Fuakava Motuʻá 2022
Ngaahi Fakakaukau ke Manatuʻí: Lau Maau ʻi he Fuakava Motuʻá


“Ngaahi Fakakaukau ke Manatuʻí: Lau Maau ʻi he Fuakava Motuʻá,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻa 2022 (2021)

“Ngaahi Fakakaukau ke Manatuʻí: Lau Maau ʻi he Fuakava Motuʻá,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
faka‘ilonga ʻo e ngaahi fakakaukaú

Ngaahi Fakakaukau ke Manatuʻí

Lau Maau ʻi he Fuakava Motuʻá

Ko e lahi taha ʻo e ngaahi tohi kimuʻa ʻia Siope ʻi he Fuakava Motuʻá ko e ngaahi talanoa—ko e fakamatala ki ha ngaahi meʻa fakahisitōlia mei ha fakakakaukau ʻoku fakalaumālie. Naʻe foʻu ʻe Noa ha ʻaʻake, naʻe fakahaofi ʻe Mōsese ʻa ʻIsileli, naʻe lotu ʻa ʻAna ke maʻu ha foha, mo e alā meʻa pehē. ʻOku kamata ʻia Siope ʻetau fakatokangaʻi ha faʻahinga sīpinga kehe ʻo e fatu tohí, he naʻe kamata ke mafuli e kau tangata tohi ʻo e Fuakava Motuʻá ʻo fakaʻaongaʻi ha lea fakapunake ke fakahaaʻi ha ngaahi ongo ʻoku loloto pe ngaahi kikite mahuʻinga ʻi ha founga fakangalongataʻa.

Kuo tau ‘osi sio ki ha ngaahi sīpinga fakapunake ʻi hono kotoa ʻo e tohi fakahisitōlia ʻo e Fuakava Motuʻá. Mei he tohi ʻa Siopé ʻo faai atu, te tau mamata ki ha ngaahi lea fakapunake lahi ange. ʻOku meimei ke fakapunake kotoa e ngaahi tohi ʻa Siopé, Ngaahi Saame, mo e Lea Fakatātaá, pea pehē ki he ngaahi konga ʻo e ngaahi tohi ʻa e kau palōfita hangē ko ʻIsaia, Selemaia, mo ʻĀmosi. Koeʻuhi he ʻoku kehe ʻa hono lau ʻo e māú mei he talanoá, ʻoku faʻa fie maʻu ha founga kehe ke mahino ai. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni ʻe niʻihi ʻe lava ke ne ʻai hoʻo lau e lea fakapunake ʻo e Fuakava Motuʻá ke toe mahuʻingamālie ange.

Maheni mo e Lea Fakapunake Faka-Hepeluú

ʻUluakí, ʻe lava ʻo tokoni haʻo manatuʻi ʻoku ʻikai ke fakatefito ʻa e maau faka-Hepelū ʻi he Fuakava Motuʻá ʻi he ongo tataú, ʻo hangē ko e ngaahi maau kehé. Neongo ko e fakafasifasí, lea fakapunaké, mo hono toutou ʻomi e ongo tataú ko ha konga angamaheni ia ʻo e maau faka-Hepeluú, ka ʻoku ʻi ai e ngaahi ʻuhinga ia ʻe niʻihi ʻoku ʻikai ke lava ia ʻe he ngaahi lea fakafonua kehé ʻo liliu. Ka neongo ia, ko e meʻa ʻe taha te ke lava ʻo fakatokangaʻí, ko hono toutou fakaʻaongaʻi e fakakaukaú pe manatú, ʻa ia ʻoku faʻa ui he taimi ʻe niʻihi ko e “tūkunga fakapalālelí.” ʻOku ʻomai ha sīpinga faingofua mei he veesi ko ʻeni ʻa ʻIsaiá:

  • ʻAi ho mālohí, ʻE Saione;

  • ʻai ho ngaahi kofu matamataleleí, ʻE Selūsalema (ʻIsaia 52:1).

ʻOku lahi ha ngaahi laine palāleli ʻi he Saame 29—pea ko ha sīpinga ʻeni ʻe taha:

  • Ko e leʻo ʻo [e ʻEikí] ʻoku fonu ʻi he mālohí;

  • ʻoku fonu ʻa e leʻo ʻo [e ʻEikí] ʻi he nāunau (Saame 29: 4).

Ko ha sīpinga ʻeni ʻe taha ʻa ia ʻoku palāleli ai e laine uá ki he laine ʻuluakí ʻo faingofua ange leva e mahino ʻa e potufolofolá:

  • Pea naʻá ku tuku ʻa e nifo maʻa kiate kimoutolu ʻi homou ngaahi koló kotoa pē,

  • pea mo e masiva mā ʻi homou ngaahi potú kotoa pē (ʻĀmosi 4:6).

ʻI he ngaahi sīpinga ko ʻení, ʻoku toutou ʻomi ha foʻi fakakakau ʻi he tūkunga kehekehe. ʻOku fakamamafaʻi ʻe he founga ko ʻení ha foʻi fakakaukau ʻoku ʻomi ʻo fakaʻaongaʻi ha ngaahi tūkunga kehekehe ke ne fakamatalaʻi kakato ange pe fakatupulaki ia.

ʻI ha ngaahi sīpinga kehe, ʻoku fakaʻaongaʻi ha ongo kupuʻi lea ʻoku palāleli ʻoku mei faitatau ke tuku mai ha ngaahi fakakaukau ʻoku fehangahangai, ʻo hangē ko e sīpinga ko ʻení:

  • ʻOku tekeʻi atu ʻa e houhaú ʻe he tali fakavaivaí:

  • ka ‘oku fakatupu ʻa e ʻitá ʻi he lea fakamamahí (Lea Fakatātā 15:1).

Naʻe ʻikai ke tupukoso hake pē ʻa e fakapalāleli ko ʻení. Naʻe taumuʻa pehē pē ʻa e kau faʻu tohí ia. ʻOkú ne fakaʻatā kinautolu ke fakahaaʻi ha ngaahi ongo fakalaumālie pe ngaahi moʻoni ʻi ha founga ʻoku fakatou mālohi mo fakaʻofoʻofa. Ko hoʻo fakatokangaʻi pē ha tuʻunga palāleli ʻi he tohi ʻo e Fuakava Motuʻá, ʻeke pē kiate koe pe ʻoku tokoni fēfē ke mahino kiate koe e pōpoaki ʻa e tokotaha faʻu tohí. Hangē ko ‘ení, ko e hā ʻoku feinga ʻa ʻIsaia ke lea ʻaki ʻi hono fakahoa e “mālohí” ki he “teunga fakaʻofoʻofá” mo e “Saioné” ki he “Selusalemá”? (ʻIsaia 52: 1). Ko e hā ʻoku lava ke tau fakaʻuhingaʻi mei he kupuʻi lea “ko ha tali fakavaivai” kapau te tau ʻilo ko hono fehangahangaí ʻa e “lea fakamamahí”? (Lea Fakatātā 15:1).

ʻĪmisi
tangata tohi ʻi ha takainga tohi

ʻOkú Ne Fakamoʻui Hoku Laumālié, tā ʻe Walter Rane

Maau faka-Hepeluú ko ha Kaungāmeʻa Foʻou

‘E ala tokoni haʻo fakafehoanaki e lau māú ki he feʻiloaki mo ha taha foʻou. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo fakafehoanaki hono lau e maau he Fuakava Motuʻá ki ha feʻiloaki mo ha taha foʻou mei ha fonua mamaʻo mo e anga fakafonua muli ʻoku ʻikai ke tau lea tatau—pea ʻoku ʻova hono taʻu motuʻá he ua afé. Mahalo ʻe lea ʻaki ʻe tokotahá ni ha ngaahi meʻa he ʻikai ke mahino kiate kitautolu he kamatá, ka ʻoku ʻikai ʻuhinga ia ʻoku ʻikai haʻane meʻa mahuʻinga ke tala mai kiate kitautolu. ʻI he faʻa kātaki mo e manavaʻofa, ʻe lava pē ke hoko hotau maheni foʻoú ko ha kaungāmeʻa mamae. ʻOku fie maʻu pē ke tau feohi fakataha, pea feinga ke mahino kiate kitautolu e anga ʻene fakaukaú. ʻE lava pē ke tau ʻilo mei hotau lotó ta ʻoku tau femahinoʻaki lelei pē.

Ko ia ai ko e fuofua taimi te ke lau ai ha potufolofola meia ʻIsaia, hangē ko ʻení, fakakaukau ko hoʻo fuofua fakafeʻiloaki ia ki ha maheni foʻou. ʻEke pē kiate koe, “Ko e hā ʻeku ongo ki he meʻá ni?” Ko e hā hoʻo ongo ki he potufolofolá—neongo ʻa e ʻikai ke mahino kiate koe ʻa e foʻi lea kotoa pē? Toe lau ia, pea kapau ʻe lava pea toutou lau. ʻOku lava e kakai ʻe niʻihi ʻo maʻu ha ʻuhinga makehe ʻi hono lau leʻolahi e ngaahi potufolofolá. Fakatokangaʻi e ngaahi foʻi lea pau naʻe fili ʻe ʻIsaiá, tautefito ki he ngaahi foʻi lea ʻokú ne ʻomi ha ʻata mahino ki ho ʻatamaí. Ko e hā e ongo ʻoku ʻomi kiate koe ʻe he ngaahi fakatātā ko iá? Ko e hā ‘oku fokotuʻu mai ʻe he fakatātā ko ʻení ki he anga e ongo ʻa ʻIsaiá? Ko e lahi ange ho‘o ako ki he ngaahi lea ʻa e kau punake ʻo e Fuakava Motuʻá, ko e lahi ange ia hoʻo ʻilo naʻa nau fili moʻoni e ngaahi leá mo e ngaahi foungá ke fakahaaʻi ʻaki ha pōpoaki fakalaumālie ʻoku loloto.

ʻE lava ke hoko e ngaahi māú ko ha kaungāmeʻa lelei koeʻuhi he ʻoku nau tokoniʻi kitautolu ke mahino ʻetau ongó mo e aʻusiá. ʻOku mahuʻinga moʻoni e ngaahi maau ʻo e Fuakava Motuʻá, koeʻuhi he ʻoku nau tokoni ke mahino kiate kitautolu ʻetau ongo mo e aʻusia mahuʻinga tahá—ʻa e ngaahi meʻa ʻoku fekauʻaki mo hotau vā fetuʻutaki mo e ʻOtuá.

ʻI hoʻo ako ki he māú ʻi he Fuakava Motuʻá, manatuʻi ko e ako folofolá ʻoku mahuinga tahá he ʻokú ne tataki kitautolu kia Sīsū Kalaisi. Sio ki he ngaahi fakataipé, fakatātā, mo e ngaahi moʻoni te ne langaki hoʻo tui kiate Iá. Fakafanongo ki he ngaahi ueʻi mei he Laumālie Māʻoniʻoní ʻi hoʻo akó.

Tohi ʻo e Potó

ʻI hono fakakalakalasi ʻo e maau ʻi he Fuakava Motuʻá ʻoku ui ia ʻe he kau mataotao fakaakó ko e “tohi ʻo e potó.” ʻOku kau ki heni ʻa Siope, Lea Fakatātaá, mo e Tangata Malangá. Neongo ʻoku ʻomi ʻe he ngaahi saamē ha ngaahi ongo ʻo e fakafetaʻi, tangilaulau, mo e moehū, ka ʻoku nofo taha e tohi ia ʻo e potó ʻi he enginaki ʻoku ʻikai hano ngataʻanga pe ngaahi fehuʻi ʻoku loloto mo fakapoto. Hangē ko ʻení, ʻoku vakavakaiʻi ʻe he tohi ʻa Siopé ʻa e fakamaau totonu ʻa e ʻOtuá mo e ngaahi ʻuhinga ki he faingataʻaʻia e faʻahinga ʻo e tangatá. ʻOku ʻomi ʻe he Lea Fakatātaá ha faleʻi fekauʻaki mo e anga e moʻui leleí, kau ai ha ngaahi lea fakapotopoto naʻe tātānaki mo tuku mai mei he ngaahi toʻutangata ki muʻá. ʻOku fehuʻia ʻe he Tangata Malangá ʻa e fifili ki he taumuʻa ʻo e moʻuí—ʻi he hangē ʻoku mole mo ʻikai pau e meʻa kotoa pē, pea te tau maʻu mei fē ʻa e ʻuhinga totonú? Mahalo te ke fakakaukau ko e tohi ʻo e potó ko ha ngaahi talanoa mohu fakakaukau ʻa ha kau fai fakahinohino naʻe tataki fakalaumālie ʻoku nau vahevahe mai ha ngaahi ʻilo ki he ʻOtuá mo e māmani naʻá Ne fakatupú—pea mahalo ʻe tokoni ke mahino lelei ange ʻa e ngaahi meʻá ni kiate koe ʻi ha taimi kimuʻa.

Paaki