“Ritembwa 4–10. Te Kaotioti 1–5: ‘Te Neboaki, ma te Tautaeka, Nakon … te Tibutetei n aki Totoki,’” Nakomai, Iriirai—Ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu: Te Nu Tetemanti 2023 (2022)
“Ritembwa 4–10. Te Kaotioti 1–5,” Nakomai, Iriirai—Ibukiia Aomata n Tatabemaniia ao Utu: Te Nu Tetemanti: 2023
Ritembwa 4–10
Te Kaotioti 1–5
“Te Neboaki, ma te Tautaeka, Nakon … te Tibutetei n aki Totoki”
Iangoi korei titiraki ake ko karekei ake ko wareki inanon Te Kaotioti. Ko kona ngkanne ni kakaei kaekaan am titiraki ke maroroakin ma kaain am utu ke kaain te kiraati n te Ekaretia.
Korei Am Namakin
E kanganga bwa ko na kaota am namakin nakoia tabeman n am taneiai n tamnei are ko namakinna ae moan te korakora? Ni katoa bong e bon karako te taetae are ko na kabwabwara iai am namakin tamnei ao am iango. Tao aio bukina ngkai Ioane e kabonganai kanikina aika tamaroa ma ana nonoori ni kabwarabwara ana kaotioti ae moan te mimitong. E na kona n ti kaotia bwa e noora Iesu Kristo, ma buokara bwa ti aonga ni kamatataki n ana taneai, e kabwarabwara te Tia Kamaiu ni kabonganai taeka aikai n aron: “Matana ai aron te ai ae uramwaka,” “e otinako mai wina te kabang ae kakang ae uaitera wina,” ao “moana ai aron tai ngkana e korakora riringana” (Te Kaotioti 1:14–16). Ngkai ko wareka Te Kaotioti, kataia kakaea te rongorongo are e tangiria Ioane bwa kona reiakinakia iai ao n namakinna, e ngae ngkana ko aki atai nanon kanikina n aroia nako. Bukin tera ngkai e kabotaua te Ekaretia ma kaintein tauranenea, Tatan bwa te Raakon, ao Iesu Kristo bwa te tibuteteei? N tokin te tai, ko aki riai bwa ko na atai nanon kanikina n aroia nako n Te Kaotioti bwa kona atai nanon ana botoniango aika kakawaki, n raonaki ma ana botoniango ae ataaki raoi: Iesu Kristo ma Ana taan iriria a na tokanikai iaon abanueaia aomata ao iaon Tatan.
Iango ibukin te Kamatebwai i bon Iroum ni Koroboki aika Tabu
Miin ni burabeti Ioane e reireia taekan ana babaire Tamara are i Karawa bwa e na kamauia natina.
Te boki ae Te Kaotioti e kuri kanganga bwa ko na matata iai, ma tai kabwaraa nanom. E na bae ni unga nanom n ana berita Ioane bwa ko na teimatoa ni kataia: “E a kabaia ane e wareki, ao akana ongo taeka ni burabeti aikai, ao ni kawakini baika koreaki i buakon taeka aikai, ba e a kan roko te Uea” (Joseph Smith Translation, Revelation 1:3 [n te Bible appendix], e kairaki ma katuruturuana).
Teuana te kawai ni kamatebwaia Te Kaotioti bwa kona kakaea rekerekena ma te babaire ni kamaiu. Te taratara ae tabangaki aei e na kona ni buokiko:
-
Mwakoro 5 ao 12 e kabwarabwarai bwaai aika riki n te maiu imwain te maiu aei.
-
Mwakoro 6–11, 13–14, 16–19 e kabwarabwarai bwaai aika riki n te maiu imwain te maiu aei.
-
Mwakoro 2–3, 15, 20–22 e kabwarabwara te Kabanea ni Motikitaeka ao te mimitong are a kakantaningai nake a kakaonimaki.
Ngkai ko wareware, titirakiniko i bon iroum, “Tera ae I reiakinaki n aio ibukin ana babaire te Atua? Tera ae e a tia ni karaoia te Atua ae e buokai iai n tokanikai iaon te buakaka ao n oki Nakoina? Tera Ana berita nakoia naake a kakaonimaki?”
E na rangi ni buobuoki naba ataakina bwa Reirei ao Berita aika Tabu 77 e kabwarabwarai tabeua kanikina ake a kabonganaki inanon Te Kaotioti. N raonaki ma anne, te Joseph Smith Translation e kamatatai tabeua rongorongo inanon Te Kaotioti, ngaia are katoa tai tuoi bwaai ake a na taraaki mai inano ao te Bible appendix.
Taraa naba Bible Dictionary, “Ioane,” “Ana Kaotioti Ioane.”
Iesu Kristo bon Natin te Atua ae maiu.
Te moan mwakoro n Te Kaotioti e kabwarabwara kaotin Iesu Kristo nakon Ioane n te mii ni burabeti. Tao ko kona ni karinani ni korei bwaai ake a taekina rongorongon Iesu Kristo, n raonaki ma anta Ngaia, tera are E karaoia ibukira, ao aekakira Arona.
Tabeua bwaai ake ko reiakin a roko man taian kanikina. Iangoia tera ae kataia n reireiniko te Uea ibukin rongorongona rinanon kanikina aikai. N aron te katoto, ataia bwa te Tia Kamaiu e bon Aranna “Ngai ngkai ao iai ngkoa” ao “te moan bwai ao te toki.” Bukin tera ngkai ko taku n am iango bwa atuu n rongorongo aikai a kakawaki? Tera ae ko reiakinaki n atuu n rongorongo aikai ibukin te Tia Kamaiu?
E kinaai Iesu Kristo n onoti ao e na buokai n tokanikai iaon au kanganga.
Ana taeka te Tia Kamaiu inanon Te Kaotioti 2–3 e kaotia bwa E ataa tokanikain ao korakain taian mwaanga nako n te Ekaretia n ana tai Ioane. E kamoamoai aia konabwai Aomata aika Itiaki ao ni kauringiia naba ni bwaai ake a riai ni bitii. Tera ae ko reiakinna man ana kamoamoa ao ana kauring te Tia Kamaiu?
Te Tia Kamaiu e atai ami tokanikai ao korakaimi. ao E tangiria ni kan buokiko. Ataia bwa berita ake E anga n te tai ae mwaiti bon nakoia naake a tokanikai. Tera ae anaaki nanom iaon berita aikai? Tera Ae Tangiria te Uea bwa ko na tokanikai iai? Tera ae ko kona ni karaoia bwa ko aonga ni karekea Ana ibuobuoki?
Bon tii Iesu Kristo ae kona ni kakoroi nanon ana babaire Tamara are i Karawa.
Tera ae ko reiakinna ibukin Tamara are i Karawa man Te Kaotioti 4 ao ibukin Iesu Kristo man Te Kaotioti 5? Iangoia bwa e na aekaira aron taraana ngkana ti bane n ataia bwa Iesu Kristo (te “Tibutetei”) e na kona ni kakoroa nanon ana babaire Tamara are i Karawa (e kona te Tia Kamaiu ni “kabwara te boki, ma … kabaeana ake kanikinaeana ake itiua” [Te Kaotioti 5:5]). Bukin tera ngkai e kona Iesu Kristo ni karaoia n tii ngaia? Ko na kanga ni kaota am onimaki Irouna ngkai e riki bwa am Tia Kamaiu?
Taraa naba Iobi 38:4–7; Reirei ao Berita aika Tabu 77:1-7.
Iango ibukin Kamatebwai ni Koroboki aika Tabu n te Utu ao te Bootaki n te Tairiki
-
Te Kaotioti 1:20.Bukin tera ngkai Iesu e kabotaua Ana Ekaretia ma kaintein tauranenea? (taraa Mataio 5:14–16). Anenea te kuna taekan ae ti na kanga n riki n aron te ota iaon kaintein te tauranenea, n aron “Shine On” (Aia Boki n Anene Ataei, 144).
-
Te Kaotioti 2–3.Iangoia bwa aongkoa e tuangaki Ioane bwa e na anga te rongorongo nakoia am utu n aron are e anga n te taromauri inanon ana tai. Tera ae e na taekinna ae e nakoraoi? Ko na kanga ni kanakoraoa arom?
-
Te Kaotioti 3:15–16.Imwiin warekan kiibu aikai, a kona kaain am utu n nima te mooi ae bon tau abueena bwa e kangkang riki ae e abuee ke e mwaitoro. Tera ae nanonaki bwa ko na rairaki ni koaua?
-
Te Kaotioti 3:20.Kaota tamnein te Tia Kamaiu ngke e karebwerebwe iaon te mataroa (taraa tokin te kamataata aei) ngkai a wareware am utu Te Kaotioti 3:20. Bukin tera ngkai e karebwerebwe Iesu ao E aki rinnako? A kona kaain te utu n ikaruoruo ni karebwerebwere i aon te mataroa. Ngkanne e kona temanna man te utu n iangoa te anga ae ti na kona ni “kauka te mataroa” nakon te Tia Kamaiu ao ni karina kaain te utu are e karebwerebwe. E na tera aron te namakin ngkana iai te Tia Kamaiu inanon mweengara?
-
Te Kaotioti 4:10–11.Tera ae nanonaki bwa ti na neboa Tamara are i Karawa? Tera ara atatai Ibukina ae e karaoira bwa ti na Neboia?
-
Te Kaotioti 5:6, 12–13.Bukin tera ngkai e aranaki Iesu Kristo bwa te “Tibutetei”? Tera ae ti kona n reiakinaki n arana aio?
Ibukin iango aika a mwaiti riki ibukin reiakinaia ataei, taraa te kamataata n te wiiki aei n Nakomai, Iriirai—Ibukin te Moanrinan.
Te anene ae rineaki: “Jesus, Once of Humble Birth,” Anene n Taromauri, nambwa 196.
Kanakoraoan Ara Anga Reirei
Titiraki aika a kaunganano. N taian titiraki e kaotaki bwa kaain te utu a tauraoi n reiakinaki ao n anga aia atatai nakon aron kaekaakin baike a tia n reiakinaki iai. Reireiniia am utu bwa ana kanga ni kakaei taian kaeka inanon koroboki aika tabu. (Taraa Reirei n Ana Kawai te Tia Kamaiu, 25–26.)
Karinna, iroun Greg K. Olsen