Fuakava Foʻoú 2023
29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13: “ʻI he Fakamanatu”


“29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13: ‘ʻI he Fakamanatu,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻoú 2023 (2022)

“29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2023

ʻĪmisi
ʻOhomohe Fakaʻosí

Ko e Fakamanatu Kiate Au, tā ʻe Walter Rane

29 Mē–4 Sune

Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13

“ʻI he Fakamanatu”

ʻI hoʻo lau fekauʻaki mo e ngaahi meʻa naʻe hoko ne fakamatalaʻi ʻi he Mātiu 26; Maʻake 14; mo e Sione 13, tokanga ki ha faʻahinga ongo pē ʻokú ke maʻu, tautautefito ki he ngaahi ongo ko ia ʻoku fakaloloto ai hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí mo hoʻo tukupā kiate Iá.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻI he ʻaho kimuʻa pea pekia ʻa Sīsuú, naʻá Ne ʻoange ki Heʻene kau ākongá ha meʻa ke nau manatua ai Ia. Naʻá Ne “toʻo … ʻa e maá, ʻo ne fakafetaʻi mo tofitofi, pea ʻatu ki he kau ākongá, ʻo ne pehē, “Toʻo, ʻo kai, ko ʻeni hoku sinó. Peá ne toʻo ʻa e ipu inú, ʻo fakafetaʻi, pea ʻatu kiate kinautolu, mo ne pehē, Mou inu ai kotoa pē; he ko hoku totó ʻeni” (Mātiu 26:26–28).

Naʻe hoko ia he taʻu nai ʻe 2,000 kuohilí, ʻi ha feituʻu he ʻikai teitei sio ai ha tokolahi ʻo kitautolu, ʻi ha lea fakafonua ʻe lava ʻo mahino ki ha niʻihi tokosiʻi pē ʻiate kitautolu. Ka ʻi he taimí ni, ʻi he Sāpate kotoa pē ʻi heʻetau ngaahi feituʻu fakatahaʻangá, ʻoku fakahoko ʻe he kau maʻu lakanga fakataulaʻeiki kuo fakamafaiʻi ke ngāue ʻi he huafa ʻo Sīsū Kalaisí, ʻa e meʻa naʻá Ne fakahokó. ʻOku nau toʻo ʻa e maá mo e vaí, ʻo tāpuakiʻi, pea foaki ia kiate kitautolu takitaha, ko ʻEne kau ākonga. Ko ha ngāue faingofua ia—ʻe lava nai ke ʻi ai ha meʻa ʻoku faingofua mo mahuʻinga ange, ʻi hono kai ʻo e maá mo inu e vaí? Ka ʻoku toputapu ʻa e maá mo e vaí kiate kitautolu koeʻuhí he ʻoku tokoni ia ke tau manatuʻi Ia. Ko e founga ia ʻoku tau pehē ai, “He ʻikai teitei ngalo Ia ʻiate au”—ʻo ʻikai ko e, “He ʻikai teitei ngalo ʻiate au ʻa e meʻa kuó u lau fekauʻaki mo ʻEne ngaahi akonakí mo ʻEne moʻuí pē.” Ka ʻoku tau pehē, “He ʻikai teitei ngalo ʻiate au ʻa e meʻa naʻá Ne fai maʻakú.” “He ʻikai teitei ngalo ʻiate au ʻa e founga naʻá Ne fakahaofi ai au ʻi he taimi naʻá ku tangi ai ki ha tokoní.” Pea “He ʻikai teitei ngalo ʻiate au ʻEne tukupā kiate aú mo ʻeku tukupā kiate Iá—ʻa e fuakava kuo tau fakahokó.”

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakataautahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Mātiu 26:6–13; Maʻake 14:3–9

“Kuó ne … haʻu ia ke tākai hoku sinó ki hono tanú.”

Naʻe fakahaaʻi ʻe he fefine naʻe fakamatalaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻi ha moihū loto fakatōkilalo, naʻá ne ʻiloʻi ʻa Sīsū pea mo e meʻa naʻe ʻamanaki ke Ne fakahokó (vakai Mātiu 26:12). ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe fuʻu mahuʻinga ai ʻene ngaahi ngāué ki he Fakamoʻuí? (vakai veesi 13). Ko e hā ʻokú ke mahuʻingaʻia ai fekauʻaki mo e fefiné mo ʻene tuí? Fakalaulauloto ki he founga te ke lava ai ʻo muimui ki heʻene sīpingá.

Vakai foki Sione 12:1–8.

Mātiu 26:20–22; Maʻake 14:17–19

“ʻEiki, ko au ia?”

Ko e hā ʻokú ke ako fekauʻaki mo e kau ākongá mei heʻenau fehuʻi ki he ʻEikí ʻi he ngaahi veesi ko ʻení? ʻOkú ke pehē ko e hā ne nau fehuʻia ai iá? Fakakaukau pe te ke fehuʻi fēfē ki he ʻEikí, “Ko au ia?”

Vakai foki ʻa Dieter F. Uchtdorf, “ʻEiki Ko Au Ia?,” Liahona, Nōvema 2014, 56–59.

Mātiu 26:26–29; Maʻake 14:22–25

ʻOku hoko ʻa e sākalamēnití ko ha faingamālie ke tau manatua ai ʻa e Fakamoʻuí.

ʻI he taimi naʻe fakafeʻiloaki ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e sākalamēnití ki Heʻene kau ākongá, ko e hā ha ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo ʻokú ke pehē naʻa nau maʻu? Fakakaukau ki he meʻá ni ʻi hoʻo lau fekauʻaki mo ʻenau aʻusiá ʻi he Mātiu 26:26–29 mo e Maʻake 14:22–25. ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe fili ai ʻe Sīsū ʻa e foungá ni ke tau manatua ai Iá? Te ke lava foki ʻo fakalaulauloto ki ha ngaahi aʻusia kuó ke maʻu lolotonga e sākalamēnití. ʻOku ʻi ai nai ha meʻa te ke lava ʻo fai ke toe toputapu mo mahuʻingamālie ange ai hoʻo aʻusiá?

Hili hono lau mo fakalaulauloto ki he ngaahi veesi ko ʻení, te ke lava ʻo hiki ha ngaahi meʻa ʻokú ke ongoʻi ne ueʻi koe ke ke manatuʻi fekauʻaki mo e Fakamoʻuí. Te ke lava ʻo toe vakaiʻi ʻa e ngaahi meʻá ni ʻi he taimi te ke toe maʻu ai ʻa e sākalamēnití. Te ke lava foki ʻo toe vakaiʻi kinautolu ʻi ha ngaahi taimi kehe, ko ha founga ke “manatu maʻu ai pē kiate ia” (Molonai 4:3).

Vakai foki ʻa Luke 22:7–39; 3 Nīfai 18:1–13; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:76–79; Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Sākalamēnití,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

Sione 13:1–17

Ko e Fakamoʻuí ʻa hotau faʻifaʻitakiʻanga ʻo e ngāue taʻesiokita maʻá e niʻihi kehé.

ʻI he kuonga ʻo Sīsuú, naʻe hoko hono fufulu e vaʻe ʻo ha taha kehe ko ha ngāue ʻa e kau tamaioʻeikí, kae ʻikai ko e kau takí. Ka naʻe finangalo ʻa Sīsū ke kehe ʻa e fakakaukau ʻEne kau ākongá fekauʻaki mo e ʻuhinga ke taki mo tokoní. Ko e hā ha ngaahi pōpoaki ʻokú ke maʻu ʻi he folofola mo e ngaahi ngāue ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Sione 13:1–17? Mahalo he ʻikai hoko hono fufulu e vaʻe ʻo e niʻihi kehé ko ha founga angamaheni ke tokoni ai ʻi homou anga fakafonuá. Kae fakakaukau ki he meʻa te ke lava ʻo fai ke muimui ai ki he sīpinga ʻa e Fakamoʻuí ʻo e ngāue tokoni loto fakatōkilaló.

Mahalo foki naʻa mahuʻinga ke fakatokangaʻi ʻa e ngaahi meʻa naʻe ʻafioʻi mo ongoʻi ʻe Sīsū lolotonga e taimi toputapu ko ʻeni mo ʻEne kau ʻAposetoló (vakai veesi 1 mo e 3). Ko e hā ʻoku tokoni e ngaahi fakakaukaú ni ke mahino kiate koe fekauʻaki mo e Fakamoʻuí?

Vakai foki Luke 22:24–27.

Sione 13:34–35

Ko ʻeku ʻofa ki he niʻihi kehé ko ha fakaʻilonga ia ko ha ākonga moʻoni au ʻa Sīsū Kalaisi.

Naʻe fakahoko ʻe Sīsū kimuʻa ha fekau ke “ʻofa ki ho kaungāʻapí ʻo hangē pē ko koé” (Mātiu 22:39). Ko ʻeni kuó Ne ʻomi ha “fekau foʻou.” ʻOkú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he hā ke ʻofa ki he niʻihi kehé ʻo hangē ko e ʻofa ʻa Sīsū ʻiate koé? (vakai Sione 13:34).

Te ke lava foki ʻo fakalaulauloto ki he founga ʻoku ʻiloʻi ai ʻe he kakai kehé ko ha ākonga koe ʻa Sīsū Kalaisí. Te ke fakapapauʻi fēfē ko e ʻofá ko ho ʻulungaanga mahuʻinga taha ia ʻi hoʻo hoko ko ha Kalisitiané?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

Mātiu 26:26–29; Maʻake 14:22–25.ʻOku fēfē ʻa e aʻusia ʻa e fāmilí lolotonga e sākalamēnití he uike kotoa pē? ʻE lava ke hanga ʻe hoʻomou laukonga fekauʻaki mo e fuofua sākalamēnití ʻo tākiekina ha fealeaʻaki fekauʻaki mo e mahuʻinga ʻo e sākalamēnití mo e ngaahi founga ke fakatupulaki ai hoʻomou aʻusiá. Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ʻa e fakatātā Ko Hono Tufaki ʻo e Sākalamēnití (Tohi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí, fika 108) pea vahevahe ha ngaahi fakakaukau ki he meʻa te mou ala fakahoko kimuʻa, lolotonga mo e hili ʻa e sākalamēnití.

ʻĪmisi
ko e maʻu ʻe ha fefine ʻa e sākalamēnití

ʻOku tokoni ʻa e sākalamēnití ke tau manatu kia Sīsū Kalaisi.

Mātiu 26:30.Fakakaukau ke hivaʻi ha himi, ʻo hangē ko ia naʻe fakahoko ʻe Sīsū mo ʻEne kau ʻAposetoló—mahalo ko ha himi sākalamēniti. Naʻe hoko fēfē hono hivaʻi ʻo ha himí ko ha tāpuaki kia Sīsū mo ʻEne Kau ʻAposetoló ʻi he taimi ko iá? ʻOku hoko fēfē ʻa e ngaahi himí ko ha tāpuaki kiate kitautolú?

Sione 13:1–17.Mahalo te ke fie fakaʻaliʻali ki homou fāmilí ʻa e fakatātā ʻi he fakaʻosinga ʻo e fokotuʻutuʻu ko ʻení ʻi hoʻomou lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení. Ko e hā e ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻaki ʻEne ngaahi ngāué? Ko e hā ha ngaahi fakaikiiki ʻi he fakatātaá ʻoku tokoni ke mahino kiate kitautolu ʻa e ngaahi moʻoni ko ʻení? Mahalo ʻe lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻa e founga kuo ʻomi ai ʻa e fiefiá kiate kinautolu ʻi hono moʻui ʻaki e ngaahi moʻoni ko ʻení (vakai Sione 13:17).

Sione 13:34–35.Hili hono lau e ngaahi veesi ko ʻení, ʻe lava ke mou talanoa fakataha fekauʻaki mo e founga ʻoku ʻilo ai ʻe he kakai kehé ko e kau ākonga kimoutolu ʻa Sīsū Kalaisí. Ko e hā e founga ʻoku finangalo e Fakamoʻuí ke ʻiloʻi ai Hono kau muimuí? Te ke lava ʻo kole ki he kau mēmipa ʻo e fāmilí ke nau talanoa fekauʻaki mo ha kakai ʻoku fakahaaʻi ʻe heʻenau ʻofa ki he niʻihi kehé ko e kau ākonga moʻoni kinautolu ʻa Sīsū Kalaisí. Te mou lava foki ʻo aleaʻi ha ngaahi founga te mou lava ai ʻo fakahaaʻi fakafāmili ha ʻofa lahi angé.

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Ke Mou Feʻofaʻaki,” Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 74.

Ko Hono Fakatupulaki e Ako Fakataautahá

Fakalaulauloto. ʻOku ʻi ai ha ngaahi ʻuhinga fakalaumālie ʻo e ngaahi folofolá ʻe ʻikai ke tau fakatokangaʻi ʻo kapau te tau laukonga angamaheni pē, ʻo hangē ko ʻetau lau e naunau kehé. ʻOua naʻá ke fakavavevave ke ʻosi ha vahe. Kiʻi fakakaukau lahi ange ki he meʻa ʻokú ke laú.

ʻĪmisi
Ko e fufulu ʻe Sīsū e vaʻe ʻo e kau ākongá

Greatest in the Kingdom [Lahi Taha ʻi he Puleʻangá], tā ʻe J. Kirk Richards

Paaki