« 1–7 nō Tiurai. Te mau ’Ohipa 1–5 : ‘’Ei ’ite ho’i ’outou nō’u’ », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : Faufa’a ’Āpī 2019 (2019)
« 1–7 nō Tiurai. Te mau ’Ohipa 1–5 », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : 2019
Te mahana nō te Penetekōte, nā Sidney King
1–7 nō Tiurai
Te mau ’Ohipa 1–5
« ’Ei ’ite ho’i ’outou nō’u »
’A tuatāpapa ai ’outou i te Te mau ’Ohipa 1–5, e nehenehe te Vārua Maita’i e fa’auru ia ’outou nō te ’ite mai i te mau parau mau e tano i tō ’outou orara’a. E tāpa’o i te mau ’īrava tei ha’aputapū ia ’outou ’a ’imi atu ai i te rāve’a nō te fa’a’ite i te mea i ’apohia mai.
Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai
’Aita a’enei ’outou i feruri e aha tā Petero i feruri ’e i mana’o i te « ti’atonu-māite-ra’a [rātou te mau ’āpōsetolo] i ni’a i te ra’i » ’a haere ai Iesu i tōna ra Metua ? (Te mau ’Ohipa 1:10). I teienei, te ’Ēkālesia i ha’amauhia e te Tamaiti a te Atua, tē fa’aterehia nei e Iesu nā roto ia Petero, te peropheta nā te Atua. Te hōpoi’a « e haere… e fa’ariro i te mau fenua ato’a ’ei pipi », tei ni’a atura ïa ia Petero (Mataio 28:19). ’Ua mana’o ānei ’oia ē, ’aita terā pi’ira’a i tano nōna ’aore rā ’ua taiā ānei ’oia, ’aita e fa’a’itera’a i roto i te buka nō Te mau ’Ohipa. Te mea e ’itehia ra, e mau hi’ora’a ’itera’a pāpū mata’u ’ore ïa ’e fa’afāriura’a, te mau fa’aorara’a temeio rahi, te mau fa’a’itera’a pae vārua ’e te tupura’a rahi o te ’Ēkālesia. I teienei, maoti te hōro’a o te Vārua Maita’i, ’aita fa’ahou ’o Petero i te ta’ata tai’a ma’ua tā Iesu i fārerei i te pae tahatai nō te roto nō Galilea. E ’ere fa’ahou ato’a ’oia i terā ta’ata pe’ape’a, ma’a hepetoma nā mua atu, tei maramara te ta’i i te hunara’a ’oia ē, ’ua mātau ’oia ia Iesu nō Nazareta.
I roto i te buka nō Te mau ’Ohipa, e tai’o ’outou i te mau fa’ahitira’a pūai rahi nō ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’evanelia. E ’ite ato’a ’outou nāhea te reira ’evanelia i te taui i te ta’ata—mai ia ’outou ato’a—’ei pipi itoito tā te Atua i ’ite e nehenehe ia rātou ’ia riro mai.
Mau mana’o nō tā ’oe iho tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a
Te mau ’Ohipa 1:1–8, 15–26 ; 2:1–42 ; 4:1–13, 31–33
Tē fa’atere nei Iesu Mesia i tāna ’Ēkālesia nā roto i te Vārua Maita’i.
Tē fa’ati’a nei te buka nō Te mau ’Ohipa nō ni’a i te mau tauto’ora’a a te mau ’āpōsetolo nō te fa’ati’a i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i muri iho i tōna revara’a i ni’a i te ra’i. Noa atu ā ’aita fa’ahou Iesu Mesia i ni’a i te fenua nei, ’ua arata’i ’oia i te ’Ēkālesia nā roto i te heheura’a, nā roto i te Vārua Maita’i. E hi’o nāhea te Vārua Maita’i i te arata’ira’a i teie nau feiā fa’atere ’āpī o te ’Ēkālesia a te Mesia ’a tai’o ai ’oe i te mau tuha’a i muri nei : Te mau ’Ohipa 1:1–8, 15–26 ; 2:1–42 ; 4:1–13, 31–33.
E aha te tahi mau fa’auera’a ’ohipa, te tahi mau pi’ira’a ’aore rā te tahi mau hōpoi’a tā te Fatu i hōro’a ia ’oe ? E aha tā ’oe e ha’api’i nei mai roto mai i te ’ohipa i tupu nō teie mau ’āpōsetolo i terā tau, nō ni’a i te huru ’oe e nehenehe e tūru’i i ni’a i te Vārua Maita’i nō te arata’i ia ’oe ?
E aha te fā o te hōro’a ’ia parau i te mau reo ?
Te hōro’a ’ia paraparau i te mau reo, i te tahi taime, ’o te paraparaura’a ïa nā roto i te hō’ē reo ’aita te ta’ata e ta’a ra. Teie rā, ’ua fa’ahiti te peropheta Iosepha Semita i te ’ohipa i tupu i roto i te Te mau ’Ohipa 2 ’ei ha’apāpūra’a ē, teie hōro’a a te Vārua, « nō te poro ïa [i te ’evanelia] i roto i te feiā ’aita tō rātou reo e ta’ahia ; mai tei tupu i te mahana Penetekōte… Te [fā] hope’a nō te [paraparaura’a i te mau reo] ’o te paraparau ïa i te feiā ’e’ē » (Te Mau Ha’api’ira’a a te Mau Peresideni o te ’Ēkālesia : Iosepha Semita [2008], 438). Te ’ōro’a nō te Penetekōte, e ’ōro’a rahi nā te ’āti Iuda, ’o te fa’ahaere mai i te mau ’āti Iuda i Ierusalema, mai te mau fenua e rave rahi. ’Ua fa’ati’a te hōro’a ’ia paraparau i te mau reo i teie mau rātere ’ia māramarama i te mau parau a te mau ’āpōsetolo nā roto i tō rātou iho reo.
Te mau ’Ohipa 2:36–47 ; 3:13–21
Tē tauturu nei te mau parau tumu mātāmua ’e te mau ’ōro’a mātāmua o te ’evanelia ’ia haere i te Mesia
’Ua « putapū [a’enei tō ’oe] ’ā’au », mai te mau ’āti Iuda i te Penetekōte ? (Te mau ’Ohipa 2:37). Penei a’e ’ua rave ’oe i te hō’ē mea tā ’oe e tātarahapa ra ’aore rā ’ua hina’aro noa ’oe e taui i tō ’oe orara’a. E aha te rave ’ia tae mai teie mau mana’o ? Teie te parau a’o a Petero i roto i te Te mau ’Ohipa 2:38. E hi’o maita’i na e aha tei tupu i ni’a i teie nau feiā fa’afāriu maoti te mau parau tumu ’e te mau ’ōro’a mātāmua o te ’evanelia (mai te fa’aro’o, te tātarahapara’a, te bāpetizora’a ’e te hōro’a o te Vārua Maita’i—’aore rā tei parau-ato’a-hia te ha’api’ira’a tumu a te Mesia), i roto i te Te mau ’Ohipa 2:37–47.
’Ua bāpetizo-a’ena-paha-hia ’oe ’e ’ua fāri’i ’oe i te hōro’a o te Vārua Maita’i, nāhea ïa ’oe e tāmau ai i te fa’a’ohipa i te ha’api’ira’a tumu a te Mesia ? E hi’o na i teie mau parau a Elder Dale G. Renlund : « E riro tātou i te maita’i roa mai nā roto i… te fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o [i te Mesia], te tātarahapara’a ; te ravera’a i te ’ōro’a nō te fa’a’āpī i te mau fafaura’a ’e te mau ha’amaita’ira’a o te bāpetizora’a ’e te fāri’ira’a i te Vārua Maita’i ’ei hoa tāmau i te hō’ē fāito teitei a’e. ’A rave ai tātou i te reira, e riro rahi mai tātou mai te Mesia ra te huru ’e e ti’a atura ia tātou ’ia fa’a’oroma’i ē tae noa atu i te hope’a, noa atu ā te tītaura’a » (« E tāmau noa te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a Nei i te tāmata », Ensign ’aore rā Liahona, Mē 2015, 56).
Hi’o ato’a 2 Nephi 31 ; 3 Nephi 11:31–41 ; 27 ; Brian K. Ashton, « Te ha’api’ira’a tumu a te Mesia », Ensign ’aore rā Liahona, Novema 2016, 106–9.
E aha « te ’anotau haumarū » ’e « te tau e ti’a ai te mau mea ato’a nei » ?
« Te ’anotau haumarū », ’o te Mileniuma ïa, te tau e ho’i mai Iesu Mesia i ni’a i te fenua nei. « Te tau e ti’a ai te mau mea ato’a nei », ’o te fa’aho’ira’ahia mai ïa te ’evanelia.
Te mau ’Ohipa 3 ; 4:1–31 ; 5:12–42
E hōro’ahia i te mau pipi a Iesu Mesia te mana nō te rave i te mau temeio i tōna i’oa.
’Ua tīa’i te ta’ata piri’o’i ’ia fāri’i i te moni mai roto mai i te feiā e haere mai i te hiero. E mea hau atu rā tā te mau tāvini a te Fatu i hōro’a iāna. ’Ia tai’o ’oe i te Te mau ’Ohipa 3 ; 4:1–31 ; ’e te 5:12–42, ’a feruri e aha tā te temeio i tupu i fa’atupu i ni’a ia :
Te ta’ata piri’o’i
Petero ’e Ioane
Nā ta’ata i te hiero i te ’ite i te reira
Nā tahu’a rahi ’e te mau ta’ata fa’atere
Te tahi atu mau feiā mo’a
Mau mana’o nō tā te ’utuāfare tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a ’e nō te pō ’utuāfare
’Ia tai’o ’outou i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te ’utuāfare, e nehenehe te Vārua e tauturu mai ’ia ’ite e aha te mau parau tumu e ha’afaufa’a ’e e ’āparau nō te pāhono i te mau hina’aro o te ’utuāfare. Teie te tahi mau mana’o :
’Afea i « putapū [a’enei tō tātou] ’ā’au » i te ha’api’ira’a mai te tahi ta’ata i te ’evanelia ? E aha te aura’a o teie mana’o ? Nō te aha e mea faufa’a ’ia parau « e aha te rave ? » i te taime e tae mai taua mau mana’o ra ?
E aha te ta’a-’ē-ra’a i roto i te ha’amaita’ira’ahia te ta’ata i te hiero ’e te mea tāna i tīa’i ? E aha te mau ha’amaita’ira’a tīa’i-’ore-hia a te Metua i te Ao ra tā tātou i ’ite i te taera’a mai ia tātou nei ?
Mai tā’u i hōro’a iā ’oe, nā Walter Rane
E aha tā ’outou e fa’ahiahia nei i roto i te ha’apa’o maita’i o Petero ’e ’o Ioane ? Nāhea tātou i te vai itoito noa i roto i tō tātou ’itera’a pāpū nō Iesu Mesia ?
Penei a’e e hina’aro tō ’outou ’utuāfare e ha’uti ta’ata ora i te ’ā’amu o Anania ’e Saphira ma te tahi ’ahu fa’ahōho’a ’e te tahi toata. E aha te mau ha’api’ira’a tā tātou e ’apo mai i roto i teie ’ā’amu ? Mai te au i te mau hina’aro i roto i tō ’outou ’utuāfare, e nehenehe tā ’outou e paraparau nō ni’a i te ha’avare ’ore, te pāturura’a i te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā te ha’amo’ara’a.
Nō te mau mana’o hau atu nō te ha’api’ira’a i te mau tamari’i, hi’o te arata’i ha’api’ira’a o teie hepetoma i roto Mai, pe’e mai—nō te Paraimere.
Haʼamaitaʼiraʼa i tā tātou haʼapiʼiraʼa
Mā’iti i te hō’ē tumu parau. E fa’a’ohu te mau melo o te ’utuāfare nō te mā’iti i te hō’ē tumu parau i roto i te Te mau ’Ohipa 1–5 ’e tuatāpapa ’āmui atu ai.
Te revara’a Iesu i te ra’i, nā William Henry Margetson