“Mga Hunahuna nga Hinumduman: Pagbasa sa Daang Tugon,” Dali, Sunod Kanako––Alang sa mga Indibidwal ug mga Pamilya: Daang Tugon 2022 (2021)
“Mga Hunahuna nga Hinumduman: Pagbasa sa Daang Tugon,” Dali, Sunod Kanako––Alang sa mga Indibidwal ug mga Pamilya: 2022
Mga Hunahuna nga Hinumduman
Pagbasa sa Daang Tugon
Pangita og Personal nga Kahulugan
Kon ikaw maghunahuna sa imong oportunidad sa pagtuon sa Daang Tugon niini nga tuig, unsay imong bation? Naghinam-hinam? Wala makasiguro? Nahadlok? Tanan niadtong mga pagbati masabtan. Ang Daang Tugon maoy usa sa labing daan nga koleksyon sa mga sinulat sa kalibutan, ug kana makahimo niini nga parehong kulba-hinam ug makahadlok. Kini nga mga sinulat nagagikan sa karaang kultura nga maingon og langyaw ug usahay katingalahan o gani makahasol. Ug bisan pa niana niini nga mga sinulat atong makita ang mga tawo nga adunay mga kasinatian nga ingon og pamilyar, ug atong maila ang mga tema sa ebanghelyo nga nagsaksi sa kabalaan ni Jesukristo ug sa Iyang ebanghelyo.
Oo, mga tawo nga sama ni Abraham, Sara, Ana, ug Daniel nagpuyo og mga kinabuhi nga, sa pipila ka mga paagi, lahi kaayo sa ato. Apan nakasinati usab sila og kalipay sa pamilya ug walay pagsinabtanay sa pamilya, mga higayon sa hugot nga pagtuo ug mga panahon sa walay kasigurohan, ug mga kalampusan ug mga kapakyasan––sama kanatong tanan. Labaw ka importante, sila migamit og hugot nga pagtuo, mihinulsol, mihimo og mga pakigsaad, may espiritwal nga mga kasinatian, ug wala gayud mobiya sa ilang mga paninguha sa pagsunod sa Dios.
Kon ikaw nagduha-duha kon ikaw o ang imong pamilya makakaplag ba og personal nga kahulugan diha sa Daang Tugon niini nga tuig, hinumdumi nga ang pamilya ni Lehi ug Sariah nakakaplag. Mipakigbahin si Nephi og mga istorya mahitungod ni Moises ug mga pagtulun-an gikan ni Isaias sa dihang ang iyang igsoong mga lalaki nagkinahanglan og pag-awhag o pagpanton o panglantaw. Sa dihang si Nephi miingon, “Ang akong kalag nalipay sa mga kasulatan” (2 Nephi 4:15), nagsulti siya mahitungod sa mga kasulatan nga sa karon kabahin sa Daang Tugon.
Pangitaa ang Manluluwas
Kon nagduha-duha ka kon ikaw ug ang imong pamilya mas maduol ba ngadto ni Jesukristo pinaagi sa pagtuon sa Daang Tugon, hinumdumi nga ang Manluluwas Mismo nagdapit kanato sa pagbuhat sa ingon. Sa dihang Siya misulti ngadto sa mga lider sa mga Judeo, “Ang mga kasulatan … nagapanghimatuod mahitungod kanako” (Juan 5:39), Siya nagsulti mahitungod sa mga sinulat nga atong gitawag og Daang Tugon. Aron makakita sa mga pagtulun-an sa Manluluwas diha sa unsay imong gibasa, ikaw nagkinahanglan sa pagpamalandong nga mapailubon ug mangita og espiritwal nga paggiya. Usahay ang mga pakisayran kabahin Kaniya ingon og direkta kaayo, sama sa pamahayag ni Isaias “Alang kanato ang usa ka bata natawo, alang kanato ang usa ka anak nga lalaki gihatag: … ug ang iyang ngalan pagatawgon … Ang Principe sa Pakigdait” (Isias 9:6). Sa ubang mga dapit, ang Manluluwas girepresentar sa mas lisud sabton nga paagi, pinaagi sa mga simbolo ug mga pagkasama––sama pananglit, pinaagi sa mga paghulagway sa mga pagsakripisyo og hayop (tan-awa sa Levitico 1:3–4) o sa asoy kabahin ni Jose nga nagpasaylo sa iyang igsoong mga lalaki ug nagluwas kanila gikan sa kagutom.
Kon ikaw nagtinguha og mas dakong hugot nga pagtuo diha sa Manluluwas samtang ikaw nagtuon sa Daang Tugon, imong makaplagan kini. Tingali kini ang mahimo nga tumong sa imong pagtuon niini nga tuig. Pag-ampo nga ang Espiritu mogiya kanimo sa pagpangita ug sa pagtutok diha sa mga tudling, mga istorya, ug mga panagna nga modala kanimo nga mas duol ngadto ni Jesukristo.
Old Testament Prophet [Propeta sa Daang Tugon], Judith A. Mehr
Balaang Gipatunhay
Ayaw pagdahum sa Daang Tugon nga mopresentar og usa ka hingpit ug tukma nga kasaysayan sa mga katawhan. Dili kana maoy unsa ang gitinguha sa orihinal nga mga tigsulat ug mga tigtigum nga buhaton. Ang ilang mas dako nga kabalaka mao ang pagtudlo og usa ka butang mahitungod sa Dios––mahitungod sa Iyang plano alang sa Iyang mga anak, mahitungod sa unsay kahulugan sa mahimong Iyang mga tawo sa pakigsaad, ug mahitungod sa unsaon sa pagpangita og kaluwasan kon kita dili motuman sa atong mga pakigsaad. Usahay sila mihimo niini pinaagi sa pagsaysay og makasaysayanong mga hitabo ingon sa ilang pagsabut niini––lakip ang mga istorya gikan sa mga kinabuhi sa halangdong mga propeta. Ang Genesis usa ka ehemplo niini, ingon man sa mga basahon sama sa Josue, Mga Maghuhukom, ug 1 ug 2 Mga Hari. Apan ang ubang mga tigsulat sa Daang Tugon wala magtumong nga mahimo gayud nga makasaysayanon. Hinoon, sila mitudlo pinaagi sa buhat sa arte sama sa balak ug literatura. Ang Mga Salmo ug ang Mga Proverbio haum niini nga kategoriya. Ug unya anaa ang bililhong mga pulong sa mga propeta, gikan ni Isaias ngadto ni Malaquias, kinsa namulong sa pulong sa Dios ngadto sa karaang Israel––ug, pinaagi sa milagro sa Biblia, namulong gihapon ngari kanato karon.
Ang tanan ba niini nga mga propeta, mga mambabalak, ug mga tigtigum nahibalo nga ang ilang mga pulong pagabasahon sa mga tawo sa tibuok kalibutan liboan ka mga tuig ang molabay? Wala kita mahibalo. Apan kita natingala nga kini gayud ang unsay eksakto nga nahitabo. Mga nasud nahimong mga gamhanan ug sa kadugayan nabuntog, mga siyudad nabihag, mga hari nabuhi ug namatay; apan ang Daang Tugon milungtad kanilang tanan, gikan sa henerasyon ngadto sa henerasyon, gikan sa manunulat ngadto sa manunulat, gikan sa hubad ngadto sa hubad. Sa tinuod pipila ka mga butang nawala o nausab, ug bisan pa man sa laing paagi daghan kaayo ang milagroso nga napatunhay.1
Kini pipila lamang sa mga butang nga hinumduman samtang ikaw magbasa sa Daang Tugon niini nga tuig. Tingali gipatunhay sa Dios kini nga karaang mga sinulat tungod kay siya nakaila kanimo ug sa unsay imong gisinati. Tingali Siya nag-andam og usa ka espiritwal nga mensahe alang kanimo dinhi niini nga mga pulong, usa ka butang nga modala kanimo nga mas maduol ngadto Kaniya ug motukod sa imong hugot nga pagtuo diha sa Iyang plano ug sa Iyang Hinigugmang Anak. Tingali Siya mogiya Kanimo ngadto sa usa ka mensahe o usa ka panabut nga mopanalangin sa usa ka tawo nga imong kaila––usa ka mensahe nga imong ikapakigbahin ngadto sa usa ka higala, usa ka sakop sa pamilya, o kauban nga Santos. Daghan kaayo ang mga posibilidad. Dili ba kana makapaukyab nga hunahunaon?
Mga Basahon diha sa Daang Tugon
Diha sa kadaghanang Kristiyano nga mga hubad sa Daang Tugon, ang mga basahon giorganisar sa lahi nga paagi gikan sa giunsa paghan-ay sa dihang kini unang gipundok ngadto sa usa ka koleksyon. Busa samtang ang Hebreohanon nga Biblia nagpundok sa mga basahon ngadto sa tulo ka mga kategoriya––ang balaod, mga propeta, ug mga sinulat––kadaghanan sa Kristiyano nga mga Biblia naghan-ay sa mga basahon ngadto sa upat ka mga kategoriya: balaod (Genesis–Deuteronomio), kasaysayan (Josue–Ester), balaknong mga basahon (Job–Awit ni Salomon), ug mga propeta (Isaias–Malaquias).
Nganong importante kini nga mga kategoriya? Tungod kay ang pagkahibalo kon unsang matang sa basahon imong gitun-an makatabang kanimo sa pagsabut unsaon sa pagtuon niini.
Aniay usa ka butang nga hinumduman samtang ikaw magsugod sa pagbasa sa “ang balaod,” o sa unang lima ka mga basahon sa Daang Tugon. Kini nga mga basahon, nga gituohang sinulat ni Moises, tingali na-impluwensya sa kadugayan sa daghang migamit nga mga tigsulat ug mga tigpundok. Sa gihapon, ang mga basahon ni Moises mao ang dinasig nga pulong sa Dios, bisan tuod kini ––sama sa bisan hain nga buhat sa Dios nga gipadala pinaagi sa mga mortal––malagmit may kasaypanan tungod sa tawhanong pagkadili perpekto (tan-awa sa Moises 1:41; Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:8). Ang mga pulong ni Moroni, nagpasabut ngadto sa sagradong rekord sa Basahon ni Mormon nga siya mitabang sa pagpundok, makatabang dinhi: “Kon adunay mga kasaypanan kini mao ang mga sayop sa mga tawo; busa, ayaw ipanghimaraut ang mga butang sa Dios” (ulohang pahina sa Basahon ni Mormon). Sa laing mga pulong, ang usa ka basahon sa kasulatan dili kinahanglan nga walay kasaypanan sa tawo aron mahimong pulong sa Dios.