Kim, Taaqehin
Eb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik: Li ch’utlaak sa’ Ohio


“Eb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik: Li ch’utlaak sa’ Ohio,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: Li Tzol’leb’ ut Sumwank 2025 (2025)

“Li ch’utlaak sa’ Ohio,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li ochoch ut li iglees: 2025

reetalileb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik

Eb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik

Li ch’utlaak sa’ Ohio

Kirtland sa’ 1830

Li tenamit Kirtland, xb’aan laj Al Rounds

Li xPhebe Carter

Picture of Phoebe Carter Woodruff, wife of Wilford Woodruff, circa 1840.

Jun reheb’ li k’iila aj santil paab’anel li ke’ch’utla aran Ohio chirix li chihab’ 1830, a’an li xPhebe Carter. A’an ki’ok sa’ li Iglees sa’ xnim li saq’e aran Estados Unidos naq maji’ naxket lajeebʼ xkaʼkʼaal chihab’, us ta ink’a’ ke’ok lix na’ xyuwa’. Moqon kixtz’iiba’ resil li hoonal naq kixsik’ ru q’axonk toj Ohio re xjunajinkil rib’ rik’ineb’ laj santil paab’anel:

“Ke’sach xch’ool li wamiiw rik’in li b’e xink’am, ut laa’in ajwi’ xsach inch’ool, a’b’an wan k’a’ruhaq sa’ li waam li kinixtiikisi chi uub’ej. Lix rahil xch’ool inna’ rik’in naq kin’el chaq qochoch haye’ kixq’ax ru li kinru chixkuyb’al laa’in; ut wi ta maak’a’ li musiq’ej sa’ waam, kinlaj raj sa’ roso’jik. Lin na’ kixye we naq us naq kamenaqaqin raj chiru naq tinxik chi jo’kan injunes sa’ li rahil ruchich’och’.

“ “Phebe,” chan, “ma tatsutq’iiq wi’kin wi nakak’e reetal naq moko yaal ta xna’leb’eb’ laj Mormon?”

“Kinsume, “hehe’, na’; jo’kan tinb’aanu.” … Kik’ojob’aak xch’ool xb’aan insumehom; a’b’an kich’a’ajko’ chiqu chiqajunilo naq kiqajach qib’. Naq kiwulak xhoonal li welik, ink’a’ kiweek’a naq kinru chixchaq’rab’inkileb’; jo’kan naq kintz’iib’a chiru hu inchaq’rab’inkil choq’ re li junjunq, ut kinkanab’ sa’ xb’een lin meex, ut kin’el chaq sa’ aanil ut xkohin sa’ li b’eleb’aal. Chi jo’kan naq kin’el chaq sa’ rochochil inka’ch’inal li raaro inb’aan, re xjunajinkil inyu’am rik’ineb’ laj santil paab’anel re li Dios.”

Sa’ jun reheb’ li tz’iib’anb’il chaq’rab’ihom a’an, li xPhebe kixtz’iib’a:

“Ex inna’ inyuwa’—elk chaq we sa’ rochoch inna’ inyuwa’ chiru jarub’aq kutan … ink’a’ ninnaw toj jo’q’e—a’ut ink’a’ nin’el chaq chi maak’a’ inb’antioxihom choq’ re li chaab’ilal ink’ulum chalen chaq lin ka’ch’inal toj anajwan—a’b’anan chanchan naq li Dios naraj naq taakanaaq inyu’am chi jalb’il rik’in li kiwan chaq junxil. Chiqakanab’ chixjunil a’in sa’ ruq’ li Dios, ut chiqab’antioxi naq xooru chi wank sa’ komonil sa’ sahilal chiru k’iila chihab’, ut chiqapaab’ naq chixjunil li k’a’aq re ru taak’anjelaq choq’ re li qachaab’ilal wi taqara li Dios chi anchal li qach’ool. Chiqak’e reetal naq naru tootijoq chiru jun li Dios li na’ab’ink reheb’ lix yo’ob’tesihom wi te’tijoq chi anchaleb’ xch’ool, ut naq tixk’e qe li k’a’ru q’axal us choq’ qe. …

“Na’, ninpaab’ naq a’an li rajom li Dios naq tinxik sa’ rokeb’aal li saq’e ut q’unb’esinb’il chik inch’ool naq yaal a’an chalen chaq junxil. Anajwan teeto li b’e … ; ninpaab’ naq a’an lix Musiq’ li Qaawa’ li xb’aanunk re, ut tz’aqal a’an choq’ re chixjunil li k’a’aq re ru. Miwan aak’a’uxl chirix laa ko’, li Qaawa’ tixk’ojob’ inch’ool. Ninpaab’ naq li Qaawa’ tinril ut tixk’e we li k’a’ru q’axal us. … Tinxik xb’aan naq lin Qaawa’ nab’oqok—a’an xk’e chinnaw chi saqen ru li teneb’anb’il sa’ inb’een.”

Eb’ li raqalil

  1. Edward W. Tullidge, The Women of Mormondom (1877), 412.

  2. Jun hu kixtaqla li xPhebe Carter re xna’ xyuwa’, maak’a’ xkutankil, Biblioteca Histórica de la Iglesia, Lago Salado. Li xPhebe ki’ok sa’ li Iglees sa’ 1834, kiq’axon toj Ohio sa’ 1835, ut kisumla rik’in laj Wilford Woodruff sa’ 1837.