Going Home [Haere i te fare], nā Yongsung Kim

14–20 nō Tiurai : « Nā’u e arata’i atu ia ’outou »

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 77–80

’Aita nā matahiti e piti i mairi atu ra i te fa’aho’ira’ahia mai te ’Ēkālesia a Iesu Mesia, ’ua hau atu i te 2000 melo ’e te tupu vitiviti’ ra. I te ’āva’e Māti 1832, ’ua fārerei o Iosepha Semita i te tahi atu mau ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia « nō te paraparau nō ni’a i te ’ohipa o te ’Ēkālesia » : tē hina’arohia ra ’ia nene’i i te mau heheura’a, ’ia ho’o mai i te fenua nō te ha’aputuputu i reira, ’e te ha’apa’ora’a i te feiā veve (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78, upo’o tufa’a). Nō te pāhono i teie mau hina’aro, ’ua pi’i te Fatu i te tahi feiā fa’atere ’ia ha’amau i te United Firm [Taiete ’Āmui], e pupu ta’ata ’o tei tāhō’ē i tā rātou mau tauto’ora’a nō te « fa’ahaere i mua te ’ohipa tumu » a te Fatu (’īrava 4) i roto i taua mau mea ra. Terā rā, i roto ato’a i taua mau ’ohipa fa’aterera’a, ’ua ha’atumu te Fatu i ni’a i te mau mea nō te tau a muri atu. I te pae hope’a, te ’ōpuara’a nō te hō’ē mātini nene’i parau ’e ’aore rā, hō’ē fare vaira’a tauiha’a—mai te tahi atu mau mea i roto i te bāsileia o te Atua—nō te fa’aineine ïa i tāna mau tamari’i ’ia fāri’i « i te hō’ē vāhi […] i roto i te ao tiretiera » ’e « te mau tao’a rahi mure ’ore ra » (mau ’īrava 7, 18). ’E mai te mea ē, e mea fifi ’ia hāro’aro’a i te reira mau ha’amaita’ira’a i teienei, i roto i te rahira’a ’ohipa o te orara’a o te mau mahana tāta’itahi, ’ua ha’apāpū mai ’oia ia tātou ē : « ’A fa’itoito, nō te mea nā’u e arata’i atu ia ’outou » (’īrava 18).

Mana’o nō te ’apo i te ha’api’ira’a i te ’utuāfare ’e i te fare purera’a

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 77

E hōro’a te Atua i te ’ite i te mau ta’ata tei ’imi i te reira.

’A rave ai ’o Iosepha Semita ’e ’o Sidney Rigdon i te ’ohipa i roto i te ’īritira’a fa’auruhia o te Bibilia, e mau uira’a tā rāua i ni’a i te buka Apokalupo, mai tā te mau ta’ata e rave rahi e nā reira nei. ’E mai tā Iosepha i ’ite maita’i, ’ia ’ere ana’e ’oia i te pa’ari, e nehenehe ’oia e ani i te Atua. Te mau mana’o tei noa’a iāna, tei roto ïa i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 77. ’Ia tai’o ’outou i teie tufa’a Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 77 ’a feruri i te pāpa’i i tō ’outou mau mana’o i roto i te mau pene faufa’a o te buka ’Apokalupo. E aha te ha’api’ira’a tā ’oe i ’apo mai i roto i tā ’oe tuatāpapara’a i ni’a i te fa’ari’ira’a i te heheura’a ?

Translation of the Bible [’Īritira’a o te Bibilia], nā Liz Lemon Swindle

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78

E aha te ‘United Firm’ [Taiete ’Āmui] ?

’Ua ha’amauhia te United Firm nō te fa’atere i te mau nene’ira’a ’e i te mau ’ohipa putu faufa’a a te ’Ēkālesia i Ohio ’e i Missouri. Tei roto ’o Iosepha Semita, ’o Newel K. Whitney, ’e te tahi atu ā feiā fa’atere tei ’āmui i tā rātou mau rāve’a tauturu ’ei pāhonora’a i te mau hina’aro o te ’Ēkālesia i roto i tōna tupura’a. Tē fifi rā, ’ua topa te United Firm i roto i te tārahu ’e ’ua fa’a’orehia i te matahiti 1834 nō te rahi o te tārahu e’ita e roa’a fa’ahou ’ia arai.

Hi’o ato’a « Newel K. Whitney and the United Firm », i roto Revelations in Context, 142–47 ; Te mau tumu parau o te ’ā’amu o te ’Ēkālesia, « United Firm (’United Order’) », Vaira’a buka ’evanelia.

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:1–7

E nehenehe tā’u e tauturu e « fa’ahaere i mua i te ’ohipa tumu » a te Mesia ’e a tāna ’Ēkālesia.

’Ua parau te Fatu ia Iosepha Semita ’e i te tahi atu ā feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ē, e riro te fa’aterera’a i te hō’ē fare vaira’a faufa’a ’e te hō’ē mātini nene’i parau i te tauturu i te « fa’ahaere i mua i te ’ohipa tumu tā ’outou i fāri’i na », (Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 78:4). I tō ’outou mana’o, e aha te « ’ohipa tumu » a te ’Ēkālesia o te Fa’aora ? ’A feruri i te reira ’a tai’o ai ’outou i Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 78:1–7. E aha te tahi mau rāve’a rau tā ’outou e nehenehe e tauturu i roto i teie fa’atorora’a—i roto i tō ’outou ’utuāfare ato’a ?

Hi’o ato’a Buka arata’i rahi, 1.2.

Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 78:17-18

Nā te Fatu e arata’i atu iā’u.

I tō ’outou mana’o, nō te aha te Fatu i pi’i ai i te tahi taime i tāna mau pipi, « e mau tamari’i ri’i » ? (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:17). E aha te taime ’outou i mana’o ai ia ’outou mai te tahi tamari’i ri’i, pēnei a’e nō te tahi mea « ’aita ā i noa’a ia ’outou te ’ite » ’e ’aore rā « ’aita e ti’a ia ’outou ’ia fa’a’oroma’i » ? (mau ’īrava 17–18). ’A ’imi i te parau i roto i teie mau ’īrava ’o tē nehenehe e tauturu ia ’outou ’ia « fa’aitoito » (’īrava 18) i taua taime mau ra ? Mātutu te ’itera’a i te tahi hōho’a nō ’oe i tō ’oe tamari’ira’a ra, ’e ’a feruri nāhea ’oe i te tupura’a i te pae vārua mai taua taime ra. ’E ’aore rā ’a feruri i te tahi ’ohipa pa’ari nō ’oe i tō ’oe ’āpīra’a ra, e inaha ’ua ōhie roa i teienei. E mea nāhea te Metua i te ao ra e hina’aro noa nei ā ’ia riro ’oe mai te tahi tamari’i ? (hi’o Mosia 3:19). Tē nāhea ra ’oia i te « arata’i atu ia ’outou » ?

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:19

E ti’a iā’u ’ia fāri’i i te mau mea ato’a ma te ha’amāuruuru.

Ei fa’aineinera’a nō te tuatāpapa i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafau’ra’a 78:19, e nehenehe ’outou e hāmani mai i te tahi tāpura nō te mau maita’i tei tupu i ni’a ia ’outou i teienei mahana. I muri iho, ’a hāmani mai i te tahi tāpura nō te mau mea ’aita i riro ’ei ha’amaita’ira’a nō ’outou. ’A feruri na i teie tāpura ’a tai’o ai ’outou i Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 78:19. E aha te ta’a-’ē-ra’a tā te reira e fa’atupu i roto i tō ’outou orara’a mai te mea, e fāri’i ’outou i « te mau mea ato’a » ma te ha’amāuruuru—tae noa atu i te mau mea tei ore e au i te mau ha’amaita’ira’a ?

Nō te ha’api’i hau atu ā e nāhea te ha’amāuruurura’a i te Atua e nehenehe ai e ha’amaita’i i tō ’outou orara’a, ’a hi’o haere i teie mau pāpa’ira’a mo’a ’e ’a hāmani mai i te tahi tāpura nō te parau mau tā ’outou i ’ite : Salamo 107:8–9 ; Luka 17:11–19 ; Philipi 4:6–7 ; Mosia 2:19–24 ; Alama 34:38 ; 37:37 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 46:32 ; 59:7, 15–21.

E nehenehe e mā’imi i roto i te poro’i a te peresideni Dieter F.Uchtdorf « Ia māuruuru i roto i te mau huru ato’a o te orara’a » (Liahona, Mē 2014, 70–77) nō te a’o e nāhea ’ia ha’amāuruuru. E nehenehe ’outou e ’imi i te tahi atu ā a’ora’a i roto i te video « Peresideni Russell M. Nelson on the Healing Power of Gratitude » (Vaira’a buka ’evanelia). E aha tā te ’ā’au mēhara e fa’atupu i ni’a i tō ’oe tā’amura’a ’e ’o Iesu Mesia ?

Peresideni Russell M. Nelson: E pure nā te peropheta nō te ’ā’au māuruuru, nō te ti’aturira’a ’e nō te fa’aorara’a nō te ao nei

In his 96 years, President Russell M. Nelson of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints has seen many trials. But he says there's a simple remedy to help us find joy in hard times—gratitude.

Mā’imi ’e fa’a’ite. Mai te mea ’ua fa’ata’ahia ’outou nō te ha’api’i, a imi i te mau rāve’a nō te tauturu i te feiā ’ia mā’imi i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a e te mau parau a te mau peropheta—’o rātou ana’e ’e ’aore rā, ’o te mau pupu na’ina’i—’e ’ia fa’a’ite i te mea tā rātou i ’apo mai. Ei hi’ora’a, i roto i teie ātivite e nehenehe ’outou e hōro’a i te ta’ata tāta’itahi ’e ’aore rā, i te pupu i te hō’ē tuha’a o te parau poro’i a te peresideni Uchtdorf ’e ’ia ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai i te tahi pereota ’e ’aore rā te hō’ē parau o tā rātou e mana’o nei ē, e ha’apoto mai te reira i te mea tāna i ha’api’i.

Hi’o ato’a « Tai’o mai na i tō mau maita’i », Te mau hīmene, N°147 ; Topics and Questions, « Gratitude [Māuruuru] », Vaira’a buka ’evanelia.

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 79–80

Mea faufa’a a’e te pi’ira’a i te tāvini i te Atua i te vāhi tā’u e tāvini ra.

Nō ni’a i Te Ha’api’ira’a Tumu ʼe te mau Fafaura’a 80, ’ua ha’api’i mai o Elder David A. Bednar, « Pēnei a’e hō’ē o te ha’api’ira’a a te Fa’aora e ha’api’i nei ia tātou i roto i teie heheura’a, ’oia ho’i, e mea faufa’a roa te vāhi ta’a ’ē e tonohia te ta’ata ’ia ’ohipa, ’eiaha rā i ni’a atu i te hō’ē pi’ira’a ’ia tāvini » (« Pi’ihia i te ’ohipa », Liahona, Mē 2017, 68). E aha te mau mea i haerehia mai tei tauturu ia ’outou e te ha’api’i’ra’a tā Elder Bednar i ha’api’i, e parau mau te reira ? E aha te tahi atu mau ha’api’ira’a tā ’outou e nehenehe e ’ite i roto i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 79–80 ’o tē nehenehe e tauturu ia vetahi tei fāri’i i te tahi pi’ira’a ’āpī ?

Nō te tahi atu ā mana’o, ’a hi’o i te ve’a Liahona ’e Nō te pūai o te feiā ’āpī nō teie ’āva’e.

Mana’o nō te ha’api’i i te tamari’i

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 77:2

Nā te Atua i hāmani i te mau mea ato’a i ni’a i te fenua nei.

• ’A tai’o ’āmui ai ’outou ’e tā ’outou mau tamari’i i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 77:2 e nehenehe ’outou e māta’ita’i i te mau hōho’a o te mau ’ānimara, ’oia ato’a te mau manumanu ’e te mau manu. E nehenehe tā ’outou mau tamari’i e fa’atoro i ni’a i te mau hōho’a ’ia tai’o ana’e ’outou i te mau ta’o « pua’a », « te mau mea e ne’e haere ra », ’e « te mau manu o te reva. » ’A fa’a’ite te tahi i te tahi nāhea te hāmanira’a a te Atua e tauturu ’ia ’outou ’ia nīoa i tōna aroha.

Nā te Atua i hāmani i te mau mea ato’a i ni’a i te fenua nei.

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:4

E nehenehe au e tauturu e « fa’ahaere i mua te ’ohipa tumu » a Iesu Mesia.

• Nō te tauturu i tā ’outou mau tamari’i ’ia feruri i tō rātou ti’ara’a i roto i te ’ohipa a te Fatu, e nehenehe ’outou e tai’o e o rātou i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:4 nō te hi’o e aha te « ’ohipa » tā tātou i « fāri’i » (tauahi ’e ’aore rā i mā’iti ’ia turu) i te taime a bāpetizohia ai tātou. ’A fa’aitoito ia rātou ’ia ’imi i roto i te mau ’īrava mai teie i muri nei, i te mau pāhonora’a : Mosia 18:8–10 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 20:37 ; Mose 1:39. E ’oa’oa paha tā ’outou mau tamari’i i te ha’uti ta’ata ora nāhea rātou i te tauturu i te ’ohipa a te Fatu. ’Ei hi’ora’a, mai te aha te huru ’ia « amo te tahi i tā te tahi mau hōpoi’a » ’e ’aore rā « ’ia rave i te i’oa o Iesu Mesia i ni’a iho ia [tātou] » ? Nāhea teie i te « fa’ahaere i mua i te ’ohipa tumu » a te Mesia ?

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:6

E nehenehe au e hōro’a i tā’u nā vetahi ’ē.

• Nō te ha’api’i e aha te aura’a « ia ’aifāito i roto i te mau mea nō te fenua nei » (’īrava 6), e nehenehe ’outou e hōro’a i tā ’outou mau tamari’i i te mau hōho’a o te feiā tei hina’aro i te tauturu (tama’a-ore, pēpē, ’e ’aore rā to’eto’e) ’e te tahi atu mau tao’a tei nehenehe e tauturu atu (mai te mā’a, te tā’amu ma’i, ’e ’aore rā, te ’ahu ta’oto). I muri iho e nehenehe tā ’outou mau tamari’i e fa’atū’ati i te mau hōho’a ’e te mau tao’a. E aha tā tātou e nehenehe e fa’a’ite nō te tauturu i te mau ta’ata tei hina’aro i te tauturu ?

• Nō te fāri’i i te tahi mau hi’ora’a nō te tufa’a 78, e tai’o e tā ’outou mau tamari’i i te mau pereota i raro a’e i nā hōho’a mātāmua e piti o te « Pene 28 : ’Ua haere fa’ahou te peropheta Iosepha i Misouri » (i roto i Te mau ’ā’amu nō roto mai i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, 108, ’e ’aore rā, te video tano i roto i te Vaira’a buka ’evanelia). ’A ani i te mau tamari’i ’ia fa’ahua tauturu i te tahi ta’ata ’ia patu i te fare, ’ia fa’ahua hōro’a i te mā’a, ’e ’aore rā ’ia fa’ahua tāvini nā roto i te tahi atu ā rāve’a.

  Chapter 28: The Prophet Joseph Goes to Missouri Again: March–May 1832

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:18

Nā Iesu Mesia e arata’i iā’u.

• E mea ’ārearea paha nō tā ’outou mau tamari’i ’ia paraparau i ni’a i te aura’a ’ia riro ’ei ta’ata fa’atere ’e i muri iho ’ia fa’atere i te tahi ’ātivite. I muri a’e i te tai’o-’āmui-ra’a i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:18, e nehenehe ’outou e ’āparau i te mau taime e hina’aro ai tātou ia Iesu ’ia arata’i ia tātou. E nehenehe e hīmene i te tahi hīmene mai « E haere au nā muri iho ia Iesu » (Vaira’a buka ’evanelia).

Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:19

E ti’a iā’u ’ia fāri’i i « te mau mea ato’a ma te māuruuru. »

• E tai’o ’e tā ’outou mau tamari’i i Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 78:19 nō te ’ite e aha tā te Fatu i fafau nō te mau ta’ata tei māuruuru. ’A tauturu i tā ’outou mau tamari’i ’ia māramarama e aha te aura’a, « ’e ’ia hānere a’e », nā roto paha i te fa’a’itera’a i te tahi tauiha’a na’ina’i, ’e i muri iho, fa’a’ite 100 rahira’a o te reira noa ā tauiha’a. Pēnei a’e e nehenehe tā rātou e pāpa’i hōho’a i te mau mea tā rātou i fāri’i nō ō mai i te Atua ra « ma te māuruuru. »

Nō te tahi atu ā mana’o, ’a hi’o i te ve’a Hoa nō teie ’āva’e.

God’s Garden [Te ’āua a te Atua], nā Sam Lawlor