“28 enero–3 febrero. Mateo 3; Markos 1; Lukas 3: “Tuqub’omaq lix b’e li Qaawa’ ” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: Li Ak’ Chaq’rab’ 2019 (2019)
“28 enero–3 febrero. Mateo 3; Markos 1; Lukas 3,” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: 2019
B’onb’il lem sa’ li Santil Ochoch re Nauvoo, Illinois, xb’aan laj Tom Holdman
28 enero–3 febrero
Mateo 3; Markos 1; Lukas 3
“Tuqub’omaq lix b’e li Qaawa’ ”
Re xtikib’ankil, chawil sa’ Mateo 3; Markos 1; Lukas 3. Wi nakattijok re naq li Santil Musiq’ej tatxtenq’a chixtawb’aleb’ ru li ch’ol a’in, a’an tixk’e li na’leb’ li taak’anjelaq choq’ aawe. Tz’iib’aheb’ li musiq’anb’il na’leb’ a’in, ut k’e aach’ool chixb’aanunkil.
Xtz’iib’ankil li nakak’oxla
Li Jesukristo ut lix evangelio naru chajalb’al. Laj Lukas kixye jun li najteril profeetil aatin re laj Isaias, li naxk’ut lix k’anjel laj Jwan aj Kub’sihom Ha’, ut k’a’ru taa’uxq xb’aan lix k’ulunik li Kolonel: “Chixjunil li julux taab’ut’manq, chixjunileb’ li tzuul ut eb’ li b’ool tekub’simanq xteram, li yokos ru taatiikob’resimanq ut li b’uq’ux ru taatuqub’amanq ru choq’ taq’a” (Lukas 3:5; chi’ilmanq ajwi’ Isaias 40:4). A’in jun esilal choq’ qe chiqajunilo, ut jo’kan ajwi’ choq’ reheb’ li neke’k’oxlank re naq ink’a’ neke’ru chi jalaak, malaj naq ink’a’ neke’raj ru li jalaak. Wi naru nakub’siman xteram jun li tzuul li chalen najter wanjenaq, naraj naxye naq li Qaawa’ naru tooxtenq’a chixtiikob’resinkil li qayokos ruhil b’e (chi’ilmanq Lukas 3:4–5). Naq naqak’ulub’a li raatin laj Jwan aj Kub’sihom ha’ naq taqajal qak’a’uxl ut toojalaaq, naqakawresi li qak’a’xul ut li qach’ool chixk’ulb’al li Jesukristo re naq laa’o ajwi’ “taqil li kolb’a-ib’ naxk’e li Dios” (Lukas 3:6).
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes
Lix Hu laj Markos
Ani laj Markos?
Sa’ xyanqeb’ li ke’xtz’iib’a resil lix yu’am li Jesus, ka’ch’in ajwi’ naqanaw chirix laj Markos. Naqanaw naq kirochb’eeni laj Pablo, laj Pedro, ut xkomoneb’ chik li taqlanb’il aj k’anjel. Wankeb’ laj tzolol re li Santil Hu li neke’xk’oxla naq laj Pedro kiyehok re laj Markos naq tixtz’iib’a resil lix yu’am li Kolonel. Nak’oxlaman naq lix hu laj Markos kitz’iib’aman xb’een wa chiruheb’ li oxib’ chik chi hu chirix lix yu’am li Jesus.
Chi’ilmanq ajwi’ sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Markos.”
Mateo 3:1–12; Markos 1:1–8; Lukas 3:2–18
Li jalb’a-k’a’uxlej, a’an jun nimla jalaak sa’ li qak’a’uxl ut li qach’ool.
Lix k’anjel taqlanb’il chixb’aanunkil laj Jwan aj Kub’sihom Ha’ a’an re xkawresinkil xch’ooleb’ li tenamit chixk’ulb’al li Kolonel, ut chi wank jo’ a’an. Chan ru naq kixb’aanu? A’an kixye, “Cheyot’ eech’ool chejal eek’a’uxl” (Mateo 3:2). Kixye jaljookil ru aatin, jo’ chirix li ruuchinihom li che’ ut chirix li trigo re xk’utb’al x’aajelil ru li jalb’a-k’a’uxlej re xk’ulb’al li Kristo (chi’ilmanq Lukas 3:9, 17).
K’a’ chik ru chi eetalil nakataw sa’eb’ li esilal chirix lix k’anjel laj Jwan aj Kub’sihom Ha’? Naru taak’e reetalileb’ sa’eb’ laa loq’laj hu, malaj taayiib’ li jalam-uuch chirixeb’ sa’ jun li ch’ina hu. K’a’ru neke’xk’ut li eetalil a’in chirix li tzol’leb’ re li jalb’a-k’a’uxlej ut lix aajelil ru?
Li tz’aqal jalb’a-k’a’uxlej a’an “xjalajik li qak’a’uxl ut li qach’ool li na’ak’ob’resink re li k’a’ru naqak’oxla chirix li Dios, chiqix laa’o, ut chirix li qayu’am. ... Naraj naxye risinkil qib’ rik’in li maa’usilal, ut xq’axtesinkil li qach’ool ut li qajom re li Dios” (K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Jalok k’a’uxl, jalb’a-k’a’uxlej”). Sa’ Lukas 3:7–14 chan ru naq laj Jwan kixb’oqeb’ li tenamit chixjalb’al rib’ re te’xkawresi rib’ chixk’ulb’al li Kristo? Chan ru naq taaruuq taak’anjelaq aawe li na’leb’ a’in? Chan ru naru nakak’ut naq xajal aak’a’uxl chi yaal? (chi’ilmanq Lukas 3:8).
Chi’ilmanq ajwi’ JJS, Lukas 3:4–11 (sa’ xraqik li oxib’aal chi loq’laj hu); K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Jwan aj Kub’sihom Ha’ ”; D. Todd Christofferson, “El divino don del arrepentimiento,” Liahona, noviembre 2011, 38–41.
Aniheb’ laj Fariseo ut eb’ laj Saduceo?
Eb’ laj Fariseo wankeb’ sa’ jun ch’uut chi paab’aal reheb’ laj Judio, li anchaleb’ xch’ool chixpaab’ankil chi tz’aqal tz’aqal lix chaq’rab’ laj Moises. Choq’ reheb’ a’an, li paab’aal naraj naxye xb’aanunkilatq k’iila k’ojob’anb’il b’aanuhom. Eb’ laj Saduceo a’aneb’ jun ch’uut aj Judio li wankeb’ xtumin ut xwankilal sa’ li paab’aal ut sa’ xjolomil li tenamit. Eb’ a’an ink’a’ neke’xpaab’ li tzol’leb’ chirix li wakliik chi yo’yo. Xkab’ichaleb’ li ch’uut a’in ak ke’xnajtob’resi rib’ rik’in li rajomeb’ lix chaq’rab’ li Dios, ut naab’al reheb’ ink’a’ ke’raj xk’ulb’al li raatin lix profeet li Dios, laj Jwan aj Kub’sihom Ha’.
Chi’ilmanq ajwi’ Mateo 23:27; Jwan 1:19–24; K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Fariseo” ut “Saduceo.”
Mateo 3:13–17; Markos 1:9–11; Lukas 3:15–16, 21–22
Li Jesukristo kikub’e xha’ re xtz’aqob’resinkil ru chixjunil li tiikilal.
Naq xkub’e aaha’, xab’aanu jo’ chanru li Kolonel. Juntaq’eeta li k’a’ru nakatzol sa’eb’ li esilal a’in chirix lix kub’iha’ li Kolonel rik’in li k’a’ru xk’ulman sa’ laa kub’iha’.
|
Ani kikub’sink xha’ li Jesus, ut k’a’ru li wankilal li kiwan rik’in? |
Ani xkub’sink re aaha’, ut k’a’ru li wankilal li xwan rik’in? |
|
B’ar kikub’e xha’ li Jesus? |
B’ar xkub’e aaha’ laa’at? |
|
Chan ru naq kikub’e xha’ li Jesus? |
Chan ru naq xkub’e aaha’ laa’at? |
|
K’a’ut naq kikub’e xha’ li Jesus? |
K’a’ut naq xkub’e aaha’ laa’at? |
|
Chan ru naq li qaChoxahil Yuwa’ kixk’ut naq sa xch’ool rik’in li Jesus? |
Chan ru naq li qaChoxahil Yuwa’ xk’ut naq sa xch’ool naq xkub’e aaha’? Chan ru naq a’an xk’ut chawu chalen sa’ li kutan a’an naq sa xch’ool aawik’in? |
Laj Nefi kixtz’iib’a junjunq li xninqal ru na’leb’ chirix lix kub’iha’ li Kolonel. K’a’ru nakatzol rik’in li raatin sa’ 1 Nefi 31? Maare us naq taatz’iib’a li k’a’ru xak’ul sa’ laa kub’iha’ sa’ jun ch’ina hu.
(Chi’ilmanq ajwi’ Jwan 1:32–33; Mosiah 18:8–11; Tzol’leb’ ut Sumwank 13:1; 20:37, 68–74; “El bautismo de Jesus” (video, LDS.org).
Mateo 3:16–17; Markos 1:9–11; Lukas 3:21–22
Ma naxk’ut li Santil Hu naq eb’ li Roxichal li Dios jalan jalanqeb’?
Sa’ li Santil Hu, wan k’iila na’leb’ li neke’xk’ut naq eb’ li Roxichal li Dios jalan jalanqeb’. Jo’ jun eetalil, li resil lix kub’iha’ li Kolonel naxk’ut li tzol’leb’ naq li Dios Yuwa’b’ej, li Jesukristo, ut li Santil Musiq’ej jalaneb’ wi’ li jun rik’in li jun chik. Li Dios Yuwa’b’ej ki’aatinak chaq toj sa’ choxa, ut li Santil Musiq’ej (k’utb’il xb’aan li mukuy) kikub’e sa’ xb’een li Jesus naq yoo chi kub’eek xha’. A’aneb’ a’in junjunq raqal sa’eb’ li loq’laj hu li neke’xk’ut li yaalil na’leb’ a’in: Genesis 1:26–27; Mateo 17:1–5; Jwan 17:20–23; Hechos 7:55–56; ut Tzol’leb’ ut Sumwank 130:22.
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al ut choq’ re li Q’ojyin sa’ Junkab’al
Naq nakawileb’ xsa’ li loq’laj hu rik’in laa junkab’al, li Musiq’ej naru nakatxtenq’a chixnawb’al k’a’ru li na’leb’ taak’e xwankil ut tex’aatinaq wi’ re taak’anjelaq choq’ re laa junkab’al. Aʼin junjunq li naʼlebʼ naru taabʼaanu:
Laj Jwan aj Kub’sihom Ha’ kiwan li Tijonelil re Aaron rik’in. K’a’ru naru naqatzol chirix li Tijonelil re Aaron naq nokotzolok chirix a’an? Chan ru naq li kixb’aanu laj Jwan naru chixtenq’ankileb’ li xe’k’uluk re li Tijonelil re Aaron re te’xb’aanu lix k’anjeleb’? (Chi’ilmanq ajwi’ Tz. ut S. 13:1; 20:46–60.)
Re xk’utb’al chiruheb’ li komon sa’ li junkab’al chirix li kub’iha’ ut li maatan re li Santil Musiq’ej, naru taak’ut k’a’ruhaq li tz’aj, ut taakanab’eb’ li komon chixch’ajb’al rik’in ha’. Chan ru naq li k’anjel a’in chanchan li kub’iha’? Chirix a’an, patz’ reheb’ li komon sa’ li junkab’al chirix chan ru naq li xam naru nach’ajok. K’a’ut naq nayeeman naq li maatan re li Santil Musiq’ej a’an jun “kub’iha’ rik’in xam”? (Chi’ilmanq li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Santil Musiq’ej.”).
Naq nakub’e li qaha’, nach’aje’ li qamaak
Jo’q’e xq’eek’a naq li Dios xsaho’ sa’ xch’ool qik’in? K’a’ru naru taqab’aanu sa’ junkab’al re taasaho’q xch’ool li Dios?
Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.
Xchaab’ilob’resikil li tzolok aajunes
Patz’ aatenq’ankil rik’in li Qaawa’. K’eeb’ileb’ li loq’laj hu chi k’utb’esinb’il, ut re xtawb’aleb’ ru chi us, naqaj ru li na’leb’ chi k’utb’esinb’il chiqu. Li Qaawa’ kixye, “Chextz’aamanq ut k’eek’ooq eere; chexsik’oq ut teetaw; chexb’oqoq chire kab’l ut tehe’q cheru” (Mateo 7:7).
Laj Jwan aj Kub’sihom Ha’ kixkub’si xha’ li Jesus, xb’aan laj Greg K. Olsen