Yaed e Bay u Gilʼ e Muruwel Roraed
I gur ni gabe gay rogon e daba’ ni ngam ul’ul’ nga mm’on ko muruwel rom e gur e gelngin fare Galasia rok’ fare Tathapeg nike sulyarmen.
Ri gube meybil u fithik’ e yul’yul’ ko ayuw ko fare Kan ni Thothup ko chiney ni nggu weliy e t’ufeg rog, tin ni guba’adag, nge falfalaen’ rog nifan fapi members ko Fare Galasia ku Yesus Kristus ni fan ko Gidii’en Got ko Tin Tomur e Rran u dakean e fayleng ni ga’angin.
Tin ni Th’abi Tomur e Gidii’ ni Yib u Wagon
Fare duw ko 1947, e ke gaman 100 e duw ngay ni yibe taw e tin ni th’abi somm’on e pioneer ko Gidii’en e Galasia nga Salt Lake Valley. Bo’or e madnom ni yima tay nifan e binem e duw, bo’or e magar ni yima ognag nifan e pi gachalpen Yesus Kristus nra fal’agned e kanawo’, miyaed toey e nu’un, miyaed wuldug, miyaed tafna’ e ted.
President J. Reuben Clark, bin Somm’on e Counselor ko Presidency, e noen nifan ngak e pi pioneer ney ni yaed ba yul’yul’ ko fare general conference ko October 1947.
Ko mulwol rok’, me pinning President Clark e magar ngak e pi tiyugang’ ney nira powi’iyed e pi gidii’ ney ni milekag, ni fithinganraed e Brigham Young, Heber C. Kimball, Wilford Woodruff, Parley P. Pratt, nge ku boech e gidii’. Machane, rrin’ e biney ni gathi bachan ni ngeyag e tin nike mu’nag e pi gidii’ ney fa tin nikar chaggaed riy. Machane, ke rrin’ e biney ni ngeyag ni ngan nang fithinga e pi gidii’ ney ni dani yoloey fithinganraed ngalan e babyoren e chep ko Galasia. Fare fithingan ko mulwo rok e “Tin Tomur e Gidii’ ni Yib ko fare Wagon.”1
President Clark e weliy ni ga’angin nge gubin e pin’en nge tin ni’i gafgow fapi gidii’ riy nira milekagaed ko tin ni tomur e wagon ni yib ko kanawo’en e wagon ni yib u barba’ yu marikan nga barba’. Ognag e magar ngak e pi gidii’ ney ni dayma madnom nag, ni gubin e rran ngareb, reb e wik ngareb, nge reb e pul ngareb, nikar gafgowgaed i ful’ e qab ko urngin e wagon nibay nga mm’on roraed—nikar gelgaed ko pi momaw’ ney ni yib ngalan e kanawo’ roraed.
President Clark e yoeg, “Tin ni th’abi tomur e gidii’ ni yib u wagon era ul’ul’gaed nga mm’on, nikar magafgaed, nike malad ayraed, nib kirbean’ ya’an, nibay e mich roraed nib gel ni yead ba t’uf ku Got, ni fare gospel nike sulyarmen e bay nib riyul’, ni Somoel e powi’iy fapi mo’on ni yaed e bay nga mm’on.”2
Ke ning e mulwol rok ko pi thin ney: “Ngak e pi gidii’ ney ni rib sobut’aen’ laniyean’raed, nib gel e mich roraed, ma yaed bagel ko muruwel, ma yaed bagel ko par nib mat’aw, ma yaed bagel ko fal’ag tafenraed, ri gube ognag e t’ufeg rog, tayfan, nge liyor rog ngoraed.”3
Dani Achig e Pigpig Riy
Napan e 1990, President Howard W. Hunter, ni’ir e President ko fare Quorum ko fare Ragag nge L’agruwi Apostle ko ngiyal’ nem, me pii’ ba mulwol ko mornga’agen e members nge urngin e ayuw ni yaed be pii’ u fithik’ e yul’yul’ ma dariy fa buchu’uw e magar ni yibe pii’ ngoraed.
President Hunter ke weliy:
“Kanoeg e biney ni [mornga’agen Captain Moroni]:
“Faʼan gomanga gubin e gidiiʼ niki immoy, nge tin bay e chiney, nge tin ni bay yib, e boed rogon Moroni, ma musap gaed, fapi gelingin e infierno e manga boech ma kar chuw gaed ni gubinfen; arragon, ma fare moʼoniyanʼ e dabiyog ni nge suwey e pi gumʼirchaʼ ko gidiiʼ (Alma 48:17).
“Bugthin ni rib gel’ angin ngak e biney e mo’on ni bee’ ni yimanang mornga’agen mab gel. … L’agruw e guruy nga tomuren ma kubay reb e thin ni mornga’agen Helaman nge pi walagen ni pumo’on, ni ku ta’ab gelngin e pigpig nikar rrin’ ni woed Moroni, nibe ga’ar:
“Ere chiney e musap gaed, i Helaman nge pi walagen e de thil rogon e pigpig roraed ngakʼ fapi gidiiʼ ni boed ni rinʼ Moroni’ (Alma 48:19).”
Ul’ul’ President Hunter, “Biney e be yipfan, ni aram ni dariy fan ni Helaman e bo’or e pin’en ni rrin’ ni dani yo’or e gidii’ ni manang ni woed Moroni, machane ir e ka’i pigpig; ni woed, ni ka’i pigpig make pii’ e ayuw ni woed Moroni.”4
Me mulwol President Hunter ngodaed ni nga pigpig gaed. Me ga’ar: “Fa’anra gara thamiy ni pin’en ni gabe rrin’ e biney e duw fa tin nga mm’on e duw e dar yo’or nag e gidii’ ni manangem, ma dabi kirbaen’um ngay. Oran e gidii’ ni th’abi fel’ e gidii’ ni’i moey nib fos e dani yo’or e gidii’ ni manang mornga’agen. Mu pigpig maga mon’og, u fithik’ e yul’yul’ nib mith mornga’agen.”5
Yaed e Bay u Gilʼ e Muruwel Roraed
Rib falfalaen’ug ngay ko Members ko Galasia nib pag e million ni yaed be yib e daba’ ngak fare Tathapeg6 ma yaed be athamgil ni yaed be yean nga mm’on u dakean fare pi’i kanawo’en e motochiyel ulan fare wagon—ni yaed be pigpig nib alamrin. Mich rom nib gel ngak e Chitamangiy nu Tharmiy nge Somoel Yesus Kristus nge ngonglem ni damur susun nag, nge yafos ni gabe yibliy e be ayuwegneg ni nggu mang reb gachalpen Kristus nib fel’.
Gamed ba t’uf rog. Guba’adag med. Gube pining e magar ngomed. Ma gabe chiliy ngomed.
Bugithin ulan fare Babyor ku Mormon ni yib rok’ Samuel ni’ir fare Lamanite nibe weliy e thamiy rog nifan ngom.
“Musap bagaʼ ni oren i yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed, ma yaed be yaen nib gonop u pʼoewchen Got, ma yaed be guy rogon ni ngar fol gaed ko pi motochiyel rokʼ nge pi gamʼing rokʼ. …
“Arragon, gube yoeg ngomed, nib gaaʼ ni oren i yaed e be rinʼ e biney, ma yaed be athamgil ni darur chachalban gaed u fithikʼ e lʼagaenʼ ni gomanga yog nra feked e tin kubay i walagraed iyaen ko fare tamilang u morngaʼagen e tin riyulʼ.”7
Mich u wun’uy ni fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen e pumo’on nge bpin ni yaed ma sap nag fapi gidii’ ni yigoyaed roraed ulan e mo’olung ko Galasia ni ngar pired nga charenraed. Yaed be ul’ul’ ni yaed be pii’ e “t’ufeg ngak e pi’in nib t’uf e ayuw roraed,”8 ni yaed be rrin’ ni gathi bachan e ngan ognag e magar ngoraed fa thin ko sorok.
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen e mabgol nge bitir ni yaed be pii’ e ayuw ngak bee’, reb e galibthir, fa bitir nibe pigpig ko reb e liw ko tiyugang’ ulan e Galasia rok’ Somoel nike sulyarmen. Ngongol roraed ni dar thil, mab mith mornga’agen, ma baga’ ni danur guy e chiney e be fal’ag kanawo’en fapi tawa’ath nifan e gidii’ nge tabinaew ni dabin nang mornga’agen e chiney machane ran nang mornga’agen ko bin migid e yafos.
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’en bee’, nike pii’ karu’ rok’ Got, sobutean’ gum’ircha’enraed ni kiyaed be sul biyay Ngak,9 ni yaed be kalngaen’ ko pi denen roraed, ma yaed be gay ma yaed be be’ech nag ma yaed be gol nagraed ko fare gelngin fare Bayul rok’ fare Tathapeg. Baed ngakʼ Kristus,10 ni gamed be sul ko fare pa’i kanawo’en e motochiyel ko denen nike fekmed ko fare “wuruʼ e woʼ miyaed malog”11 e rib ga’fan nib thothup ma rib mat’aw. Ma fa’anra yaedra athamgil nga mm’on ma dabra talgaed, ma arram ni yaed be dumow nag fare deg ko yafos roraed,12 “ko tin ni migid e mfen nge tin ni manechubog.”13
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen e gidii’ nib yul’yul’ ni yaed be ta’areb nagraed ngak fare Tathpeg u dakean fapi m’ag nge gam’ing ko gospel Rok’—ma bay ni dabiyag ni bachan boech ban’en ni dabiyag ni ngar thilyegned. Gube micheg nag ngom ni tin nibe tomal nag gum’ircha’em ma bachan e fol ni gabe tay nge yul’yul’ rom ni gabe pagem ko muruwel rok’ Got era tawa’ath nigem “e ra muguʼul ko re ngiyalʼ i nʼen ni baʼadag.”14 “Ra map e lu’ nnep’, me yib e felelan’ ni kadbul.”15
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen fapi gidii’ ni yaed be pilyeg e thin ma yaed be awfeg e thin u dakean e fayelng ni yaed be pigpig ngak Somoel ni yaed be ayuweg e pi tafagar roraed nge members ni ngar “rung’agned fare gospel ko [biroraed] e sabathin, nge [biroraed] e thin.16 Laman raed, ya’an e thin, nge pi babyor nikar pilyegned e thin riy e bay e tin nib riyul’ riy nib manechubog, machane in ni gadaed e manang raed fa be ognag e magar ngoraed. U dakean fare tawa’ath ko thin ni bo’or nikan tawa’ath nagraed riy, fapi gidii’ ni ta pilyeg thin nge awfeg e thin e yead be pigpig u fithik’ e athamgil, ni oren e ngiyal’, e dan nang ko mini’ ni yaed be pii’ e ayuw ko gidii’ ni ngar thapagned e tawa’ath ko mich ko tin ni bayra be’egned nge tin ni bayra rung’aged e thin rok’ Got.17
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen e mabgol ni yaed be cha’ariy fare m’ag ni ngan fakay e bitir min suguy dakean e fayelng ni yaed ba tawa’ath nibay gelngin raed ni ngar wagagaygaed pifakared ulan e mu’ulung ko sakrament. Ko fayleng ni kari gel e balyangaen’ riy nge wagagay ma dariy bee’ ni manang e muruwel rok’, tiney e gidii’ ni yaed be athamgil e dar sap ko tin nikemus ni yaed ba’dag; machane yaed be tay e yafos roraed nib ga’fan ko fare tonom rok e Chitamangiy nu Tharmiy nifan ngak pifak.
Bo’or e mabgol nibe pagaean’ ngak Got ko tin nib mat’aw nibay u gami’ircha’enread ko tin ni yaed be athapeg nge tin ni yaed ba’adag ni danra nanged ko wi’in era thap ngoraed. Yaedra “toer ngak Somol”18 ma dabra towasoriyed ni nge mada’ nag e rofen ni yaed ba’adag. “Ko somm’on ko fayleng ma dariy be’ ni rung’ag fa motoyil nga tel, fa guy nga owchen, I Got, ya fa’anra de mo’ ngom, u fal’ngin e pi n’en nikam fal’ag rogon nifan [ngoraed] ngak e pi’in nikar soen niged gur.”19
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen biyu’ nge biyu’ fapi tiyugang’ ko bitir nge sensey ko primary nima fanow nag fapi bitir ko Galasia ni gubin e rran ko Madnom.
Mu tafney nag gelngin nib manechubog e pi pigpig ney nibe pii’ gidii’—nge fapi tawa’ath ni rib fel’ nikan micheg nag ngak e pi’in nima machib ngak e bitir.
“Ere fek [Yesus] bochi tir nge sak’iynag u p’eowcherad: me longobiy pa’ ngak fachi tir me ga’ar ngorad,
“En nra ayuweg reb e pi bitir ney ni bochag, e ke ayuwegneg: ma en nra ayuwegneg e gathi kemus ni gag e be ayuwegneg, ya ku be ayuweg e en ni ir e ke l’oegeg ku gub.”20
Fare bugithin ni “yaed e bay u gilʼ e muruwel roraed” e be weliy mornga’agen e bitir ni yaed be pii’ e ayuw ngak e galibithir, fa reb e mitin nike gafgow ko chuchuw nibe ayuweg fak nike rus ni woed “ba lion nib bpin nibe matangiy e yiror” ko tabinaew rok,21 Members ko Galasia nima yib u mm’on ni ngan tabab me par ni tomur ni nge pii’ e ayuw ko ta’ar chia, nge pi’in nima pinning e tabinaew, tafagar, nge gidii’en e muruwel ni ngar bad ngar guyed, mar pii’ed e ayuw, mi yaed par.22
Kemus ni kugog ri’in e wo’en ni yibe ayuweg fapi m’ag ma yibe mang gachalpen Yesus Kristus ni woed gur ni gabe ul’ul’ nga mm’on ko fare “muruwel [rom].” Million wo’en e biney ni fapi Gidii’en Got ko Tin Tomur e Rran ni yaed be pii’ “ga’angin e yafos roraed’23 ngak Got e rayag ni ngan pire’eg ni Kristus e bay ni lukungun e tabinaew roraed nge lan e Galasia u dakean e fayleng.
Mu a’dag maga pigpig, maga motoyil maga fil, maga fanay maga mulwol nag, maga machib maga micheg u dakean fare Kan ni Thothup.ma kuʼun dag ngog u gelingin fare Kan ni Thothup. Baley niged e abich roraed, mar meybil gaed ni gubin e ngiyalʼ, mar monʼog ra monʼog gaed u fithikʼ e sobutʼaenʼ roraed, mar miyuluy ra miyuluy gaed nga fithikʼ e mich rokʼ Kristus, “nge madaʼ ko ngiyalʼ ni ke sug e yaʼel [roraed] ko falfalaenʼ nge gapasaenʼ, arragon, nge yaeni madaʼ ko ngiyalʼ ni ke folont make machalbog gumʼirchaʼ [raed], nib machalbog ni yib ni bachan … e kar og niged gumʼirchaʼ [raed] ngakʼ Got.”24
M’ag nge Mich
Tin tomur e gidii’ ko fare wagon, ni ka’ur pigpig gaed, nge gur ni gabe gay rogon e daba’ ni ngam ul’ul’ nga mm’on ko muruwel rok’ e gur e gelngin fare Galasia rok’ fare Tathapeg nike sulyarmen. Ni woed rogon ni micheg Somoel, “gubin e tafeen e pilung, mat’woy nge gelngiy, e ran dag ma raan pi’ ko pi’in nike athamgil nib gel ni fan ko fare gospel rok Yesus Kristus.”25
Gube micheg u fithik’ e falfalaen’ ni Chitamangiy nu Tharmiy he fare Fak nib T’uf Rok’ e yow bay ni yow fos me tin nikar michegnew e ba riyul’, u dakean fithingan Somoel Yesus Kristus, amen.