Geestelijke verduistering
Ouderling Gary E. Stevenson
van het Quorum der Twaalf Apostelen
Laat de afleidingen van het leven het hemelse licht niet verduisteren.
Op 21 augustus jongstleden trokken twee gebeurtenissen de aandacht van mensen over de hele wereld. De eerste was de negentigste verjaardag van onze geliefde profeet, president Thomas S. Monson. Ik was op dat moment voor een taak in het gebied Oceanië. Het deed me erg goed dat de heiligen in Australië, Vanuatu, Nieuw-Zeeland en Frans-Polynesië niet alleen van deze mijlpaal wisten, maar hem ook met blijdschap vierden. Ik had het geluk om in hun warme uitingen van geloof en liefde voor deze geweldige man te delen. Wat is het inspirerend om de band tussen de heiligen der laatste dagen en hun profeet te zien.
Met het oog op de mensen die hem wilden feliciteren, gaf president Monson zijn ideale verjaardagscadeau aan: ‘Doe iets voor iemand die een moeilijke tijd doormaakt of die ziek of eenzaam is. Dat is alles wat ik vraag.’1 We houden van u en steunen u, president Monson.
Zonsverduistering
De andere zeldzame gebeurtenis diezelfde dag vond aan de hemel plaats en hield miljoenen mensen overal ter wereld in de ban. Er was sprake van een totale zonsverduistering. Het was de eerste keer in 99 jaar dat een dergelijke verduistering in de hele Verenigde Staten te zien was.2 Hebt u weleens een zonsverduistering gezien? Laat me dit nader toelichten.
Een totale zonsverduistering treedt op wanneer de maan precies tussen de aarde en de zon staat en het licht van de zon vrijwel volledig blokkeert.3 Dit fenomeen is voor mij een wonder. Stel u de zon voor ter grootte van een normale fietsband. De maan zou dan in vergelijking het formaat van een steentje hebben.
Hoe is het mogelijk dat juist de bron van onze warmte, ons licht en ons leven door iets relatief onbeduidends van formaat in zo’n mate kan worden verduisterd?
De zon is weliswaar 400 keer groter dan de maan, maar staat ook 400 keer zo ver weg van de aarde.4 Vanuit het perspectief van de aarde lijken de zon en de maan geometrisch even groot. Bij een bepaalde stand van beide lijkt de maan de hele zon te verduisteren. Vrienden en familieleden van mij in de zone van totale verduistering beschreven hoe licht in duisternis veranderde, de sterren verschenen en vogels ophielden met zingen. De lucht werd kil, aangezien de temperatuur bij een zonsverduistering wel meer dan 11 graden Celsius kan dalen.5
Ze beschreven een gevoel van ontzag, grote verbazing en zelfs angst. Ze wisten dat een zonsverduistering met zekere gevaren gepaard gaat. Iedereen trof echter maatregelen om blijvende oogschade of ‘eclipsblindheid’ tijdens de zonsverduistering te voorkomen. Ze waren veilig doordat ze een speciale bril met gefilterde lenzen droegen die hun ogen tegen eventueel letsel beschermde.
De analogie
Zoals de kleine maan de gigantische zon kan blokkeren, en het licht en de warmte ervan kan doven, kan er ook een geestelijke verduistering intreden. Die doet zich voor als we kleine en vervelende obstakels in ons dagelijks leven zo dichtbij halen dat ze de grootsheid, helderheid en warmte van het licht van Jezus Christus en zijn evangelie belemmeren.
Ouderling Neal A. Maxwell trok deze vergelijking zelfs nog verder door: ‘Zelfs zoiets kleins als iemands duim kan een mens vlak voor het oog het zicht op de enorme zon ontnemen. Toch is de zon er nog. Die persoon veroorzaakt zijn blindheid zelf. Als we andere zaken te dichtbij halen en voorop stellen, nemen we ons zicht op de hemel weg.’6
Niemand wil zijn of haar zicht op de hemel uiteraard met opzet wegnemen of een geestelijke verduistering meemaken. Ik wil bespreken hoe we kunnen voorkomen dat een geestelijke verduistering ons blijvend geestelijke schade berokkent.
Evangeliebril: behoud een evangelieperspectief
Ik noemde een speciale bril die mensen die naar een zonsverduistering kijken tegen oogschade en zelfs eclipsblindheid beschermt. Naar een geestelijke verduistering kijken door de beschermende en filterende lens van de Geest biedt een evangelieperspectief en beschermt ons tegen geestelijke blindheid.
Ik geef enkele voorbeelden. Met de woorden van de profeten in ons hart en de Heilige Geest als onze raadgever kunnen we door een ‘evangeliebril’ naar gedeeltelijk geblokkeerd hemels licht staren. Daarmee vermijden we het gevaar van een geestelijke verduistering.
Hoe zetten we een evangeliebril op? Hier zijn wat voorbeelden: dankzij onze evangeliebril zien we in dat de Heer graag wil dat we wekelijks aan het avondmaal deelnemen, dat we de Schriften bestuderen en dagelijks bidden. We zien dan ook in dat Satan ons daarvan af wil houden. We weten dat hij erop uit is om onze keuzevrijheid door afleidingen en wereldse verleidingen weg te nemen. Zelfs in de tijd van Job was er bij sommigen sprake van een geestelijke verduistering, die als volgt werd omschreven: ‘Overdag ontmoeten zij duisternis, op de middag tasten zij rond zoals in de nacht.’7
Broeders en zusters, ik bedoel met kijken door een evangeliebril niet dat we onze moeilijkheden moeten negeren of verzwijgen. Ik zeg ook niet dat we ons leven in zalige onwetendheid van de valstrikken en het kwaad van de vijand moeten leiden. Ik zeg niet dat we oogkleppen op moeten doen, maar juist het tegendeel. Ik zeg dat we door de lens van het evangelie naar die moeilijkheden moeten kijken. Ouderling Dallin H. Oaks heeft gezegd: ‘Perspectief is het vermogen om alle relevante informatie in een betekenisvolle relatie te zien.’8 Het evangelieperspectief verruimt onze blik tot eeuwig zicht.
Met een evangeliebril op ziet u meer. U bent dan beter in staat om uw prioriteiten, uw problemen, uw verleidingen en zelfs uw fouten beter te onderscheiden. U ziet dan helderder licht dat u zonder die bril niet kon zien.
Ironisch genoeg kan niet alleen het negatieve een geestelijke verduistering in ons leven veroorzaken. Vaak halen we bewonderenswaardige of positieve zaken zo dichtbij dat ze het evangelielicht overschaduwen en duisternis veroorzaken. Deze gevaren of afleidingen kunnen uit onze opleiding en voorspoed, macht en invloed, ambitie, en zelfs talenten en gaven voortkomen.
President Dieter F. Uchtdorf heeft gezegd ‘dat iedere deugd die tot het uiterste wordt doorgevoerd, een ondeugd kan worden. […] Er komt een punt waarop mijlpalen molenstenen, en ambities zware lasten op onze schouders kunnen worden.’9
Ik zal nog wat voorbeelden bespreken die de bescherming tegen onze eigen geestelijke verduistering in de hand kunnen werken.
Sociale media
Een paar maanden geleden sprak ik op de vrouwenconferentie van BYU.10 Ik beschreef hoe technologie, met inbegrip van sociale media, ertoe bijdraagt ‘dat de kennis van een Heiland zich zal verbreiden onder alle natie, geslacht, taal en volk.’11 Tot die technologieën behoren websites van de kerk, zoals lds.org en mormon.org; mobiele apps zoals Evangeliebibliotheek, Mormon Channel, LDS Tools en Family Tree; plus sociale-mediaplatforms zoals Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Hierop zijn honderden miljoenen likes, shares, views, retweets en pins gegenereerd. Je kunt ze heel effectief en efficiënt gebruiken om het evangelie met familie, vrienden en collega’s te delen.
Deze technologieën hebben bij gepast gebruik dus hun nut wel bewezen. Toch kleven er risico’s aan als we er te dicht op zitten. Er kan zich dan een geestelijke verduistering voordoen die de helderheid en de warmte van het evangelie blokkeert.
Sociale media, mobiele apps en games kunnen onbehoorlijk veel tijd opslokken en persoonlijk contact doen verwateren. Dit gebrek aan persoonlijke gesprekken kan huwelijken in gevaar brengen, de plaats van waardevolle geestelijke bezigheden innemen en de ontwikkeling van sociale vaardigheden in de weg staan, vooral onder de jeugd.
Er kleven nog twee risico’s aan sociale media: een geïdealiseerde werkelijkheid en verlammende vergelijkingen.
Veel (zo niet de meeste) foto’s op sociale media geven het leven – vaak onrealistisch – op zijn best weer. We hebben allemaal wel plaatjes van fraaie interieurs, prachtige vakantiebestemmingen, lachende selfies, overheerlijk voedsel en superaantrekkelijke lichamen gezien.
Hier is bijvoorbeeld een foto die je op iemands account zou kunnen aantreffen. De foto schetst echter niet het hele beeld van wat er feitelijk in het echte leven gaande is.
Wanneer we ons gewone leventje vergelijken met het slim bewerkte, perfect vormgegeven leven van anderen op sociale media, blijven we soms met gevoelens van ontmoediging, jaloezie en zelfs mislukking zitten.
Iemand die talloze berichten over zichzelf heeft gedeeld, zei, misschien ten dele schertsend: ‘Wat heeft geluk voor zin als je het niet op sociale media plaatst?’12
Zuster Bonnie L. Oscarson zei vanmorgen al dat een succesvol leven niet wordt afgemeten aan hoeveel likes we krijgen of hoeveel vrienden of volgers we op sociale media hebben. Het heeft echter wel te maken met onze zinvolle omgang met anderen, en met ons licht in hun leven laten schijnen.
Hopelijk kunnen we realistischer zijn, meer humor zien en minder ontmoedigd raken als we foto’s onder ogen krijgen van een geïdealiseerde werkelijkheid die te vaak tot verlammende vergelijkingen leiden.
Vergelijkingen zijn kennelijk niet alleen een teken van onze tijd, maar waren dat vroeger ook al. De apostel Paulus waarschuwde de mensen in zijn tijd: ‘Door zichzelf af te meten aan zichzelf, en zichzelf te vergelijken met zichzelf, zijn zij bepaald niet verstandig.’13
Laten we onszelf en anderen, nu er zoveel geschikte en geïnspireerde toepassingen van technologie binnen ons bereik zijn, leren, inspireren, opbeuren en aanmoedigen om het beste uit onszelf te halen, in plaats van onze geïdealiseerde virtuele zelf op te poetsen. Laten we het rechtschapen gebruik van technologie ook op de volgende generatie overbrengen. Laten we ze tegen de gevaren en destructieve toepassing ervan waarschuwen. Sociale media door de lens van het evangelie bekijken, kan voorkomen dat er een geestelijke verduistering bij ons intreedt.
Hoogmoed
Laten we het nu over het eeuwenoude struikelblok hoogmoed hebben. Hoogmoed is het tegenovergestelde van nederigheid, oftewel ‘de bereidheid om ons aan de wil van de Heer te onderwerpen.’14 Als we hoogmoedig zijn, willen we graag zelf de eer hebben in plaats van die aan anderen of God te geven. Hoogmoed is vaak concurrerend. Hoogmoed omvat de neiging om meer te willen hebben en te veronderstellen dat we beter zijn dan anderen. Hoogmoed leidt vaak tot boze of haatdragende gevoelens, aanhoudende wrok of het weerhouden van vergeving. Hoogmoed wordt echter door de christelijke eigenschap nederigheid verzwolgen.
Relaties, zelfs met naaste familieleden en dierbaren, vooral met naaste familieleden en dierbaren – ook tussen man en vrouw – bloeien in nederigheid op en worden door hoogmoed belemmerd.
Jaren geleden werd ik door een manager van een grote handelsfirma gebeld. Zijn bedrijf stond op het punt om door een concurrent te worden overgenomen. Hij en vele anderen op het hoofdkantoor waren erg bang dat hun baan op de tocht kwam te staan. Hij wist dat ik de directie van het overnemende bedrijf goed kende. Hij vroeg of ik hem wilde voorstellen en een goed woordje voor hem kon doen, ja, zelfs een gesprek voor hem wilde regelen. Hij besloot met de volgende opmerking: ‘Je weet wat er gezegd wordt. “De zachtmoedigen zullen omkomen!”’
Ik nam aan dat zijn opmerking grappig was bedoeld. Ik snapte de grap wel. Maar er was een belangrijk beginsel dat hem naar mijn idee uiteindelijk van dienst kon zijn. Ik reageerde: ‘Eigenlijk gaat het gezegde niet zo. In feite geldt het tegenovergestelde. “De zachtmoedigen zullen de aarde bezitten”,15 dat is het gezegde.’
Ik heb in de kerk en in mijn hele loopbaan geweldige, zeer effectieve mensen gekend en meegemaakt die heel zachtmoedig en nederig waren.
Nederigheid en zachtmoedigheid gaan hand in hand. Bedenk: ‘Niemand is aannemelijk voor God dan alleen de zachtmoedigen en nederigen van hart.’16
Ik bid dat wij de geestelijke verduistering van hoogmoed zullen mijden door de deugd van nederigheid te omarmen.
Conclusie
Samengevat: een zonsverduistering is werkelijk een opmerkelijk natuurverschijnsel. De pracht, de warmte en het licht van de zon kunnen volledig worden belemmerd door een relatief onbeduidend voorwerp, wat duisternis en kou veroorzaakt.
Een vergelijkbaar fenomeen kan zich ook in geestelijke zin voordoen. Daarvan is sprake als we kleine en onbeduidende zaken te dichtbij halen zodat ze de schoonheid, de warmte en het hemelse licht van het evangelie van Jezus Christus blokkeren, met kille duisternis tot gevolg.
Een speciale bril die het zicht van de mensen in de zone van een totale zonsverduistering beschermt, kan blijvende schade en zelfs blindheid voorkomen.17 Een evangeliebril die bestaat uit kennis en een getuigenis van de evangeliebeginselen en -verordeningen biedt een evangelieperspectief en extra geestelijke bescherming en duidelijkheid aan iemand die aan de gevaren van een geestelijke verduistering wordt blootgesteld.
Als u iets tegenkomt wat uw vreugde en licht van het evangelie blokkeert, plaats dat dan in een evangelieperspectief. Kijk door een evangelielens en laat onbelangrijke en onbeduidende zaken uw eeuwige kijk op het grote plan van geluk niet belemmeren. Kortom, laat de afleidingen van het leven het hemelse licht niet verduisteren.
Getuigenis
Ik getuig dat het evangelielicht er altijd is, wat voor obstakel ons zicht op dat licht ook belemmert. Die bron van warmte, waarheid en helderheid is het evangelie van Jezus Christus. Ik getuig van een liefdevolle hemelse Vader, van zijn Zoon, Jezus Christus, en van zijn rol als onze Heiland en Verlosser. In de naam van Jezus Christus. Amen.