“Oktubre 18–24. Doktrina ken Katulagan 121–123: ‘O Dios, Sadino ti Yanmo?’“ Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para kadagiti Indibidual ken Pamilia: Doktrina ken Katulagan 2021 (2020)
“Oktubre 18–24. Doktrina ken Katulagan 121–123,” Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para kadagiti Indibidual ken Pamilia: 2021
Liberty Jail Spring, ni Al Rounds
Oktubre 18–24
Doktrina ken Katulagan 121–123
“O Dios, Sadino ti Yanmo?”
Nasaysayaat ti padasmo a panagadal kadagiti nasantuan a kasuratan no panggepmo a tun-oyen ti mangtakuat iti kinapudno. Rugiam iti maysa a kararag, dumngegka iti Espiritu, ket isuratmo dagiti impresionmo.
Isuratmo dagiti Impresionmo
Ti tukot a baba ti pagbaludan iti probinsia ti Liberty, Missouri, ket mabigbig a pagbaludan. Napuskol dagiti pader, ti bato a baldosa ket nalamiis ken narugit, ti taraon—a sangsangkabassit—nalungsot, ken ti kakaisuna a lawag a naggapu iti dua nga akikid, narehasan ti landok a tawa nga asideg iti bobeda. Daytoy a pagbaludan ti kabayagan a nangbubosan ni Joseph Smith ken ti sumagmamano kadagiti kakabsatna iti pannakabaludda—uppat a nalam-ek a bulan kabayatan ti panawen ti lamiis idi 1838–39—nga agur-uray ti pannakausig para kadagiti pammabasol a panagliput a maibusor iti estado ti Missouri. Kabayatan daytoy a kanito, kanayon nga umaw-awat ni Joseph iti damag maipapan ti panagsagsagaba dagiti Santo. Ti talna ken inananama iti nasayaat iti Far West ket nagpaut laeng iti sumagmamano a bulan, ket ita awan manen ti pagtaengan dagiti Santo, napapanawda a napan iti langalang tapno agsukisok iti sabali a lugar a pangrugian—iti daytoy a panawen adda ti Propetada iti pagbaludan.
Di nakaskasdaaw no impukkaw ni Joseph Smith, “O Dios, sadino ti yanmo?” Dagiti sungbat a naawatna, ti “pannakaammo manipud iti langit” nga immay a “naibukbok” iti dayta nakakaasi a pagbaludan, ket mangipakita a nupay saan a daytoy ti kasla kanayon a marikna, ti Dios iti kaano man dinto umadayo. Naadal ti Propeta nga awan ti bileg nga “agtalinaed iti langit.” “Addanto kadagiti [napudno a Santona] ti Dios iti agnanayon nga awan inggana.” (Doktrina ken Katulagan 121:1, 33; 122:9.)
Kitaen iti Saints, 1:323–96; “Within the Walls of Liberty Jail,” Revelations in Context, 256–63.
Dagiti Kapanunotan para iti Bukod a Panagadal iti Nasantuan a Kasuratan
Doktrina ken Katulagan 121:1–10, 23–33; 122
Ti rigat “agbalinto a pagsayaat[ak].”
No makapadastayo wenno dagiti ay-ayatentayo iti panagsagaba, gagangay ti agsiddaaw no maseknan ti Dios kadatayo. Bayat ti panangbasam iti Doktrina ken Katulagan 121:1–6, panunotem ti maipapan kadagiti panawen idi naaddaanka kadagiti saludsod wenno rikna a kapada ni Joseph Smith. Ania iti masarakam iti sungbat ti Apo a mabalin a mangtulong kenka no addaanka kadagitoy a saludsod ken rikna? Kas pagarigan, kadagiti bersikulo 7–10, 26–33, madlawmo dagiti bendision nga ikarina kadagita nga “agibtur a nasayaat [iti rigat].” Bayat ti panangbasam iti benneg 122, ibilang no kasano a tarigagayan ti Apo a mangkita kadagiti panagrigatmo.
Kitaen met iti Henry B. Eyring, “Where is the Pavilion?” Ensign wenno Liahona, Nob. 2012, 72–75.
Doktrina ken Katulagan 121:34–46
Adda kalintegantayo kadagiti “bileg ti langit.”
Iti kasla awanen a bileg ti kasasaad iti Pagbaludan ti Liberty, naikkan ni Joseph iti paltiing maipapan iti bileg—saan a bileg iti politika wenno militar a naipalak-am kadagiti Santo ngem “dagiti bileg ti langit.” Bayat ti panangbasam iti Doktrina ken Katulagan 121:34–46, ania dagiti masursurom maipapan iti bileg ti Dios? Kasano a maigiddiat daytoy manipud iti nainlubongan a bileg? Kas pagarigan, kitaen dagiti balikas nga usaren ti Apo kadagiti bersikulo 41–43 a pangiladawan iti “bileg wenno pangaring.” Ania ti isuro dagitoy maipapan iti no kasano a mapagtalinaed ti Dios ti “bileg wenno pangaringna”? Nalabit a dagitoy a bersikulo ti mangparegta kenka a mangutob iti biagmo ken no ania ti maaramidam tapno makaimpluensiaka kadagiti pannakilangenmo iti dadduma.
Nagpababa ni Jesucristo iti amin a banag.
Saan a nainkalintegan a nabalud ni Joseph Smith iti nasurok nga uppat a bulan idinto a napapanaw dagiti gagayyem ken pamiliana manipud kadagiti pagtaenganda. Ti aramid a nangidatonanna iti biagna ket makitan ti pannakapaayna. Ania ti masursurom maipanggep ken ni Jesucristo manipud kadagiti balikasna iti benneg 122? Ania ti masursurom maipanggep ken ni Joseph? Ania ti masursurom maipanggep iti bagim?
Kitaen met iti Alma 7:11–13; 36:3; Doktrina ken Katulagan 88:6.
Saan a ti Pagayatak, No Di ket ti Pagayatam, ni Walter Rane
“Agragsaktayo koma nga aramiden amin dagiti naipakumit iti bilegtayo.”
Iti Marso 1839, mabalin a kasla awan unay ti kabaelan nga aramiden dagiti Santo a mamagbaliw iti saan a nakappapati a kinarigat a situasionda. Ngem iti suratna manipud iti Pagbaludan ti Liberty, imbaga ni Joseph no ania ti kabaelanda nga aramiden: “a [mangurnong] kadagiti amin a napagteng” ken “agtakder, a sinanama unay, a makaimatang iti panangisalakan ti Dios” (Doktrina ken Katulagan 123:1, 17). Bayat ti panangibilangmo iti panangallilaw ken “dagiti nasikap nga aramid dagiti tao” iti lubong iti agdama, panunotem ti maipapan iti no ania dagiti banag a “naipakumit nga aramiden iti bilegtayo” (dagiti bersikulo 12, 17). Apay a napateg nga aramiden dagitoy a banag a “siraragsak”? (bersikulo 17). Asino ti am-ammom a “nailiklik laeng iti kinapudno” (bersikulo 12), ken no kasano a matulongam daytoy a tao a mangsapul daytoy?
Adu dagiti pakaammuan a kiniddaw ni Joseph iti daytoy a surat a naisumite iti gobierno ken naipablaak iti 11-paset a serye ti maysa a pagiwarnak ti Nauvoo, ti Times and Seasons (kitaen iti “A History, of the Persecution, of the Church of Jesus Christ of Latter Day Saints in Missouri, December 1839–October1840,” [josephsmithpapers.org]).
Dagiti Kapanunotan para iti Sangapamiliaan a Panagadal iti Nasantuan a Kasuratan ken Home Evening
-
Doktrina ken Katulagan 121:1–10.Ti “pagbaludan” iti Pagbaludan ti Liberty addaan laeng iti rukod a 14 ken 14.5 a kadapan (4.2 ken 4.4 metro). Kasano a matulongam ti pamiliam a panunoten no ania koma ti kayarigan ti maipupok iti uneg ti lugar a kasta ti rukodna iti uneg ti uppat a nalam-ek a bulan? Makasarakka iti dadduma pay a detalye maipapan kadagiti kasasaad iti Pagbaludan ti Liberty iti “Kapitulo 46: Joseph Smith in Liberty Jail” (Dagiti Estoria iti Doktrina ken Katulagan, 172–74). Kasta met a mabasam pay ti “Voices of the Restoration: Liberty Jail” iti paggibusan daytoy a balabala wenno agbuya iti video a mangiladawan iti panawen ni Joseph iti Pagbaludan ti Liberty iti video Joseph Smith: Prophet of the Restoration (ChurchofJesusChrist.org, mangrugi iti 43:00). Kasano nga apektuan daytoy nga impormasion ti no ania ti mariknatayo maipapan kadagiti pagbatayan iti Doktrina ken Katulagan 121:1–10?
-
Doktrina ken Katulagan 121:34–36, 41–45.Nalabit makatulong ti maysa nga analohia tapno maawatan ti pamiliam “dagiti bileg ti langit.” Kas pagarigan, mabalinmo nga idilig ti bileg ti Dios iti koriente; ania ti mabalin a makalapped iti maysa nga aparato ti elektrisidad tapno maaddaan iti kuriente? Ania ti isuro kadatayo daytoy nga analohia, kasta met kadagiti bersikulo 34–36, 41–45, maipapan iti no kasano a mangpadur-as ti naespirituan a bilegtayo? Nalabit makaibinglay dagiti miembro ti pamilia kadagiti estoria manipud iti biag ti Mangisalakan a mangipagwadan kadagitoy a kababalin.
-
Doktrina ken katulagan 122:7–9.Nalabit magustuan dagiti miembro ti pamilia ti agaramid kadagiti babassit a tanda a mangitampok kadagiti ragup dagiti balikas manipud kadagitoy a bersikulo a mangparegta kadakuada. Mabalin nga ipakita dagitoy a tanda iti pagtaenganyo. Apay a napateg a maammuan a “nagpababa ti Anak ti Tao babaen” ti amin a banag?
-
Doktrina ken Katulagan123:12.Kasano a matulongantayo dagiti tao a “mangammo … no sadino ti pakasapulanda” iti kinapudno?
Para iti ad-adu pay a kapanunotan para iti panangisuro kadagiti ubbing, kitaen iti balabala iti daytoy a lawas iti Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para iti Primary.
Naisingasing a kanta: “Where Can I Turn for Peace?” Hymns, no. 129.
Dagiti Timek ti Pannakaisubli
Pagbaludan iti Liberty
Idinto a naibalud iti Liberty, Missouri, nakaawat ni Joseph Smith kadagiti surat a mangipakpakaammo kenkuana maipapan iti napeggad a kasasaad dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw a napapanaw manipud iti estado babaen ti bilin ti gobernador. Maysa a makasagid iti rikna a surat ti naggapu iti asawana a ni Emma. Dagiti balikasna, ken kas sungbat kadagiti surat ni Joseph, yebkasda nga agpada dagiti panagsagsagabada ken ti pammatida bayat ti naririgat a panawen iti pakasaritaan ti Simbaan.
Surat ni Emma Smith ken ni Joseph Smith, Marso 7, 1839
“Patpatgek nga Asawa
“Ti kaadda iti gundaway nga ipatulod daytoy a surat kenka babaen iti gayyem, ngem diak panggepen nga isurat ti amin a marikriknak, gapu iti situasion a nakaipasanguam, dagiti pader (ti pagbaludan), rehas (dagiti tawa), dagiti kandado (dagiti ridaw ti pagbaludan), kasta met dagiti karayan, turturod, tantanap, ken kataltalonan a namagsina kadata, ken ti naranggas a kinaawan iti hustisia nga immuna a nakaibaludam ken addaka pay la dita agingga ita, nga addaan iti adu a dadduma pay a konsiderasion, nangiparikna kaniak iti labes ti panagiladawan.
“No di gapu iti kinainosente, ken no di bimmaet ti nadiosan nga asi, namnamaek a diak kaano man kabaelan ti agibtur kadagiti panagsagsagaba a nagpasarak … ; ngem sibibiagak pay laeng ken nakasaganaak nga ad-adda nga agsagaba no daytoy ti pagayatan ti naasi a Langit a rumbeng kaniak para kenka.
“Nasalun-atkami amin iti agdama, malaksid ni Fredrick a masaksakit.
“Ni bassit nga Alexander nga adda ita kadagiti takiagko ti maysa kadagiti makaay-ayo unay nga ubing a nakitam iti biagmo. Nakapigpigsa isuna ta babaen ti panangtengngelna iti maysa a tugaw agtaraytaray a manglawlaw iti siled. …
“Awan ti asino man malaksid ti Dios ti makaammo kadagiti kapampanunotak ken dagiti rikna ti pusok idi pinanawak ti balay ken pagtaenganmi, ken dandani amin nga adda kadakami malaksid kadagiti babassit nga Annakmi ket nagdaliasatak a mapan iti Estado ti Missouri, nga imbatika a nakapupok iti dayta naliday a pagbaludan. Ngem ti kasta a pampanunot ket narigrigat ngem iti kasasaad ti asino man a tao a makapadas iti dayta. …
“… Namnamaek nga adda dagiti nasaysayaat nga aldaw nga umay pay kadakami. … [Siak] ti mangipatpateg kenka iti agnanayon.
“Emma Smith”1
Surat ni Joseph Smith ken ni Emma Smith, Abril 4, 1839
“Patpatgek—ken managayat—nga Asawa.
“Nakatugawak iti rabii ti Huwebes bayat a lumlumnek ti init, kabayatan ti isisiripmi iti baet dagiti rehas itoy naliday a pagbaludan, tapno agsurat kenka, nga ipakaammok ti situasionko kenka. Mamatiak itan iti daytoy agarup lima a bulan ket innem nga aldaw2 addaak a bambantayan ti maysa a naunget a guardia iti rabii ken aldaw, iti uneg dagiti pader, rehas, ken dagiti rumanranitrit a ridaw ti naliday, nasipnget, narugit a pagbaludan. Agsursuratak iti daytoy a surat nga addaan iti emosion a ti Dios laeng ti makaammo. Dagiti panangpampanunotko kadagitoy a pasamak ket imposible nga isuratko, wenno isaok, wenno dagiti Anghel, tapno mangiladawan, wenno ipinta iti‑tao a di pay pulos nakapadas no ania ti napadasanmi. … Agpannuraykami iti pigsa ni Jehova, ket awan ti sabalin, para iti pannakawayawayami, ngem no dina aramiden, saan a mapasamak daytoy, maipasigurado kadakayo, nga adu dagiti tao nga aggandat a mangpapatay kadakami, saan a gapu ta nakabasolkami iti ania man a banag. … Ay-ayatek nga Emma kanayon a pampanunotenka ken dagiti ubbing. … Kayatko a makita ni bassit a Frederick, da Joseph, Julia, Alexander, Joana, ken ni lakay a major [ti aso ti pamilia]. … Naragsakak a magna a sakasaka manipud ditoy, awan tapar ti ulo, ken nakauyos, tapno makitaka a saan a pakarigatak, ngem agbalin a nakasaysayaat. … Naibturak a sikikired iti amin a pannakaidadanesko, kasta met dagiti adda iti sibayko, awan pay kadakami ti simmuko. Kayatka a [dimo] ipalubos a malipatandak [dagiti annakta]. Ibagam kadakuada nga ay-ayaten ida ti Amada iti naan-anay nga ayat, ket ar-aramidenna amin a kabaelanna nga umadayo manipud iti bunggoy a manangriribuk nga umay kadakuada. … Ibagam kadakuada a kuna ti Amada nga agsingsingpetda ken dumngeg iti Inada. …
“Agpaay kenka,
“Joseph Smith Jr.”3
Bayat ti panagsagaba ni Joseph Smith iti Pagbaludan ti Liberty, liniwliwa isuna ti Apo ken inpalgakna dagiti adu a kinapudno.