Fuakava Motuʻá 2022
14–20 Nōvema. ʻĀmosi; ʻOpataia: “Kumi [ki he ʻEikí], pea Te Mou Moʻui”


“14–20 Nōvema. ʻĀmosi; ʻOpataia: ‘Kumi [ki he ʻEikí], pea Te Mou Moʻui,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻa 2022 (2021)

“14–20 Nōvema. ʻĀmosi; ʻOpataia,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
ko e fofonga ʻo Sīsuú ʻoku fakamāmaʻi ʻaki e ngaahi teʻelango ʻi he loki fakapoʻuli

Mā ʻo e Moʻuí, tā ʻe Chris Young

14–20 Nōvema

ʻĀmosi; ʻOpataia

“Fekumi [ki he ʻEikí], pea Te Mou Moʻui”

ʻE lava ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻo fakaava hotau ʻatamaí mo e lotó ki he ngaahi pōpoaki ʻi he folofola ʻa e ʻOtuá ʻoku fakataumuʻa pē kiate koé. Ko e hā ʻokú ke ongoʻi ʻoku finangalo ʻa e ʻEikí ke ke ako he uike ní?

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Naʻe fili ʻe he ʻOtuá e hako ʻo ʻĒpalahamé ke hoko ko Hono kakai ʻo e fuakavá koeʻuhí ke nau hoko “ko e tāpuaki” ki he kakai kotoa pē (vakai, Sēnesi 12:2–3). Ka ʻi he taimi ʻo e ngāue fakafaifekau ʻa ʻĀmosí, ko e tokolahi e kakai ʻo e fuakavá naʻa nau fakamamahiʻi ʻa e masivá mo taʻetokanga ki he kau palōfitá, ʻo hoko ai ʻenau ngaahi moihuú ʻo taʻeʻaonga mo taʻeʻuhinga (vakai, ʻĀmosi 2:6–16). Ko e moʻoni naʻe halaia foki e ngaahi puleʻanga takatakaí ʻi he ngaahi angahala lahi (vakai, ʻĀmosi 1; 2:1–5), ka kuo teʻeki ke fakatonuhiaʻi ai e kakai ʻo e ʻOtuá (vakai, ʻĀmosi 3:2). Ko ia naʻe fekauʻi mai ʻe he ʻOtuá ha tangata tauhi monumanu mei Siuta ko ʻĀmosi ke ne malanga ʻaki e fakatomalá ki he Puleʻanga ʻo ʻIsilelí. Naʻe folofola foki e ʻOtuá kimui ange ʻi he palōfita ko ʻOpataiá, neongo kuo fakaʻauha e Puleʻanga ʻo Siutá, ka ʻe toe tānaki ʻe he ʻEikí mo tāpuekina ʻa Hono kakaí. Na‘e hē ʻa e kakai ʻo e fuakavá mei he ʻEikí, ʻa ia ne fakatou fakamoʻoni ki ai ʻa e ongo palōfitá, ka he ʻikai kapusi kinautolu ʻo taʻengata. ʻI he taimi ʻoku fakahā ai ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne ngaahi meʻa liló ki Heʻene kau tamaioʻeiki ko e kau palōfitá (vakai, ʻĀmosi 3:7), te tau lava ʻo lau ia ko ha fakaʻilonga ʻokú Ne kei finangalo ke tokoniʻi kitautolu ke tau moʻui fakatatau mo e ngaahi fuakava kuo tau fakahoko mo Iá.

Ke maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi tohi ʻa ʻĀmosi mo ʻOpataiá, vakai ki he “ʻĀmosi” mo e “ʻOpataia” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

ʻĀmosi 3:1–8; 7:10–15

ʻOku fakahā mai ʻe he ʻEikí ʻa e moʻoní ʻo fakafou ʻi Heʻene kau palōfitá.

Naʻe fakahā mai ʻe he palōfita ko ʻĀmosí ʻi he ʻĀmosi 3:3–6, ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi meʻa ʻoku tupu mei aí mo e ngaahi olá: koeʻuhí ʻoku maʻu ʻe ha laione ha monumanu ke ne keina, ʻoku ngungulu ʻa e laioné; koeʻuhí ʻoku fokotuʻu ha tauhele ki ha manupuna, ʻoku fihia ai ʻa e manupuná. (Fakatokangaʻi ange ʻi he Liliu ʻa Siosefa Sāmita ʻo e veesi 6, naʻe liliu e foʻi lea “fai” ki he “ʻiloʻi.”) ʻI he veesi 7–8, naʻe fakaʻaongaʻi ʻe ʻĀmosi e fakakaukaú ni ki he kau palōfitá. Ko e hā ʻokú ne fakatupu ha palōfita ke kikité? Ko e hā mo ha toe meʻa ʻokú ke ako fekauʻaki mo e kau palōfitá ʻi hoʻo lau e ʻĀmosi 7:10–15? Fakalaulauloto ki he ʻuhinga ʻokú ke houngaʻia ai ʻoku kei hanga ʻe he ʻEikí ʻo “fakahā [ʻene meʻa liló] ki heʻene kau tamaioʻeiki ko e kau palōfitá” (ʻĀmosi 3:7). Ko e hā ʻoku fokotuʻu atu ʻe he moʻoni ko ʻení ʻo fekauʻaki mo e ʻOtuá?

Vakai foki, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 1:38; 21:4–8; 35:13–14.

ʻĀmosi 4–5

“Kumi [ki he ʻEikí], pea te mou moʻui.”

ʻI hoʻo lau e ʻĀmosi 4:6–13, fakatokangaʻi e ngaahi tautea ne fakahoko ʻe he ʻEikí ki he kakai ʻo ʻIsilelí. Ko e hā ʻoku fokotuʻu mai ʻe he ngaahi vēsí ni fekauʻaki mo e meʻa ne ʻamanaki ʻa e ʻEikí ʻe hoko hili e ngaahi aʻusia takitaha ko ʻení? (vakai foki, Hilamani 12:3). Fakakaukau angé ki ha faingataʻa kuó ke toki aʻusia kimuí ni. Neongo ne ʻikai tuku mai ʻe he ʻOtuá hoʻo faingataʻá, ka ke fakalaulauloto ki he founga te ne ʻoatu ai ha ngaahi faingamālie ke ke fekumi kiate Iá.

Lau ʻa e ʻĀmosi 5:4, 14–15, pea fakalaulauloto ki he founga kuo “ʻaloʻofa” (veesi 15) ai ʻa e ʻEikí kiate koe ʻi hoʻo fekumi kiate Iá, ʻo aʻu ki he lolotonga e ngaahi taimi ʻo hoʻo faingataʻaʻiá.

Vakai foki, Donald L. Hallstrom, “Tafoki ki he ʻEikí,” Ensign pe Liahona, Mē 2010, 78–80.

ʻĀmosi 8:11–12

‘E lava ʻe he folofola ʻa e ʻEikí ʻo fakafiemālieʻi ʻa e fiekaia mo e fieinua fakalaumālié.

ʻOku tau aʻusia kotoa ha ngaahi taimi ʻo e fiekaia mo e fieinua fakalaumālié, ka ʻoku ʻikai fie maʻu ia ke tau “ʻauhē mei he tahi ki he tahi” (ʻĀmosi 8:12) ʻo kumi ha meʻa ke fakafiemālieʻi kitautolu. ‘Oku tau ʻiloʻi e meʻa te ne fakafiemālieʻi e fiekaia fakalaumālie ko iá, pea kuo mohu tāpuekina lahi kitautolu ʻaki e folofola ʻa e ʻEikí. ʻI hoʻo lau e ʻĀmosi 8:11–12, fakakaukau ki he ʻuhinga ʻoku hoko ai ha honge ko ha fakafehoanaki lelei ki he moʻui ʻo ʻikai maʻu e folofola ʻa e ʻOtuá. Ko e hā ha toe ngaahi fakakaukau ʻokú ke maʻu ʻi he Mātiu 5:6; Sione 6:26–35; 2 Nīfai 9:50–51; 32:3; ʻĪnosi 1:4–8?

  Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Hē mei he Moʻoní,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

ʻĪmisi
kulupu toʻu tupu ʻoku tuʻu ʻi muʻa ʻi he temipalé

Te tau lava ʻo hoko ko e kau fakamoʻui ʻi he Moʻunga ko Saioné ʻaki hono fakahoko e ngāue fakatemipalé mo e hisitōlia fakafāmilí.

‘Opataia 1:21

Ko hai ‘a e “kau fakamoʻui ki he moʻunga ko Saioné”?

Naʻe ʻomi ʻe Palesiteni Kōtoni B. Hingikelī ha fakaʻuhinga ʻe taha ʻo e kupuʻi lea ko e “kau fakamoʻui ki he moʻunga ko Saioné,” ʻi hono fakafehokotaki ʻa e kupuʻi leá ki he ngāue fakatemipalé mo e hisitōlia fakafāmilí: “ʻOku tau hoko moʻoni [ʻi he temipalé] ko e kau fakamoʻui ʻi he Moʻunga ko Saioné. ʻOku ʻuhinga nai ʻeni ki he hā? Hangē pē ko ia ne foaki ʻe hotau Huhuʻí ʻa ʻEne moʻuí ko ha feilaulau fakafofonga maʻá e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá, pea ʻi hono fakahoko iá ne hoko ai ko hotau Fakamoʻuí, naʻa mo kitautolu, ko e taimi ʻoku tau fakahoko ai ʻi ha founga siʻisiʻi, ʻo tau fakahoko e ngāue fakafofonga ʻi he temipalé, ʻoku tau hoko ko e kau fakamoʻui kiate kinautolu ʻi he tafaʻaki ʻe tahá ʻo ʻikai ai ha founga ke fakalakalaka ai, tukukehe ka fai ha meʻa maʻanautolu ʻi he māmaní” (“Closing Remarks,” EnsignLiahona, Nov. 2004, 105).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

ʻĀmosi 3:7Mahalo te mou toe vakaiʻi ha ngaahi pōpoaki kimuí ni mei he Palesiteni ʻo e Siasí pea aleaʻi e meʻa ʻoku fakahā mai ʻe he ʻEikí ki homou fāmilí ʻo fakafou ʻiate iá. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tataki ʻa e Siasí ʻe ha palōfita? Kuo tau ʻilo fēfē ko ha palōfita moʻoni ia? Ko e hā ʻoku tau fai ke muimui ai ki heʻene akonakí?

ʻĀmosi 5:4.Mahalo ʻe faʻu ʻe homou fāmilí ha pousitā ke tautau ʻi homou falé ʻoku ʻasi ai e veesi ko ʻení. ʻOku ʻuhinga ki he hā ke fekumi ki he ʻEikí? ʻOku tau fekumi fēfē kiate Iá? Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku tau maʻu ʻi heʻetau fakahoko iá. Te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e fāmilí ke vahevahe mo aleaʻi ha ngaahi potufolofola kehe ʻoku akoʻi ai fekauʻaki mo e fekumi ki he ʻEikí, ʻo hangē ko e Mātiu 7:7–8; ʻEta 12:41; mo e Tokāteline moe Ngaahi Fuakava 88:63.

ʻĀmosi 8:11–12.Mahalo ʻe fiefia ʻa e fānaú ke faʻu ha ngaahi fakatātā (actions) ʻoku fakatātaaʻi ai e ngaahi veesi ko ʻení. ‘I he taimi ʻoku fiekaia pe fieinua ai hotau sinó, ko e hā ʻoku tau fakahokó? ‘I he taimi ʻoku fiekaia pe fieinua ai hotau laumālié, ko e hā ʻoku tau fakahokó? ʻOku fakafiemālieʻi fēfē ʻetau fiekaia fakalaumālié ʻi he Fakafoki Mai ʻo e ongoongoleleí?

‘Opataia 1:21.ʻOku ʻuhinga nai ki he hā ke hoko ko e “kau fakamoʻui ki he moʻunga ko Saioné”? (Ke ma‘u ha fakamatala ʻe taha, vakai ki he lea ʻa Palesiteni Kōtoni B. Hingikelī ʻi he “Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá.”) Ko e fē ʻi hotau ngaahi kuí ʻokú ne fie maʻu e ngaahi ouau fakamoʻuí. Ko e hā te tau lava ʻo fai ke tokoniʻi ai kinautolú?

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Fakamālō ki he ʻOtua,” Ngaahi Himí, fika 10.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Fakaʻaongaʻi e hivá ke fakaafeʻi e Laumālié mo akoʻi e tokāteliné. ʻE lava ʻo tokoni haʻo fanongo pe lau ha himí ke ke ako e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí. Hangē ko ʻení, te mou lava ʻo fanongo pe lau ʻa e “Fakamālō ki he ʻOtua” (Ngaahi Himí, fika 10) ke ueʻi ha tui lahi ange ki he kau palōfita moʻuí. (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 22.)

ʻĪmisi
Temipale Santo Domingo Dominican Republic

Temipale Santo Domingo Dominican Republic

Paaki