Fuakava Motuʻá 2022
ʻAokosi 22–28. Saame 102–103; 110; 116–119; 127–128; 135–139; 146–150: “Ke Fakamālō ki he ʻEikí ʻa e Meʻa Kotoa pē ʻOku Mānavá”


“ʻAokosi 22–28. Saame 102–103; 110; 116–119; 127–128; 135–139; 146–150: ʻKe Fakamālō ki he ʻEikí ʻa e Meʻa Kotoa pē ʻOku Mānavá,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻa 2022 (2021)

“ʻAokosi 22–28. Saame 102–103; 110; 116–119; 127–128; 135–139; 146–150,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
Ko Kalaisi ʻi ha pulupulu lanu kulokula ʻoku ʻātakaiʻi ʻe ha kakai ʻoku nau tūʻulutui

Every Knee Shall Bow (ʻE Peluki ʻa e Tui Kotoa Pē), tā ʻe J. Kirk Richards

ʻAokosi 22–28

Saame 102–103; 110; 116–119; 127–128; 135–139; 146–150

“Ke Fakamālō ki he ʻEikí ʻa e Meʻa Kotoa pē ʻOku Mānavá”

ʻOku akoʻi ʻe he Saame 119:105 ko e folofola ʻa e ʻOtuá ko ha “maama ki [ho] halá.” ʻI hoʻo lau ʻa e ngaahi Saamé, lekooti e ngaahi kupuʻi lea mo e ngaahi fakakaukau ʻokú ne ueʻi fakalaumālie koe mo tokoni ke fakamaama ho hala ke ke foki ai ki he Tamai Hēvaní.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ko e hingoa fakakuongamuʻa faka-Siu ki he tohi Saamé ko ha foʻi lea faka-Hepelū ʻoku ʻuhinga ki he “fakafetaʻi.” ʻOku fekauʻaki foki ʻa e foʻi lea ko iá, Tehillim, mo e kalanga “haleluʻiá” ʻo (ʻuhinga ki he “fakafetaʻi kia Sihova” pe “fakafetaʻi ki he ʻEikí”). Kapau te ke fili ha foʻi lea ʻe taha ke ne fakamatalaʻi kakato e pōpoaki ʻo e Saamé, pea ko e “fakafetaʻí” ʻa e foʻi lea ʻoku taau mo iá. ʻOku ʻi ai ha ngaahi Saame ʻe niʻihi ʻoku ʻi ai e fakaafe fakahangatonu ke “fakafetaʻi ki he ʻEikí” (vakai, tautautefito ki he Saame 146–50), pea te nau ueʻi fakalaumālie kotoa ha ongo ʻo e moehū mo e fakafetaʻi. ʻOku fakaafeʻi kitautolu ʻe he Saamé ke tau fakakaukau ki he mālohi ʻo e ʻEikí, ʻEne ʻaloʻofá, mo e ngaahi meʻa maʻongoʻonga kuó Ne fakahokó. He ʻikai ke tau lava ʻo totongi fakafoki kiate Ia ʻi he meʻá ni, ka te tau lava pē ʻo fakamālō kiate Ia. Ko e fakamālō ko iá ʻe kehekehe hono fakahokó ʻe ha kakai kehekehe—ʻe lava ke kau ai e hiva, lotu, pe ko hano fakahoko ha fakamoʻoni. ʻOku faʻa iku ai ki ha tukupā lahi ange ki he ʻEikí pea mo muimui ki Heʻene ngaahi akonakí. Ko e hā pē ha faʻahinga founga ʻo e “fakafetaʻi ki he ʻEikí” ʻi hoʻo moʻuí, te ke lava ʻo maʻu ha tataki fakalaumālie lahi ange ke fai ia ʻi hoʻo lau mo fakalaulauloto ki he Saamé.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakatāutaha ʻo e Folofolá

Saame 102–3116

‘E lava ke fakafiemālieʻi au ʻe he ʻEikí ʻi hoku faingataʻaʻiá.

Fakatokangaʻi e anga hono fakamatalaʻi ʻe he Saame 102:1–11 ʻa e ongoʻi loto-hohaʻa mo liʻekina ʻoku faʻa maʻu he taimi ʻo e faingataʻaʻiá. Mahalo pē kuó ke aʻusia ha faʻahinga ongo pehē, pea ʻe tokoni e ngaahi fakamatala ko ʻení ke mahino lelei ange hoʻo ngaahi aʻusiá. Pe ʻe ala tokoni atu e ngaahi veesi ko ʻení kiate koe ke mahino e ongo ʻa e niʻihi kehe ʻoku faingataʻaʻiá.

ʻI hoʻo lau ʻa e Saame 102:12–28; 103116, kumi ha ngaahi kupuʻi lea te ne ʻoatu kiate koe ha loto falala te ke lava ʻo “ui ki he huafa ʻo e ʻEikí” ʻi hoʻo ngaahi faingataʻá (Saame 116:13). Mahalo te ke loto ke fakaʻilongaʻi, ako maʻuloto, pe vahevahe mo e niʻihi kehé ʻa e ngaahi kupuʻi lea ʻokú ne ʻoatu kiate koe ha ʻamanaki lelei ʻiate Ia.

Vakai foki, ʻIsaia 25:8; 2 Kolinitō 1:3–7; Hepelū 2:17–18; ʻAlamā 7:11–13; Evan A. Schmutz, “ʻE Holoholoʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e Loʻimata Kotoa pē,” Liahona, Nōvema 2016, 116 – 18.

ʻĪmisi
Fakamoʻui mahaki ʻa Sīsuú

Healing (Fakamoʻui Mahakí), tā ʻe J. Kirk Richards

Saame 110118

ʻE lava ke taki au ʻe he Saamé ki he Fakamoʻuí.

ʻOku ʻi he ngaahi Saamé ha ngaahi potufolotola ʻoku tuhu ki he moʻui mo e ngāue fakafaifekau ʻa Sīsū Kalaisí. Ko ha ngaahi sīpinga ʻeni ʻe niʻihi:

Ko e hā ha ngaahi moʻoniʻi meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení kau kia Sīsū Kalaisí? ʻOku tāpuekina fēfē koe ʻi hono ʻiloʻi e ngaahi moʻoniʻi meʻa ko ʻení?

ʻI hoʻo lau e Saame ʻi he uike ní, hokohoko atu hono fakatokangaʻi ʻo e ngaahi potufolofola kehe ʻokú ne akoʻi kiate koe ʻa e Fakamoʻuí. Mahalo te ke toe lau pe fanongo ki ha niʻihi hoʻo ngaahi himi manakoa ʻoku tokoni ke ke fakakaukau ai kiate Iá.

Saame 119

ʻE fakatuʻumaʻu au ʻe he folofola ʻa e ʻOtuá ʻi Hono halá.

ʻOku ʻi he sāme ko ʻení ha ngaahi kupuʻi lea lahi ʻoku fakafehoanaki ai ʻetau moʻuí ki ha fononga ʻo foki ki he Tamai Hēvaní. ʻI hoʻo laú, kumi e ngaahi foʻi lea hangē ko e ʻaʻeva, hala, founga, vaʻe, mo e hē. Fakalaulauloto ki hoʻo fonongá—feituʻu naʻá ke ʻi aí, feituʻu ʻokú ke ʻi ai he taimi ní, mo e feituʻu ʻokú ke fakataumuʻa ki aí. Ko e hā ʻokú ke ako mei he sāme ko ʻení kau ki hoʻo fononga ʻo foki ki ʻapí? Fakatatau ki he sāme ko ʻení, ko e hā kuo ʻomi ʻe he ʻOtuá ke tokoniʻi koe ke ke nofo maʻu ʻi he hala ʻoku totonú?

Mahalo ʻe lelei ke ke ʻiloʻi ko e lea faka-Hepelū totonú, ko e ʻuluaki veesi ʻe valu ʻi he Saame 119 naʻe kamata ʻaki ia e ʻuluaki mataʻitohi ʻo e ʻalafapeti faka-Hepeluú. Ko e ngaahi veesi ʻe valu hono hokó naʻe kamata ʻaki ia e mataʻitohi hono hokó, pea fai pehē ai pē ki he ngataʻanga ʻo e ʻalafapetí.

Vakai foki, ʻIsaia 42:16; 2 Nifai 31:17–21; ʻAlamā 7:19–20.

Saame 134–36

ʻOku mālohi ange ʻa e ʻEikí ʻi ha faʻahinga tamapua.

Fakatokangaʻi e ngaahi ʻuhinga ʻoku ʻomi ʻi he Saame 135:15–18 ki he ʻuhinga ʻoku fakavalevale ai ke falala ki he ngaahi ʻotua loí. Ko e hā ha meʻa ʻe fakataueleʻi koe ke ke falala ki ai ʻa ia ʻe faitatau ia mo e ngaahi tamapua ʻoku fakamatalaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ʻení?

Mahalo te ke ʻai ha lisi ʻo e ngaahi meʻa mālohi ʻoku lava ke fakahoko ʻe he ʻEikí, ʻo hangē ko ia ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Saame 134–36. Ko e hā ha ngaahi meʻa mālohi kuó Ne fai maʻau?

Saame 146–50

“Fakafetaʻi ki he ʻEikí.”

ʻI hoʻo lau e ngaahi sāme fakaʻosi ko ʻeni ʻo e fakafetaʻí, fakakaukau ki he ngaahi ʻuhinga kuo pau ke ke fakafetaʻi ai ki he ʻEikí. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke fakafetaʻi kiate Iá? Ko e hā ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakafetaʻi kiate Iá?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

Saame 119:105.Mahalo ʻe lava ho fāmilí ʻo tofa ha hala ʻo lue ai he fakapoʻulí, kae fakaʻaongaʻi ha maama ke ne hulu e halá. Te ke lava ʻo ʻeke ha ngaahi fehuʻi hangē ko ʻení lolotonga hoʻo lué, “Ko e hā ha meʻa ʻi heʻetau moʻuí ʻoku tatau mo e fakapoʻuli ko ʻení?” pe “ʻOku tatau fēfē e folofola ʻa e ʻOtuá mo ha māmá?” Hivaʻi ha foʻi hiva kau ki he maama ʻa e ʻOtuá, hangē ko e “Akoʻi Au ke U ʻEva he Māmá” (Ngaahi Himi,196), ʻe lava ke ne tokoniʻi koe ki hono fakamālohia e tefitoʻi moʻoni ʻoku akoʻi ʻi he Saame 119:105.

Saame 127–28.Ko e hā e ʻuhinga ʻo e pehē ʻe tokoniʻi kitautolu ʻe he ʻEikí ke “langa [hotau] falé”? (Saame 127:1). Te tau fakakau lahi ange fēfē Ia ʻi heʻetau feinga ke langa ha ʻapi ʻoku māʻoniʻoní? Ke tokoni ke tali ho fāmilí ki he fehuʻi ko ʻení, mahalo te ke tā ha fale ʻi ha laʻi pepa pea kosikosi kongokonga fakapāsolo ia. ʻI he tuʻa laʻi pepa takitaha, ʻe lava e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻo tohi pe tā ha ngaahi founga ʻe hoko ai e ʻEikí ko ha konga homou ʻapí. Hili ia peá ke fokotuʻutuʻu fakataha leva e pāsoló. Ko e hā mo ha toe meʻa ʻoku tau ʻilo mei he ngaahi sāmé ni te ne ueʻi fakalaumālie kitautolu ke tau ʻaʻeva ʻi he ngaahi hala ʻo e ʻEikí?

Saame 139.Hili hono lau e veesi 1–4, ʻe lava ke pōtalanoa e kau mēmipa ʻo e fāmilí ki he anga hono ʻafioʻi lelei fakatāutaha kinautolu ʻe he ʻOtuá (vakai foki, veesi 14–15, 23–24).

Saame 146–50.Mahalo te ke fakaafeʻi ho fāmilí ke nau lau leʻolahi ha ngaahi veesi ʻo e Saame 146–50, ʻo feinga ke fakahoko mai e ngaahi ongo ʻa e tokotaha faʻu tohí. ʻE anga fēfē ʻetau fakahaaʻi ʻetau fakafetaʻí ki he ʻEikí? ʻE lava ke fiefia e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻi hano hiki haʻanau ngaahi saame ʻo e fakafetaʻi pea nau fevahevaheʻaki ia.

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono ako’i ‘o e fānaú, vakai, lēsoni ʻo e uike níʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Akoʻi Au ke U ʻEva he Māmá,” Ngaahi Himi, 196.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Ngāueʻaki e ngaahi naunau hiki ki he fanongó. ʻI hoʻo akoʻi ki ho fāmilí ʻa e folofolá, ʻe ala tokoni haʻamou fanongo ki he folofola kuo hiki pea lau maí ʻa ia ʻoku maʻu ʻi he. ChurchofJesusChrist.org pe Gospel Library app. ʻE lava ke mātuʻaki mālohi e fanongo ki he ngaahi sāmé koeʻuhi he naʻe fakataumuʻa pē ia ke lau leʻolahi.

ʻĪmisi
foʻi hala ʻi he vaotaá

“Ngaohi au ke u ʻalu ʻi he hala ʻo hoʻo ngaahi fekaú; he ʻoku ou fiefia ai” (Saame 119:35).

Paaki