Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
9–15 Nōvema. ‘Eta 1–5: “Tatala ʻa e Veili Ko Ia ʻo e Taʻetui”


“9–15 Nōvema. ʻEta 1–5: ‘Tatala ʻa e Veili Ko Ia ʻo e Taʻetui,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Tohi ʻa Molomoná 2020 (2020)

“9–15 Nōvema. ʻEta 1–5,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2020

ʻĪmisi
Ko e fononga ‘a e kau Sēletí ʻi he maomaonganoá

Ko e Mavahe ʻa e Kau Sēletí mei Pēpelí, tā ʻe Albin Veselka

9–15 Nōvema

ʻEta 1–5

“Tatala ʻa e Veili Ko Ia ʻo e Taʻetui”

Ko e Tohi ‘a ʻEtá ko e lekooti ia ʻo e kau Sēletí, ʻa ia naʻa nau tūʻuta ki he fonua ʻo e talaʻofá ʻi ha ngaahi senituli kimuʻa ʻi he kau Nīfaí. Naʻe ueʻi fakalaumālie ʻe he ʻOtuá ʻa Molonai ke ne fakakau e lekooti ʻa ʻEtá ʻi he Tohi ʻa Molomoná koeʻuhi ko ʻene fekauʻaki mo hotau kuongá. ʻOkú ke ongoʻi ʻoku fēfē ʻene fekauʻaki mo hoʻo moʻuí?

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Neongo ‘oku moʻoni e māʻolunga ange ʻa e ngaahi founga ʻa e ʻOtuá ʻi haʻatautolú, pea ʻoku totonu ke tau tukulolo maʻu pē ki Hono finangaló, ʻokú Ne poupouʻi foki kitautolu ke tau fakakaukau mo ngāue pē maʻatautolu. Ko ha lēsoni ia ʻe taha naʻe ako ʻe Sēleti mo hono tokouá. Hangē ko ʻení, ko e fakakaukau ke fononga ki ha fonua foʻou naʻe “mahuʻinga taha ʻi he māmaní kotoa” ne ngali kamata ia ʻi he fakakaukau ʻa Sēletí pea naʻe “ʻaloʻofa” ʻa e ʻEikí pea talaʻofa ke tali ʻene kolé, ʻo folofola ange, “Te u fai pehē kiate koe koeʻuhi ko e fuoloa taimi ʻo hoʻo tangi kiate aú.” (vakai, ʻEta 1:38–43). Pea ʻi he fakatokangaʻi ʻe he tokoua ʻo Sēletí ʻa e fuʻu fakapoʻuli ʻa e loto vaka lafalafa te ne ʻave kinautolu ki he fonua ʻo e talaʻofá, naʻe fakaafeʻi ia ʻe he ʻEikí ke ne fokotuʻu ange ha founga ke veteki ʻaki, ʻo fai ange ha fehuʻi ʻoku tau faʻa fai kiate Ia: “Ko e hā ʻa e meʻa ʻokú ke loto ke u fai?” ( ʻEta 2:23). ʻOku hangē ko e pōpoakí ʻoku ʻikai totonu ke tau ʻamanaki atu ke fekauʻi kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi he meʻa kotoa pē. Te tau lava ‘o vahevahe mo Ia ʻetau ngaahi fakakaukaú, pea te Ne fanongo mo fakapapauʻi mai pe ko hano faleʻi kitautolu kapau ʻoku ʻikai ko ia. Ko e meʻa pē ʻokú ne fakamavahevaheʻi kitautolu he taimi ʻe niʻihi mei he ngaahi tāpuaki ʻoku tau fekumi ki aí ko hotau “veili ko ia ʻo e taʻetuí,” pea kapau te tau lava ʻo “tatala e veili ko iá” ( ʻEta 4:15), mahalo te tau ofo ʻi he meʻa ʻoku finangalo e ʻEikí ke fai maʻatautolú.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki hono Ako Fakatāutaha ʻo e Folofolá

ʻEta 1:33–43

ʻI heʻeku tangi ki he ʻEikí, te Ne ʻaloʻofa mai kiate au.

ʻOku fakamatala e ʻEta 1:33–43 ki ha lotu ʻe tolu ʻa e tokoua ʻo Sēletí. Ko e hā ʻokú ke ako mei he tali ʻa e ʻEikí ki he lotu takitaha ko ení? Fakakaukau ki ha taimi naʻá ke aʻusia ai e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí ʻi haʻo tangi kiate Ia ʻi he lotú. Mahalo te ke fie lekooti e aʻusia ko ení pea vahevahe ia mo ha taha te ne fie maʻu ke fanongo ki hoʻo fakamoʻoní.

ʻEta 2; 3:1–6; 4:7–15

Te u lava ʻo maʻu ha fakahā ki heʻeku moʻuí.

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni: “ʻOku ou kole atu kiate kimoutolu ke fakatupulaki hoʻomou malava fakalaumālie ke maʻu ʻa e fakahaá. … Fili ke ke fai ʻa e ngāue fakalaumālie ʻoku fie maʻu ke ke fiefia ai ʻi he meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní mo toutou fanongo pea mahino ange kiate koe e leʻo ʻo e Laumālié.” (“Fakahā maʻá e Siasí, Fakahā ki Heʻetau Moʻuí,” Ensign pe Liahona, Mē 2018, 96).

ʻI hoʻo ako e ʻEta 2; 3:1–6; mo e 4:7–15, ko e hā ha ngaahi moʻoni ʻokú ke maʻu ke tokoni atu ke mahino e founga ke fekumi ai ki he fakahā fakatāutahá? Te ke lava ʻo fakaʻilongaʻi ʻaki ha lanu ʻe taha e ngaahi fehuʻi mo e meʻa naʻe tokanga ki ai e tokoua ʻo Sēletí mo e meʻa naʻá ne faí, pea fakaʻilongaʻi ʻaki ha lanu kehe e founga naʻe tokoniʻi ai ia ʻe he ʻEikí mo fakaʻilo ange Hono finangaló. Ko e hā ʻokú ke mahuʻingaʻia ai fekauʻaki mo e founga naʻe fefolofolai ai ʻa Sēleti mo e ʻEikí, pea ko e hā ʻokú ke ako mei heni ki he founga ke fakatupulaki ai e hokohoko ʻa e fakahaá ʻi hoʻo moʻuí?

ʻEta 2:16–25

ʻE teuteuʻi au ʻe he ʻEikí ke u ikunaʻi ʻa hoku “[faingataʻaʻiá].”

Naʻe fehangahangai ʻa e kau Sēletí mo ha fakafeʻātungia lahi, ka nau toki aʻu ki he fonua ʻo e talaʻofá: ko e foua e “fuʻu moaná” ( ʻEta 2:25). ‘E lava ke hoko ʻa e kupuʻi lea “fuʻu moaná” ko ha founga lelei ke fakamatalaʻi e ongo ʻoku tau maʻu ʻi hotau ngaahi ʻahiʻahí mo e ngaahi faingataʻá. Pea ʻi he taimi ‘e ni’ihi, hangē ko e kau Sēletí, ko e founga pē ʻe taha ke fakahoko ai e finangalo ʻo e ʻOtuá kiate kitautolú, ko e foua hotau “[faingataʻaʻiá].” ʻOkú ke vakai nai ki ha ngaahi meʻa ʻoku faitatau ʻi hoʻo moʻuí ʻi he ʻEta 2:16–25? Ko e hā ha founga kuo teuteuʻi ai koe ʻe he ʻEikí ki hoʻo ngaahi faingataʻá? Ko e hā nai ha meʻa te Ne ala kole atu ke ke fai he taimí ni ke teuteu ki he meʻa ʻokú Ne fie maʻu ke ke fakahoko ʻi he kahaʻú?

ʻEta 3

Naʻe fakatupu au ʻi he tatau ʻo e ʻOtuá.

Naʻe ako ʻe he tokoua ʻo Sēletí ha ngaahi meʻa lahi fekauʻaki mo ia pea mo e ʻOtuá, ʻi he Moʻunga ko Seilemí. Ko e hā ʻokú ke ako mei he ʻEta 3 fekauʻaki mo e natula fakalaumālie mo fakaesino ʻo e ʻOtuá? ʻOku tokoniʻi fēfē koe ʻe he ngaahi moʻoni ko ʻení ke mahino ho tuʻunga faka-ʻOtuá mo e meʻa te ke malavá?

ʻĪmisi
fefine mo e fānau ʻe toko ua ʻoku nau vaʻinga ʻi ha matātahi

Ko e fānau kotoa kitautolu ʻa e ʻOtuá.

ʻEta 3:6–16

Naʻe hoko nai ʻa e tokoua ʻo Sēletí ko e fuofua tangata ke mamata ki he ʻEikí?

Kuo fakahā ʻe he ʻOtuá Ia ki he kau palōfita kehe kimuʻa ʻi he tokoua ʻo Sēletí (hangē ko ení, Mōsese 7:4, 59), ko e hā leva naʻe folofola ange ai e ʻEikí kiate ia, “Kuo teʻeki ai te u fakahā au ki ha tangata ”? ( ʻEta 3:15). Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani e fakamatala ko ʻeni ʻe ala tokoni: “Ne folofola ange ʻa Kalaisi ki he tokoua ʻo Sēletí, ‘Kuo teʻeki ai te u fakahā au ki ha tangata ʻi he founga ko ení, ʻo ʻikai ke u fili ki ai, kae tataki pē ʻe he tui ʻa e taha mamatá’” (Christ and the New Covenant [1997], 23).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki he Ako Fakafāmili e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻI hoʻo lau e folofolá mo ho fāmilí, ʻe lava ke tokoni atu ʻa e Laumālié ke mou ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ke fakamamafaʻi mo aleaʻí kae lava ke feau e ngaahi fie maʻu homou fāmilí. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni ʻe niʻihi.

ʻEta 1:34–37

Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi veesi ko ení fekauʻaki mo hono lotua e niʻihi kehé? Ko e hā ha ngaahi moʻoni kehe ʻoku ʻomi ʻe he ngaahi veesi ko ení fekauʻaki mo e lotú?

ʻEta 2:16–3:6

Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he sīpinga ʻo e tokoua ʻo Sēletí fekauʻaki mo e founga ke ʻilo ai e tali ki heʻetau ngaahi palopalemá mo e ngaahi fehuʻí? Mahalo ʻe lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí ha ngaahi aʻusia ʻi haʻanau fekumi mo maʻu ha ngaahi tali mei he ʻEikí.

ʻEta 4:11–12

Hili hono lau e ngaahi veesi ko ení, ʻe lava ke hiki hifo ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí ha ngaahi meʻa angamaheni ʻoku nau takiekina homou fāmilí (hangē ko e ngaahi faivá, hivá, vaʻingá, pe kakai) ʻi ha ngaahi laʻi pepa pea faʻo kinautolu ʻi ha foʻi poulu. Hili iá, te nau lava ʻo taufetongi ʻi hono fili ha meʻa ʻe taha pea aleaʻi pe ʻoku “fakalotoʻi [kinautolu ʻe he meʻa ko iá] ke failelei” ( ʻEta 4:12). Ko e hā ha ngaahi liliu ʻoku ongoʻi ʻe homou fāmilí ke fai?

ʻEta 5

Te ke lava ‘o fūfuuʻi ha meʻa pe ko ha meʻa lelei ʻi ha puha pea fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e fāmilí ke sio ki loto pea ʻoange ki he toenga e fāmilí ha kiʻi fakamatala tokoni ke nau mateʻi pe ko e hā e meʻá. ʻI hoʻomou lau fakataha e ʻEta 5 aleaʻi e ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ke fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí e kau fakamoʻoní ʻi Heʻene ngāué. Ko e hā ha founga ke tau vahevahe ai ʻetau fakamoʻoni ʻo e Tohi ʻa Molomoná mo e niʻihi kehé?

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Fakatupulaki ʻo ʻEtau Founga Akoʻí

Mateuteu maʻu pē ʻOku ʻosi vave ʻaupito e fanga kiʻi faingamālie angamaheni ia ke fai ai ha akoʻí, ko ia fakaʻaongaʻi lelei kinautolu ʻi heʻene hokó pē. … Hangē ko ʻení, ʻe lava ke mateuteu ha taha ʻo e toʻu tupú ke ako fekauʻaki mo e founga ke maʻu ai ha fakahā fakafoʻituituí” (Ko e Faiako ‘i he founga ‘a e Fakamo‘uí, 16).

ʻĪmisi
Ko e mafao mai e toʻukupu ʻo Sīsuú ki he foʻi maka ʻe hongofulu mā onó lolotonga ʻoku ʻi ai e tokoua ʻo Sēletí

Naʻá ke Mamata Koā Ki Ha Toe Meʻa Kehe? tā ʻe Marcus Alan Vincent

Paaki