Kapitulo 33
Unsa Kini nga Simbahan?
Ang mga Santos sa amihanang sidlakan sa Mexico nagmaya sa Abril 28, 2002, sa dihang si Presidente Hinckley mipahinungod sa usa ka balay sa Ginoo sa Monterrey, Nuevo León, Mexico. Kini mao ang ika-110 nga gigamit nga templo—ug ang ikanapulog usa nga templo nga gipahinungod didto sa Mexico sa tulo ka tuig. Sama sa nahanduraw ni Presidente Hinckley, ang singkwenta y otso nga mga templo nga gipahinungod sukad misugod ang Simbahan sa paggamit sa bag-ong desinyo sa templo sa 1998 mipakaylap sa mga panalangin ug mga milagro ngadto sa bisan asa nga mga dapit. Ang mga Santos kinsa sa makausa mibiyahe og daghang mga adlaw sa pagtambong sa templo sa karon makaabot og usa sulod sa pipila ka oras o gani mga minuto.
Uban sa unang mga Santos nga nahatagan og kaayohan gikan sa kusog nga pagtukod sa templo mao kadtong mga kolonya nga Mexicano sa Simbahan, kansang pagkalayo nakapadasig sa desinyo sa bag-ong templo. Gipahinungod sa Marso 1999, ang Kolonya Juárez Chihuahua Temple usa ka 6,800 kwadrado nga tiil—ang labing gamay diha sa Simbahan—apan kini dali nga nahimong usa ka banwag diha sa komunidad.
Si Bertha Chavez, kinsa misimba sa duol nga Nueva Casas Grandes, nahimuot sa dihang usa ka magtatambag sa kapangulohan sa templo midapit kaniya nga mahimong ordinance worker diha sa bag-ong templo. Kini usa ka damgo ni Bertha ang pagserbisyo diha sa balay sa Ginoo sukad nagdawat sa iyang pagtuga didto sa Mesa Arizona Temple kaniadtong 1987. Karon ang iyang damgo natinuod.
“Kini usa ka dako ug nindot nga sorpresa,” siya mihinumdom. “Milukso ako, naghilak sa kalipay, uban sa pasalamat ngadto sa Ginoo alang sa paghatag kanako niining hilabihan kadako nga oportunidad sa pagserbisyo diha sa Iyang balay.”
Tabok sa Atlantika, mibiyahe si Marilena Kretly Pretel Busto gikan sa iyang panimalay sa Portugal ngadto sa bag-o nga gipahinungod nga Madrid Spain Temple. Usa ka tuig ang milabay, any iyang 101 ka tuig ang panuigon nga apohang babaye namatay. Karon si Marilena naghinamhinam sa pagdawat sa mga ordinansa alang sa iyang apohang babaye.
Diha sa balay sa Ginoo, gidahom ni Marilena nga mobati og usa ka butang nga espesyal sa dihang siya gibunyagan alang sa iyang apohang babaye, apan siya wala mibati. Ni siya mibati og bisan unsa atol sa kumpirmasyon ug pagtuga nga mga ordinansa. Sa una, kini nga pagkawala sa pagbati mibiya ni Marilena nga nabalaka. Apan sa higayon nga siya miluhod diha sa altar sa lawak sa pagselyo, andam nga ipaselyo ang iyang apohang babaye ngadto sa iyang mga ginikanan, nalipay lang gyud siya nga iyang nahimo ang buhat sa templo.
Dayon ang tigselyo misugod sa pagpamulong, ug si Marilena mibati og kakugang nga midagan sa iyang lawas. Dili siya makahulagway sa eksakto nga paagi kon unsa ang iyang gibati, apan nasiguro niya nga ang iyang apohang babaye nagmaya didto sa kalibotan sa espiritu.
Sa Bolivia, sa samang panahon, daghan sa usa ka gatos ka libo nga mga Santos nakaandam sa ilang mga kaugalingon sa pagtambong sa Cochabamba Temple human sa pagpahinungod niini sa Abril 2000. Nagtuo nga ang lig-ong mga pamilya miandam sa mga miyembro sa Simbahan sa pagtambong sa templo, si Maria Mercau de Aquino, usa ka presidente sa Relief Society sa Cochabamba, mi-organisar og usa ka miting nga gidesenyo sa paglig-on sa mga kaminyoon ug sa paghatag sa mga kababayen-an og mas dako nga pagbati sa ilang bili.
Diha sa samang stake, si Antonio ug si Gloria Ayaviri makakita kon giunsa sa bag-ong templo paglig-on ang ilang pamilya. “Ang pagpadako sa mga bata mas sayon karon nga kita adunay mga panalangin sa ebanghelyo ug sa templo sa atong mga kinabuhi,” mipamatuod si Antonio. “Sa among panimalay kami adunay usa ka piraso sa langit.”
Usa ka balay sa Ginoo sa Fukuoka, Japan, nagbag-o sa mga kinabuhi usab. Sobra sa treynta ka tuig ang milabay sukad si Kazuhiko Yamashita, ang presidente sa Fukuoka Stake, mipasakop sa Simbahan human nakatan-aw sa Man’s Search for Happiness didto sa world fair sa Osaka, Japan. Ang iyang hugot nga pagtuo sa plano sa kaluwasan mipadayon sa paghatag kaniya og direksiyon. Siya ug ang iyang asawa, si Tazuko, naselyo didto sa Tokyo Temple sa 1980, ug sila adunay unom ka anak.
Ang Fukuoka Temple mao karon ang labing importante nga bahin sa Simbahan sa habagatang Japan. Sa panahon sa open house, si Kazuhiko nahimuot sa pagkakita nga daghang mga Santos madasigong midapit sa ilang pamilya ug mga higala sa pagtan-aw sa balay sa Ginoo. Daghang mga Santos kinsa nangawala gikan sa panon usab mibalik, ang ilang pagtuo napasigaan pag-usab sa dili ikalimod nga impluwensiya sa templo. Naglingkod sa lawak sa celestial atol sa pagpahinungod, gibati ni Kazuhiko ang hingpit nga kalinaw. Siya dihay lig-on nga pagbati nga ang Ginoo dinha ug nga gihigugma Niya ang mga Santos sa Japan. Sa dihang iyang gipasiplatan si Presidente Hinckley, nakita ni Kazuhiko ang mga luha sa mga mata sa propeta.
Ang bag-ong templo sa Monterry, Mexico, sa wala madugay midala og mga panalangin nga iyang kaugalingon. Si Román ug Norma Rodríguez mipasakop sa Simbahan human nakatambong sa open house sa templo. Niana nga panahon, sila kanunay nga naghunahuna mahitungod sa pagbag-o sa ilang napulog lima ka tuig nga kaminyoon sa usa ka luho nga seremonya. Apan usa ka butang mahitungod niana nga plano wala gayod batia nga matarong, nag-aghat ni Norma sa pag-ampo ngadto sa Dios alang sa direksiyon.
Sa pagkasunod nga tuig, siya ug si Román mibalik ngadto sa Monterrey Temple uban sa ilang tulo ka anak. Wala na sila magtinguha og gastos kaayo nga kasal. Diha sa usa ka nindot, mahangturong mga saad sa gahom sa pagselyo, ilang nakaplagan ang seremonya sa kaminyoon nga ilang kanunay nga nagustohan.
Sa dihang si Anne Pingree gitawag isip ikaduhang magtatambag sa kinatibuk-ang kapangulohan sa Relief Society sa Abril 2002, nabalaka siya mahitungod sa kahibalo sa pagbasa ug pagsulat sa mga babaye sa Santos sa Ulahing mga Adlaw. Gikan sa 1995 ngadto sa 1998, siya ug ang iyang bana nga si George, mga lider sa misyon didto sa Nigeria Port Harcourt Mission. Daghang mga babaye nga iyang gikahimamat atol niana nga panahon dili makabasa, naghimo niini nga malisod alang kanila sa pagserbisyo diha sa Simbahan.
Samtang ang Simbahan nagtubo sa naglambo nga mga nasod atol sa mga 1970 ug mga 80, ang pagtudlo sa mga tawo sa pagbasa nahimong bahin sa misyon niini. Sa 1992, ang kinatibuk-ang presidente sa Relief Society nga si Elaine L. Jack nakahimo sa pagkamaong mobasa ug mosulat nga kinalabwang gipunting sa iyang pagkapangulo, naggiya ngadto sa pagmugna sa Gospel Literacy Effort sa pagtudlo sa pagbasa ug sa pag-awhag sa mga miyembro sa Simbahan sa pagtuon sa mga kasulatan, pagtudlo sa ilang mga pamilya, ug sa pagpalambo sa ilang mga kaugalingon.
Si Anne nakaserbisyo sa konseho ni Presidente Jack sa wala pa ang iyang misyon, ug sa dihang siya miabot sa Nigeria, nakatrabaho siya uban sa mga misyonaryo ug sa lokal nga mga Santos sa pagpalambo sa kahibalo sa ebanghelyo. Ang kinatibuk-ang konseho sa Relief Society ug usa ka artist sa Utah nakatabang usab kaniya sa pagmugna og pipila ka yanong mga poster ug mga booklet sa pagbansay sa pagtabang sa mga babaye sa misyon kinsa adunay kalisod sa pagbasa. Samtang migamit siya niini nga mga materyal, nakita niya ang nagkadaghan pang mga babaye nga nagtuman sa ilang mga calling uban sa pagsalig ug pagsabot.
Sa panahon sa iyang unang tuig diha sa kinatibuk-ang kapangulohan sa Relief Society, si Anne gi-assign sa paggiya sa mga proyekto sa organisasyon sa kahibalo sa pagbasa ug pagsulat. Ang pagtuon mipakita nga ang hamtong nga mga babaye sa mga naglambo nga kalibotan adunay minos nga higayon sa edukasyon kay sa mga lalaki, nagresulta sa mas ubos nga gidaghanon sa nakahibalo sa pagbasa ug pagsulat. Ang ebidensiya misugyot usab nga ang mga Santos mas may purohan nga mopabilin sa Simbahan ug motambong kanunay sa mga miting kon sila nahibalo kon unsaon sa pagbasa. Kauban ni Anne, ang kinatibuk-ang presidente sa Relief Society si Bonnie D. Parkin ug ang unang magtatambag si Kathleen Hughes mituo nga ang pagtabang sa mga miyembro sa Relief Society sa pagkat-on sa pagbasa mohatag kanila og gahom sa pagserbisyo sa epektibo nga paagi diha sa Simbahan, sa paglig-on sa ilang mga pamilya, pagpangita og mas maayong pagpanarbaho, ug sa pagbaton og mas lig-ong mga pagpamatuod kabahin ni Jesukristo.
Ubos ni Presidente Parkin, ang konseho sa Relief Society mipadayon sa paghatag og gibug-aton sa Gospel Literacy Effort. Miawhag usab sila sa mga Santos sa paggamit sa Ye Shall Have My Words, usa ka manwal sa kahibalo sa pagbasa ug pagsulat nga unang gipalambo sa Church Educational System. Sama ni Anne, ilang nasabtan nga daghan sa mga miyembro sa Simbahan, dili pinaagi sa ilang kaugalingon nga kasaypanan, nakigbisog diha sa ilang mga calling tungod kay sila dili makabasa o makasabot sa daghang tamdanang mga basahon ug mga manwal sa leksiyon sa Simbahan.
Samtang ang kapangulohan naghisgot niini nga mga problema, namulong si Anne mahitungod kon sa unsang paagi ang giyanong pagbansay nga mga booklet sama niadtong usa nga iyang gigamit sa Nigeria magamit sa tibuok kalibotan. Gihunahuna ni Presidente Parkin nga ang kinatibuk-ang konseho sa Relief Society kinahanglang magpalambo og susamang mga booklet sa pagtabang sa mga miyembro sa mga dapit nga mubo ang gidaghanon sa kahibalo sa pagbasa ug pagsulat.
Sa pagtabang niini nga buhat, ang kinatibuk-ang konseho mirekomendar ni Florence Chukwurah, usa ka Santos sa Ulahing mga Adlaw nga iyang nahimamat sa Nigeria, sa pagserbisyo uban kanila. Si Florence nagbisita sa Siyudad sa Salt Lake samtang ang iyang bana, area authority seventy nga si Christopher N. Chukwurah, midawat og pagbansay diha sa punoang mga buhatan sa Simbahan. Usa ka nurse pinaagi sa propesyon, nagtubo si Florence nga usa ka kabus ug nasabtan kon sama kini sa unsa ang pagpuyo sa usa ka dapit diin ang Simbahan bag-o pa.
Miaprobar ang Unang Kapangulohan sa rekomendasyon, ug si Presidente Parkin mi-assign ni Florence sa pagtrabaho uban sa komitiba sa makahibalo nga mobasa ug mosulat. Sa wala madugay, siya mitrabaho kauban sa ubang mga miyembro sa konseho sa pagpalambo og yanong mga booklet sa pagbansay.
Nanobra ang kalipay ni Anne sa pagtan-aw sa trabaho sa makamao nga mobasa ug mosulat nga nag-uswag. “Kining tanan nagpanghitabo sa hilabihan kakusog,” gihunahuna niya. “Naglisod ako sa pagsabot.”
Balik sa Pilipinas, mapasalamaton si Seb Sollesta nga nauli sa panimalay . Ang iyang pagkawala hilabihan ka nakapabug-at sa iyang asawa, si Maridan, ug sa ilang tulo ka anak nga mga lalaki. Karon ang pamilya migahin sa kada adlaw nga mag-uban, ug gibati ni Seb nga napanalanginan. Makasulti siya sa iyang anak nga mga lalaki sa personal, makaawhag kanila nga mag-aktibo sa Simbahan, ug makatabang kanila sa pagpangandam og mga misyon.
Sa dihang si Seb mipauli, si Maridan nagserbisyo isip ang koordinitor sa public affairs sa Simbahan alang sa mga stake sa Siyudad sa Iloilo. Niini nga calling, mitabang siya sa komunidad ug mga lider sa gobyerno sa pagkat-on mahitungod sa Simbahan. Siya nakigpares sa Simbahan ngadto sa relihiyoso ug serbisyo nga mga grupo sa pagtabang sa screening sa mga mata, paghatag og dugo, ug ubang mga proyekto. Si Seb, sa samang panahon, nahimong high councilman sa Iloilo North Stake.
Niana nga panahon, ang Unang Kapangulohan mipabilin nga nabalaka mahitungod sa mga Santos sa mga dapit nga adunay diyutay nga manambong sa Simbahan. Ang Pilipinas adunay duol sa lima ka gatos ka libo nga mga Santos, apan mga 20 porsyento lamang ang mitambong kanunay sa mga miting. Agi og pagtubag niini nga kabalaka, gitawag ni Presidente Hinckley si Elder Dallin H. Oaks sa pagserbisyo isip presidente sa Area sa Pilipinas ug si Jeffrey R. Holland sa pagserbisyo sa Area sa Chile, nga nag-atubang og sama nga mga hagit. Ang duha ka apostoles misugod sa ilang serbisyo sa Agosto 2002 uban sa usa ka plano sa paghupot niini nga mga posisyon sulod sa usa ka tuig.
Sa Pilipinas, si Elder Oaks ug ang iyang mga magtatambag regular nga magkita uban sa mga lider sa stake, misyon, ug sa area. Atol sa usa ka espesyal nga pagbansay nga miting sa Manila, si Elder Oaks namulong mahitungod sa importansiya sa pagsagop og usa ka “kultura sa ebanghelyo” pinasikad diha sa plano sa kaluwasan, mga sugo sa Dios, ug sa mga pagtulon-an sa mga propeta niini nga panahon. Iyang naobserbahan nga ang mga elemento sa kultura sa ebanghelyo makaplagan diha sa mga kultura bisan asa nga mga dapit. Apan usab adunay mga bahin niini nga kultura nga dili nahiuyon sa mga pagtulon-an ni Jesukristo.
“Kini nga mga pakigsaad nga atong gihimo sa bunyag nagpasalig kanato sa pagpuyo og kinabuhi nga nausab,” siya mitudlo. “Kita kinahanglan gayod og kausaban sa tanang mga elemento sa atong anaa na nga mga praktis sa kultura o mga kinaiya nga supak sa mga sugo sa ebanghelyo, mga pakigsaad, ug kultura.”
Mihatag og gibug-aton si Elder Oaks nga ang kultura sa ebanghelyo milig-on sa mga pamilya ug mga indibidwal pinaagi sa pagpalambo og kaputli, pagminyo sa templo, pagkamatinuoron, pagbarog sa kinaugalingon nga paningkamot, panagsama nga pakig-uban sa kaminyoon. Giaghat niya ang mga lider sa paghimo sa pagtudlo sa doktrina sa Manluluwas ug sa paglig-on sa hugot nga pagtuo diha Kaniya nga ilang labaw nga prayoridad diha sa mga Santos. Mitambag usab siya kanila sa paglig-on sa ilang mga ward pinaagi sa pagbalanse sa buhat sa misyonaryo uban sa mas dako nga mga paningkamot sa pagpabalik [reactivation] ug sa paghimo og regular nga mga kalihokan sa kabatan-onan.
Human sa pagbansay, si Seb ug ang ubang mga lider sa Iloilo North Stake mihangyo sa mga bishopric sa ward sa pag-ila og mga pamilya nga dad-on og balik ngadto sa panon. Sila mituo nga kon ang amahan ug ang inahan mibalik sa pagsimba, sila may purohan sa pagdala sa ilang mga anak uban kanila. Ang mga anak mahimo nga umaabot nga mga misyonaryo ug mga lider diha sa simbahan.
Isip usa ka amahan og mga tinedyer, si Seb ilabi nga nabalaka mahitungod sa kabatan-onan. Gamay og kalihokan sa mga korum sa Aaronic nga Pagkapari ug mga klase sa Young Women usa sa labing dako nga isyu diha sa ilang area. Minos sa 10 porsyento sa mga ward ug mga branch sa Pilipinas adunay tanang tulo ka korum sa Aaronic nga Pagkapari nga naglihok. Ug kasagaran sa mga yunit walay tungatunga sa semana nga kalihokan alang sa kabatan-onan.
Gitubag kini nga problema sa Iloilo North Stake pinaagi sa pag-awhag sa mga ward sa paghimo og regular nga mga klase sa kabatan-onan bisan og sila adunay usa o duha lamang ka sakop. Uban sa naglihok nga mga klase ug mga korum, bisan unsa pa ka gamay, ang batan-ong mga babaye ug mga lalaki makadapit sa ilang mga higala ngadto sa mga miting sa Dominggo ug sa mga kalihokan sa adlaw sa semana.
Gituohan ni Seb nga gikinahanglan sa kabatan-onan ang pag-apil sa mga kalihokan sa Simbahan diin sila makahulma og mga panaghigalaay ug makakaplag og maayo nga mga sulundon. Kon ang lokal nga mga lider mipahayag og mga kabalaka nga sila walay igo nga badyet sa pagbayad alang sa kantidad sa mga kalihokan, si Seb ug ang ubang mga lider sa stake misulti kanila sa pagpadayon ug pagplano sa kalihokan. Kon sila nagkinahanglan og ekstra nga pundo, ang stake makahatag kanila.
Samtang si Seb miserbisyo sa mga Santos sa iyang stake, naggamit sa unsay iyang nakat-onan gikan ni Elder Oaks, siya naghanduraw sa iyang kaugalingong mga responsibilidad diha sa simbahan ug sa panimalay. Kon maghisgot mahitungod sa kultura sa ebanghelyo, nakatambag si Elder Oaks sa mga Santos nga Filipino batok sa pagbiya sa ilang mga pamilya alang sa usa ka gilugway nga panahon sa pagtrabaho, ingon sa nabuhat ni Seb. Pipila sa mga tawo sa Pilipinas dihay gamay nga kapilian kon dili ang pagtrabaho sa langyaw nga dapit, apan nahibalo si Seb nga siya ug ang iyang pamilya makapuyo sa malipayong paagi ug makabuhi sa ilang mga kaugalingon sa Siyudad sa Iloilo.
Ug alang kaniya, walay kantidad sa materyal nga ginansiya ang makabaylo sa pagkalayo gikan sa iyang pamilya sulod sa dugay nga panahon.
Sa Abril 2003, ang katorse anyos ang panuigon nga si Blake McKeown miabot diha sa usa ka sentro sa stake sa Baulkham Hills, usa ka balangay sa Sydney, Australia kauban sa iyang disesyete anyos ang panuigon nga igsoong lalaki, si Wade. Sa kasagaran, ang sentro sa stake usa ka walay timik, hilom nga dapit. Apan sa karon, usa ka dakong tolda nga canopy ang gipatindog diha sa parkinganan nga luna, ug ang mga tugkaran nagdasok sa kabatan-onan gikan sa mga stake tabok sa New South Wales. Mianha sila aron sa pag-apil sa usa ka Ilabi na alang sa Kabatan-onan [Especially for Youth] nga komperensiya—karon nailhan sa Australia isip ang Panahon alang sa Kabatan-onan [Time for Youth], o TFY.
Human sa kalamposan sa EFY sa Brisbane, ang kapangulohan sa area miawhag sa mga stake sa Australia ug sa New Zealand sa pag-organisar og mga panghitabo sa ilang kaugalingon. Sa 2002, si Mary McKenna ug ang iyang komitiba mi-organisar sa TFY sa Brisbane ug usa sa New Zealand sa 2003. Ang TFY sa Baulkham Hills mao ang unang nahimo sa Australia sa gawas sa Brisbane.
Bisan tuod og si Blake nagdako sa Simbahan, wala siya gayod makakita og daghang kabatan-onan nga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa usa ka dapit kaniadto. Siya ug si Wade gikan sa Penrith, mga kwarenta y singko minutos nga drayb gikan sa Baulkham Hills nga sentro sa stake. Sila aduany lig-on nga grupo sa kabatan-onan diha sa ilang ward, apan ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mihimo lamang og katunga sa 1 ka porsyento sa populasyon sa Australia, busa ang mga kalihokan sa kabatan-onan—bisan lebel sa stake—talagsaon nga adunay labaw sa usa ka dosena nga mga tawo nga manambong. Sa hayskul ni Blake, dihay duha lamang ka mga miyembro sa Simbahan gawas kaniya ug sa iyang igsoong lalaki.
Sa dihang ang TFY misugod na, siya ug si Wade panagsa nga magkita sa usag usa. Nagsunod sa modelo sa EFY, ang tanan nga diha sa hitabo mipasakop sa gamay nga grupo nga gipangulohan sa usa ka magtatambag nga batan-ong single adult. Dinhi niini nga mga grupo, ang kabatan-onan nagtuyok-tuyok ngadto sa mga kalihokan. Miapil usab sila sa mga proyekto nga pangserbisyo, naminaw sa mga debosyonal ug mga pakigpulong, mikat-on og mga awit, mituon sa mga kasulatan, milipay sa usag usa diha sa salida sa talento, ug mitambong sa sayaw.
Ang tema sa komperensiya mao ang “Kami Nagtuo,” gitutokan ang pagtuon sa kurso sa seminary niana nga tuig, ang Doktrina ug mga Pakigsaad. Ang mga mamumulong ug mga magtatambag mipunting diha sa tema samtang sila nakigbahin og espiritwal nga mga kasinatian ug giawhag ang mga partisipante sa pagduol ngadto ni Kristo, pag-ampo, paghupot og mga journal, ug sa pagpuyo sa ubang mga sukaranan sa ebanghelyo. Ang mga miting sa pagpamatuod mihatag usab sa kabatan–onan og oportunidad sa pagpakigbahin sa ilang pagsaksi sa Manluluwas ug sa Iyang gipahiuli nga ebanghelyo ngadto sa ilang mga kaedad.
Sa simbahan, si Blake sa kasagaran dili mahimutang sa mga miting, apan siya mianha sa TYF uban sa maayo nga pundasyon sa hugot nga pagtuo gikan sa iyang mga ginikanan. Siya ug si Wade mga ikatulo nga henerasyon sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ug ang ilang mga ginikanan, ug mga apohan sa kanunay nahimong importante nga mga ehemplo sa hugot nga pagtuo ug serbisyo.
Ang programa sa Young Men milig-on usab kaniya. Isip usa ka deacon, si Blake natawag isip ang presidente sa korum. Ang iyang bishop mihangyo kaniya sa pagpili og duha ka magtatambag ug usa ka sekretaryo gikan sa napulog usa ka mga batang lalaki sa iyang korum. Human mag-ampo alang sa giya, si Blake mibalik ngadto sa bishop sa sunod nga semana nga may tulo ka ngalan. Ang bishop mipakita ni Blake sa iyang kaugalingong lista, diin may parehas nga tulo ka batan-ong mga lalaki. Iyang nahan-ay ang mga ngalan sa lainlaing pagkasunod-sunod, apan iyang gipahiangay ang iyang lista sa pagpares sa kang Blake. Ang kasinatian nakahatag ni Blake og pagsalig sa pag-ampo ug sa iyang abilidad sa pagpangulo.
Si Blake dili kaayo tiggawas ug hingamigo, apan siya nalingaw sa pakighigala og bag-ong mga higala gikan sa ubang mga ward ug mga stake sa TFY. Sa kataposan sa kada adlaw, siya ug si Wade mopauli sa pagpahulay sa dili pa mobalik og sayo sa sunod buntag.
Ni usa kanila ang nakamatikod kon giunsa sa tulo ka adlaw sa TFY pag-apekto kanila, apan ang ilang inahan nakakita sa mga kalainan. Taliwala sa kalingawan ug mga dula, ang TFY mihatag sa kabatan-onan og oportunidad sa pagbati sa Espiritu diha sa bag-ong palibot. Sa dihang si Blake ug si Wade mibalik, sila mas mipunting sa mga kasulatan ug sa usa ka gamay nga pagsalig diha sa ilang mga pagpamatuod.
Sa hapon sa Enero 10, 2004, si Georges A. Bonnet nakigpundok uban ni Presidente Hinckley, Elder Russell M. Nelson, ug liboan sa mga West African nga mga Santos diha sa usa ka istadyom sa mga dula sa Accra, Ghana. Ang propeta mianha sa siyudad sa pagpahinungod sa bag-ong templo niini. Apan sa wala pa ang pagpahinungod, siya nakahangyo sa kabataan ug sa kabatan-onan sa mga stake ug sa mga district sa Ghana sa paghinumdom sa okasyon uban sa usa ka kultural nga hitabo nga magpakita ug malipayong mga musika ug sayaw. Mituo siya nga ang paghimo sa maong mga pagsaulog diha sa mga pagpahinungod sa templo motabang sa batan-ong mga tawo paghimo og dili makalimtan nga mga handumanan ug mahimong maghinam-hinam mahitungod sa Simbahan.
Human sa pambukas nga pag-ampo, mga grupo nga nagsul-ob og mabulukong mga sinina mipasundayag diha sa dako nga entablado nga giadornohan og nindot nga mga pintal sa paril. Ang pipila sa mga tigpasundayag miawit. Ang uban mipasundayag og mga sayaw nga Ghanaian, sama sa Adowa ug Kpanlogo, o mitugtog og karaang musika diha sa tambol ug mga plawta nga kawayan.
Usa ka labing nindot nga pasundayag sa pagkahapon miabot sa dihang ang mga misyonaryo mitongtong sa entablado ug miawit sa kanta sa misyonaryo nga “Gitawag sa Pagserbisyo.” Walo ka gatos ug singkwenta ka bata sa Primary, tanan nagsul-ob og puti, misaka usab ngadto sa plataporma ug mikanta sa “Ako Anak sa Dios” kauban sa mga misyonaryo.
Sa pagkasunod nga buntag, mimata si Georges nga mibati og ka mapasalamaton. Ang adlaw sa pagpahinungod sa kataposan miabot. Sa alas nwebe, mikuyog siya ni Presidente Hinckley ug ni Elder Nelson didto sa lawak sa celestial alang sa unang sesyon sa pagpahinungod. Kini mibukas uban sa seremonya sa pagbutang sa batong pamag-ang nga gidumala ni Presidente Hinckley. Human niana, ang matron sa templo ug ang presidente namulong, gisundan ni Elder Nelson ug ni Elder Emmanuel Kissi, karon usa ka area authority seventy, kinsa migiya sa mga Santos nga Ghanaian atol sa bagtik nga katugnaw.
Sa iyang pakigpulong, si Elder Kassi mihatag og pasidungog ni Joseph William Billy Johnson, kinsa diha sa kongregasyon. Namulong usab siya sa ubang una nga mga Santos kinsa mihimo niini nga posible alang sa Simbahan sa pagtubo og kusog sa Ghana.
“Ang atong mga damgo natinuod,” miingon siya.
Duol sa kataposan sa sesyon, si Presidente Hinckley mapainubsanong namulong sa pagtabang sa Ginoo sa pagtukod sa templo. “Gidungog sa Ginoo ang atong mga pag-ampo,” mipamatuod siya. “Gidungog Niya ang inyong mga pag-ampo. Gidungog Niya ang mga pag-ampo sa daghang mga tawo, ug ang templo karon nagbarog nga kompleto.”
Ang propeta dayon mipahinungod sa gambalay. “Kami nagpasalamat Kanimo alang sa panag-igsoonay nga anaa taliwala kanamo, nga ni kolor sa panit ni yuta nga natawhan makabulag kanamo isip Imong mga anak nga lalaki ug mga babaye kinsa midala diha kanamo sa sagrado ug sa nagbugkos nga mga pakigsaad,” siya nag-ampo. “Hinaot nga ang Imong buhat mokaylap dinhi niini nga yuta ug sa kasikbit nga mga nasod.”
Wala madugay niana nga adlaw, atol sa ikatulong pagpahinungod nga sesyon, si Presidente Hinckley mitawag ni Georges sa pagpamulong. Nahibulong, miduol si Georges sa pulpito. “Gusto ko nga inyong mahibaloan nga ang atong Dios usa ka Dios sa mga milagro,” mipamatuod siya. “Mga milagro nahitabo tungod sa hugot nga pagtuo, ug daghan, daghang migamit sa ilang hugot nga pagtuo pinaagi sa pag-ampo ug ubang mga porma sa pagsimba sa paghimo niining mahinungdanong adlaw nga mahitabo.”
“Ako nagtuo nga ang pagkaanay usa ka napahinungod nga templo sa Kasadpang Africa mahimong usa sa labing importante nga mga hitabo sukad sa Pag-ula ni Jesukristo ug sa pagpahiuli sa tanang mga butang,” mipadayon siya. “Adunay milyon ka mga Afrikano kinsa namatay kinsa nagmaya uban kanato karon.”
Human sa pagpahinungod, si Georges mikuyog ni Presidente Hinckley, Elder Nelson, Elder Kissi, ug uban sa pagbisita ni John Kufuor, sumusunod ni Jerry Rawling isip presidente sa Ghana. Sukad sa pag-opisina sayo sa 2001, si Presidente Kufuor ug ang iyang administrasyon nahimong matinabangon ug bumubulig atol sa pagtukod sa templo. Sa 2002, mibisita siya sa Unang Kapangulohan sa Siyudad sa Salt Lake sa pagkat-on pa og dugang mahitungod sa Simbahan ug sa pagpasalamat sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw alang sa tawhanon ug relihiyusong mga kontribusyon ngadto sa Ghana. Nakatambong usab siya sa bag-ohay nga open house sa templo sa Accra ug midawat sa usa ka paglibot sa gambalay. Unsa ang iyang nakita nakapadani kaniya.
“Ang inyong simbahan,” siya karon misulti ni Presidente Hinckley, “nakaangkon og pagkalungsuranon sa Ghana.”
Sa Hunyo 2004, si Angela Peterson mihulat diha sa iyang sakyanan alang sa usa ka inspeksiyon sa kahilwasan ug mga emisyon duol sa Washington, DC. Daghang mga sakyanan ang naglinya sa iyang unahan, ang linya nagkurbakurba liyok sa parkinganan nga luna. Kini mahimong malangan og gamay, iyang naamgohan.
Imbis pasagdan ang iyang sakyanan nga mag-andar, gipatay niya ang makina ug gipaubos ang mga bintana sa pagpahimulos sa ting-init nga hoyohoy sa hapon. Samtang siya naghulat, mipunit siya og kopya sa “Ang Pamilya: Usa ka Pamahayag ngadto sa Kalibotan,” nga iyang nadala uban kaniya. Pila ka semana ang milabay, ang iyang presidente sa stake nakadapit sa mga miyembro sa iyang batan-ong single adult nga ward sa pagmemorya sa pamahayag, nagsaad nga ang pagbuhat sa mao modala kanila ug mga panalangin. Si Angela mituo niana nga saad, busa siya makugihong naningkamot sa pagmemorya sa dokumento.
Sa siyam ka tuig sukad ang pamahayag sa pamilya gianunsiyo diha sa Septyembre 1995 nga kinatibuk-ang miting sa Relief Society, kini nahimong importante ngadto sa mensahe sa Simbahan mahitungod sa mga pamilya. Gi-organisar sa mga ginikanan ang ilang mga panimalay libot niini nga mga baroganan, gikwadro kini sa mga miyembro sa Simbahan ug gibitay sa ilang mga bongbong, ug ang Brigham Young University mitanyag og tibuok nga kurso diha sa usa ka pahina niini nga teksto. Si Angela usa ka tinedyer sa dihang si Presidente Hinckley mipaila sa pamahayag, ug siya dili siguro kon siya nakabasa ba niini sa wala pa ang pagdapit sa iyang presidente sa stake.
Sa nakahuman na siya sa hayskul, mibalhin si Angela gikan sa iyang gamay nga lungsod nga natawhan sa Sterling, Alberta, Canada, sa pagtambong og unibersidad sa Logan, Utah. Human sa gradwasyon, mikuha siya og internship diha sa Church’s Public Affairs Office sa Siyudad sa Salt Lake sa wala pa makakuha og usa ka tibuok panahon nga posisyon sa International and Government Affairs Office sa Washington, DC. Ang ulohan nga mga dalan sa siyudad, nga gilinyahan og mga museo ug mga monumento ug mga opisina sa gobyerno, hilabihan sa kalahi gikan sa abugon nga mga dalan sa iyang kabatan-onan.
Sa dihang si Angela miabot sa unahan sa linya, miadto siya sa usa ka hulatanan nga lawak samtang usa ka mekaniko mihiling sa iyang sakyanan. Ang inspeksiyon mikabat og mas dugay kay sa iyang gidahom, ug misugod siya sa pagkaguol samtang siya nagtan-aw sa ubang mga kustomer nga miabot ug mibiya samtang siya mipadayon sa paghulat. May nadaot ba sa iyang sakyanan? Pila ang kantidad sa pagpaayo niini?
Sa kataposan, human sa unsay ingon og sama og mga oras, ang mekaniko miabot ug misulti kaniya nga ang iyang sakyanan mipasar sa inspeksiyon niini.
Nahuwasan, mibayad si Angela ug mibiya sa gambalay, sa gihapon wala masiguro kon nganong kini nadugay kaayo. Diha sa iyang sakyanan, ang mekaniko naghulat alang kaniya.
“Miss,” miingon siya, “gusto ko nga mangayo og pasaylo sa dugay kaayo nga pag-inspeksiyon sa imong sakyanan.”
Gisultihan niya si Angela nga siya nadani ngadto sa kopya sa pamahayag sa pamilya diha sa lingkoranan sa iyang pasahero. Gibalik-balik kini niya sa pagbasa, natandog sa mensahe niini mahitungod sa mga pamilya.
“Unsa kini nga simbahan? Unsa kini nga dokumento kabahin sa pamilya? Makapangayo ba ako og kopya niini?” nangutana siya kaniya. “Nag-ingon nga kini gisulat sa apostoles. Imo bang ipasabot kanako nga adunay apostoles sa yuta karon sama sa panahon ni Jesus? Palihog, kinahanglan akong mahibalo.”
Nahibulong, mihunong sa makadiyot si Angela sa pagtarong sa iyang mga hunahuna. “Adunay apostoles ug mga propeta sa yuta, sama sa panahon ni Jesukristo,” siya misulti kaniya, nagpasabot sa laktod mahitungod ni Joseph Smith ug sa Pagpahiuli sa ebanghelyo. Gihatag niya kaniya ang iyang kopya sa pamahayag sa pamilya ug usa ka kopya sa Basahon ni Mormon.
Ang mekaniko mihatag dayon ni Angela sa iyang ngalan ug numero sa telepono sa pagpakigbahin uban sa mga misyonaryo. Samtang si Angela midrayb pauli gikan sa garahe, namilok siya sa pagwagtang sa mga luha, mapasalamaton nga iyang nabiyaan ang pamahayag diha sa lingkoranan sa iyang pasahero.