Reetz’unkil li Kristo, xb’aan laj Carl Heinrich Bloch

26 septiembre–2 octubre

Isaias 50–57

“Aʼan xkʼuluk re li qayajel ut xkuy riiqankil li qarahilal”

K’oxla li na’leb’ sa’ Isaias 50–57 li nakatxjilosi rik’in li Kolonel. Tz’iib’a li na’leb’ nakak’ul.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

Chiru xk’anjel, laj Isaias ki’aatinak chirix jun nimla aj kolonel (chi’ilmanq Isaias 9:3–7). Eb’ li profeetil aatin a’an k’a’jo’aq xnimal choq’ reheb’ laj Israelita li te’wanq chi preexil aran Babilonia moqon. Nimaq xmetz’ew chi yaal li ani truuq raj chixt’anb’al lix xaqxookil tz’ak Babilonia. A’b’anan, maawa’ a’an li Mesias kiyehe’ resil xb’aan laj Isaias sa’eb’ li ch’ol 52–53: “Xikʼ ilbʼil ut tzʼeqtaananbʼil xbʼaanebʼ li winq; jun winq re rahil chʼoolejil, ut kʼaynaq rikʼin li rahil aamej; ut chanchan naq kiqamuq li qilobʼaal chiru. … Kiqakʼoxla naq rahobʼtesinbʼil, sakʼbʼil xbʼaan li Dios, ut tawasinbʼil” (Isaias 53:3–4). Naq kixtaqla jun aj kolonel moko oyb’eninb’il ta, li Dios kixk’ut chiqu k’a’ru li tz’aqal kolb’a-ib’. Re qakolb’al chiru li rahob’tesiik ut li ch’a’ajkilal, li Dios kixtaqla li ani “rahob’tesinb’il ut … tawasinb’il.” Ke’wan li ke’royb’eni jun kaqkojl, a’b’an kixtaqla jun li karneer (chi’ilmanq Isaias 53:7). Relik chi yaal, lix k’a’uxl li Dios moko qak’a’uxl ta laa’o (chi’ilmanq Isaias 55:8–9). Li Jesukristo ink’a’ ka’ajwi’ nokorach’ab’ rik’in xteeb’al li tz’alam, naxyeechi’i b’an rib’ choq’ quuchil. Narisi lix b’akleb’ ch’iich’ li qarahilal rik’in xk’ulb’al sa’ xb’een a’an (chi’ilmanq Isaias 53:4–5,12). Ink’a’ nokoxkol chi najt. Qochb’een naxk’ul li rahilal, rik’in “xrahom wank chi junelik” li “ink’a’ taanajto’q qik’in” (Isaias 54:8, 10).

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes

Isaias 50–52

Jwal chaab’ilaq li k’a’ru chalel choq’ re lix tenamit li Qaawa’.

Us ta ke’kana laj Israelita chi preexil chiru k’iila chihab’—ut us ta xmaak xb’aanuhomeb’ naq ke’ok chi preexil—li Qaawa’ kiraj naq te’iloq chi uub’ej rik’in yo’onihom. K’a’ru nakatxk’e chi yo’onink sa’ Isaias 50–52? K’a’ru naxk’ut li Qaawa’ chiqu chirix a’an sa’eb’ li chol a’in, ut k’a’ut naq a’in naxk’e aayo’onihom? (chi’ilmanq, Isaias 50:2, 5–9; 51:3–8, 15–16; 52:3, 9–10).

Naru ajwi’ taatz’iib’a chixjunil li naxpatz’ li Qaawa’ sa’eb’ li ch’ol 51–52 re laj Israel naq te’xb’aanu re xk’eeb’al chi uxmank li yo’oninb’il kutan. K’a’ru nakaweek’a naq naraj li Qaaw’a naq taab’aanu naq nakawil li aatin a’an? K’a’ru nakak’oxla naq naraj naxye “ajen” ut “k’ut laa wankilal”? (Isaias 51:9; chi’ilmanq ajwi’ Isaias 52:1; Tzol’leb’ ut Sumwank 113:7–10). K’a’ut naq nokoxb’oq chi “ab’ink” (a’an ajwi’ paab’ank) naab’al sut? (Russell M. Nelson, “Chawab’i A’an,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2020).

Chi’ilmanq ajwi’ Mosiah 12:20–24; 15:13–18; 3 Nefi 20:29–46.

Xb’aan xrahom, yiib’anb’il xb’aan li xAngela Johnson

Isaias 53

Li Jesukristo kixk’ul lin maak ut lin rahilal sa’ xb’een.

Moko k’iheb’ ta li ch’ol sa’eb’ li loq’laj hu li neke’xch’olob’ lix k’anjel li Jesukristo re xtzolb’al qix chi chaab’il wi’chik chiru Isaias 53. Tz’ileb’ rix li aatin a’in chi us. Sa’ li junjunq raqal, k’oxla li rahilal kixk’ul li Kolonel—li “yajel,” li “rahilal,” ut li “maak” li kiriiqani—choq’ re chixjunileb’ ut choq’ aawe. Naru taajal li “qa” ut “xqa” rik’in “lin” ut “xin” naq yookat chirilb’al ru. K’a’ru neke’xk’e li raqal a’in chaweek’a malaj chak’oxla? Maare taawaj xtz’iib’ankileb’.

Naru taawil Mosiah 14; 15:1–13 re xk’eeb’al reetal chan ru naq li profeet aj Abinadi kiroksi li raatin laj Isaias re k’utuk chirix li Kolonel.

Isaias 54; 57:15–19

Li Jesukristo naraj naq tinq’ajq rik’in.

Wan naq najt naqeek’a qib’ rik’in li Qaawa’ xb’aan li qamaak ut li qamajelal. Wankeb’ li xe’sach xyo’onihom naq a’an tixkuy xmaakeb’. Eb’ li ch’ol Isaias 54 ut 57 naru te’xk’ojob’ ut te’xkawob’resi qach’ool sa’ li ch’a’ajkilal a’an. Sa’ Isaias 54:4–10; 57:15–19, k’a’ru nakatzol chirix li ruxtaan li Kolonel ut li nareek’a chawix? K’a’ru xwankil a’an sa’ laa yu’am naq nakanaw li na’leb’ a’an chirix li Kolonel?

Chan ru naq osob’tesinb’ilat xb’aan li ch’olob’anb’il sa’ Isaias 54:11–17?

Isaias 55–56

Li Qaawa’ naxye re chixjunil, “teepaab’ lin sumwank.”

Chiru k’iila chihab’, laj Israel wanjenaq chaq jo’ xtenamit li Dios re sumwank. A’b’an, li Dios ink’a’ kixk’uub’ naq taatz’aqonq yal jun tenamit, ut “chixjunileb’ li nachaqik reheb’ ” b’oqb’ileb’ “chi uk’ak ha’ ” (Isaias 55:1). K’oxla a’in naq nakawil Isaias 55 ut 56, ut k’oxla k’a’ru naraj naxye wank jo’ xtenamit li Dios. K’a’ru naxye li Dios reheb’ li neke’reek’a naq “ink’a’ kulb’ileb’ ” xb’aan? (Isaias 56:3). Naru taajuch’eb’ li raqal li neke’xye k’a’ru lix na’leb’eb’ ut lix b’aanuhomeb’ li ani “te’xpaab’ lin sumwank” (chi’ilmanq Isaias 56:4–7).

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li q’ojyin re junkab’al

Isaias 51–52.Naq nekex’aatinak chirix lix b’oqom li Qaawa’ sa’eb’ li ch’ol a’in, naru taapatz’ re laa junkab’al naq te’xk’utb’esi a’an. Chan raj ru taqayu’ami li na’leb’ “taqsihomaq lee rilob’aal sa’ choxa,” “ajsi aawu, waklin,” malaj “chiq’ li pojtz’ chawix”? (Isaias 51:6, 17; 52:2). K’a’ru neke’xk’ut li ch’ol aatin a’in chiqu chirix xtaaqenkil li Jesukristo?

Isaias 52:9.Chirix rilb’al ru li raqal a’in, jo’ junkab’al naru “teejap eere chixb’ichankil” jun li b’ich li naxk’e xsahil eech’ool. K’a’ru li yeechi’inb’il sa’ Isaias 52 li truuq tooxk’e “chixjapb’al qe chi b’ichank”?

Isaias 52:11; 55:7.Maare teeroksiheb’ li raqal a’in re aatinak chirix k’a’ru naraj naxye li aatin “ch’ajob’resiiq eerib’.” Naq yookex chi aatinak, naru teeril li na’leb’ sa’ Choq’ re Xkawilaleb’ li Saaj (hu, 2011) malaj teerileb’ li raqal sa’ li loq’laj hu chirix li osob’tesiik nachal naq saq qu sa’ musiq’ej (chi’ilmanq 3 Nefi 12:8; Tzol’leb’ ut Sumwank 121:45–46).

Isaias 53.Re tex’aatinaq chirix li naxch’olob’ laj Isaias chirix li Kolonel, naru tex’aatinaq xb’een chirix chan ru neke’k’utman li heroe sa’eb’ li seraq’ ut li kaxlan mu. Naru teejuntaq’eeta a’an rik’in li tz’iib’anb’il chirix li Kolonel sa’ Isaias 53. Naru ajwi’ teeril “Mi reino no es de este mundo” (ChurchofJesusChrist.org) ut tex’aatinaq chirix lix tz’aqob’resinkileb’ ru li profeetil aatin sa’ Isaias 53. K’a’ru junjunq reheb’ li rahilal naxk’am li Kolonel sa’ qak’ab’a’?

Isaias 55:8–9.Chan ru naq jalan li naqil naq taqe’q wanko chi tzuul? K’a’ru naraj naxye naq lix na’leb’ ut lix k’a’uxl li Dios naxq’ax ru li qana’leb’ ut qak’a’uxl?

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Jun b’ich naru xb’ichankil: “Sachso ninkana,” Eb’ li B’ich, 118.

Xkawresinkil aawib’ chi tzolok

Oksiheb’ li b’ich. Eb’ li b’ich neke’xk’ut li evangelio rik’in wankilal. Naru teerab’i malaj teeyaab’asi raatinuleb’ li tij re li loq’laj wa’ak re xtawb’al li na’leb’ chirix lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo li k’utb’il sa’ Isaias 53. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 22.)

Lix Saqen, xb’aan laj Michael T. Malm