Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
1–7 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–22: “Ko e Hopo Hake ʻa e Siasi ʻo Kalaisí”


“1–7 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–22: ‘Ko e Hopo Hake ʻa e Siasi ʻo Kalaisí,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“1–7 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–22,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2021

ʻĪmisi
ʻapi ʻo Pita Uitemaá

ʻApi ʻo Pita Uitemaá, fai ʻe Al Rounds

1–7 Māʻasi

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–22

“Ko e Hopo Hake ʻa e Siasi ʻo Kalaisí”

ʻI hoʻo ako ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–22 ʻi he uike ní, ʻe lava ke haʻu ai ha ngaahi fakakaukau fakafaiako ki ho ʻatamaí. Te ke lava ʻo maʻu ha ngaahi fakakaukau fakafaiako lahi ange ʻi he fokotuʻutuʻu fakanounou ko ʻení.

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Fakaʻaliʻali e fakatātā ʻi he fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí, pea kole ki he fānaú ke nau vahevahe e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e fokotuʻutuʻu ʻo e Siasí. Ki ha fie maʻu tokoni, vakai, “Vahe 9: Fokotuʻu e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí” (Ngaahi Talanoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, 40–42).

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–21

Kuo toe fakafoki mai ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí.

ʻI he ʻaho 6 ʻo ʻEpeleli, 1830, naʻe fakataha ai ʻa Siosefa Sāmita mo ʻŌliva Kautele mo e niʻihi kehe ke fokotuʻu ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi kuo toe fakafoki maí. Te ke tokoni fēfē ke mahino ki he fānau ʻokú ke akoʻí ʻa e mahuʻinga ʻo e meʻa ko ʻeni naʻe hokó?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaongaʻi ʻa e ʻuluʻi vahe ki he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 21 pe vahe 9 ʻo e Ngaahi Talanoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá ke fakamatalaʻi nounou ki he fānaú ʻa e meʻa naʻe hoko ʻi he ʻaho naʻe fokotuʻu ai ʻa e Siasí. Ke tokoniʻi ke mahino kiate kinautolu ʻa e meʻa ko ʻeni ne hokó, fakaʻaliʻali ʻa e foʻi vitiō ko e “Organization of the Church” (ChurchofJesusChrist.org).

  • Talaange ki he fānaú ʻa e ʻuhinga ʻokú ke houngaʻia ai ʻi heʻetau maʻu ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. Fakamatalaʻi ange ʻoku teuteuʻi kitautolu ʻi heʻetau hoko ko e mēmipa ʻo e Siasí ke tau toe nofo fakataha mo e ʻOtuá. Tokoni ke nau toutou lea ʻaki ʻa e kupuʻi lea “ʻOku ou kau ki he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní” pe hivaʻi ʻa e “Ko e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 48).

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37, 71–74

ʻOku ou teuteu ke papitaiso au.

ʻOku teuteu ʻa e fānau ʻokú ke akoʻí ke papitaiso kinautolu. Tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa e ʻuhinga ko ia ke papitaisó pea mo e meʻa te nau lava ke fai ke mateuteu aí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha fānau ʻoku papitaiso kinautolu (vakai, Tohi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí, fika 104), pea kole ki he fānaú ke nau fakamatalaʻi mai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku nau fakatokangaʻí. Lau pe fakamatalaʻi fakanounou ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:71–74, pea tokoniʻi ʻa e fanaú ke nau ʻiloʻi ʻa e founga ʻoku tatau ai ʻa e fakatātaá mo e ngaahi fakahinohino ʻi he ngaahi veesi ko ʻení. Fakamoʻoni ʻoku totonu ke tau muimui ki he sīpinga ʻa e Fakamoʻuí pea papitaiso ʻi he founga kuó Ne fekauʻí.

  • Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37. Ko e hā ʻoku tau ako mei he veesi ko ʻení fekauʻaki mo e kakai ʻoku nau loto ke papitaiso kinautolú? Fakaʻaliʻali ha ngaahi fakatātā ʻo ha ngaahi founga ʻe lava ke mateuteu ai ʻa e fānaú ki he papitaisó, hangē ko e tokoni ki he niʻihi kehé mo e lotú.

  • Hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo e papitaisó, hangē ko e “ ʻI heʻeku Papitaisó” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 53), pe huluʻi ʻa e “Ko Hono Papitaiso ʻo Sīsuú” (biblevideos.ChurchofJesusChrist.org). Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau vahevahe ʻenau ngaahi ongo fekauʻaki mo e papitaisó.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:75–79

ʻOku tokoniʻi au ʻe he sākalamēnití ke u manatu kia Sīsū Kalaisi.

Te ke tokoniʻi fēfē ke mahino lelei ki he fānaú ʻa e ʻuhinga ʻoku tau maʻu ai ʻa e sākalamēnití he uike kotoa?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:77 ki he fānaú. Kole ange ke nau tuʻu ki ʻolunga ʻi he taimi te nau fanongo ai ki he meʻa ʻoku totonu ke tau manatuʻi ʻi he taimi ʻoku tau kai ai ʻa e maá he sākalamēnití. Fai e meʻa tatau ʻi he veesi 79. (Mahalo te ke fie fakamahinoʻi ange ʻoku tau inu ʻa e vaí kae ʻikai ko e uainé.) Te tau fakahaaʻi fēfē ʻetau manatu kia Sīsuú?

  • Talanoa ki he fānaú kau ki ha taimi naʻá ke fai ai ha palōmesi peá ke tauhi ia. Fakaafeʻi ke nau talanoa ki ha meʻa tatau naʻe hoko kiate kinautolu. Fakamatalaʻi ange ko e taimi ʻoku tau maʻu ai ʻa e sākalamēnití, ʻoku tau fai ha ngaahi palōmesi. Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:77, pea fakamamafaʻi ʻa e ngaahi palōmesi ʻoku tau fai ke “manatu maʻu ai pē kiate ia” mo “tauhi ʻene ngaahi fekaú.” Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe ki ha taimi ne nau manatua ai ʻa e Fakamoʻuí pe talangofua ki ha fekau.

    ʻĪmisi
    fānau ʻoku nau maʻu ʻa e sākalamēnití

    ʻOku fakamanatu mai ʻe he sākalamēnití kiate au ke u fakakaukau kia Sīsū Kalaisi.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20–21

Kuo toe fakafoki mai ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí.

ʻI he talangofua ʻa Siosefa Sāmita mo ʻŌliva Kautele ki he fekau ʻa e ʻEikí, naʻá na fokotuʻu ai mo ha niʻihi kehe ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi kuo toe fakafoki maí ʻi he ʻaho 6 ʻo ʻEpeleli, 1830. Fakakaukau ki ha ngaahi founga ke tokoni ai ki he fānaú ke nau vakai ki he founga kuo tāpuekina ai ʻe he meʻá ni ʻenau moʻuí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamanatu ki he fānaú ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa mahuʻinga kuo nau ako ki aí—hangē ko hono toe fakafoki mai ʻo e lakanga fakataulaʻeikí pea mo hono liliu ʻo e Tohi ʻa Molomoná. Ko e hā naʻe fie maʻu ai ke hoko ʻa e ongo meʻa ko ʻení kimuʻa pea toki fokotuʻu ʻa e Siasí?

  • Fakaʻaliʻali ha ʻū fakatātā ʻo e ngaahi meʻa ʻoku tau fai ʻi he Siasí ʻa ia ʻoku fakamatalaʻi ʻi he vahe 20, hangē ko e ako kau ki he ʻOtuá mo Sīsū Kalaisí, ngāue fakaetauhí, papitaisó, mo e maʻu ʻo e sākalamēnití. Tokoni ki he fānaú ke nau fakatauhoa ʻa e ʻū fakatātā ko ʻení mo e potufolofola ʻokú ne fakamatalaʻi iá, hangē ko e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:17–21, 47, 70, 72–74, 75–79, pea mo e ʻuluʻi vahe ʻo e vahe 21. Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku tau maʻu koeʻuhí ko ʻetau hoko ko e kāingalotu ʻo e Siasí?

  • Hivaʻi fakataha ʻa e “Ko e Siasi ʻo Sīsū Kalaisí” (Tohi Hiva ʻo e Fānaú, 48).

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37, 77, 79

Ko e taimi naʻe papitaiso ai aú, naʻá ku palōmesi ke muimui kia Sīsū Kalaisi.

Ko e tokolahi ʻo e fānau ʻi hoʻo kalasí kuo ʻosi papitaiso. Fakamanatu kiate kinautolu ʻa e fuakava naʻa nau fai “ke toʻo kiate kinautolu ʻa e huafa ʻo Sīsū Kalaisí” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37).

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi ha fānau ʻe niʻihi ke nau haʻu mateuteu ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau ongoʻi pe aʻusia ʻi he taimi ne papitaiso ai kinautolú. Mahalo te nau ʻomi ha laʻitā mei honau ʻaho papitaisó ke fakaʻaliʻali ki he kalasí. Ko e hā naʻa nau fili ai ke papitaiso kinautolú? Kuo hoko fēfē ʻa hono papitaiso mo maʻu ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke faitāpuekina ai kinautolu?

  • Lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:77, pea kole ki he fānaú ke nau fakahā ʻa e ngaahi palōmesi ʻoku tau fakahoko lolotonga ʻa e sākalamēnití. Ke tokoni ke mahino ki he fānaú ʻoku ʻi ai ha ngaahi meʻa te nau lava ʻo fai he ʻaho kotoa pē ke nau “manatu maʻu ai pē” kia Sīsū Kalaisí, fakaafeʻi ha tamasiʻi/taʻahine ʻe taha ke ne fakatātaaʻi ha meʻa te ne lava ke fai ke ne manatuʻi ai ʻa e Fakamoʻuí. Kole ki he toengá ke nau mateʻi pe ko e hā ʻa e meʻa ʻoku fakatātāʻí. Fakatatau ki he veesi 77, ʻoku faitāpuekina fēfē kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau manatu maʻu ai pē ki he Fakamoʻuí?

  • Tokoni ki he fānaú ke nau fakafehoanaki ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37 mo e veesi 77 ke kumi ha kupuʻi lea ʻoku toutou ʻasi ʻi he ongo vēsí fakatouʻosi. Fakaʻaliʻali ki he fānaú ha meʻa ʻoku ʻasi ai ha hingoa (hangē ko ha hingoa ʻo ha kautaha pe ko ha hingoa fakatāutaha). Ko e hā ʻoku talamai ʻe he hingoá fekauʻaki mo e meʻa ko iá? Lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37 ke ʻiloʻi pe ko e hingoa ʻo hai ʻoku tau toʻo kiate kitautolú ʻi he taimi ʻoku papitaiso ai kitautolú. Ko e ha hono ʻuhinga ʻo e toʻo kiate kitautolu ʻa e huafa ʻo Sīsū Kalaisí? Ko e hā ʻa e founga ʻoku totonu ke tau fakakaukau mo ngāue ai koeʻuhí ko ʻetau maʻu ʻa e hingoa ko ʻení?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá 21:4–6.

ʻOku tāpuekina au ʻi heʻeku muimui ki he palōfitá.

Te ke tokoni fēfē ki he fānaú ke nau maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki ʻoku talaʻofa mai ʻi he ngaahi veesi ko ʻení kiate kinautolu ʻoku nau muimui ki he palōfitá?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Hiki ʻi he palakipoé ʻa e Ngaahi Fekaú mo e Ngaahi Tāpuakí Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 21:4–6, ʻo fekumi ki he ngaahi fekau naʻe ʻomi ʻe he ʻEikí pea mo e ngaahi tāpuaki naʻá Ne talaʻofa maí. Fakaafeʻi ke nau hiki ʻi he palakipoé ʻa e meʻa ʻoku nau maʻú.

  • Fakaʻaliʻali ha laʻitā ʻo e palōfita he lolotonga ní, pea fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe ha meʻa naʻa nau ako pe fanongo meiate ia kimuí ni mai. Lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 21:5. Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau hiki pe tā ha meʻa te nau lava ʻo fai ke muimui ai ki he palōfitá. Vahevahe hoʻo fakamoʻoni ko e taimi ʻoku tau muimui ai ki he palōfitá, ʻoku tau muimui ki he Fakamoʻuí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau hiki ha lisi ʻo e ngaahi ʻuhinga ʻoku nau houngaʻia ai ʻi he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi kuo toe fakafoki maí. Poupouʻi ke nau vahevahe ʻenau lisí mo ha mēmipa ʻo e fāmilí pe kaungāmeʻa.

Fakatupulaki ʻo ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaʻaongaʻi e ngaahi talanoá ke akoʻi ʻaki ʻa e tokāteliné. “ʻOku tokoni e fanga kiʻi talanoá ke ʻiloʻi ai [ʻe he fānaú] e founga hono fakaʻaongaʻi ʻo e ongoongoleleí ʻi he moʻui fakaʻahó. … ʻI hoʻo akoʻi ʻa e fānau īkí, palani ha ngaahi founga ke fakakau mai ai kinautolu ki he talanoá; hangē ko ʻení, te nau lava ʻo pukepuke ʻū fakatātaá, toe lea ʻaki ha ngaahi kupuʻi lea pe fakatātaaʻi ha fanga kiʻi konga” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 26).

Paaki