Koleka Elombe
Yesu Klsito azali te kaka elombe na biso; Azali Nkolo mpe Mokonzi na biso, Mobikisi mpe Mosikoli ya bato.
Uta 1856 kino na 1860, bankoto ya bapionie ya Basantu ba Mikolo mya Nsuka bakotisi biloko na bango na makalo mpo na bakilometele 1,600 ntango bakeyi mobembo na libulu ya Salt Lake. Mibu nkama moko na ntuku motoba na sambo eleki na poso oyo mpenza, na mokolo ya 4, mobu 1856, Mokambi Brigham Young akamwaki koyeba ete makalo mibale, ekambamaki na Edward Martin mpe James Willie, etambolaki kaka bakilometele minkama uta Salt Lake, na pene ya bokomi.1 Mokolo oyo elandaki mpenza, mosika te na esika tozali kosangana lelo, Mokambi Young atelemaki liboso ya Bansantu mpe alobaki: “Ebele ya bandeko na biso mibali mpe basi bazali na bisobe na makalo ya maboko, mpe esengeli bamema bango awa. … Kende mpe mema bato oyo sikawa na makalo.”2
Kaka mikolo mibale nsima, lisanga ya liboso ya basungi ekendaki mpo na koluka bawago ya bapionie.
Moto moko ya lisanga ebengami na nkombo ya Willie asosolaki mikakatano ya makasi na kokoma ya lingomba ya bosungi. Akabolaki ete: “Kaka ntango ezalaki komonana ete nyonso ekobunga, … mpe ntina moko ya kobikela ezalaki te, lokola nkake na likolo ya polele, Nzambe ayokaki mabondeli na biso. Feti ya libiki, komema bilei mpe biloko … , bayaki na miso. … Lolenge nini totondaki Nzambe mpo na libiki na biso.”3
Basungi oyo bazalaki bilombe mpo na bapionie, batiaki bomoi na bango moko na likama kati ya mipepe makasi mpo na komema bato mingi mpenza na bisika ya kimia. Elombe moko na bango ezalaki Ephraim Hanks.
Na katikati ya Sanza ya zomi, Hanks na kozanga boyebi ya ezalela ya makalo, azalaki kozonga na ndako naye na Salt Lake ntango na mobembo oyo, balamusaki ye na butu na mongongo ezalaki koloba, “Bato ya makalo na maboko bazali na nkpokoso, mpe bazali koluka yo; okokende mpe kosalisa bango?”
Na motuna wana ezali kobeta na makanisi na ye, azongaki mbango na Salt Lake City. Mpe nsima ya koyoka libyangi ya Mokambi Heber C. Kimball ya bato mususu ya bolingo malamu, na mokolo oyo elandaki Hanks akendaki, ye moko, na bosungi. Na kokende na lobango nyonso, azalaki koleka basungi mosusu na nzela mpe, sima kokoma naye na lisanga ya Martin, Hanks amikundolaki, “Elilingi oyo etutaki misu na ngai ntango nazalaki kokota na nganda na bango ekoki kolongua na makanisi na ngai te … [mpe] ezalaki na ntina ya kosimba makasi na motema.”4
Ephraim Hanks azwaki mikolo ebele kolekaka hema na hema mpo na kopambola baoyo bazalaki kobela. Alobaki ete “na bandakisa ebele, ntango tozali kosalisa bato ya maladi, mpe kobikisa bamaladi na nkombo ya Nkolo Yesu Klisto, bato oyo bazali konyokwama bakobika na mbala moko; babikisamaki mbala moko.”5 Ephraim Hanks akozala ntango nyonso elombe ya bapionie ya makalo oyo.
Lolenge moko na libiki wana ya ntina, milulu oyo epesaki nguya na babomoi na biso mpe kutu lisolo ya bomoi ya bato ezali mbala mingi eyano ya mikano mpe misala ya mibali mpe basi—bato ya ntoki minene, bato na mayele, bakambi ya mombongo, bato na politiki. Bato oyo ya kokamwa bazwaka mingi lokumu lokola bilombe, na bitumbelo mpe bikaniseli etongama mpo na kokanisaka makambo minene na bango.
Ntango nazalaki elenge mobali, bilombe na ngai ya liboso ezalaki bapoti mbangu. Makundoli na ngai ya kala ezali ya bosangisi ya bakalati ya lisano na bililingi mpe mitango ya basani ya lisano monene ya Baseball. “Losambo ya elombe” lokola mwana ekoki kozala na esengo mpe na ngambo te, lokola ntango bana balataka lokola bilombe oyo balingaka mingi na ntango ya Halloween. Atako tolingaka mpe totosaka mibali mpe basi ebele ya kitoko mpe boyebi mpo na makoki mpe makabo na bango, bonene ya motuya, oyo topesaka bango soki tolekisi yango, ekoki kokokana na bana ya Yisalaele kosambelaka mwana ngombe ya wolo na esobe ya Sinai.
Lokola mikolo, oyo ezalaki liboso esengo ya bomwana ekoki kokoma kobetisa libaku ntango “kosambela elombe” ya bato ya politiki, bakomi ya nsango na interneti, bapesi bopusi, bato ya masano, to bayembi esalaka ete tomonaka “koleka elembo”6 mpe kobosana makambo ya ntina mingi.
Mpo na bana ya Yisalaele, mokakatano ezalaki te wolo oyo bamemaki elongo na bango na mobembo na bango ya kokende na mokili ya elaka kasi ezali oyo bapesaki nzela ete wolo ekoma: ekeko, oyo ekomaki eloko ya losambo na bango, elongolaki likebi na bango na Yehova, ye moto akabolaki Mbu ya Motane mpe alongolaki bango na boombo. Likebi na bango na mwana ngombe ekimisaki makoki na bango ya kosambela Nzambe ya solo.7
Elombe yango—elombe na biso, sikawa mpe libela—ezali Yesu Klisto, mpe eloko nyonso to moto nyonso oyo azali kolongola likebi na biso na mateya na Ye, ndenge ezuami na makomi mpe na nzela ya maloba ya baprofeta ya bomoi, akoki kobebisa bokoli na biso na nzela ya mayokani. Mibu mingi yambo mokili oyo Ekelama, tozalaki kotalela Yesu Klisto ntango ekomaki polele ete mwango oyo epesamaki uta na Tata ya Lola, oyo ezalaki na libaku na biso ya kokola mpe kokoma lokola Ye, ekomaki kotiama ntembe.
Yesu Klisto azalaki kaka mokambi na kolongisa mwango ya Tata na biso te, kasi asalaki lisusu mosala ya motuya makasi na kosalema na yango. Ayanolaki na Tata na biso mpe amipesaki Ye moko lokola “lisiko mpo na banso,”8 mpo na kofuta nyongo oyo moko na moko na biso asengelaki kozua na nzela ya mbeba kasi kozanga makoki ya kofuta yango biso moko.
Mokambi Dallin H. Oaks ateyi ete, “[Yesu Klisto] asala makambo manso oyo masengeli mpo na mobembo na biso ya kufa kokende epai ya nsuka epesama kati ya mwango mwa Tata na biso na Lola.”9
Na elanga ya Getesemane, ntango akutanaki na mosala monene ya bongo, Mobikisi alobaki na mpiko nyonso ete, “Mokano na ngai esalema te, kasi bobele mokano na yo, esalema,” mpe amemaki likolo na Ye moko bampasi esangana, maladi, mpe minyoko mpo na masumu ya bato nyonso oyo bakobika na mokili.10 Na botosi ya kokoka mpe ya komipesa, Yesu Klisto akokisaki ekela eleki monene na bokeli bonso, oyo esukaki na lisekwa na Ye ya nkembo.
Na likita linene na biso ya kala te, Mokambi Russell M. Nelson akundolisaki biso: “Atako mituna to makambo nini bozali na yango, eyano ezwami ntango nyonso kati na bomoi mpe mateya ya Yesu Klisto. Boyekola mingi etali Bomikabi na Ye, bolingo na Ye, boboto na Ye, malongi na Ye, mpe nsango malamu na Ye ezongisami ya kobikisa mpe kokoba liboso. Botalela Ye! Bolanda Ye!”11 Mpe nakosepela kobakisa, “Bopona Ye.”
Na mokili oyo etondi na mikakatano, ekoki kozala komeka kobaluka na bilombe ya bato na molende ya kopesa bososoli na bomoi ntango mobulungano ekoki komonana to mpasi ekoki koleka. Tozali kosomba bilamba oyo bapeselaka lisungi, toyambaka ba politiki oyo balandaka, mpe tolandaka makanisi oyo bakabolaka na interneti. Yango ekoki kozala malamu mpo na mbongwana ya ntango muke, kasi esengeli tozala na bokebi mpo ete lolenge oyo ya kosambela elombe ekoma te mwana ngombe ya wolo na biso. Kopona malamu elombe ezali na mbano ya libela.
Ntango libota na biso tokomaki na Espagne mpo na kobanda mosala na biso lokola bakambi ya misio, tokutaki maloba ekabolama na Mpaka Neal A. Maxwell oyo ezali na motuya ya bilombe toponaka kolanda. Alobaki ete, “Soki oponi bokonzi ya Nzambe liboso te, nsukansuka ekosala ata bokeseni moko te na oyo oponi esika na yango.”12 Bandeko mibali mpe basi, na nzela ya kopona Yesu Klisto, bakonzi ya Bakonzi, nde tokopona bokonzi ya Nzambe. Liponi mosusu ekokani na kopona kolanda loboko ya moto, to mwana ngombe ya wolo, mpe yango eko kweyisa biso makasi.
Na buku ya Danyele na Kondimana na Kala, totangi lisolo ya Sadalaki, Mesaki na Abedenego, bango bayebaki na bososoli nyonso Elombe nini ya kopona … mpe ezalaki te ata moko ya banzambe ya Mokonzi Nebukandanesalo. Balobaki na bosembo:
“Nzambe na biso oyo tosalelaka azali na nguya ya kobikisa biso na etumbeli ya moto makasi. …
“Ata soki asali bongo te, Mokonzi yeba ete, tokosalela banzambe nayo te, mpe ekeko ya wolo oyo osalisi tokokumisa yango te.”13
Lokola Apostolo Paulo ateyaki, “banzambe ezali mingi,”14 mpe, nakoki kobakisa, bilombe mingi epai wapi tobengisami mpo na kofukamela. Kasi kaka ndenge Danyele na baninga na ye misato bayebaki, ezali kaka na moto se Moko oyo azali na nguya nyonso ya kobikisa—mpo Azalaka na yango uta kala mpe Akozala na yango libela.
Mpo na biso na mobembo ya kozonga epai ya Nzambe, na mokili na biso ya elaka, ezali te moto ya politiki, moyembi, moto ya masano, to mosali ya video oyo azali na likambo, kasi, kopona kopesa bango nzela ete bakoma biloko ya liboso totielaka likebi mpe mayele na biso na esika ya Mobikisi mpe Mosikoli na biso.
Toponaka Ye, Yesu Klisto, ntango tozali kokumisa mokolo na Ye tozala na ndako to na mobembo ya bopemi. Toponaka Ye ntango tolandaka maloba na Ye uta na makomi mpe mateya ya baprofeta ya bomoi. Toponaka Ye ntango toponaka kozala na mokanda ya tempelo mpe kobika ya kolongobana mpo na kosalela yango. Toponaka Ye ntango tozali bapesi kimia mpe toboyi kozala na boswani, “mingi mingi ntango tozali na bokeseni ya makanisi.”15
Mokambi ata moko te atikala kolakisa mpiko mingi, moto te alakisi boboto mingi, monganga te abikisi maladi mingi, mpe moyemi te asali ntoki koleka Yesu Klisto.
Na mokili ya bilombe, na bitumbelo mpe bandako ya bikeko etiami na misala minene ya bato mibali mpe basi ya nkufa, ezali na Moto moko oyo azali likolo ya basusu. Natatoli ete Yesu Klisto azali kaka elombe te; Azali Nkolo mpe Mokonzi na biso, Mobikisi mpe Mosikoli ya bato. Na nkombo ya Yesu Klisto, amene.