“Waļo̧ktok eo an Kabun̄ eo an Kraist,” jebta 8 in Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, Volume 1, The Standard of Truth, 1815–1846 (2018)
Jebta 8: “Waļo̧ktok eo an Kabun̄ eo an Kraist”
Jebta 8
Waļo̧ktok eo an Kabun̄ eo an Kraist
Ilo jino in Juļae in 1829 eo, kōn peba ko ilo pein, Josep eaar jeļā Irooj eaar kōņaan bwe en kōm̧m̧ane Bok in Mormon eo im kajeeded ennaan eo an n̄an ettoļo̧k im aolep jikin. Bōtaab pejnej in kōm̧m̧an bok eaar jab kanooj jeļā kake im baam̧le eo an. Eaar aikuj in kar kōjparok peba ko, pukōt juon jikin būriin, im ilo juon jekjek kar bōkļo̧k bok eo n̄an pein armej ro renaaj ļōmņake jekjek eo an juon jeje ko rekwojarjar.
Kōm̧m̧ane bok eo mijel in wōt Bok in Mormon eo enaaj kar barāinwōt ļap wōņāān. Jāān ko an Josep rekar jab ļapļo̧k jān ke eaar jino ukook eo, im aolep an jāān eaar kōm̧m̧ani raar ilo̧k n̄an kake n̄an baam̧le eo an. Em̧ool ejja menin wōt eaar n̄an ro jinen im jemān, ro raar rikallib ro rejeram̧ōl jerbale bwidej ko ejjab aer. Eo wōt m̧ōttan Josep emaron̄ in kar kōļļā wōņāān jerbal eo eaar Martin Harris.
Josep eaar jino kōm̧ōkaj an jerbale. M̧okta jān an kar kadedeļo̧k ukook eo, ekar kōm̧m̧an bwe copyright eo an bok eo n̄an kōjparok jeje ko jān jabdewōt me emaron̄ kar ko̧o̧te ak kapeik.1 Kōn jipan̄ eo an Martin, Josep eaar barāinwōt jino kappukōt juon eo ej būriin me emaron̄ kar errā n̄an kōm̧m̧ane bok eo.
Raar m̧okta ilo̧k n̄an Egbert Grandin, juon ribūriin ilo Palmyra eo eaar dettan wōt Josep. Ilo iien eo em̧ōkaj tata Grandin eaar jab kōņaan kajjitōk eo, tōmak bok eo eaar juon riab. Kōn jab ebbwer, Josep im Martin raar kappok wōt im kar lo juon ribūriin eaar kōņaan ilo juon jikin kweilo̧k epaak. M̧okta jān bōk kajjitōk eo an, raar bar ro̧o̧l n̄an Palmyra im kajjitōk ippān Grandin bar juon alen eļan̄n̄e eaar kōņaan kōm̧m̧an bok eo.2
Tōre in, Grandin eaar āinwōt ļapļo̧k an kōņaan bōk būroojāāk eo, bōtaab eaar kōņaan bwe en kōļļā $3,000 taļa n̄an būriini im kōm̧m̧an ļalem taujin kape ko m̧okta jān an kar jino jerbal eo. Martin em̧ōj an kar kallim̧uri n̄an kōļļāik an būriini, bōtaab n̄an itok kōn jon̄an kain jāān eo, eaar kile emaron̄ in kar wiakake jikin kallib eo an. Eaar juon eddo eo ekanooj ļap n̄an Martin, bōtaab eaar jeļā ejjeļo̧k bar m̧ōttan Josep emaron̄ in kar jipan̄ e kōn jāān eo.
Kar inepata, Martin eaar jino en̄jake jab jeļā kōn kōļļāik wōņāān Bok in Mormon eo. Jikin kallib eo an eaar juon iaan jikin kallib ko rem̧m̧antata ilo eria eo. Eļan̄n̄e ekar wia kake bwidej eo an, enej bar luuji. An jeraam̧m̧an eaar joļo̧k aolepān mour eo an katōke enaaj kar jako ilo juon iien em̧ōkaj eļan̄n̄e Bok in Mormon eo jab em̧m̧an wia kake.
Martin eaar jiron̄ Josep n̄ūrbōkta ko an im kajjitōk ippān n̄an pukōt juon revelesōn n̄an e. Ilo uwaake, Rilo̧mo̧o̧r eo eaar kōnono kōn en̄taan eo An n̄an kōm̧m̧ane ankilan Jemān, jekdo̧o̧n jete wōņāān. Eaar kōmeļeļeik en̄taan eo An āliktata ilo kōļāik wōņāān jerawiwi bwe aolep ren maron̄ ukweļo̧k im jeorļo̧k bōd. Innām eaar jiron̄ Martin n̄an kaarmejete kōņaan ko an make n̄an bōktok karōk eo an Anij.
“Kwōn jab ankoņake men eo mweiōm,” Irooj eaar ba, “ak ajeje ilo ejjeļo̧k wōņāān n̄an jeje eo an Bok in Mormon.” Bok eo ewōr ie m̧ool eo im naan eo an Anij, Irooj eaar kam̧ool n̄an Martin, im enaaj kar jipan̄ ro jet tōmak gospel eo.3
Men̄e ro rūturin raar jab meļeļe jokālet eo an, Martin eaar pokake Irooj im kar wia kake jikin kallib eo an n̄an kōm̧m̧an kōļļā eo.4
Grandin eaar jaini juon peba in koņ im jino karōk būrojāāk kileplep eo.5 Josep eaar ukōt naan ko an Bok in Mormon eo ilo jilu allōn̄ ko, kar jipan̄ jān juon rijeje ilo juon iien. Eaar bōk n̄an Grandin im jet em̧m̧aan ro jiljilimjuon allōn̄ ko n̄an būriini im kobaik kape ko m̧oktata an 590 peij ko.6
An juon rikōm̧m̧an bok jerbal, Josep eaar bar jepļaak n̄an Harmony ilo Oktoba in 1829 eo n̄an jerbal ilo jikin kallib eo an im pād ippān Emma. Oliver, Martin, im Hyrum, ilo iien eo, kar eddo in būriin im kar jilkinļo̧k ennaan ko rekāāltata iien otemjej n̄an Josep kōn wōnm̧aanļo̧k in jerbal eo an Grandin.7
Keememej ļo̧n̄take eo eaar en̄jake ālkin an jako alen ko im̧aantata eaar ukōti, Josep eaar kajjitōk ippān Oliver n̄an kapeiki Bok in Mormon peba ko peij illo̧k peij, kōm̧m̧an kape ko n̄an bōkļo̧k n̄an ribūriin eo bwe kōkaļļe ko ren maron̄ kobaik im taib jet eo.8
Oliver eaar m̧ōņōņō in kapeik bok eo, im leta ko eaar je ilo iien eo raar obrak kōn naan ko jān ukook eo. Errā ippān Nipai, Jekob, im Amulek jān Bok in Mormon eo, Oliver eaar jeje n̄an Josep kōn kam̧m̧oolol eo an kōn Pinmuur eo eļap an Kraist.
“Ke iaar jino jeje kōn meanwōd ko an Anij,” eaar jiron̄ Josep, “Iaar jab jeļā n̄āāt eo n̄an bōjrak, bōtaab iien eo im peba eo raar jab bwe.”9
Ejjab jetōb eo wōt kar kan̄ōltok ro jet n̄an Bok in Mormon eo āinwōt em̧ōj kar būriini. Thomas Marsh, juon kar rikkatak kōn būriin, kar kajjieon̄ in pukōt jikin ilo kabun̄ ko jet, bōtaab ejjeļo̧k iaer raar āinwōt kwaļo̧k gospel eo eaar lo ilo Baibōļ eo. Eaar tōmak bwe juon kabun̄ kāāl ejjab to naaj kar waļo̧ktok bwe enaaj kar katakin m̧ool eo kōjepļaaktok.
Ilo jōm̧m̧ar jab eo, Thomas eaar en̄jake an Jetōb eo tōle n̄an ilo̧k buki m̧aiļ ko jān kapijuknen ilo Boston n̄an turilik in New York. Eaar pād ilo eria eo jilu allōn̄ ko m̧okta jān an bar ro̧o̧l n̄an kapijuknen, jab jeļā etke eaar ilo̧k jon̄an ettoļo̧k eo. Ilo juon bōjrak ilo iaļ in ro̧o̧l eo an, mekarta, eo eaar bōk eddo in kar kajjitōk eļan̄n̄e eaar ron̄ kōn “bok kooļ” eo an Josep Smith. Thomas eaar jiron̄ kōrā eo eaar jab im kar en̄jake eddo n̄an katak eļapļo̧k.
Liin eaar jiron̄ e ej aikuj kōnono n̄an Martin Harris im kar ba en ilo̧k n̄an Palmyra. Thomas eaar m̧ōkaj an ilo̧k im kar lo Martin ilo jikin būriin eo an Grandin. Ribūriin eo eaar leļo̧k n̄an e jōn̄ouljiljino peij ko an Bok in Mormon eo, im Thomas eaar būki ippān n̄an Boston, kijooror n̄an kwaļo̧k kōn kabun̄ in ekāāl ippān lio pāleen, Elizabeth.
Elizabeth eaar riiti peij ko, im liin barāinwōt kar tōmak raar jerbal an Anij.10
Ilo iien fall jab eo, ke ribūriin ro raar kōm̧m̧ane juon wōnm̧aanļo̧k ejjab m̧ūjkōk kōn Bok in Mormon eo, juon kar riekajet ekar etan Abner Cole kar jino je juon nuuj peba kōn jikin būriin eo an Grandin. Jerbal ilo bon̄ ilo jikin būriin eo, ālkin an rijerbal eo an Grandin ro̧o̧l n̄an kapijuknen, Abner eaar tōpar peij ko kar būriini jān Bok in Mormon eo, ko raar jan̄in de kobaiki ak pojak n̄an wiakaki.
Ejjab to Abner eaar jino kajirere kōn “Baibōl Kooļ” eo ilo nuuj peba eo an, ilo tōre in m̧ōļo eo eaar būriini eoon ko jān bok eo ippānļo̧k naan in kajiere ko.11
Ke Hyrum im Oliver raar jeļā ta eo Abner eaar kōm̧m̧ane, raar jelm̧ae e. “Ta jim̧we eo am̧ n̄an būriini Bok in Mormon ilo wāween in?” Hyrum eaar kajjitōk. “Kwojjab jeļā ke bwe kōm kar bōk juon copyright ke?”
“Ejjeļo̧k am̧ jerbal n̄an jidik,” Abner eaar ba. “Em̧ōj aō kōjerbal juon jikin būriin im inaaj būriini ta eo ikōņaan.”
“Ij kamo am̧ būriini jabdewōt jān bok jab eo ilo peba eo am̧,” Hyrum eaar ba.
“Ijjab kea,” Abner eaar ba.
Jab kanooj jeļā ta n̄an kōm̧m̧ane, Hyrum im Oliver raar ijjilōkļo̧k naan n̄an Josep ilo Harmony, eo eaar bar ro̧o̧lļo̧k n̄an Palmyra bar juon alen. Eaar lo Abner ilo opiij eo an jikin būriin eo, ilo ejjeļo̧k awōļ kar riiti nuujpeba eo an make.
“Āinwōt eļap am̧ buuļ jerbal,” Josep eaar ba.
“Ejiet am̧ pād, Mr. Smith,” Abner eaar uwaak ilo kajirere.
“Mr. Cole,” Josep eaar ba, “Bok in Mormon im jim̧we eo n̄an kōm̧m̧ane ej aō, im ij kamo am̧ kōm̧m̧an kabbōjrak n̄an e”
Abner eaar utikļo̧k ilo illu koba eo an im limtake pein aitok pā eo an. “Kwoj kōņaan ire ke, ļe?” eaar lam̧ōj, kōketak bait ko an ippān doon. “Eļan̄n̄e kokōņaan ire, baj itok m̧ōk.”
Josep eaar ettōn̄ dikdik. “Kwoj aikuj kōņak wōt kopā ņe am̧,” eaar ba. “Em̧ōļo, im ijjamin naaj ire ippam̧.” Eaar wōnm̧aanļo̧k wōt ilo ikōn̄, “Bōtaab kwoj aikuj bōjrak jān am̧ būriini bok eo aō.”
“Eļan̄n̄e kwoj ļōmņak kwoj juon em̧m̧aan em̧m̧an tata,” Abner eaar ba, “utūkļo̧k kopā eo am̧ im kajjieon̄ m̧ōk.”
“Ewōr kakien,” Josep eaar uwaak, “im kwonaaj jeļā eļan̄n̄e kwar jab jeļā m̧okta. Bōtaab ijjamin naaj ire ippam̧, bwe men jab in ejjamin naaj kōm̧m̧an em̧m̧an.”
Abner eaar jeļā eaar bwe eaar rupe kakien eo. Eaar ikōn̄ im bōjrak an būriini peij ko jān Bok in Mormon eo ilo nuujpeba eo an.12
Solomon Chamberlin, juon rikwaļo̧k ilo iaļ eo an n̄an Canada, kar m̧okta ron̄ kōn “Baibōļ Kooļ” eo jān juon baam̧ļe eaar jokwe ippāer epaake Palmyra. Āinwōt Thomas Marsh, eaar ilo̧k jān kabun̄ n̄an kabun̄ ilo aolepān mour eo an bōtaab kar en̄jake jab polel kōn ta eo eaar loe. Jet kabun̄ ko raar kwaļo̧k pedped ko an gospel eo im tōmak ilo menin letok ko ilo jetōb, bōtaab eaar ejjeļo̧k ippāer rikanaan ro an Anij im priesthood eo An. Solomon eaar en̄jake iien eo eaar itok n̄e Irooj enaaj kar bōktok kabun̄ eo An.
Ke Solomon eaar ron̄jake an baam̧le eo kōnono kōn Josep Smith im piliej kooļ ko, eaar en̄jake lukkuun in m̧ōņōņō, im eaar kile n̄an pukōt Smith ro im katak eļapļo̧k kōn bok eo.
Eaar jino ilo̧k n̄an m̧weo im̧ōn Smith im kar ioon Hyrum ilo kōjām eo. “Aenōm̧m̧an ilo m̧wiin,” Solomon eaar ba.
“Ij kōjatdikdik enaaj aenōm̧m̧an,” Hyrum eaar uwaak.
“Ewōr ke juon ijin,” Solomon eaar kajjitōk, “me ej tōmak ilo visōn ko ak revelesōn ko?”
“Aaet, Hyrum eaar ba, “aolep rej tōmak ilo visōn ko.”
Solomon eaar jiron̄ Hyrum kōn juon visōn eaar loe iiō ko m̧okta. Ilo ie, juon enjeļ eaar ba bwe ejjeļo̧k an Anij kabun̄ ioon laļ in bōtaab ejjab to enaaj kar kajutak juon me ewōr an kajoor āinwōt kabun̄ eo an rijilōk ro etto. Hyrum im ro jet ilo m̧weo raar meļeļe ta eo Solomon eaar ba im kar jiron̄ e bwe ewōr ippāer tōmak eo an.
“Ikōņaan bwe kwōn kar kwaļo̧k ta eo kwar loe ippa,” Solomon eaar ba. “Ij ļōmņak imaron̄ kwaļo̧ki ippam̧.”
Hyrum eaar karuwaineneik e n̄an pād ilo m̧we im̧ōn Smith āinwōt juon rilotok im kwaļo̧k n̄an e Bok in peba ko an Bok in Mormon eo. Solomon eaar ekkatak kake ium̧win ruo raan ko im kar ilo̧k ippān Hyrum n̄an opiij eo an jikin būriin eo an Grandin, ijo juon ribūriin eaar leļo̧k n̄an e jiljinon̄oul-emān peij ko kar būriini. Kōn peij ko rejjan̄in kar kobaik ilo pein, Solomon eaar wōnm̧aanļo̧k im etal n̄an Canada, kwaļo̧k aolep men ko eaar jeļā kōn kabun̄ eo ekāāl ilo iaļ eo an ļo̧k.13
Ilo M̧aaj 26, 1830 eo, kape ko m̧oktata an Bok in Mormon eo raar kobaik im raar pād n̄an wia kake ilo būļoor eo ilaļ an opiij in jikin būriin eo an Grandin. Raar lukkuun kobaik ilo calfskin m̧ōņakņak im kar bwiin wōt kilin kau im kūļu, peba im iin̄. Naan ko an Bok in Mormon eo raar waļo̧k ilo jibain ko ilo leta ko rōkooļ.14
Lucy Smith eaar kaorōk jeje eo ekwojarjar ekāāl im kar watōke āinwōt juon kōkaļļe bwe Anij ejjab to enaaj kar aiin ro Nejin im bar kōjepļaak bujen eo An etto. Taitōl peij eo kar kwaļo̧k bwe jibadbad eo an bok eo eaar n̄an kwaļo̧k men ko reļļap Anij eaar kōm̧m̧ani n̄an armej ro An etto, ej letok ejja kōjeraam̧m̧an ko wōt n̄an armej ro An rainin, im kareel aolepān laļ in bwe Jisōs Kraist eaar Rilo̧mo̧o̧r eo an laļ in.15
Ilo tuļokan bok eo kar naan in kam̧ool ko an Rikam̧ool ro Jilu im Rikam̧ool ro Ruwalitōk, jiron̄ laļ in bwe raar lo pilej ko im kar jeļā ukook eo eaar m̧ool.16
Jekdo̧o̧n naan in kam̧ool kein, Lucy eaar jeļā jet armej raar ļōmņak bok eo eaar jab m̧ool. Elōn̄ ro ruturin liin raar tōmak Baibōl eo eaar bwe jeje ko rekwojarjar n̄an er, jab kile bwe Anij eaar kōjeraam̧m̧an elōn̄ļo̧k laļ ko jān juon wōt kōn An naan. Liin eaar barāinwōt jeļā jet armej ro raar kajejtokjān enaan eo an kōnke raar tōmak Anij eaar kōnono n̄an laļ in juon wōt alen im ejjamin naaj kar bar kōnono.
Kōn un kein im ko jet, elōn̄ armej ilo Palmyra raar jab wiaik bok eo.17 Bōtaab jet raar ekkatak peij ko an, kar en̄jake kajoor eo an katak ko an, im bukwelōlō ioon bukier n̄an kajjitōk ippān Irooj eļan̄n̄e eaar m̧ool. Lucy make eaar jeļā Bok in Mormon eo eaar naan an Anij im kar kōņaan kwaļo̧ke ippān ro jet.18
Enan̄in ilo iien eo em̧ōkajtata ālkin an Bok in Mormon eo kar jeje, Josep im Oliver raar kōppopo n̄an ejaake kabun̄ eo an Jisōs Kraist. Jet allōn̄ ko im̧aanļo̧k, rijilōk ro an Irooj etto Piter, Jemes, im Jon raar waļo̧kļo̧k n̄an er im kar leļo̧k ioer Melkisedek Priesthood eo, āinwōt an Jon Peptaij kar kallim̧ur. Maron̄ in kar kōtļo̧k an Josep im Oliver n̄an leļo̧k menin letok eo an Jetōb Kwojarjar ioon ro raar peptaij. Piter, Jemes, im Jon kar barāinwōt kapit erro n̄an erom rijilōk ro an Jisōs Kraist.19
Iturinļo̧k tōre jab eo, ke kar pād ilo m̧weo im̧ōn Whitmer, Josep im Oliver kar jar kōn eļapļo̧k jeļāļo̧kjeņ kōn maron̄ in. Ilo uwaake, ainikien Irooj eaar kaen̄ er n̄an kapit doon elder ro an kabun̄ eo, bōtaab ejjab m̧ae iien eo ritōmak ro rekar errā n̄an lo er āinwōt ritōl ro ilo kabun̄ eo an Rilo̧mo̧o̧r. Kar bar jiron̄ er n̄an kapit ro jet rej opiija ro an kabun̄ eo im leļo̧k menin letok eo an Jetōb Kwojarjar n̄an ro em̧ōj aer kar peptaij.20
Ilo Eprōļ 6, 1830, Josep im Oliver kar kweilo̧k ilo m̧ōn Whitmer n̄an ļoor kien eo an Irooj im ejake kabun̄ eo An. N̄an kakūrm̧ool men ko aikuji an kien, raar kālet jiljino armej ro n̄an erom membōr ro im̧aantata an kabun̄ eo ekāāl. Iturinļo̧k en̄oul kōrā ro im em̧m̧aan ro kar barāinwōt kukļo̧k n̄an im ipeļaakin m̧weo edik n̄an kam̧oole iien eo.21
N̄an pokake naan in tōl ko an Irooj m̧oktaļo̧k, Josep im Oliver kar kajjitōk ippān jarlepju eo n̄an rejtake er āinwōt ritōl ro ilo aelōn̄ in kiin̄ eo an Anij im kwaļo̧k eļan̄n̄e raar tōmak eaar jejjet n̄an er n̄an jutak āinwōt juon kabun̄. Aolep membōr in jarlepju eo raar errā, im Josep eaar likūt pein ioon bōran Oliver im kar kapiti juon elder an kabun̄ eo. Innām raar bōk jikin doon, im Oliver kar kapiti Josep.
Ālkin wōt, raar kōjeraam̧m̧an pilawe im waiin eo an kwojkwoj eo lo keememej Pinmuur eo an Kraist. Innām raar likūt peier ioon ro kar peptaij, kape er membōr ro an kabun̄ eo im leļo̧k n̄an er menin letok eo an Jetōb Kwojarjar.22 Jetōb eo an Irooj eaar lutōk ioon ro ilo kweilo̧k eo, im jet ilo jarlepju eo raar jino aer kanaan. Ro jet raar nōbar Irooj, im aolep raar lan̄lōn̄ ippān doon.
Josep kar barāinwōt bōk revelesōn eo m̧oktata iookļo̧k aolepān kabun̄ eo ekāāl. “Lo, enaaj wōr juon ļo̧o̧k kōjparoke ilubwiljimi,” Irooj eaar kakien, kakeememej armej ro An bwe raar aikuj je bwebwenato ko aer rekwojarjar, kōjparok juon ļo̧o̧k in m̧akūtkūt ko aer im kam̧ool n̄an jerbal eo an Josep āinwōt juon rikanaan, rilolo, im ribōk revelesōn.
“E Iaar kabab-laļe n̄an kōm̧akūt jibadbad eo an Zaion ilo kajoor eļap n̄an em̧m̧an,” Irooj eaar kean̄. “Bwe naan an kom̧ naaj bōke, āinwōt n̄e jān lo̧n̄iiū make, ilo aolep kōmmaanwa im tōmak. Bwe jān kōm̧m̧ani men kein aor ko an hell rej jamin anjo̧ ņae kom̧.”23
Tokālik, Josep eaar jutak iturin juon dān im kam̧ool peptaij ko an jinen im jemān n̄an kabun̄ eo. Ālkin iiō ko ilo an bōk iaļ ko rokoktak ilo kappukōt m̧ool eo aer, āliktata raar koba ilo tōmak. Ke jemān eaar waļoktok jān dān eo, Josep eaar an̄ini kōn pein, jipan̄ e n̄an turin dān eo, im atbo̧kwōj e.
“Aō Anij,” eaar jan̄, likūt turin mejān ioon ubōn jemen, “Ikar mour n̄an lo jema kar peptaij n̄an kabun̄ eo em̧ool an Jisōs Kraist!”24
Jo̧teen jab eo, Josep eaar ilo̧k n̄an jet wōjke ko repaak, būruwōn eaar en̄jake em̧m̧an kōn m̧ōņōņō. Eaar kōņaan makeļo̧k iaan, jako jān turin ro m̧ōttan im baam̧le eo an. Ilo iiō ko jon̄oul jān kar Visōn eo M̧oktata an, em̧ōj an kar lo an lan̄ ko peļļo̧k, kar en̄jake Jetōb eo an Irooj, im kar katakin jān enjeļ ro. Eaar barāinwōt jerawiwi im kar luuji menin letok eo an, n̄an ukweļo̧k wōt, bōk meanwōd an Anij, im ukōt Bok in Mormon eo kōn kajoor im jouj eo An.
Kiiō Jisōs Kraist eaar kōjepļaaktok kabun̄ eo An im kar kōmālim Josep kōn ejja priesthood eo wōt me rikaļoor ro etto kar kabwijere ke raar bōkļo̧k gospel eo n̄an laļ in.25 Lem̧ōņōņō eo eaar en̄jake eaar kanooj in ļap n̄an e n̄an dāpiji, im ke Josep Knight im Oliver kar lo e ilo bon̄ōnļo̧k eo, eaar jan̄.
An lan̄lōn̄ eaar obrak. Jerbal eo eaar ijjino.26