-ato’a-hia ’ia marua e hō’ē, e piti a’e taime.
Te rahira’a o tātou tei manuia i te haere ’āfaro nā ni’a i te pere’o’o ta’ata’ahi, ’ua ’ite ïa i teie mau ha’api’ira’a faufa’a rahi :
’Eiaha e hiʼo i te ’āvae.
E hi’o i mua.
E hi’o te mata i ni’a i te purūmu i mua ia ’outou. E rōtahi i ni’a i te tāpaera’a. ’A ta’ahi ai. ’E nō te fāino noa, e tere noa ïa, e haere i mua.
Mai te reira ato’a te mau parau tumu nō te fa’aau i tō tātou orara’a ’ei pipi nā Iesu Mesia. E ta’a ’ē te ’ōperera’a taime ’e te ito i roto i te mau ’ohipa e rave rahi nō terā ta’ata ’e terā ta’ata, ’e i terā taime o te orara’a ’e terā taime o te orara’a. Tā tātou rā ’ōpuara’a ’āmui ’e te rahi, ’o te pe’era’a ïa i te ’ē’a o tō tātou ’Orometua ia Iesu Mesia, nō te ho’i i mua i te aro o tō tātou Metua here i te ra’i ra. ’Ia vai tāmau noa teie ’ōpuara’a e ti’a ai, ’e te pāpū ato’a ho’i, noa atu ā ’o vai tātou ’e e aha te mea e tupu ra i roto i tō tātou orara’a.3
Ma’ue : Mai te rerera’a manureva
I teienei, nō te feiā tei au i te pere’o’o ta’ata’ahi, e mea maita’i ïa te fa’aaura’a i te ti’ara’a pipi i te ta’ahira’a pere’o’o ta’ata’ahi. Nō te feiā rā ’aita, ’eiaha e ha’ape’ape’a. Teie te tahi atu ā hi’ora’a, pāpū roa ē, e ta’a te mau tāne ato’a ’e te mau vahine ’e te mau tamari’i.
E nehenehe ato’a e fa’aau i te ti’ara’a pipi, mai te rahira’a o te mau mea o te orara’a, i te rerera’a manureva.
’Ua feruri a’enei ’outou i te fa’ahiahia o te hō’ē manureva horopātete rahi ’o tē ma’ue ’e ’o tē rere ra ? E aha te mea e fa’arere nehenehe nei i teie mau manureva i roto i te reva, nā ni’a i te mau moana ’e te mau fenua ?
Nō te fa’a’ōhie, e rere te manureva ’ia tere ana’e te mata’i nā ni’a i tōna pererau. Nā terā terera’a o te mata’i e taui i te tūra’ira’a mata’i i ni’a i te hō’ē vāhi e ma’ue ai te manureva. ’E nāhea ïa e nava’i ai te terera’a o te mata’i nā ni’a i te pererau ’ia ma’ue te manureva ? ’O te tūra’i i mua te pāhonora’a.
’Aita te manureva e pe’e i ni’a ’ia pārahi noa ’oia i ni’a i te tahua taura’a manureva. Noa atu ē e mahana mata’i, e’ita te manureva e ma’ue maori rā e tere ’oia ’e e haere i mua, ’ia nava’i ho’i te tūra’i nō te fa’a’ore i te mau pūai e tāpe’a ra iāna.
Mai te tere ’e te haerera’a i mua e fāino noa ai te pere’o’o ta’ata’ahi ma te ’āfaro, e tauturu ato’a te tere ’e te haerera’a i mua i te manureva ’ia pūai a’e i te ’umera’a ’e te maura’a i raro.
E aha ïa te aura’a nō tātou te mau pipi nā Iesu Mesia ? Te aura’a ra, ’ia hina’aro tātou i te orara’a au maita’i, ’e ’ia hina’aro tātou i te Fa’aora ’ia ha’ama’ue ia tātou i ni’a i te ra’i, ’eiaha ïa tā tātou pūpūra’a iāna ’e i tāna ’evanelia i te ’ohipa tāu’a ’ore ’e te tāmau ’ore. Mai te vahine ’ivi ra i Ierusalema, e mea tītau-roa-hia ’ia pūpū iāna i tō tātou vairua tā’āto’a. Pēnei a’e e ō na’ina’i, e mea tītauhia rā te ō nō roto mai i tō tātou ’ā’au ’e te vairua.
E ’ere te ti’ara’a pipi nā Iesu Mesia i te hō’ē o te mau mea e rave rahi e rave. ’O te Fa’aora te mana tūra’i nō te tā’āto’ara’a o te mau mea tā tātou e rave. E ’ere ’oia i te vāhi fa’afa’aeara’a i ni’a i tō tātou tere. E ’ere ’oia i te tahi atu purūmu nehenehe e haere ato’a atu, ’aore rā te tahi vāhi rahi e haere ato’a atu. ’O ’oia « te ’ē’a, ’e te parau mau, ’e te ora : ’aore roa e ta’ata e tae i te Metua ra, maori rā ’ei [ia Iesu Mesia]. »4 Terā tō tātou ’ē’a ’e tō tātou tāpaera’a hope’a roa.
E noa’a te fāino ’e te ma’ue ’ia « haere māite [tātou] i mua i te ti’a-māite-ra’a i te Mesia, ma te ti’aturi pāpū roa, ’e te here i te Atua e te ta’ata ato’a. »5
Te fa’atusiara’a ’e te ha’amo’ara’a
E aha ïa te parau nō te mau ’ohipa e rave rahi ’e te mau hōpoi’a e rave rahi i roto i tō tātou orara’a ? Fa’ata’a i te taime nō tō tātou feiā here iti, haere i te ha’api’ira’a, ’aore rā ha’api’i i te hō’ē tōro’a, ’imi i te moni nō te orara’a, aupuru i te ’utuāfare, tāvini i roto i te orara’a huira’atira—i hea pa’i e fa’aō ai ? Tē tāmarū nei te Fa’aora i tō tātou ’ā’au :
« ’Ua ’ite ho’i tō ’outou Metua i te ao ra ē, ’ua ti’a roa ’ia noa’a teie mau mea ato’a ia ’outou.
« ’A ’imi na rā ’outou nā mua roa i te bāsileia o te Atua ’e te parauti’a nāna ; ’e e ’āmuihia mai teie mau mea ato’a ia ’outou na. »6
E ’ere iho ā ïa i te mea ’ōhie.7 E tītauhia te fa’atusiara’a ’e te ha’amo’ara’a.
E tītauhia ’ia vaiiho i te hiti i te tahi mau mea ’e ’ia vaiiho ’ia hiti mai te tahi atu mau mea.
Te fa’atusiara’a ’e te ha’amo’ara’a e piti ïa ture nō te ra’i ’o tā tātou e fafau e ha’apa’o i roto i te hiero mo’a. E au ri’i teie nā ture, e ’ere rā hō’ē ā mea. Te fa’atusiara’a ’o te fa’aru’era’a ïa i te hō’ē mea nō te tahi atu mea faufa’a a’e. I muta’a ra, ’ua fa’atusia te mau ta’ata o te Atua i te mau fanau’a mātāmua o te nana nō te fa’ahanahana i te taera’a mai o te Mesia a te ’āti Iuda. I roto i te tua’ā’ai, ’ua fa’atusia te feiā mo’a ha’apa’o maita’i i tō rātou mau hina’aro, tō rātou orara’a fāna’o ’e tae noa atu tō rātou ora, nō te Fa’aora.
Tātou pā’āto’a e mau mea rahi ’e te na’ina’i tei tītauhia ’ia fa’atusia nō te pe’e hope atu ā ia Iesu Mesia.8 Nā tā tātou mau fa’atusiara’a e fa’a’ite i te mea tā tātou e ha’afaufa’a mau nei. E mea mo’a, ’e e mea fa’aturahia te mau fa’atusiara’a e te Fatu.9
E mea ta’a ’ē te ha’amo’ara’a i te fa’atusiara’a, teie hō’ē a’e tumu faufa’a rahi. ’Ia ha’amo’a ana’e tātou i te hō’ē mea, ’aita tātou e vaiiho nei i te reira ’ia pau i te auahi i ni’a i te fata. ’Aita, tē fa’a’ohipa nei tātou i te reira nō te tāvini i te Fatu. E pūpū tātou i te reira iāna ’e i tāna mau ’ōpuara’a mo’a.10 Tē fāri’i nei tātou i te mau tārēni tā te Fatu i hōro’a mai ’e e tūtava tātou i te fa’arahi atu ā i te reira, ’ia rahi roa atu, nō te tauturu rahi atu ā i te patura’a i te bāsileia o te Fatu.11
E mea iti roa o tātou tē anihia ’ia fa’atusia i tō tātou ora nō te Fa’aora. ’Ua ani-pauroa-hia rā tātou ’ia ha’amo’a i tō tātou ora iāna.
Hō’ē ’ohipa, hō’ē ’oa’oa, hō’ē ōpuara’a
’A tītau ai tātou i te tāmā i tō tātou ora ’e i te hi’o i te Mesia i tō tātou mau mana’o ato’a,12 e ha’amata te tahi atu mau mea i te tū’ati mai. ’Aita atu ra te orara’a mai te hō’ē tāpura ’ohipa roroa e ’ohipa rahi ’ia fa’aau.
I te hope’a, pauroa te reira mau mea, ’o te hō’ē noa ïa ’ohipa.
Hō’ē ’oa’oa.
Hō’ē ’ōpuara’a mo’a.
’O te ’ohipa herera’a ’e te tāvinira’a i te Atua. ’O te ’ohipa herera’a ’e te tāvinira’a i te mau tamari’i a te Atua.13
’Ia hi’o tātou i tō tātou orara’a ’e te hānere mea e rave, e tupu iho ā te mana’o tuauru. ’Ia hi’o tātou hō’ē mea—here ’e tāvini i te Atua ’e tāna mau tamari’i, ma te hānere huru rāve’a—e ’ohipa ïa tātou i ni’a i te reira mau mea ma te ’oa’oa.
Nā reira tātou e pūpū ai i tō tātou vairua ato’a—nā roto i te fa’atusiara’a i te mau mea ato’a e tāpe’a nei ia tātou ’e te ha’amo’ara’a i te toe’a i te Fatu ’e i tāna mau ’ōpuara’a.
E parau fa’aitoito ’e te ’itera’a pāpū
E au mau taea’e, e au mau tuahine, e au mau hoa, e mau taime e hina’aro ’outou ’ia rave rahi atu ā. ’Ua ’ite tō ’outou Metua here i te ra’i i tō ’outou ’ā’au. ’Ua ’ite ’oia ē e’ita e nehenehe e rave i te mau mea ato’a tā tō ’outou ’ā’au e tūra’i ia ’outou ’ia rave. E nehenehe rā ’outou e here iāna ’e e tāvini i te Atua. E nehenehe ’outou e fa’aitoito roa nō te ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a. E nehenehe ’outou e here ’e e tāvini i tāna mau tamari’i. ’E e tāmā tā ’outou mau tauto’ora’a i tō ’outou ’ā’au ma te fa’aineine ia ’outou nō te hō’ē ananahi hanahana.
E au ē, ’o te reira tā te vahine ’ivi i māramarama i mua i te pu’era’a tao’a o te hiero. Pāpū roa paha iāna ē, e ’ere i tāna ō e faufa’ahia ’Īserā’ela, e nehenehe rā e taui ’e e ha’amaita’i iāna—nō te mea, noa atu te na’ina’i, ’ua hope roa āna tao’a.
Nō reira, e au mau hoa, e au mau pipi here nā Iesu Mesia, « ’eiaha e fiu i te ravera’a i te ’ohipa maita’i, nō te mea tē ha’amau nei [tātou] i te niu nō te hō’ē ’ohipa faufa’a rahi roa. » ’E nā roto i te mau mea iti nei e tupu mai ai « tei rahi roa ra ».2
Tē parau pāpū nei au ē e parau mau teie, mai tā’u e parau pāpū ato’a nei ē ’o Iesu Mesia tō tātou ’Orometua, tō tātou Tāra’ehara, ’e tō tātou ’Ē’a hō’ē roa nō te ho’i i tō tātou ra Metua here i te ra’i. Nā roto i te i’oa mo’a o Iesu Mesia, ’āmene.