Ouderling Ulisses Soares: Een man in wie geen bedrog is
Aan het begin van zijn bediening, toen Jezus zijn apostelen koos, zag Hij Nathanaël naar Zich toekomen. Direct onderkende Hij Nathanaëls goedheid en zei: ‘Zie, werkelijk een Israëliet in wie geen bedrog is.’1
Jezus wist dat Nathanaël een zuiver hart had, met eerlijke bedoelingen zonder schijnheiligheid of misleiding. De Heer houdt van mensen die rechtvaardig en integer van karakter zijn, en riep Nathanaël als apostel.2
Ulisses Soares is als Nathanaël vanouds, en de Heiland heeft ook hem geroepen.
‘Het licht van mijn ouders’
Ulisses, de jongste van vier broers, is op 2 oktober 1958 in São Paulo (Brazilië) geboren. Het gezin had het niet breed, maar zijn ouders, Apparecido en Mercedes Carecho Soares, waren eerzame, hardwerkende mensen die onbevangen naar de zendelingen luisterden. Ze lieten zich in 1965 dopen, toen Ulisses zes jaar oud was.
‘Volgens mij sloeg broeder Apparecido nooit een dienst of vergadering over’, zegt Osiris Cabral, die ringpresident was toen Ulisses een jongeman was. ‘Ook Mercedes was heel getrouw. Ulisses heeft de toewijding van zijn ouders meegekregen.’
Ulisses Soares is ‘in de kerk opgegroeid en volgde het licht’ van zijn ouders, Apparecido en Mercedes Soares (links). Ulisses vertrouwde op de Heer, soms tegen de stroom in, en leerde al jong om zich stevig aan de Heiland en zijn evangelie vast te houden.
Ulisses’ ingeboren goedheid bloeide op doordat hij over de Heer leerde. ‘Ik ben in de kerk opgegroeid en volgde het licht van mijn ouders’, zegt ouderling Soares. Door dat licht te volgen, groeide zijn getuigenis, soms tegen de stroom in.
‘Ik was het enige lid van de kerk op mijn school, en de andere jongens probeerden me steeds omlaag te trekken en me verkeerde dingen te laten doen’, zegt hij. ‘Ik moest in die moeilijke situaties leren om voor mezelf op te komen, maar ik vertrouwde er altijd met mijn hele hart op dat de Heer me zou helpen. Al jong leerde ik dat als jij jouw deel doet, de Heer het zijne doet. Maar je moet zijn hand en zijn evangelie wel stevig vasthouden.’
Toen Ulisses 15 was, vroeg de bisschop hem om de jeugd in de zondagsschool te onderwijzen. Een van zijn lessen ging over een getuigenis van het evangelie verkrijgen. Ulisses had het Boek van Mormon bestudeerd, had altijd gevoeld dat de kerk waar was en geloofde dat Jezus Christus zijn Heiland was.
Toen hij zijn les voorbereidde, wilde hij krachtig tot de klas getuigen dat het evangelie waar was. ‘Ik studeerde en bad intens’, weet ouderling Soares nog. ‘Toen ik een keer geknield had, kwam er een heel warm gevoel in mijn hart, een zachte stem die bevestigde dat ik op de goede weg was. Het gevoel was zo sterk dat ik het nooit heb kunnen ontkennen.’
Toen Ulisses ouder werd, leerde hij dat de Heer hem overvloedig zegende, als hij meer deed dan wat verwacht of gevraagd werd. Één zo’n les kwam toen hij zich op zijn zending voorbereidde. In gesprekken met Ulisses drukte de bisschop hem op het hart hoe belangrijk het was om de geboden te gehoorzamen en volgens de gedragsnormen te leven. Ook sprak hij over financiële voorbereiding.
Tegenwoordig betalen alle zendelingen uit Brazilië een deel van hun zending en betalen veel gezinnen alle kosten. Toen Ulisses bijna zo oud was dat hij op zending kon, besloot hij om al het geld voor zijn zending zelf te verdienen. Gedreven door de werkmentaliteit van aanpakken die hij in het kleine bedrijf van zijn vader had opgedaan en gewapend met een goede typvaardigheid vond Ulisses een baan op de salarisadministratie van een bedrijf.
Na een zwaar toelatingsexamen begon hij aan een avondstudie boekhouden op een technische school. Elke maand betaalde hij zijn tiende en legde geld opzij voor zijn zending. Na een jaar werd hij naar de boekhouding van zijn bedrijf overgeplaatst.
‘Zo spaarde ik om mijn zending te kunnen betalen’, zegt ouderling Soares. ‘En in de drie jaar voor mijn vertrek kocht ik elke maand iets wat ik nodig had: een overhemd, een broek, een paar sokken, een das, een koffer.’ Hij had ook de sterke liefde en steun van zijn ouders en lokale leiders nodig, en die kreeg hij.
Ulisses werd geroepen naar het zendingsgebied Rio de Janeiro (Brazilië). Zijn eerste zendingspresident was Helio da Rocha Camargo, die later de eerste algemeen autoriteit uit Brazilië werd. Ulisses ging begin 1978 op zending. De eerste tempel in Latijns-Amerika werd later dat jaar door president Spencer W. Kimball (1895–1985) in São Paulo ingewijd.
In januari 1980 stapten Ulisses en zijn collega, die zijn begiftiging ook nog niet had ontvangen, in Rio de Janeiro op de bus voor een rit van acht uur naar de São Paulotempel. Ulisses’ ouders, broers en zussen ontmoetten hem daar, en de familie Soares werd voor tijd en eeuwigheid verzegeld. Ulisses is die vijf uur samen in de São Paulotempel nooit vergeten. Later die dag gingen zijn collega en hij naar het zendingsveld terug.
God op de eerste plaats zetten
Ulisses had een succesvolle zending, waardoor zijn getuigenis nog groeide. Na zijn thuiskomst vond hij een baan en ging hij boekhouding en economie aan een lokale universiteit studeren.
Hij was ongeveer zeven maanden thuis toen hij ‘zuster Morgado’ op een dansavond van meerdere ringen tegenkwam. Ulisses was een tijdje haar zoneleider geweest, en de twee brachten de avond door met bijpraten en zendingsverhalen vertellen. Drie weken later gingen ze daten.
Rosana Fernandes Morgado was 8 toen haar oudere zus, Margareth, haar mee naar de kerk nam. Uiteindelijk kregen de trouwe jonge onderzoeksters toestemming van hun vader om zich te laten dopen, maar ze moesten beiden wachten tot ze 17 waren. Rosana ging negen jaar naar de kerk voor ze toestemming kreeg om zich te laten dopen.
Ulisses woonde aan de noordkant van São Paulo, Rosana woonde bij haar ouders aan de zuidkant. Een rit met de bus en metro door die naar alle kanten uitgroeiende stad kon zo twee of drie uur duren. Gelukkig woonden Margareth en haar man, Claudio, vlak bij haar ouders.
‘Als Ulisses in het weekend kwam om Rosana te daten, was het zwaar voor hem om ’s avonds zo’n lange terugreis te moeten maken’, vertelt ouderling Claudio R. M. Costa, algemeen zeventiger. Dus nodigden Margareth en hij Ulisses uit om na zijn dates bij hen te blijven slapen. ‘We adopteerden hem een tijdje’, voegt ouderling Costa toe.
‘Hij sliep dan op de bank in onze woonkamer’, vertelt zuster Costa. ‘We waren net getrouwd, dus we hadden geen extra dekens. Maar hij sliep onder een oud gordijn dat we nog hadden. Hij was er blij mee, want de volgende dag kon hij Rosana weer zien. Hij was goed voor mijn zus, en mijn ouders mochten hem erg graag.’
Ulisses en Rosana trouwden op 30 oktober 1982 in de São Paulotempel.
Als je een paar minuten bij ouderling en zuster Soares bent, merk je al snel hoeveel liefde, bewondering en respect ze voor elkaar hebben. Ouderling Soares zegt: ‘[Rosana is] voor mij en ons gezin altijd een voorbeeld van goedheid, liefde en volledige toewijding aan de Heer’3. Voor zuster Soares is Ulisses ‘een godsgeschenk’.
Zij voegt daaraan toe: ‘Hij heeft een sterk verantwoordelijksgevoel en wil altijd het goede doen. Hij zorgt ervoor dat we als gezin niets tekort komen en behandelt me altijd erg hoffelijk. Hij heeft in al zijn kerkroepingen zijn best gedaan. Hij gaat, hij doet. Hij zet de dingen van God op de eerste plaats. Ik word steeds weer verliefd op hem, want ik weet dat als hij de dingen van God op de eerste plaats zet, hij mij ook op de eerste plaats zet.’
Over zijn vrouw zegt ouderling Soares: ‘Ze is de echte held en inspiratie in ons gezin. Ze is voor iedereen liefdevol, vriendelijk en geduldig. Ze schept eenheid in ons gezin, en ze ziet in iedereen het goede. Zij heeft enorm bijgedragen tot alles wat er in mijn leven is gebeurd. Over mijn roeping in het Quorum der Twaalf Apostelen zei ik gekscherend tegen haar: “Dit is jouw schuld, want jij hebt de kracht van het evangelie zo uitvergroot in mijn leven.”’
Een ‘ruim hart’
Gustavo, het oudste kind in het gezin Soares, weet nog hoe hij als jonge jongen zijn ouders ongehoorzaam was en weg was geslopen om een kijkje te nemen op het jaarlijkse feest in hun buurt in São Paulo, de Festa Junina.
‘Ik stond midden in een grote menigte en had het prima naar mijn zin, toen ik een omroeper mij naar voren hoorde roepen’, vertelt hij. ‘En toen zag ik mijn vader.’
Zijn ouders hadden zich dodelijk ongerust gemaakt, maar in plaats van hem een standje te geven, omarmde Ulisses hem stevig.
‘We hadden een pittig gesprek over hoe ze me kwijt waren, maar mijn ouders behandelden me met respect’, weet Gustavo nog. ‘Ik voelde me beschermd en wist dat ze echt van me hielden.’
Ulisses is op en top een familiemens. Ondanks zijn drukke werk en reisschema door de jaren heen, heeft hij tijd gemaakt om een relatie met zijn kinderen op te bouwen.
Toen ouderling Soares op 31 maart 2018 als lid van het Quorum der Twaalf Apostelen werd gesteund, was misschien niemand verbaasder dan Gustavo en zijn twee zussen, Lethicia Caravello en Nathalia Soares Avila. Maar als liefde, hard werken, empathie en nederigheid iemand geschikt voor het apostelschap maken, zeggen ze, dan snappen ze waarom de Heer hun vader heeft geroepen.
‘Toen Jezus zijn apostelen riep, koos Hij niet de geleerdste Farizeeërs, Hij koos vissers’, zegt Lethicia. ‘Mijn vader en moeder zijn net als zij. Ze vertrouwen volledig op de Heer, en Hij gebruikt hen om zijn werk te doen omdat Hij weet dat ze onzelfzuchtig zijn, hard willen werken, en nederig genoeg zijn om zich te laten corrigeren.’
Door zijn ‘ruime hart’ zal hij de wereld kunnen ingaan als een van de bijzondere getuigen van de Heiland, voegt Nathalia toe. ‘Zijn hart is ervoor gemaakt’, zegt ze. ‘Hij voelt de invloed van de hemel, hij houdt van iedereen en wil het goede doen.’
‘Alles komt goed’
Toen ouderling Soares van 2000 tot 2003 president van het zendingsgebied Porto (Portugal) was, kwam hij bekend te staan om zijn Portugese lijfspreuk: ‘Tudo vai dar certo’ – alles komt goed.
‘Hij leerde die aan ons’, zo weet Ty Bennet, een van zijn zendelingen nog. ‘Hij leeft zijn leven met het geloof en optimisme dat als we alles doen wat de Heer wil, alles goed komt.’
Hij leerde zijn zendelingen ook om niet de woorden moeilijk of onmogelijk te gebruiken, zegt Richard Shields, ook een van zijn zendelingen. ‘We noemden dingen “uitdagingen”. Dat advies was vormend voor mij. Ik zie dingen nu als een “uitdaging” die aangepakt moet worden, niet als “moeilijk” of “onmogelijk”.’
Dat geloof en optimisme zijn hem niet aan komen waaien. Ouderling en zuster Soares kennen maar al te goed de schraalheid van ontbering, de vermoeidheid van lange werk- en studiedagen, de tegenslag van een slechte gezondheid, en het verdriet van een miskraam, doodgeboorte en het verlies van een broer, een zus en ouders.
Maar op hun levensreis verankeren ze hun geloof in de woorden van ouderling Soares’ favoriete Schriftuurtekst: ‘Wees nederig; en de Heer, uw God, zal u aan de hand leiden en u antwoord geven op uw gebeden.’4
‘Tegenslagen horen bij onze vooruitgang’, zegt ouderling Soares. ‘Maar als we geduldig in ons lijden zijn, als we leren de tegenslagen van het leven te boven te komen, als we getrouw blijven, blijft de Heer ons hoogachten en zegent Hij ons met de zegeningen die Hij heeft beloofd.’
En als we de ijzeren roede stevig vasthouden, zal de Heer ons niet alleen laten.
‘Door ons consequent vast te houden aan de geboden, het evangelie, de Schriften en de Heer Jezus Christus, krijgen we hulp om de tegenslagen van het leven te boven te komen’, zegt ouderling Soares. ‘Als we knielen om te bidden, zal Hij bij ons zijn en ons leiden. Hij zal ons influisteren waar we naartoe moeten gaan en wat we moeten doen. Als we gehoorzaam en nederig zijn, verhoort de Heer onze gebeden.’
Toegewijd discipel
Ulisses Soares is een kundig en voorbereid man. Zijn opleiding, waaronder een universitaire graad in bedrijfskunde, bereidde hem voor op zijn werk als accountant en auditor voor multinationals in Brazilië. Die ervaring bereidde hem weer voor op zijn werk voor de financiële afdeling van de kerk, waardoor hij op zijn 31e een van de jongste bestuurders materiële zaken van de kerk werd. En die voorbereiding kwam hem weer goed van pas als zendingspresident en in zijn roeping als algemeen zeventiger op 2 april 2005.
Voordat hij op 6 januari 2013 in het Presidium der Zeventig werd geroepen, was ouderling Soares raadgever en daarna president in het presidium van het gebied Brazilië, en raadgever in het gebied Afrika-Zuid-Oost. Daarna was hij raadgever van ouderling Dale G. Renlund, toen algemeen zeventiger. Ouderling Renlund, nu lid van het Quorum der Twaalf Apostelen, denkt graag aan hun tijd samen terug.
‘Ouderling Soares is een uitbundig, toegewijd discipel van Jezus Christus’, zegt ouderling Renlund. ‘Ik ken niemand die meer terdege beseft dat hij een opdracht van de Heer heeft. Als hem iets gevraagd wordt, geeft hij zich er geheel aan.
Of het nu onder de heiligen van Peru (links), Ghana (onder) of andere landen is waar hij heeft gediend en bediend, ouderling Soares ‘sluit mensen snel in zijn hart’, zegt ouderling Claudio R. M. Costa.
Hij zei dat ouderling Soares al snel ‘verliefd werd’ op de heiligen in Afrika. Een van zijn eerste opdrachten in het gebied was een ringconferentie in Kananga in de Democratische Republiek Congo presideren. ‘Toen hij terugkwam, hield hij maar niet op over de goedheid en toewijding van de mensen die hij had ontmoet’, zegt ouderling Renlund.
Ouderling L. Whitney Clayton, die vijf en een half jaar met ouderling Soares in het Presidium der Zeventig heeft gediend, noemt ouderling Soares een consensusbouwer. ‘Hij luistert en weegt zijn gedachten af. Hij stelt zich in vergaderingen altijd terughoudend op zodat we een koor zijn, geen groep concurrerende solisten.’
Ouderling Soares spreekt goed Portugees, Engels, Spaans en Frans maar is daar bescheiden over. Toch is die gave, waar hij constant aan moet werken, een zegen voor de kerk, zegt ouderling Clayton. Ouderling Soares kan de meeste kerkleden in hun eigen taal toespreken.
‘Ulisses is al vanaf zijn jeugd een leider’, merkt ouderling Claudio Costa over zijn zwager op. ‘Hij is zeer intelligent en zeer capabel. Hij voelt zich altijd gedreven om er 100% voor te gaan. Hij houdt makkelijk van de mensen om hem heen. Hij heeft het hart van een ware discipel van de Heiland, en hij heeft het zekere getuigenis dat Jezus de Christus is. Ik houd van hem en steun hem graag als apostel van de Heer.’
En ouderling David A. Bednar voegt daar namens het Quorum der Twaalf Apostelen aan toe: ‘Ouderling Soares is een zuivere, ongekunstelde en onschuldige discipel van de Heiland. Door het licht dat van zijn gezicht afstraalt, zijn warme glimlach en zijn voorkomende manier van doen, hebben talloze mensen en gezinnen een dieper verlangen gevoeld om de Heiland te volgen en het evangelie na te leven. Dat is nog steeds zo en dat zal zo doorgaan.’
ACHTERGROND GETTY IMAGES
Foto met vrouw, Rosana, voor de Salt Laketempel, Kristin Murphy, Deseret News
In onze bedeling heeft de Heer over Edward Partridge gezegd dat ‘zijn hart zuiver is voor mijn aangezicht, want hij is zoals Nathanaël vanouds, in wie geen bedrog is.’5 Over Hyrum Smith zei de Heer: ‘Want Ik, de Heer, heb hem lief wegens de onkreukbaarheid van zijn hart en omdat hij datgene liefheeft wat goed is voor mijn aangezicht.’6
Over Ulisses Soares zou de Heer hetzelfde zeggen.