Condado Daviess, Missouri

16–22 junio: “Li Qaawa’ naxpatz’ li aamej, ut li k’a’uxlej li k’eek’o xch’ool”

Tzol’leb’ ut Sumwank 64–66

Sa’eb’ li tiqwal kutan re agosto re 1831, junjunqeb’ li xb’eenil yookeb’ chi sutq’iik Kirtland chirix rilb’al li ch’och’ Sion sa’ Missouri jo’ taqlanb’il xb’aan li Qaawa’. Eb’ a’an neke’reek’a li tiq ut lub’luukeb’, ut sa’ junpaat ke’ok chixwech’b’al rib’ chirib’ileb’ rib’. Maare ke’xk’oxla naq k’iila kutan taa’ajmanq re xkab’lankil Sion, jun tenamit re rahok, junajil, ut tuqtuukilal.

A’ut re xkab’lankil Sion—aran Missouri sa’ 1831 malaj sa’ li qach’ool, li qajunkab’al, ut li qateep sa’ li kutan a’in—ink’a’ na’ajman ru naq tz’aqalaq qe qu. Li Qaawa’ b’an kixye, “sa’ eeb’een laa’ex teneb’anb’il xkuyb’aleb’ maak,” (Tzol’leb’ ut Sumwank 64:10). A’an naxpatz’ “li aamej, ut li k’a’uxlej li k’eek’o xch’ool” (raqal 34). Ut a’an naxpatz’ li kuyum ut li sak’ahil, xb’aan naq kab’lanb’il Sion sa’ xb’een xk’ojleb’aal “li k’a’ru ka’ch’in,” xb’aaneb’ li ani ink’a’ “neke’lub’ sa’ xb’aanunkil li us” (raqal 33).

Chi’ilmanq ajwi’ Santos, 1:136–137, 139–140.

Li na’leb’ re tzolok sa’ li ochoch ut sa’ li iglees

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:1–11

“Chekuy eemaak cherib’il eerib’.”

K’oxla li na’leb’ a’in naq yookat chixtzolb’al Tzol’leb’ ut Sumwank 64:1–11:

• K’oxla jun hoonal naq li Qaawa’ xkuy aamaak laa’at. K’a’ru xaweek’a?

• Ma wan ani tento raj taakuy xmaak? K’a’ut naq wan naq ch’a’aj xkuyb’aleb’ xmaak li qas qiitz’in? K’a’ru natenq’ank aawe chi numtaak sa’ xb’een li ch’a’ajkilal a’an?

• K’a’ru li na’leb’ chirix li kuyuk maak sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:1–11 li aajel ru choq’ aawe laa’at? K’a’ut nakak’oxla naq li Qaawa’ nokoxtaqla “chixkuyb’aleb’ xmaak chixjunil”? (raqal 10).

Wi ch’a’aj choq’ aawe li kuyuk maak, naru taawil li raatin li Elder Jeffrey R. Holland, “Li k’anjel re k’amok-ib’ wi’chik sa’ usilal” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2018), malaj li raatin li xKristin M. Yee, “Li k’a’ru xchaq’al ru ruuchil li cha: Li b’e aj k’irtesinel re xkuyb’al li maak” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2022). K’a’ru nakatzol aran chirix chan ru naq li Kristo naru chatenq’ankil re xkuyb’al li maak?

Sa’eb’ li qajunkab’al, k’iila sut na’ajman ru xkuyb’al li maak. K’oxlaheb’ li komon sa’ laa junkab’al. Ani tento raj taakuy xmaak? Chan ru naq “nokotawasiik” (raqal 8) naq ink’a’ naqakuy qamaak chiqib’il qib’? Chan ru naq li kuyuk maak tixtenq’a raj laa junkab’al?

Chi’ilmanq ajwi’ Temas y Preguntas, “Perdón,” Biblioteca del Evangelio; “El perdón aligeró mi carga” (video), Biblioteca del Evangelio.

Forgiveness: My Burden Was Made Light

After a man loses his wife and several children in a car accident, he finds healing and is able to forgive the offending driver through the power of Jesus Christ.

“Tento raj teekuy eemaak cherib’il eerib’” (Tzol’leb’ ut Sumwank 64:9).

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:31–34

Li Qaawa’ naxpatz’ li “waam ut lin k’a’uxl li k’eek’o xch’ool.”

Ma aaweek’ahom jun sutaq naq “lub’luukat” xb’aan xyalb’al aaqe’ “chixb’aanunkil li us”? Sik’ li raatin li Qaawa’ choq’ aawe sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:31–34. K’a’ru naraj li qaChoxahil Yuwa’ naq taab’aanu re xk’eeb’al chi uxmank li “xnimal ru xk’anjel”?

K’oxla junaq k’a’aq re ru li taak’utuq xyaalal li raqal 33—li k’a’ru nim li yiib’anb’il rik’in li k’a’ru ka’ch’in, jo’ jun jalam-uuch re pek, malaj jun kab’l yiib’anb’il rik’in kok’ xan. Ma wan “k’a’ru ka’ch’in” naru nakab’aanu wulaj wulaj re “xk’eeb’al xk’ojob’ankil” lix nimal ru xk’anjel li Dios? B’ar wankeb’ junjunq reetalil li “xnimal ru k’anjel” xk’ehom aawe li Qaawa’?

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:31–34

“Li aamej ut li k’a’uxlej li k’eek’o xch’ool”

Li Elder Donald L. Hallstrom kixye li na’leb’ a’in jo’ xch’olob’ankileb’ li aatin “li aamej ut li k’a’uxlej li k’eek’o xch’ool”:

“Li aamej a’an reetalil li rahok ut li teneb’ank-ib’. Naqab’aanu li mayejak ut neke’qak’am li riiq li ani neke’qara li ink’a’ raj chik taqakuy xb’aan junaq chik na’leb’. Wi maak’a’ li rahok, lix teneb’ankil qib’ nak’os. …

“Naq wan “jun qak’a’uxl li k’eek’o xch’ool” naxk’utb’esi lix yalb’al qaq’e ut li xnimal qanawom ut li qajom re xsik’b’al lix chaab’il na’leb’ li Dios. Naxjultika naq li tzolok li taqab’aanu chiru chixjunil li qayu’am tento naq a’anaq chirix li k’a’ru nakana chi junelik. Naraj naxye naq tento k’eek’ooq qach’ool chirab’inkil li raatin li Dios ut chixpaab’ankil” (“The Heart and a Willing Mind,” Ensign, junio 2011, 31–32).

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:41–43

Sion taawanq choq’ “xaqxookil eetalil choq’ reheb’ li tenamit.”

Li eetalil a’in, a’an “jun t’ikr malaj xaqxookil eetalil li neke’ch’utla wi’ li tenamit re te’wanq sa’ junajil sa’ li rajomeb’” (K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Eetalil tasqinb’il,” Biblioteca del Evangelio). Chan ru naq Sion—malaj lix Iglees li Qaawa’—nawan choq’ xaqxookil eetalil choq’ aawe laa’at? K’oxla k’a’ chik ru nataqsiman, jo’ jun xaqxookil eetalil, re rosob’tesinkileb’ li kristiaan: Numeros 21:6–9; Mateo 5:14–16; Alma 46:11–20. Sik’eb’ xkomon chik li na’leb’ naroksi li Qaawa’ re xyeeb’al resil Sion sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:41–43.

Chi’ilmanq ajwi’ “Chiwaklesiiq xloq’al Sion,” Eb’ li B’ich, 22.

Tzol’leb’ ut Sumwank 65

Li rawa’b’ejihom li Dios sa’ xb’een li ruchich’och naxkawresi li ruchich’och’ choq’ re lix k’ulunik wi’chik li Kolonel.

Tzol’leb’ ut Sumwank 65 naxk’e jun musiq’ejil ch’olob’ahom chirix lix k’anjel lix Iglees li Qaawa’ sa’ roso’jikeb’ li kutan. Naru taatz’il rix li tasal a’in, ut taasik’ xsumenkileb’ li patz’om jo’ a’in: K’a’ru naraj li Qaawa’ naq tixb’aanu li rawa’b’ejihom arin sa’ li ruchich’och’? K’a’ru naraj a’an naq tinb’aanu laa’in re tenq’ank?

Chi’ilmanq ajwi’ “Preparémonos para la Segunda Venida” (video), ChurchofJesusChrist.org

Prepare Today for the Second Coming

(Joseph Smith—Matthew 1:46–54; Matthew 24:42–51) An excerpt from “Preparation for the Second Coming,” Ensign or Liahona, May 2004, 8–9.

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 66

Li Qaawa’ naxnaw lix k’oxlahom inch’ool.

Toje’aq rokik sa’ li Iglees, laj William E. McLellin kixpatz’ re laj Jose Smith naq tixk’utb’esi chiru k’a’ru naraj li Dios choq’ re. Chi ink’a’ nawb’il xb’aan laj Jose, ke’wan oob’ xpatz’om laj William li kiroyb’eni naq te’sumeeq xb’aan li Qaawa’ rik’in xtz’uumal re lix profeet. Ink’a’ naqanaw k’a’ruheb’ lix patz’om laj William, a’b’an li k’utb’esinb’il na’leb’ k’eeb’il re, li wan sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 66, kixsumeheb’ chi junjunq lix patz’om laj William “chi tz’aqal re ru ut jo’ kiraj” (“Las cinco preguntas de William McLellin,” sa’ Revelaciones en contexto, 146–147).

Naq yooqat chirilb’al li tasal 66, k’oxla k’a’ru kixnaw li Qaawa’ chirix laj William McLellin ut lix k’oxlahom ut rajom lix ch’ool. Chan ru xk’utb’esi li Qaawa’ naq naxnaw aawu? Wi ak xak’ul laa wosob’tesinkil rik’in li yuwa’b’ejil aj k’anjel, k’oxla xtz’ilb’al rix. Naq nakab’aanu, k’a’ru nakatxtenq’a li Santil Musiq’ej chixtawb’al ru chirix li rajom li Dios choq’ aawe?

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’, chi’ilmanq li hu Liahona ut li hu Para la Fortaleza de la Juventud re li po a’in.

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li kok’al

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:7–10

Li Jesukristo naraj naq tinkuyeb’ xmaak chixjunil.

K’e reetal: Naq nakatzoleb’ li kok’al chirix lix taqlahom li Qaawa’ naq “taqakuyeb’ xmaak chixjunil,” maare taa’ajmanq xch’olob’ankil chiruheb’ naq li kuyuk maak ink’a’ naraj naxye xkanab’ankil anihaq chiqarahob’tesinkil. Ye reheb’ naq te’xye resil re jun nimla kristiaan li oxloq’inb’il xb’aaneb’ wi wan ani narahob’tesink reheb’ malaj nach’e’ok reheb’ chi ink’a’ us.

• Chirix rilb’al Tzol’leb’ ut sumwank 64:10 rik’ineb’ laa kok’al, aatinaheb’ chirix k’a’ru naraj naxye xkuyb’al xmaak anihaq. Naru taaye resil chan ru naq xk’ulman sa’ laa yu’am. Maare te’ruuq chixk’utb’esinkileb’ li eetalil a’an re xtzolb’al k’a’ru li kuyuk maak.

• Naru taapatz’ reheb’ laa kok’al chan ru taaruuq te’xk’ut chiru jalan chik kok’al, maare jun riitz’in, chan ru xkuyb’aleb’ xmaak li ras riitz’in. Tenq’aheb’ chixtawb’al li ch’ol aatin sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:7–10 li taaruuq te’roksi naq yookeb’ chixk’utb’al a’an.

• B’ichahomaq jun b’ich chirix li kuyuk maak jo’ “Chinaatenq’a re tinkuyeb’ lix maak” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 52). K’a’ru naxk’ut li b’ich a’an chirix xkuyb’al xmaakeb’ li qas qiitz’in?

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:33

Li “xnimal ru xk’anjel” li Dios wan chi kab’lanb’il sa’ xb’een li “k’a’ru ka’ch’in.”

• K’ut chiruheb’ laa kok’al junjunq k’a’aq re ru li naab’al xkok’ cha’aleb’, jo’ jun rompecabezas malaj jun li poop. Chirix a’an naru teeril Tzolʼlebʼ ut Sumwank 64:33. K’a’ru li “xnimal ru xk’anjel” li Dios? B’ar wan li “k’a’ru ka’ch’in” li naru naqab’aanu re tenq’ank?

Tzol’leb’ ut Sumwank 64:34

Naru tintaaqe li Jesus rik’in li aamej ut li k’a’uxlej.

• Naq yooqat chixyaab’asinkil chiruheb’ laa kok’al li aatin sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:34, naru taaweetali laa waam naq nakaye li aatin “aamej,” ut laa jolom naq nakaye li aatin “k’a’uxlej,” ut taakanab’eb’ li kok’al chixb’aanunkil a’an aawochb’een. Chan ru naru naqak’e li qaam (a’an li qajom) ut li qak’a’uxleb’aal (a’an li k’a’ru naqak’oxla) re li Kolonel?

Xyeeb’al chan ru naq li Jesukristo kixk’ut a’in rik’in lix b’aanuhom. K’oxla chan ru naq tatruuq chixk’eeb’al xwankil lix b’aanuhom li Kolonel naq yookat chi tzolok malaj chi k’utuk. Qayehaq, naq yooqat chixk’utb’al li na’leb’ sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 64:34, naru taawaatinaheb’ li kok’al chirix chan ru naq li Kolonel kixk’e li raam (li k’a’ru naraj) ut lix k’a’uxl (a’an li k’a’ru naxk’oxla) re lix Choxahil Yuwa’. (Chi’ilmanq Li K’utuk jo’ li Kolonel, 6.)

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 66

Li Qaawa’ naxnaw anihin laa’in ut nikinixra.

• Tenq’aheb’ laa kok’al chixtawb’al ru naq laj William E. McLellin wankeb’ oob’ lix patz’om choq’ re li Qaawa’. Laj Jose Smith kixk’ul xsumenkileb’ a’an us ta ink’a’ kixnaw k’a’ruheb’ lix patz’om laj William. Ye resil reheb’ laa kok’al junaq hoonal naq li Qaawa’ xk’ut chawu k’a’ru naraj naq taab’aanu, ut ye resil li osob’tesink xak’ul naq xat-ab’in chiru a’an. Chirix a’an naru teeril Tzol’leb’ ut Sumwank 66:4 ut taakanab’eb’ laa kok’al chixsik’b’al ut chixtawb’al ru k’a’ru naraj li Qaawa’ naq te’xb’aanu.

  

  Jalam-uuch re Li xkab’ xk’ulunik li Qaawa’, xb’aan laj Kevin Keele

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 65

Naru nintenq’an chixkawresinkil li ruchich’och’ re xk’ulb’al li Jesukristo.

• Naq eb’ laa kok’al yookeb’ chirilb’al xjalam-uuch li xkab’ xk’ulunik li Kolonel, patz’ reheb’ k’a’ru neke’ril, malaj k’a’ru neke’xnaw chirix li na’leb’ a’an. Naru ajwi’ taaye reheb’ laa kok’al k’a’ruheb’ li aatin chirix li xkab’ xk’ulunik li Qaawa’ li nakataw sa’ Tzol’leb’ ut sumwank 65. K’a’ru neke’xk’ut chiqu li aatin ut li ch’ol aatin a’in? Chan ru naru taqakawresi qib’ choq’ re li xkab’ xk’ulunik li Kolonel?

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’, chi’ilmanq li hu Amigos re li po a’in.

Kuyb’il xmaak, xb’aan laj Greg Olsen