2023
Υποστηρίζοντας μέλη που βιώνουν διαζύγιο
Ιούλιος 2023


Υποστηρίζοντας μέλη που βιώνουν διαζύγιο

Ο Επουράνιος Πατέρας θα μας βοηθήσει να μάθουμε πώς να παράσχουμε καλύτερα ένα ασφαλές και φιλόξενο περιβάλλον στους τομείς και τους κλάδους μας για όσους είναι διαζευγμένοι ή βρίσκονται στο στάδιο του διαζυγίου.

Σπίτι που εμφανίζεται σε μια εικόνα που είναι σχισμένη στη μέση

Δύο κύριοι σε έναν τομέα έμειναν ανύπανδροι περίπου την ίδια στιγμή, ο καθένας ύστερα από χρόνια γάμου με τις συζύγους τους. Όταν ο πρώτος άντρας έμεινε μόνος, ο τομέας τον προσέγγιζε συχνά, του παρείχε γεύματα και έβρισκε τρόπους για να μην αισθάνεται τόσο μόνος. Για τον δεύτερο κύριο, αυτή η τέλεση διακονίας δεν έλαβε χώρα και έμεινε να αισθάνεται απομονωμένος και ότι είχε άνιση μεταχείριση.

Ποια ήταν η διαφορά ανάμεσα στους δύο άνδρες; Ο πρώτος είχε χηρεύσει και ο δεύτερος ήταν διαζευγμένος. Καθώς ο διαζευγμένος κύριος ανέφερε αυτήν την εμπειρία σε εμένα, η έκκλησή του ήταν απλή: μπορούμε να βοηθήσουμε τα μέλη της Εκκλησίας να καταλάβουν καλύτερα πώς να τελούν διακονία σε εκείνους που είναι διαζευγμένοι και να αναγνωρίσουν ότι ακόμη έχουν ίση, αξιόλογη θέση στους τομείς και τους κλάδους μας;

Πολλοί τομείς κάνουν θαυμάσια δουλειά στην τέλεση διακονίας σε όσους βιώνουν τα αποτελέσματα του διαζυγίου, ωστόσο η έκκληση αυτού του άνδρα μπορεί να μας οδηγήσει όλους στο να ρωτήσουμε αν υπάρχει ακόμη κάτι που μπορούμε να κάνουμε καλύτερα. Αυτή η ανάγκη να αισθανόμαστε ευπρόσδεκτοι και υποστηριζόμενοι σχετίζεται με μία συνεχή πρόσκληση από τους ηγέτες της Εκκλησίας – να αγαπούμε όλους εντός του ποιμνίου του Θεού και να τους βοηθούμε να αισθάνονται ευπρόσδεκτοι και ασφαλείς στους πασσάλους της Σιών1.

«Οποιαδήποτε στιγμή ενθαρρύνουμε κάποιον άλλον, στην ουσία δημιουργούμε τόπους ασφαλείας γι’ αυτόν»2. Οι τομείς και οι κλάδοι μας θα πρέπει να είναι ανάμεσα σε εκείνους τους τόπους καθώς επιζητούμε να τηρούμε τις δύο μεγάλες εντολές να αγαπούμε τον Θεό και να αγαπούμε τους άλλους όπως τον εαυτό μας (βλ. Κατά Ματθαίον 22:37-39). Οι ακόλουθες αρχές μπορούν να μας βοηθήσουν να μάθουμε πώς να υποστηρίζουμε καλύτερα στους τομείς και τους κλάδους μας εκείνους που έχουν βιώσει ή βιώνουν διαζύγιο.

Να θυμάστε ότι το διαζύγιο περιλαμβάνει πολλά συναισθήματα

Επειδή γνωρίζουμε τη θεμελιώδη διδαχή του αιώνιου γάμου και τη δύναμη της διαθήκης επισφραγίσεως στο σχέδιο σωτηρίας του Θεού, το διαζύγιο μπορεί να είναι αποκαρδιωτικό. Ωστόσο, μπορεί να μην αισθάνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο για το διαζύγιό τους. Ο Πρόεδρος Ντάλλιν Χ. Όουκς, Πρώτος Σύμβουλος στην Πρώτη Προεδρία, δίδαξε ότι το διαζύγιο «είναι ένα ευαίσθητο θέμα, διότι προκαλεί τόσο έντονα συναισθήματα από άτομα που έχει αγγίξει με διαφορετικούς τρόπους. Ορισμένοι βλέπουν τον εαυτό τους ή τους αγαπημένους τους ως θύματα του διαζυγίου. Άλλοι βλέπουν τους εαυτούς τους ως δικαιούχους. Μερικοί βλέπουν το διαζύγιο ως αποδεικτικό στοιχείο αποτυχίας. Άλλοι το θεωρούν ουσιώδη διαφυγή από τον γάμο»3.

Αντί να υποθέτετε πώς βλέπει κάποιος που βιώνει το διαζύγιο τις περιστάσεις του, ακούστε τον όποτε και όπως το άτομο είναι έτοιμο. Σκεφθείτε απλώς να ρωτήσετε: «Πώς μπορώ να σας υποστηρίξω αυτήν τη στιγμή;» ή «Με ποιους τρόπους μπορούμε να σας υποστηρίξουμε κατά τη διάρκεια ή ακόμη και μετά το διαζύγιό σας;»

Ερωτήσεις για να λάβουμε υπ’ όψιν:

  • Πώς θα μπορούσαν τα άτομα να βιώνουν ποικίλα συναισθήματα σε διαφορετικές στιγμές κάθε ημέρα, εβδομάδα ή μήνα; Πώς μπορώ να είμαι ευγενικός και υποστηρικτικός κατά τη διάρκεια καθενός από αυτά τα συναισθήματα;

  • Πώς μπορώ να διατηρήσω τον εαυτό μου δεκτικό στην αποκάλυψη για το πώς να βοηθήσω σε διαφορετικές στιγμές;

  • Ποιες υποθέσεις κάνω που ίσως πρέπει να αφήσω για να επιζητήσω καλύτερα την αποκάλυψη και να ενεργήσω επ’ αυτής σχετικώς με τον τρόπο να βοηθήσω;

Καρδιά που αιωρείται επάνω από ένα χέρι

Επικεντρωθείτε στην αγάπη αντί να κρίνετε

Σε θέματα διαζυγίου, σπανίως, ίσως και ποτέ, θα μάθουμε όλες τις λεπτομέρειες που οδήγησαν στο διαζύγιο ενός ζεύγους – και δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε. «Όταν συμβαίνει το διαζύγιο, τα άτομα έχουν την υποχρέωση να συγχωρούν, να ανακουφίζουν και να βοηθούν παρά να καταδικάζουν»4· αυτό ισχύει τόσο για το ζεύγος όσο και για τους γύρω του. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να εστιάζουμε στο να αγαπούμε τους άλλους, όχι να τους κρίνουμε, άσχετα από το με ποιον/ποιαν από τους συζύγους έχουμε δυνατότερη σχέση.

Αντί να εστιάζουμε στην κρίση, μπορούμε να εστιάσουμε στην αγάπη και την ενότητα, όπως διδάχθηκε από την αδελφή Τ. Ανέτ Ντέννις, Πρώτη Σύμβουλο στη Γενική Προεδρία της Εταιρείας Αρωγής:

«Πόσο συχνά κρίνουμε άλλους βάσει της εξωτερικής εμφάνισης και των πράξεών τους ή της έλλειψης δράσης, όταν, αν κατανοούσαμε πλήρως, θα αντιδρούσαμε με συμπόνια και επιθυμία να βοηθήσουμε αντί να προσθέσουμε στα βάρη τους την κρίση μας…;

Μας έχει δοθεί η εντολή να αγαπούμε τους άλλους, όχι να τους κρίνουμε. Ας αφήσουμε αυτό το βαρύ φορτίο. Δεν είναι δικό μας να το φέρουμε. Αντιθέτως, μπορούμε να σηκώσουμε τον ζυγό αγάπης και συμπόνιας του Σωτήρος…

»…Όλοι πρέπει να αισθανθούν ότι πράγματι ανήκουν και είναι απαραίτητοι στο σώμα του Χριστού»5.

Ερωτήσεις για να λάβουμε υπ’ όψιν:

  • Τι μπορώ να κάνω για να επικεντρωθώ περισσότερο στην αγάπη προς τους άλλους, όπως ο Ιησούς Χριστός;

  • Υπάρχουν τρόποι που κρίνω κάποιον, συν ότι βρίσκω ή αποδίδω σφάλματα, που θα μπορούσε να με εμποδίσει από το να είμαι σε θέση να παράσχω την απαιτούμενη υποστήριξη;

  • Τι μπορώ να κάνω για να αισθανθώ καλύτερα την αγάπη του Θεού για τους άλλους;

Αναζητήστε τρόπους να τους συμπεριλάβετε

Μέσω του διαζυγίου, τα άτομα συχνά χάνουν φιλίες που προέρχονταν από τους φίλους ή την οικογένεια του/της πρώην συζύγου τους. Και τι συμβαίνει όταν είχαν δημιουργηθεί φιλίες κατά τη διάρκεια του γάμου και οι φίλοι ίσως να μην μπορούν πλέον να προσκαλέσουν και τους δύο πρώην συζύγους σε δραστηριότητες ταυτοχρόνως;

Μία αδελφή είπε ότι εκείνη και ο σύζυγός της παρευρίσκονταν συχνά σε μια εβδομαδιαία βραδιά παιχνιδιών με φίλους στον τομέα της. Μετά το διαζύγιο, λυπήθηκε όταν οι προσκλήσεις για βραδιά παιχνιδιού σταμάτησαν να έρχονται, διότι συμμετείχαν μόνο ζεύγη. Μία άλλη αδελφή ανέφερε ότι πολλά μέλη του τομέως συμπέραιναν ότι επειδή τώρα ήταν μόνη μητέρα, δεν θα είχε χρόνο να παρευρίσκεται σε δραστηριότητες με φίλους όπως έκανε στο παρελθόν. Επομένως, δεν την προσκαλούσαν, ώστε να μην αισθάνεται λυπημένη που δεν θα μπορούσε να πάει. Ωστόσο, αυτό απλά την άφησε να αισθάνεται πιο απομονωμένη και μόνη. Αυτή η αδελφή είπε ότι θα ήταν ωραίο να συνεχίσει να προσκαλείται (ακόμη και αν δεν μπορούσε να συμμετάσχει) – να ξέρει ότι οι άλλοι την ήθελαν εκεί.

Κάθε κατάσταση είναι διαφορετική, αλλά «όλοι έχουμε ανάγκη να νιώσουμε το θερμό χέρι της φιλίας και να ακούσουμε τη σταθερή δήλωση της πίστεως»6.

Ερωτήσεις για να λάβουμε υπ’ όψιν:

  • Τι προσαρμογές στις δραστηριότητες μπορώ να κάνω, προκειμένου να βοηθήσω τα μέλη που είναι ανύπανδρα να αισθάνονται εξίσου άνετα να παρευρίσκονται όπως κάνουν τα έγγαμα ζεύγη;

  • Πώς μπορεί ο τομέας μας να παρέχει επιπρόσθετες ευκαιρίες για ένταξη σε δραστηριότητες που ταιριάζουν με τις ανάγκες των διαζευγμένων μελών;

  • Ποιες δραστηριότητες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον φίλο/τη φίλη μου να υπηρετήσει ή να συνεισφέρει, ιδίως αν η εμπιστοσύνη του/της πρέπει να αποκατασταθεί ύστερα από μία δύσκολη σχέση;

Άνθρωποι σε κύκλο

«Πρώτα παρατηρήστε, μετά υπηρετήστε»7

Εκείνοι που βιώνουν διαζύγιο προσαρμόζονται σε αλλαγές στα οικονομικά, στα προγράμματα, στα συναισθήματα, στις καθημερινές και ετήσιες παραδόσεις, στις διευθετήσεις διαβίωσης και σε πολλά άλλα. Αυτό ισχύει τόσο για τους ενηλίκους όσο και για τα παιδιά τους, τα οποία μπορεί επίσης να αναλαμβάνουν επιπρόσθετες ευθύνες στο σπίτι τους.

Τα συμβούλια τομέως ή κλάδου μπορούν να σκεφθούν πώς να υποστηρίξουν κάθε μέλος της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών. Ως άτομα, έχουμε επίσης πολλές ευκαιρίες να διαπιστώσουμε ανάγκες και κατόπιν με προσευχή να ενεργήσουμε επί προσωπικής αποκαλύψεως για να βοηθήσουμε στην εκπλήρωσή τους.

Μία αδελφή ευλογήθηκε, όταν μία γειτόνισσα συνειδητοποίησε ότι ο πρώην σύζυγός της είχε ως συνήθως κάνει τον ετήσιο φθινοπωρινό καθαρισμό της αυλής, συμπεριλαμβανομένης της προετοιμασίας για τον χειμώνα των ψεκαστήρων, και προσεφέρθη να το κάνει γι’ αυτήν ή να της δείξει τι να κάνει. Ένας ανύπανδρος πατέρας ευλογήθηκε, όταν οι γείτονες του έδωσαν ιδέες για αξιόπιστες νταντάδες στη νέα του περιοχή.

Ορίστε άλλοι τρόποι με τους οποίους τα μέλη του τομέως έχουν βοηθήσει οικογένειες:

  • Οι ηγέτες τομέως, νέων και Προκαταρκτικής θέτουν παραδείγματα πατρικής ή μητρικής επιρροής, ανάλογα με την περίπτωση, στη ζωή των παιδιών.

  • Εδωρήθησαν χριστουγεννιάτικα δώρα, όπως και χρήματα για να βοηθήσουν στα έξοδα της ιεραποστολής.

  • Επιπλέον φαγητό από συνελεύσεις νέων ή δραστηριότητες εστάλη στο σπίτι, στην οικογένεια.

  • Μέλη τομέως παρευρέθηκαν σε αθλητικές δραστηριότητες παιδιών.

  • Τα συμβούλια διδασκάλων συζήτησαν πώς να προσέχουν τα παιδιά από διαζευγμένη οικογένεια, ειδικά με μαθήματα για οικογένειες ή όταν τα παιδιά παρευρίσκονταν στον τομέα μόνο κάθε δεύτερη εβδομάδα, όταν ήταν με έναν συγκεκριμένο γονέα.

  • Ένα μεγαλύτερο σε ηλικία ζεύγος πήρε τη μονογονική οικογένεια υπό την προστασία του.

Μπορούμε επίσης να έχουμε κατά νου ότι άτομα και οικογένειες θα χρειασθούν χρόνο για να προσαρμοσθούν στις νέες τους καταστάσεις. Να είστε γενναιόδωροι, αφήνοντάς τους να θεραπευτούν και να προοδεύσουν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του Θεού και το δικό τους χρονοδιάγραμμα, όχι το δικό μας.

Ερωτήσεις για να λάβουμε υπ’ όψιν:

  • Πώς μπορώ να ενδυναμώσω μία συνεχή φιλία, ώστε αυτοί που περνούν από το στάδιο ενός διαζυγίου να νιώθουν άνετα να λαμβάνουν βοήθεια όταν την χρειάζονται, ακόμα κι αν δεν είναι αυτήν τη στιγμή;

  • Ποιες «πρώτες φορές» μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολες για την οικογένεια, όπως η πρώτη φορά που τα παιδιά δεν είναι μαζί με έναν γονέα σε διακοπές; Πώς μπορώ να παράσχω επιπλέον φιλία κατά τη διάρκεια αυτών των στιγμών;

  • Ποια βοηθήματα θα μπορούσε να χρειασθεί η οικογένεια με τα οποία μπορώ να βοηθήσω ή πώς θα μπορούσα να τους γνωρίσω σε άλλους με δεξιότητες για να βοηθήσουν;

Καθώς επιζητούμε με προσευχή να κατανοήσουμε καλύτερα και να τελέσουμε διακονία σε όσους είναι διαζευγμένοι, μαζί με την οικογένειά τους, μπορούμε να αισθανθούμε και να διαδώσουμε μέρος της αγάπης του Θεού για όλα τα τέκνα Του.

Σημειώσεις

  1. Βλ., για παράδειγμα, Κουέντιν Λ. Κουκ, «Καρδιές συνυφασμένες με χρηστότητα και με ενότητα», Λιαχόνα, Νοέ 2020, 18-22· Ν. Τοντ Κριστόφερσον, «Η διδαχή να ανήκουμε κάπου», Λιαχόνα, Νοέ 2022, 53-56· Γκάρυ Ε. Στήβενσον, «Καρδιές συνυφασμένες», Λιαχόνα, Μάιος 2021, 19-23.

  2. Βιρτζίνια Α. Τζένσεν, “Creating Places of Security”, Ensign, Νοέ 1997, 91.

  3. Ντάλλιν Χ. Όουκς, “Divorce”, Λιαχόνα, Μάιος 2007, 70.

  4. Θέματα του Ευαγγελίου, “Divorce”, topics.ChurchofJesusChrist.org.

  5. Τ. Ανέτ Ντέννις, «Ο ζυγός Του είναι καλός, και το φορτίο Του ελαφρύ», Λιαχόνα, Νοέ 2022, 80, 81.

  6. Τζέφρυ Ρ. Χόλλαντ, «Μείνετε μαζί και ενισχύστε τους», Λιαχόνα, Μάιος 2018, 102.

  7. Λίντα Κ. Μπέρτον, «Πρώτα παρατηρήστε, μετά υπηρετήστε», Λιαχόνα, Νοέ 2012, 78.

  8. Τζέφρυ Ρ. Χόλλαντ, «Πιστεύω, Κύριε», Λιαχόνα, Μάιος 2013, 94.

  9. Βλ. Τζάκυ Γουίτζελ, “Rebuilding My Life after Divorce”, Ensign, Ιούνιος 2000, 54-57.