ko ha fāmili ʻoku nau sio tā

26 Tīsema–1 Sānuali

ʻOku Tau Fatongia ʻaki ʻa ʻEtau Akó

Ko e taumuʻa ʻo e ngaahi folofolá ke tokoniʻi koe ke ke haʻu kia Kalaisi pea ke loloto ange hoʻo ului ki Heʻene ongoongoleleí. ʻE lava ʻa e Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí ʻo tokoni ke mahino kiate koe ʻa e ngaahi folofolá mo maʻu ai ʻa e ivi fakalaumālie ʻokú ke fie maʻu mo ho fāmilí. Te ke maʻu leva ʻi hoʻo ngaahi kalasi ʻi he Siasí ha ngaahi faingamālie ke vahevahe hoʻo ngaahi fakakaukaú mo fakalotolahiʻi hoʻo kaungā Kāingalotú ʻi heʻenau feinga ke muimui ʻia Kalaisí.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

“Ko e hā ʻokú mo kumí?” Ko e fehuʻi ange ia ʻa Sīsū ki he kau ākonga ʻa Sione Papitaisó (Sione 1:38). Mahalo te ke fehuʻi loto pē kiate koe ʻa e fehuʻi tatau—he ʻe fakatefito e meʻa te ke maʻu ʻi he Fuakava Foʻoú ʻi he taʻu ní ʻi he meʻa ʻokú ke fekumi ki aí. Ko e talaʻofa ʻa e Fakamoʻuí ke “kumi, pea te mou ʻilo” (Mātiu 7:7). Ko ia ʻeke e ngaahi fehuʻi ʻoku haʻu ki hoʻo fakakaukaú lolotonga hoʻo akó, peá ke fekumi faivelenga leva ki he ngaahi talí. Te ke lau ʻi he Fuakava Foʻoú kau ki ha ngaahi aʻusia fakalaumālie mālohi ʻa e kau ākonga ʻa Sīsū Kalaisí. ʻI hoʻo hoko ko e ākonga faivelenga ʻa e Fakamoʻuí, te ke lava ʻo maʻu haʻo aʻusia fakalaumālie mālohi ʻi hoʻo tali e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí, ʻa ia ʻoku hā ʻi he voliume toputapu ko ʻení, ke “Haʻu, ʻo muimui ʻiate au” (Luke 18:22).

fakaʻilonga ʻo e ako fakataautahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Kuo pau ke u tali e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ke “Haʻu, ʻo muimui ʻiate aú” kae lava ke u ako moʻoni meiate Ia.

Ko e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ke “Haʻu, ʻo muimui ʻiate aú,” ʻoku maʻá e tokotaha kotoa pē —ʻo tatau ai pē pe ko ʻetau toki foua ʻeni ʻa e hala ʻo e tuʻunga fakaākongá pe kuo tau ʻaʻeva maʻu pē ai ʻi he kotoa ʻo ʻetau moʻuí. Ko ʻEne fakaafe ʻeni ki ha talavou koloaʻia naʻá ne faifeinga ke tauhi e ngaahi fekaú (vakai, Mātiu 19:16–22; Luke 18:18–23). Ko e meʻa ne ako ʻe he talavoú—mo e meʻa kuo pau ke tau ako kotoá—ʻoku ʻuhinga ʻa e hoko ko ha ākongá ke tau foaki kotoa hotau laumālié ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi. ʻOku tau tupulaki ʻi hotau tuʻunga fakaākongá ʻi heʻetau ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku siʻi ʻetau fakahokó, fakahoko ha ngaahi liliu, mo feinga ke muimui kakato ange kiate Kinaua.

ʻOku kamata ʻa e ako mei he Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻoku tau feinga ai ke mahino kiate kitautolu ʻa e meʻa naʻá Ne akoʻí. Hangē ko ʻení, ʻoku fakaloloto fēfē hoʻo mahino ki he anga fakatōkilaló ʻi hoʻo vakai ki he ngaahi meʻa ko ʻení?

• Ko e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí (vakai e Mātiu 18:1–5; Luke 18:9–14)

• Ko ha sīpinga mei Heʻene moʻuí (vakai, Sione 13:1–15)

Kapau ʻokú ke fie ako lahi ange, ʻahiʻahi fakahoko e ʻekitivitī ko ʻení mo ha tefitoʻi moʻoni ʻe taha ʻo e ongoongoleleí, hangē ko e ʻofá pe faʻa fakamolemolé.

ʻOku ou fatongia ʻaki ʻeku akó.

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo pehē: “ʻOku ʻikai totonu ke tau ʻamanaki ʻe hanga ʻe he faʻunga ʻo e Siasí ʻo akoʻi pe talamai kiate kitautolu e meʻa kotoa ʻoku tau fie maʻu ke ʻilo mo fai ke tau hoko ai ko ha kau ākonga mateaki mo kātaki ʻi he lototoʻa ki he ngataʻangá. Ka, ko hotau fatongia fakataautahá ke ako e meʻa ʻoku totonu ke tau akó, ke moʻui ʻaki e meʻa ʻoku tau ʻilo ʻoku totonu ke tau moʻui ʻakí, pea mo aʻusia e tuʻunga ʻoku fie maʻu ʻe he ʻEikí ke tau aʻusiá. Pea ko hotau ʻapí ʻa e feituʻu lelei taha ki he ako, moʻui ʻaki, mo aʻusiá” (“Mateuteu ke Maʻu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē,” Liahona, Mē 2019, 102).

ʻOku ʻuhinga ki he hā ke ke fatongia ʻaki hoʻo akó? Fekumi ki ha ngaahi tali ʻi he lea ʻa ʻEletā Petinaá mo e ngaahi potufolofola ko ʻení: Sione 7:17; 1 Tesalonaika 5:21; Sēmisi 1:5–6, 22; 2:17; 1 Nīfai 10:17–19; 2 Nīfai 4:15; ʻAlamā 32:27; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 18:18; 58:26–28; 88:118. Ko e hā ʻoku ueʻi fakalaumālie koe ke fai ke longomoʻui ange ai hoʻo ako e ongoongoleleí?

ʻOku ou fie maʻu ke ʻiloʻi ʻa e moʻoní ʻiate au pē.

Mahalo ʻokú ke ʻiloʻi ha niʻihi ʻoku hangē ʻoku ʻikai teitei molé ʻenau tuí, ʻo tatau ai pē pe ko e hā e meʻa ʻe hoko ʻi heʻenau moʻuí. Mahalo te nau fakamanatu atu kiate koe ʻa e kau tāupoʻou poto ʻe toko nima ʻi he talanoa fakatātā ʻa e Fakamoʻuí (vakai, Mātiu 25:1–13). Ko e meʻa ʻoku ʻikai te ke fakatokangaʻí ko ʻenau feinga faivelenga ke fakamālohia ʻenau fakamoʻoni ki he moʻoní.

Te tau maʻu mo tanumaki fēfē ʻetau fakamoʻoní? Hiki hoʻo ngaahi fakakaukaú ʻi hoʻo fakalaulauloto ki he ngaahi potufolofola ko ʻení: Luke 11:9–13; Sione 5:39; Sione 7:14–17; Ngāue 17:10–12; 1 Kolinitō 2:9–11; mo e ʻAlamā 5:45–46. (Vakai foki e Ngaahi Tefito ‘o e Ongoongoleleí, “Fakamoʻoní,” topics.ChurchofJesusChrist.org.)

ko ha finemui ʻi ha hala

Kuo pau ke tau takitaha maʻu ha fakamoʻoni maʻatautolu pē.

Ko e hā e meʻa ʻoku totonu ke u fai ʻi he taimi ʻoku ʻi ai haʻaku ngaahi fehuʻí?

ʻE ʻi ai ha ngaahi fehuʻi ʻe haʻu ki hoʻo fakakaukaú ʻi he taimi te ke fekumi ai ki he ʻilo fakalaumālié. ʻE ala tokoni ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ke ke tali ʻaki e ngaahi fehuʻí ʻi ha founga ʻe langaki ai e tuí mo e fakamoʻoní:

• Fekumi ke maʻu ha mahino mei he ʻOtuá. Ko e ʻOtuá ʻa e tupuʻanga ʻo e moʻoni kotoa pē, pea ʻokú Ne fakahā ʻa e moʻoní ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní, ngaahi folofolá, mo ʻEne kau palōfitá mo e kau ʻaposetoló.

• Ngāue ʻi he tuí. Kapau ʻoku ʻikai maʻu e talí he taimi pē ko iá, falala ki he ʻEikí ke Ne fakahā e ngaahi talí ʻi he taimi totonu. Ka ʻi he taimi tatau, hokohoko atu pē hoʻo moʻui ʻaki ʻa e moʻoni kuó ke ʻosi ʻiloʻí.

• Maʻu ha fakakaukau ʻoku taʻengatá. Feinga ke ke fakakaukau ʻo hangē ko e ʻafio ʻa e ʻEikí, kae ʻikai hangē ko e fakakaukau ʻa e māmaní. Fakakaukau ki hoʻo ngaahi fehuʻí ʻi he puipuituʻa ʻo e palani ʻa ʻetau Tamai Hēvaní ki he fakamoʻuí.

fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

Mātiu 13:1–23.Ke tokoni ke teuteu homou fāmilí ke ako mei he Fuakava Foʻoú he taʻu ní, te mou lava ʻo lau e talanoa fakatātā ki he tangata tūtuuʻí. Mahalo ʻe fiefia homou fāmilí ke ō ki tuʻa ʻo fekumi ki he faʻahinga kehekehe ʻo e kelekelé ne fakamatalaʻi ʻi he talanoa fakatātaá. Te tau ngaohi fēfē hotau lotó ke hangē ko e “kelekele lelei” naʻe fakamatalaʻi ʻe Sīsuú? (Mātiu 13:8).

Kalētia 5:22–23; Filipai 4:8.Kuo fakaafeʻi kimoutolu ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ke “liliu [homou] ʻapí ke hoko ko ha ungaʻanga ʻo e tuí” pea ke “fakafoʻou homou ʻapí ke hoko ko ha senitā ki hono ako ʻo e ongoongoleleí.” Naʻá ne palōmesi kiate kinautolu ʻoku nau fakahoko e ngaahi meʻá ni: “ʻE fiefia hoʻo fānaú ke ako pea moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí, kae hōloa e ivi takiekina ʻo e filí ʻi hoʻo moʻuí mo ho ʻapí. ʻE hoko ha ngaahi liliu lahi mo tuʻuloa ʻi homou fāmilí” (“Ko e Hoko ko ha Kāingalotu Faʻifaʻitakiʻangá,” Liahona, Nōvema 2018, 113–14).

Ko e kamataʻanga ʻo e taʻu foʻoú ko ha taimi lelei ia ke fai ai ha fakataha alēlea fakafāmili fekauʻaki mo hono ngaohi homou ʻapí “ko ha ungaʻanga ʻo e tuí” mo “ha senitā ki hono ako ʻo e ongoongoleleí.” Ko e hā ha ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e founga ke fakahoko ai ʻení ʻi heʻetau lau ʻa e Kalētia 5:22–23 mo e Filipai 4:8? Mahalo ʻe lava ke fokotuʻu ʻe homou fāmilí ha ngaahi taumuʻa fakataautaha mo fakafāmili ke ako ʻa e Fuakava Foʻoú ʻi he taʻu ko ʻeni ka hoko maí. Ko e hā te tau lava ʻo fai ke fakamanatu ai kiate kitautolu ʻetau ngaahi taumuʻá?

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ‘o e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Akoʻi Au Ke u ʻEva he Maamá,” Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 70.

Ko Hono Fakatupulaki ʻo e Ako Fakataautahá

Kumi ki ha tokāteline. Ko e tokāteliné ko ha foʻi moʻoni taʻengata mo taʻefeliliuaki ia. Naʻe fakahā ʻe Palesiteni Boyd K. Packer “ko e tokāteline moʻoni, ʻoku mahinó, ʻokú ne liliu ʻa e fakakaukaú mo e ʻulungāngá” (“Little Children,” Ensign, Nov. 1986,17). ʻI hoʻo ako mo ho fāmilí ʻa e folofolá, fekumi ki he ngaahi moʻoni ʻe tokoni atu ke mou moʻui ʻo hangē ange ko e Fakamoʻuí.

Sīsū Kalaisi

Maama ʻo e Māmaní, tā ʻe Brent Borup