Lako Tiko iVale, mai vei Yongsung Kim

14–20 ni Jiulai: “Ni’u Na Liutaki Kemudou Tiko”

Vunau kei na Veiyalayalati 77–80

Ni se bera ni yabaki rua vinaka na vakalesui mai ni Lotu i Jisu Karisito, e sa sivia na 2,000 na lewenilotu ka sa tubu vakatotolo tiko. Ena Maji ni 1832, a sota vata kei ira na iliuliu tale eso ni Lotu o Josefa Simici “me ra veivosakitaka na bisinisi ni Lotu”: na kena gadrevi me tabaki na ivakatakila eso, voli na vanua me ra soqoni vata kina, ka qaravi o ira na dravudravua (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 78, ulutaga ni iwase). Me sotavi na vei gagadre oqori, a kaciva na Turaga e dua na iwiliwili lailai ni iliuliu ni Lotu me ra tauyavutaka na United Firm se Kabani Cokovata, e dua na ilawalawa me duavata na nodra sasaga me “vakatetei na inaki” ni Turaga (tikina e 4) ena veivanua oqori. Ia ena veiliutaki sara mada ga ni veika oqo, na Turaga a vakanamata ga ki na veika ni bula tawamudu. Me kena ilutua, na inaki ni dua na vale ni tabaivola se dua na lololo—me vaka na veika kece tale eso ena matanitu ni Kalou—oya me vakarautaki ira na Luvena me ra ciqoma “e dua na tikina … ena vuravura vakasilesitieli” kei “na iyau ni gauna tawamudu” (tikina e 7, 18). Ia kevaka e dredre me da kila ena gauna oqo na veivakalougatataki oqori, ena maliwa ni ogaoga eso ni bula e veisiga, e vakadeitaki keda kina o Koya, “Ia dou marau ga, ni’u na liutaki kemudou tiko” (tikina e 18).

Vakasama eso ni Vuli ena iTikotiko vakakina ena Lotu

Vunau kei na Veiyalayalati 77

Na Kalou e solia na kila-ka vei ira na tamata era vakasaqara.

Ni rau cakacakataka tiko o Josefa Simici kei Sidney Rigdon na vakadewataki ni iVolatabu veivakauqeti, a tu vei rau na taro eso me baleta na ivola ni Vakatakila, me vakataki ira e vuqa na tamata. Ka me vaka a kila vinaka tu o Josefa, ni sa lailai vua na vuku, sa rawa ni kerea vua na Kalou. Na veivakararamataki a rawata kina o koya sa tu ena Vunau kei na Veiyalayalati 77. Ni o wilika na iwase oqo, navuca mo vola na nomu raititobu eso mai na iwase veiganiti eso ena ivola ni iVakatakila. Na cava o vulica mai na nomu vuli me baleta na ciqomi ni ivakatakila?

Vakadewataki ni iVola Tabu, mai vei Liz Lemon Swindle

Vunau kei na Veiyalayalati 78

Na cava na United Firm se Kabani Cokovata?

A tauyavutaki na Kabani Cokovata me cicivaka na veika vakabisinisi kei na tabaivola ni Lotu e Ohio kei Missouri. E a lewena o Josefa Simici, Newel K. Whitney, kei na so tale na iliuliu ni Lotu ka ra a soqona vata na nodra ivurevure eso me ra sotava kina na vei gagadre vakayago ni Lotu tubu tiko. E ka ni rarawa, ni a bikai ena dinau na Kabani Cokovata ka a mani vaqeavutaki ena 1834 ni sa sivia sara na dinau.

Raica talega na “Newel K. Whitney and the United Firm,” ena Revelations in Context, 142–47; Church History Topics, “United Firm (‘United Order’),” Gospel Library.

Vunau kei na Veiyalayalati 78:1–7

Au rawa ni veivuke “me vakatetei na inaki” ni Lotu.

A tukuna na Turaga vei Josefa Simici kei na so tale na iliuliu ni Lotu ni kena cicivaki e dua na lololo kei na dua na vale ni tabaivola ena vukea “me vakatetei na inaki, dou sa yalataki kemudou kina” (Vunau kei na Veiyalayalati 78:4). Na cava beka o na kaya me sa “inaki” ni Lotu ni iVakabula? Vakasamataka oqo ni o wilika na Vunau kei na Veiyalayalati 78:1–7. Na cava eso na sala e rawa ni o vukea kina na tosoi ni inaki oqori—oka kina ena nomu matavuvale?

Raica talega na iVoladusidusi Raraba, 1.2.

Vunau kei na Veiyalayalati 78:17–18

Ena liutaki au tiko na Turaga.

Na cava o nanuma e dau kacivi ira kina na dauvakamuri Koya na Turaga ena so na gauna me ra “gonelalai”? (Vunau kei na Veiyalayalati 78:17). O sa bau vakila li ni o sa vaka na gone lailai, baleta beka e dua na ka o a “sega ni kila” se “sega ni rawata”? (tikina e 17–18). Na cava o raica ena veitikina oqo ka na rawa ni vukei iko mo “marau ga” (tikina e 18) ena veigauna vakaoqori. Navuca mo kunea e dua na kemu iyaloyalo ni ko se gone, ka vakasamataka vakatitobu na veika o sa tubu kina vakayalo mai na gauna oya. Se vakasamataka e dua na ka a dredre vei iko ni ko se gone ia e sa rawarawa ena gauna oqo. Ena sala cava eso e se vinakata tikoga kina na Tamada Vakalomalagi mo vaka e dua na gone? (raica na Mosaia 3:19). E sa “liutaki [iko] tiko” vakacava o Koya?

Vunau kei na Veiyalayalati 78:19

Au rawa ni ciqoma na veika kecega ena vakavinavinaka.

Mo vakavakarau mo vulica na Vunau kei na Veiyalayalati 78:19, sa rawa mo vola e dua na lisi ni veika vinaka sa yaco vei iko nikua. Qai cakava e dua na lisi ni veika e sega soti ni vaka na veivakalougatataki vei iko. Vakasamataka na lisi ruarua oqo ni o wilika na Vunau kei na Veiyalayalati 78:19. Na duidui cava e yaco ki na nomu bula kevaka o ciqoma na “ka kecega” ena vakavinavinaka—na veika sara mada ga e sega ni vaka me veivakalougatataki?

Mo vulica eso tale na ka me baleta na sala e rawa ni vakauqeta kina na nomu bula na vakavinavinaka vua na Kalou, vakadikeva na ivolanikalou oqo ka vola e dua na lisi ni dina eso o kunea: Same 107:8–9; Luke 17:11–19; Filipai 4:6–7; Mosaia 2:19–24; Alama 34:38; 37:37; Vunau kei na Veiyalayalati 46:32; 59:7, 15–21.

Vakasamataka mo vakasaqara na itukutuku nei Peresitedi Dieter F. Uchtdorf “Vakavinavinaka ena iTuvaki Kecega” (Liaona, Me 2014, 70–77) me baleta na ivakasala me baleta na ivakarau ni vakavinavinaka. Sa rawa mo raica na ivakasala vata oqo ena vidio “President Russell M. Nelson on the Healing Power of Gratitude” (Gospel Library). E tara vakacava na nomu veimaliwai kei Jisu Karisito na vakavinavinaka?

President Russell M. Nelson on the Healing Power of Gratitude​

In his 96 years, President Russell M. Nelson of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints has seen many trials. But he says there's a simple remedy to help us find joy in hard times—gratitude.

Wilika ka wasea. Kevaka o sa lesi mo veivakavulici, vakaraica na sala eso mo vukei ira kina na tamata me ra vakasaqara na ivolanikalou se nodra vosa na parofita—vakai ira ga se vakailawalawa lalai—ka wasea na veika era sa vulica. Me ivakaraitaki, ena itaviqaravi oqo e rawa ni o solia ki na tamata yadua se ilawalawa e dua na iwase ni itukutuku nei Peresitedi Uchtdorf ka kerei ira me ra wasea e dua na malanivosa se iyatuvosa era nanuma ni umana vata na ka e vakavulica o koya.

Raica talega na “Wilika Na Nomu Kalougata,” Sere ni Lotu, naba 144; Topics and Questions, “Gratitude,” Gospel Library.

Vunau kei na Veiyalayalati 79–80

E bibi cake na kaci me’u qarava na Kalou mai na vanua au veiqaravi kina.

Me baleta na Vunau kei na Veiyalayalati 80, a vakavulica kina o Elder David A. Bednar, “E rairai ni dua na lesoni e vakavulica tiko vei keda na iVakabula ena ivakatakila oqo sai koya na ilesilesi ni cakacaka ena dua na vanua e yaga ka bibi ia e ikarua ki na kaci ni veiqaravi” (“Kacivi ki na Cakacaka,” Liaona, Me 2017, 68). Na veika sotavi cava e sa vukei iko mo kila na dina ni vosa nei Elder Bednar? Na veilesoni cava tale o rawa ni kunea ena Vunau kei na Veiyalayalati, 79–80 ena rawa ni vukea e dua ka se qai ciqoma ga e dua na veikacivi?

Me baleta na vakasama tale eso, raica na ilavelave ni vula oqo ni mekasini na Liaona kei na Me iSakisaki ni iTabagone .

Vakasama eso ni Nodra Vakatavulici na Gonelalai

Vunau kei na Veiyalayalati 77:2

Sa bulia na Kalou na veikabula kecega e vuravura.

• Ni o wilika vata kei ira na luvemu na Vunau kei na Veiyalayalati 77:2 o na raica beka na iyaloyalo eso ni manumanu yavaiva, oka kina na manumanu lalai kei na manumanu vuka. O ira na luvemu e rawa ni ra dusia na iyaloyalo eso oqori ni o wilika na vosa “manumanu ni vanua,” “manumanu sa qasi,” kei na “manumanu vuka e macawa.” Veiwaseitaka na sala e vukei iko kina na ibulibuli ni Kalou mo vakila na Nona loloma.

Sa bulia na Kalou na veikabula kecega e vuravura.

Vunau kei na Veiyalayalati 78:4

Au rawa ni veivuke me “vakatetei na inaki” i Jisu Karisito.

• Me vukei ira na luvemu me ra vakasamataka na nodra itavi ena cakacaka ni Turaga, navuca mo wilika vata kei ira na Vunau kei na Veiyalayalati 78:4 me kilai kina na “inaki” eda “sa yalatak[a]” (ciqoma se digitaka me tokona) ni da sa papitaiso. Vukei ira me ra raica na veimalanivosa ni ivolanikalou vakaoqo me isau ni vakatataro eso: Mosaia 18:8–10; Vunau kei na Veiyalayalati 20:37; Mosese 1:39. Era na marautaka beka na luvemu na dramataka na sala era rawa ni veivuke kina ena cakacaka ni Turaga. Me ivakaraitaki, na cava na kena irairai me da “colata vata na nomudou icolacola” se “taura na yaca i Jisu Karisito”? E rawa vakacava ni “vakatetei na inaki” i Karisito ena sala oqo?

Vunau kei na Veiyalayalati 78:6

Au rawa ni wasea na ka e tu vei au vei ira na tani.

• Mo vakavulica na kena ibalebale me da “tautauvata ena veika vakavuravura” (tikina e 6), sa rawa mo solia vei ira na luvemu na kedra iyaloyalo na tamata era vakaleqai tu (viakana, mavoa, se batabata) kei na veika ena veivuke (me vakataka na kakana, ivadreti, se dua na itutuvi). Me ra qai vakasotara vata na gone na iyaloyalo kei na veika eso oqori. Na cava eda rawa ni wasea me vukei ira na tamata era vakaleqai tu?

• Mo taura kina eso na itukutuku me baleta na wase 78, wilika vata kei ira na luvemu na yatuvosa ena ruku ni imatai ni rua na iyaloyalo ni “Wase 28: Lako Tale ki Missouri o Josefa na Parofita” (ena iTukuni mai na Vunau kei na Veiyalayalati, 108, se na kena vidio ena Gospel Library). Me ra qai vakatotomuria ni ra vukea tiko e dua ena tara vale, wasei ni kakana, se veiqaravi ena sala tale eso.

  Chapter 28: The Prophet Joseph Goes to Missouri Again: March–May 1832

Vunau kei na Veiyalayalati 78:18

Ena liutaki au tiko o Jisu Karisito.

• Ena ka marautaki beka vei ira na luvemu me ra veivosakitaka na kena ibalebale mo dua na iliuliu ka qai liutaka e dua na itaviqaravi. Ni wiliki vata oti na Vunau kei na Veiyalayalati 78:18, sa rawa mo veivosakitaka na gauna eda gadrevi Jisu kina me liutaki keda. Vakasamataka mo lagata e dua na sere me vaka na “I Will Walk with Jesus” (Gospel Library).

Vunau kei na Veiyalayalati 78:19

Au sa rawa ni ciqoma ka “vakavinavinakataka na ka kecega.”

• Wilika vata kei ira na luvemu na Vunau kei na Veiyalayalati 78:19 mo raica na veika e yalataka na Turaga vei ira era dau vakavinavinaka. Vukei ira me ra kila vakavinaka na ibalebale ni “vakadrautaki”, ena kena vakaraitaki e dua na iyaya lailai ka qai kuri ena 100 tale na iyaya vata oya. De rawa beka ni ra droinitaka na iyaloyalo ni veika era sa ciqoma mai vua na Kalou era “vakavinavinakataka.”

Me baleta na vakasama tale eso, raica na ilavelave ni mekasini na iTokani ni vula oqo.

Na Were ni Kalou, mai vei Sam Lawlor