Faufa’a ’Āpī 2023
10–16 nō Tiurai. Te ’Ohipa 6–9 : « E aha vau, e aha tō ’oe hina’aro ? »


« 10–16 nō Tiurai. Te ’Ohipa 6–9 : ‘E aha vau, e aha tō ’oe hina’aro ?’ », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : Faufa’a ’Āpī 2023 (2022)

« 10–16 nō Tiurai. Te ’Ohipa 6–9 », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : 2023

Hōho’a
Paulo i ni’a i te repo

Conversion on the Way to Damascus [Fa’afāriura’a i ni’a i te purūmu nō Damaseko], nā Michelangelo Merisi da Caravaggio

10–16 nō Tiurai

Te ’Ohipa 6–9

« E aha vau, e aha tō ’oe hina’aro ? »

E ha’amata nā roto i te tai’ora’a i te Te ’Ohipa 6–9. E tauturu te mau mana’o i tu’uhia i roto i teie arata’ira’a ha’api’ira’a ’ia hi’o mai i te tahi o te mau parau tumu faufa’a roa a’e i roto i teie mau pene, pēnei a’e e ’ite mai ’outou i te tahi atu ā i roto i tā ’outou tuatāpapara’a.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

Mai te peu e ta’ata e’ita e mana’ohia e fa’afāriuhia mai, ’o Saulo mau ïa—e pharisea tuiro’o i te hāmani-’ino-ra’a i te mau keresetiano. Nō reira, i te paraura’a te Fatu i te pipi ra ia Anania ’ia ’imi ia Saulo nō te hōro’a iāna i te hō’ē ha’amaita’ira’a, e’ita iho ā ïa tātou e māere ē ’ua taiā ri’i ’o Anania. ’Ua nā ’ō ’oia : « E te Fatu, e rave rahi a’enei tō’u ’ite i te reira ta’ata, i tōna hāmani ’ino rahi i te mau ta’ata nō ’oe i Ierusalema » (Te ’Ohipa 9:13). ’Ua ’ite rā te Fatu i te ’ā’au o Saulo ’e tōna fāito pūai, ’e e misiōni tāna i feruri nō Saulo : « E fāri’i mā’itihia ho’i ’oia nā’u, ’ei hōpoi i tō’u i’oa i mua i te aro o te hui ari’i ra, ’e i te mau fenua ra, ’e i te tamari’i ho’i a ’Īserā’ela ra » (Te ’Ohipa 9:15). Nō reira ’ua ha’apa’o Anania i te parau, ’e i te ’itera’a ’oia i teie ta’ata hāmani ’ino ra, ’ua pi’i ’oia iāna « E tā’u taea’e, e Saulo » (Te ’Ohipa 9:17). Mai te peu pa’i i taui roa ’o Saulo ’e i fāri’i hua atu ra Anania iāna, e aha ïa tātou e hi’o ai i te hō’ē ta’ata ma te mana’o ē, e’ita roa ’oia e nehenehe e taui—ia tātou ato’a nei ?

Hōho’a
ītona tuatāpapara’a a te ta’ata hō’ē

Mau mana’o nō tā’u iho tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a

Te ’Ohipa 6–8

Tītauhia i tō’u ’ā’au ’ia « ti’a […] i mua i te aro o te Atua ra ».

E ’ēkālesia tupu rahi, e hina’aro rahi ato’a ïa i te mau pipi nō te tāvini i roto i te bāsileia. Mai tei tai’ohia i roto i Te ’Ohipa 6:1–5, e aha te huru ta’ata tā te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo i hi’o i roto i te feiā e tāvini nā muri ia rātou ? ’Ia tai’o ’oe i Te ’Ohipa 6–8, ’a hi’o ’ua nāhea te reira huru i te fa’a’itera’ahia mai e te ta’ata mai ia Setephano ’e Philipa. E aha te mea ’aita i roto ia Simona ’e e aha te ha’api’ira’a tā tātou e nehenehe e ’apo mai mai roto mai iāna nō ni’a i te ineinera’a ’ia taui ?

Tē vai ra ānei te hō’ē mea tā ’oe e mana’o ra e taui ’ei ha’apāpūra’a ē « ’ua ti’a [tō ’oe ’ā’au] i mua i te aro o te Atua ra » ? (Te ’Ohipa 8:21–22). Nāhea teie tauira’a e ha’amaita’i ai ia ’oe ’a tāvini ai ’oe i te Atua ?

Te ’Ohipa 6–7

E nehenehe te pāto’ira’a i te Vārua Maita’i e arata’i ti’a atu i te pāto’ira’a i te Fa’aora ’e i tāna mau peropheta.

E hōpoi’a nā te feiā fa’atere ’āti Iuda te fa’aineinera’a i te ta’ata nō te taera’a mai o te Mesia. Terā rā ho’i, ’aita rātou i ’ite i te Mesia ’e ’ua vahavaha iāna. Nō te aha te reira ? Tei roto paha te hō’ē pae nō te pāhonora’a i te mau parau a Setephano : « E pāto’i ïa ’outou i te Vārua Maita’i » (Te ’Ohipa 7:51). I tō ’oe mana’o, e aha te aura’a te pāto’ira’a i te Vārua Maita’i ? Nō te aha te pāto’ira’a i te Vārua Maita’i e arata’i atu i te pāto’ira’a i te Fa’aora ’e tāna mau peropheta ?

’Ia tai’o ’oe i Te ’Ohipa 6–7, ’a ’imi i te tahi atu ā poro’i tā Setephano i ha’api’i i te mau ’āti Iuda. E aha te mea, i te pae nō te huru, tāna e parau ra e hi’o maita’i ? Tē ’ite ra ānei ’oe i te reira huru i roto ia ’oe ? E aha tā te mau parau a Setephano e ha’api’i nei nō ni’a i te mau fa’ahope’ara’a nō te pāto’ira’a i te Vārua Maita’i ? Nāhea ’oe e vai ara rahi a’e ai ’e e pāhono maita’i a’e ai i te mau muhumuhu a te Vārua Maita’i i roto i tō ’oe orara’a ?

Hi’o ato’a « The Martyrdom of Stephen [Te maratiri o Setephano] » (video), ChurchofJesusChrist.org.

Te ’Ohipa 8:26–39

E tauturu te Vārua Maita’i iā’u ’ia arata’i i te ta’ata ia Iesu Mesia ra.

E aha te ha’api’ira’a tā ’oe e ’apo nei nō ni’a i te fa’a’itera’a i te ’evanelia i roto i te mea e fa’ati’ahia ra i roto i Te ’Ohipa 8:26–39 ? ’Ua nāhea te Vārua Maita’i i te tauturura’a ia Philipa ? E aha te tū’atira’a i roto i te fa’a’itera’a i te ’evanelia ’e te rirora’a ’ei ta’ata arata’i ? (hi’o Te ’Ohipa 8:31).

Tē parau ra Elder Ulisses Soares ē teie mea e fa’ati’ahia nei « ’o te hō’ē ïa fa’aha’amana’ora’a i te fa’auera’a hanahana tei mauhia e tātou pā’āto’a, ’ia ’apo mai ’e ’ia ha’api’i te tahi ’e te tahi i te ’evanelia a Iesu Mesia […] Te tahi mau taime, mai te ta’ata etiopia ato’a tātou i roto i te ’apora’a mai ’e te ha’api’ira’a i te ’evanelia—tītauhia i te tauturu a te hō’e ’orometua ha’api’i fa’auruhia ; ’e i te tahi taime, mai ia Philipa ïa tātou—tītauhia ia tātou ’ia ha’api’i ’e ’ia ha’apūai ia vetahi ’ē i roto i tō rātou fa’afāriura’a » (« Nāhea vau e ’ite ai ? », Liahona, Mē 2019, 6). E tai’o i te toe’a o te a’ora’a a Elder Soares ma te feruri nāhea te Vārua Maita’i e tauturu ai ia ’oe ’ia riro ’ei ta’ata e ’apo maita’i a’e ’e ’ei ta’ata e ha’api’i maita’i a’e i te ’evanelia.

Te ’Ohipa 9

’Ia auraro vau i te hina’aro o te Fatu, e riro ïa vau ’ei mauha’a i roto i tōna rima.

E au ē, e mea tupu vave te fa’afāriura’a o Saulo ; ’ua taui ’oi’oi ’oia mai te ta’ata haru keresetiano ’ei ta’ata poro i te Mesia i roto i te mau sunago. ’Ia tai’o ’oe i tōna ’ā’amu, ’a feruri nō hea mai tōna ineinera’a ’ia taui. (Nō te tai’o i te fa’ati’ara’a a Paulo iho nō ni’a i tōna fa’afāriura’a, hi’o Te ’Ohipa 22:1–16 ’e te 26:9–18. E hi’o maita’i i roto i teie mau fa’ati’ara’a, Saulo, ’o Paulo ïa [hi’o Te ’Ohipa 13:9].)

Parau mau, e mea ta’a ’ē te ’ohipa i tupu nō Saulo—’e nō te rahira’a o te mau ta’ata, e mea maoro a’e te fa’afāriura’a—noa atu rā, e ha’api’ira’a ānei tā ’oe e nehenehe e ’apo mai i roto i te fa’afāriura’a o Saulo ? E aha te ha’api’ira’a tā ’oe e ’apo nei i roto i te huru o Anania ’e vetahi o te mau pipi i te fāri’ira’a i te fa’afāriura’a o Saulo ? E aha tā ’oe e rave nō te fa’a’ohipa i teie mau ha’api’ira’a i roto i tō ’oe orara’a ? E nehenehe tā ’oe e ha’amata ma te pure mai tā Saulo i ani : « E aha vau, e aha tō ’oe hina’aro ? »

’Ia tai’o ’oe i Te ’Ohipa 9:36–42, ’a feruri e aha te huru mauiha’a ’o Tabita i roto i te rima o te Atua. E aha te mea fa’auru i roto i tōna hi’ora’a ?

Hi’o ato’a Dieter F. Uchtdorf, « Tīa’ira’a i ni’a i te purūmu nō Damaseko », Liahona, Mē 2011, 70–77 ; « The Road to Damascus [Te purūmu nō Damaseko] » (video), ChurchofJesusChrist.org.

Hōho’a
ītona tuatāpapara’a a te ’utuāfare

Mau mana’o nō te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a a te ’utuāfare ’e te pō ’utuāfare

Te Ohipa 6:8 ; 7:51–60.Fa’aau i te fa’ati’ara’a a Setephano i roto i Te ’Ohipa 6:8 ’e Te ’Ohipa 7:51–60 i te fa’ati’ara’a a te Fa’aora i roto i te Luka 23:1–46. ’Ua nāhea Setephano i te pe’era’a i te hi’ora’a o te Fa’aora ?

Te ’Ohipa 7:51–60.’Ua nāhea te Vārua Maita’i i te ha’amaita’ira’a ia Setephano i te hāmani-’ino-ra’a-hia ’oia ? E aha te taime tātou i te fāri’ira’a i te pūai a te Vārua Maita’i i roto i te fifi ?

Te ’Ohipa 9:5.Te tara e ihe ’oe’oe ïa tei fa’a’ohipahia nō te fa’atere i te ’ānimara. E mea pinepine te ’ānimara i te patu mai ’ia pātiahia atu te tara, e puta rahi atu ïa te reira i roto i tōna ’i’o. E aha ra ïa te tū’atira’a ’e tātou i te tahi taime ? Nāhea tātou nō te fāri’i maita’i a’e i te fa’atītī’aifarora’a a te Fatu ?

Hōho’a
te fa’ati’ara’a Petero ia Tabita mai te pohe mai

Tabitha Arise [E Tabita, ’a ti’a], nā Sandy Freckleton Gagon

Te ’Ohipa 9:32–43.E nehenehe e ani i te mau melo o te ’utuāfare ’ia pāpa’i i te hōho’a nō te mau ’ā’amu i roto i Te ’Ohipa 9:32–43. E aha te ha’api’ira’a tā tātou e ’apo nei nō ni’a i te ti’ara’a pipi mau, i roto i teie mau ’ā’amu ? Nāhea te hō’ē ta’ata tei « rahi [te] ’ohipa maita’i », mai ia Tabita te huru, e tauturu ai ia vetahi ’ē ’ia ti’aturi i te Fatu ? (hi’o Te ’Ohipa ; « Pene 60 : ’Ua fa’aora fa’ahou mai ’o Petero ia Tabita » (i roto Te mau ’ā’amu nō te Faufa’a ’Āpī, 156–57, ’aore rā te video nō te reira i ni’a ia ChurchofJesusChrist.org).

Nō te mau mana’o hau atu nō te ha’api’ira’a i te mau tamari’i, ’a hi’o te arata’i ha’api’ira’a nō teie hepetoma i roto i te Mai, pe’e mai—nō te Paraimere.

Hīmene tei mana’ohia : « E pe’e au ia ’oe », Te mau hīmene, N°165.

Ha’amaita’i i tā’u iho tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a

Fa’aau i te mau pāpa’ira’a mo’a i tō ’oe orara’a. ’Ia tai’o ’outou, ’a feruri e nāhea te mau ’ā’amu ’e te mau ha’api’ira’a i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a i te tano i tō ’outou orara’a. ’Ei hi’ora’a, e aha te mau rāve’a tā ’outou e fāna’o nei nō te tāvini i te ta’ata, mai tā Tabita i rave i roto i Te ’Ohipa 9:36–39 ?

Hōho’a
tē pēhira’ahia Setephano i te ’ōfa’i ē pohe roa atu

« ’Ua pēhi ihora rātou ia Setephano i te ’ōfa’i, ’e tē pi’i ra ’oia i te Atua, i te nā-’ō-ra’a, E te Fatu Iesu, ’a fāri’i mai i tō’u vārua » (’Īritira’a a Iosepha Semita, Te ’Ohipa 7:59).

Nene’i