15–21 julio. Hechos 10–15: “Li raatin li Dios yoo chi k’ihank ut chi pukank” ” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: Li Ak’ Chaq’rab’ 2019 (2019)
“15–21 julio. Hechos 10–15,” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: 2019
15–21 julio
Hechos 10–15
“Li raatin li Dios yoo chi k’ihank ut chi pukank”
Il ru Hechos 10–15 chi timil, ut kanab’ li Musiq’ej chixk’eeb’al aawe li k’oxlahom ut li eek’ahom. K’a’ru naru nakatzol sa’eb’ li ch’ol a’in?
Xtz’iib’ankil li nakak’oxla
Naq kiwan li Jesukristo chi k’anjelak sa’ li ruchich’och’, k’iila sut li k’a’ru kixk’ut kixsach xwankil li na’leb’ numsinb’il ut paab’anb’il xb’aan li tenamit; ut a’in ink’a’ kiraqe’ chirix naq kitaqe’ sa’ choxa—xb’aan naq a’an toj yoo chixb’eresinkil lix Iglees rik’in li k’utb’esinb’il na’leb’. Jo’ jun eetalil, chiru lix yu’am li Jesus, eb’ lix tzolom ka’ajwi’ ke’xjultika li evangelio chiruheb’ li rech aj Judio. A’b’anan moko najt chik chirix naq kikam li Kolonel ut ki’ok laj Pedro choq’ profeet sa’ xb’een li Iglees, li Jesukristo kixk’utb’esi chiru laj Pedro naq ak xwulak xq’ehil naq taajultikamanq li evangelio chiruheb’ li maawa’eb’ aj Judio. Ink’a’ ch’a’aj sa’ li kutan wanko wi’ xk’oxlankil naq tento xjultikankil li evangelio reheb’ laj Gentil; chi jo’kan, k’a’ru naqatzol laa’o rik’in li esil a’in? Maare jun na’leb’ a’an naq li jalaak sa’ li k’uub’anb’il ut li nab’aanuman—sa’ li Iglees najter ut sa’ li Iglees anajwan—neke’chal chi k’utb’esinb’il xb’aan li Qaawa’ chiruheb’ lix b’eresinel li sik’b’ileb’ ru (Amos 3:7; Tz. ut S. 1:38). Li k’utb’esinb’il na’leb’ li ink’a’ na’oso’, a’an jun reetalil li tz’aqal yo’yookil Iglees re li Jesukristo. Jo’ laj Pedro, tento naq laa’o taawanq qach’ool chixk’ulub’ankil li ak’ k’utb’esinb’il na’leb’, ut naq taawanq qayu’am “rik’in chixjunil li raatin li Dios” (Lukas 4:4), ut a’an naraj naxye “chixjunil li ak xk’utb’esi li Dios, chixjunil li naxk’utb’esi anajwan” ut li “k’iila na’leb’ li xninqaleb’ ru ut ninqeb’ xwankil” li toj tixk’utb’esi “chirix lix Awa’b’ejihom li Dios” (Eb’ lix Raqalil li Paab’aal 1:9).
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes
“Li Dios maawa’ aj tihonel ruheb’ li winq.”
Chiru k’iila chihab’, eb’ laj Judio ke’xpaab’ naq li wank choq’ “riyajil laj Abraham,” malaj choq’ tz’aqal ralal xk’ajol laj Abraham, naraj naxye naq k’ulub’anb’ileb’ (sik’b’ileb’ ru) xb’aan li Dios (chi’ilmanq Lukas 3:8). Chixjunileb’ li jun siir chik aj Gentil kiyeeman reheb’, ut kik’oxlaman naq tz’ajeb’ ru ut naq ink’a’ k’ulub’anb’ileb’ xb’aan li Dios. Sa’ Hechos 10, k’a’ru kixk’ut li Qaawa’ chiru laj Pedro chirix ani “sa naxk’ul”? (Hechos 10:35). K’a’ru wan sa’ li ch’ol a’in li naxk’ut naq laj Kornelio kiwan jun xyu’am tiik li k’ulub’anb’il xb’aan li Qaawa’? K’a’ut naq aajel ru xnawb’al naq “li Dios juntaq’eet narileb’ chixjunil” (raqal 34), li naraj naxye naq chixjunileb’ li tenamit te’ruuq chixk’ulb’al li rosob’tesihom li evangelio wi neke’xyu’ami li evangelio? (chi’ilmanq 1 Nefi 17:35).
Jo’eb’ laj Judio li neke’xtz’eqtaanaheb’ li maawa’eb’ riyajil laj Abraham, ma wan naq laa’at nakak’oxla li ink’a’ us aj na’leb’ chirix anihaq li jalan aawik’in? Chan ru tatruuq chi numtaak sa’ xb’een a’an? Maare us raj xb’aanunkil jun li ch’ina k’anjel chiru junjunq kutan: Rajlal naq nakat-aatinak rik’in anihaq, k’oxla sa’ aach’ool, “Li kristiaan a’in, a’an jun ralal li Dios.” Naq nakab’aanu a’in, chan ru najalman li k’a’ru nakak’oxla chirixeb’ laa was aawiitz’in, ut chan ru naq nakawaatinaheb’?
Chi’ilmanq ajwi’ D. Todd Christofferson, “Texkanaaq sa’ lin rahom,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre, 2016; 1 Samuel 16:7; “La revelación a Pedro de llevar el Evangelio a los gentiles” (video, LDS.org).
Lin Choxahil Yuwa’ nikinixtzol chi junjunqil li raqal rik’in k’utb’esinb’il na’leb’.
Naq laj Pedro kiril li k’utb’esinb’il matk’ li yeeb’il resil sa’ Hechos 10, sa’ xtiklajik kich’a’ajko’ chiru xtawb’al ru, ut “yoo chixk’oxlankil xjunes k’a’ru xyaalal li k’utb’esink” (raqal 17). A’ut li Qaawa’ kixk’e xna’leb’ laj Pedro a’ yaal jo’ naq laj Pedro kixsik’. Naq nakawil ru Hechos 10, 11, ut 15, k’e reetal chan ru naq lix nawom laj Pedro chirix li k’utb’esinb’il matk’ kiniman rik’in xnumik li kutan. Chan ru naq xasik’ ut xataw chik aana’leb’ rik’in li Dios naq wanjenaq aapatz’om?
Sa’ Hechos 10, 11, ut 15, yeeb’il resil chan ru naq li Qaawa’ kixb’eresiheb’ lix moos rik’in k’utb’esinb’il na’leb’. Maare us raj xtz’iib’ankil li k’a’ru nakataw chirix li k’utb’esinb’il na’leb’ naq nakawileb’ ru li ch’ol a’in. Chan ru naq li Musiq’ej nakatraatina?
Chi’ilmanq ajwi’ “K’utb’esink, K’utb’esinb’il na’leb’,” K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu; Ronald A. Rasband, “Chiqab’i li Musiq’ej,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril, 2017; “La conferencia de Jerusalén” (video, LDS.org).
Laa’in jun aj Kristiano xb’aan naq ninpaab’ ut nintaaqe li Jesukristo.
K’a’ru xyaalil naq aj Kristiano nayeeman re junaq? (chi’ilmanq Hechos 11:26). K’a’ru xyaalalil choq’ aawe naq nawb’il aawu jo’ aj Kristiano, malaj naq xak’ul sa’ aab’een lix k’ab’a’ li Kristo? (chiʼilmanq Tz. ut S. 20:77). K’oxla k’a’ru xyaalalileb’ li k’ab’a’ej. Jo’ jun eetalil, k’a’ru xyaalalil choq’ aawe lix k’ab’a’ laa junkab’al? K’a’ut naq nim xwankil lix k’ab’a’ li Iglees sa’ li kutan a’in? (chiʼilmanq Tz. ut S. 115:4).
Chi’ilmanq ajwi’ Mosiah 5:7–15; Alma 46:13–15; 3 Nefi 27:3–8; M. Russell Ballard, “La importancia de un nombre,” Liahona, noviembre 2011, 79–82.
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li Q’ojyin re Junkab’al
Naq nakawileb’ xsa’ li loq’laj hu rik’in laa junkab’al, li Musiq’ej naru nakatxtenq’a chixnawb’al k’a’ru li na’leb’ taak’e xwankil ut tex’aatinaq wi’ re taak’anjelaq choq’ re laa junkab’al. Aʼin junjunq li naʼlebʼ naru taabʼaanu:
Ma wan naq xqak’ul jun li musiq’ejil na’leb’, ut moqon xwiib’an qach’ool chirix li k’a’ru xqeek’a malaj xqatzol? K’a’ru li na’leb’ naru naqak’e chiqib’il qib’ re naq taqaq’ax ru xkab’il rix li qach’ool? (Chi’ilmanq Ronald A. Rasband, “Misaachk sa’ lee ch’ool,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016.)
Naq kitz’ape’ laj Pedro sa’ tz’alam, eb’ li komon sa’ li Iglees ke’ch’utla ut ke’tijok chirix. Ma wan ani neke’reek’a laa junkab’al naq te’tijoq chirix, maare jun aj b’eresinel sa’ li Iglees, malaj li ani raaro eeb’aan? K’a’ru xyaalalil naq “ink’a’ ke’xkanab’ tijok”? (Hechos 12:5).
Laj Pedro kikole’ chiru tz’alam, xb’aan laj A. L. Noakes
Naq nekeril ru li ch’ol a’in sa’ komonil, naru naq junjunq komon sa’ li junkab’al te’xk’e reetal li osob’tesink li ke’chal sa’ xb’eeneb’ li komon sa’ li Iglees, ut li jun siir chik te’ruuq chixk’eeb’al reetal li ch’a’ajkilal ke’xnumsi li tzolom. K’a’ut naq li Qaawa’ naxkanab’ li ch’a’ajkilal chi chalk sa’ xb’eeneb’ li tiikeb’ xch’ool?
Sa’eb’ li raqal a’in, yeeb’il resil jun ch’a’ajkilal sa’ li Iglees chirix ma taa’ajmanq ru naq eb’ laj paab’anel li maawa’eb’ laj Judio taateneb’aaq sa’ xb’eeneb’ naq te’xk’ul li circuncision choq’ reetalil li sumwank xe’ok wi’. Kituqub’aman li ch’a’ajkilal chirix naq ke’ch’utla li apostol re xk’oxlankil li na’leb’ a’in, ut ke’xk’ul xsumenkil chi musiq’anb’il. Maare us xk’utb’al chiruheb’ li wankeb’ sa’ laa junkab’al naq jo’kan ajwi’ na’uxman sa’eb’ li kutan a’in. Jo’ junkab’al, sik’omaq junaq patz’om chirix li evangelio li teeraj xtawb’al xsumenkil sa’ komonil. Sik’omaq sa’ komonil li na’leb’ sa’eb’ li loq’laj hu ut sa’ li raatineb’ li profeet ut apostol re roso’jikeb’ li kutan. (Li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, ut li raqal “Indice de relatos de la conferencia” sa’ li Liahona naru taak’anjelaq eere.)
Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.
Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum
Yiib’ jun jalam-uuch. Eb’ li jalam-uuch naru neke’xtenq’aheb’ li komon sa’ li junkab’al re te’xtaweb’ ru li na’leb’ ut li esilal sa’eb’ li loq’laj hu. Naru teeril ru junjunq raqal, ut taakanab’eb’ li komon sa’ li junkab’al chixb’aanunkil jun jalam-uuch chirix li k’a’ru xeril. Jo’ jun eetalil, eb’ li komon sa’ laa junkab’al maare sa te’ril xyiib’ankil jun jalam-uuch re lix k’utb’esinb’il matk’ laj Pedro sa’ Hechos 10.
Lix sachb’a-ch’oolejil matk’ laj Kornelio, ut lix xikik chirilb’al laj Pedro naxk’ut naq “li Dios juntaq’eet narileb’ chixjunil” (Hechos 10:34).