Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
8–14 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23–26: “Fakamālohia ʻa e Siasí”


“8–14 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23–26: ‘Fakamālohia ʻa e Siasí,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“8–14 Māʻasi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23–26,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2021

ʻĪmisi
ʻEma Sāmita

8–14 Māʻasi

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23–26

“Fakamālohia ʻa e Siasí”

ʻI hoʻo teuteu ke akoʻí, fakakaukau ki he ngaahi ʻekitivitī ʻi he ongo konga ki he “Fānau Iiki Angé” mo e “Fānau Lalahi Angé” fakatouʻosi.

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ʻEma Sāmita (vakai, fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí). Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo iá, kau ai e ngaahi meʻa ne nau ʻiloʻi ʻi hono ako ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25 ʻi he uike kuo ʻosí.ʻE lava ke tokoni ʻa e “Vahe 13: Siosefa mo ʻEma” (Ngaahi Talanoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, 51–55).

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23:6; 26:1

ʻOku finangalo ʻa e ʻOtuá ke u lotu mo ako mei he folofolá he ʻaho kotoa pē.

Naʻe faleʻi ʻe he ʻEikí ʻa e fuofua kau taki mo e ngaahi maheni ʻo e Siasí ke nau lotu (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23:6) mo ako ʻa e folofolá (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 26:1). Te ke tokoniʻi fēfē nai ʻa e fānaú ke hoko ʻa e lotú mo e folofolá ko ha konga ʻo ʻenau moʻuí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ki he fānaú mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23:6, ʻo kamata ʻi he “kuo pau ke ke lotu.” Tokoniʻi ke nau ʻiloʻi ʻa e ngaahi founga mo e ngaahi feituʻu kehekehe naʻe folofola ʻaki ʻe he ʻOtuá ʻoku totonu ke tau lotu aí. Fakaafeʻi ke nau tā ha fakatātā ʻo kinautolu ʻoku nau lotu ʻi he taha ʻo e ngaahi founga pe feituʻu ko iá.

  • Kapau ʻe fie maʻu, fakamatalaʻi ki he fānaú ʻa e founga ke lotu aí. ʻE lava ke tokoni hano hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo e lotú, hangē ko e “I Pray in Faith” (Childrenʻs Songbook, 14),

  • Lau ki he fānaú ʻa e, “Fakafemoʻuekinaʻi ʻa homou taimí ʻi he ako ʻa e ngaahi folofolá” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 26:1). Talaange kiate kinautolu ʻa e ʻuhinga ʻokú ke ako ai ʻa e folofolá. Tokoniʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki ha ngaahi founga te nau lava ai ʻo ako mei he folofolá, ʻo tatau ai pē kapau ʻoku teʻeki ke nau lava ʻo laukonga.

  • Hivaʻi fakataha ʻa e “Fekumi, Fifili pea mo Lotu” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 66) pe ko ha toe hiva ʻe taha fekauʻaki mo e lotú pea mo e ako ʻo e folofolá. Tokoniʻi ʻa e fānaú ke nau ʻiloʻi ʻa e ngaahi tāpuaki naʻe talaʻofa mai ʻi he hivá. Talanoa ange fekauʻaki mo ha ngaahi ongo fakalaumālie naʻá ke maʻu ʻi he taimi naʻá ke lotu mo lau folofola aí.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:11–12

ʻOku hōifua ʻa Sīsū ki he “hiva ʻo e lotó.”

Naʻe folofola ʻe he ʻEikí ʻo pehē ʻoku “fakafiemālie kiate au” ʻa e hiva toputapú. Tokoniʻi e fānaú ke nau fakakaukau ko e hivá ʻoku ʻikai ko ha ʻekitivitī fakafiefia pē ka ko ha founga foki ia ke moihū ai kiate Ia.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi e fānaú takitaha ke nau vahevahe ʻenau himi pe hiva ʻa e Siasí ʻoku nau manako taha aí, pea hivaʻi fakataha ha niʻihi ʻo e ngaahi himi ko iá. Lau ki he fānaú ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:12, pea fakaafeʻi kinautolu ke nau fakakaukauloto angé pe ko e hā e ongo ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū ʻi he taimi ʻokú Na fanongo ai ʻoku tau hivaʻi e ngaahi hiva ko ʻení.

  • Akoʻi ki he fānaú ha foʻi hiva fekauʻaki mo e hivá, hangē ko e “Hiki Hake Ho Leʻó Pea Hiva” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 124), pe ko ha hiva fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi, hangē ko e “Naʻá Ne Fekau Hono ʻAló” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 20). Fakaafeʻi kinautolu ke nau hivaʻi mo honau fāmilí ʻa e hivá ʻi he uiké ni.

    ʻĪmisi
    hiva ʻa e fānaú

    Ko e hivá ko ha founga ia ʻe taha te tau lava ai ʻo fakahaaʻi ʻetau ʻofa ki he ʻOtuá.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:13, 15

Te u lava ʻo mateuteu ke fai ha ngaahi fuakava toputapu.

ʻOku teuteu ʻa e fānau ʻokú ke akoʻí ke fakahoko ʻenau fuofua fuakava mo e Tamai Hēvaní ʻi he taimi ʻe papitaiso ai kinautolú. Te ke tokoniʻi fēfē nai kinautolu ke nau ʻiloʻi ʻa e pelepelengesi ʻo ʻetau ngaahi fuakavá?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ki he fānaú ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:13. Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e foʻi lea “pīkitai” ʻi he veesi ko ʻení ke piki maʻu ki ha meʻa. Ke tokoni ke mahino kiate kinautolú, paasi takai ʻi he lokí ha meʻa fefeka, hangē ko ha foʻi maka (pe ko ha vaʻa ukamea), pea fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau puke ʻa e meʻa ko iá ki he maʻu taha te nau lavá. Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e pīkitai ki heʻetau ngaahi fuakavá ke piki maʻu (pe tauhi) ʻa e ngaahi palōmesi ʻoku tau fakahoko mo e Tamai Hēvaní pea ʻoua naʻa teitei tukuange ia (pe ʻoua ʻaupito naʻa loto-foʻi).

  • Fakaʻaongaʻi e peesi ʻekitivitī ki he uike ní ke akoʻi ki he fānaú fekauʻaki mo e ngaahi taimi ʻoku tau fakahoko ai ha fuakava mo e Tamai Hēvaní. Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:15, pea fakamatalaʻi ange ʻoku fakafofongaʻi ʻe he “kalauni ʻo e māʻoniʻoní” ʻa e tāpuaki ʻo e foki ʻo nofo mo e ʻOtua, ko hotau Tuʻi Fakalangí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23:3–7; 25:7

ʻOku finangalo ʻa Sīsū ke u fakamālohia ʻa kinautolu ʻoku ou feohi mo iá.

I he taimi ne fuofua fokotuʻu ai ʻa e Siasí, naʻe ʻikai tokolahi ʻa e kāingalotú. Naʻe kole ʻe he ʻEikí ki he Kāingalotú ke nau langa hake ʻa e Siasí ʻaki hano vahevahe ʻa e ongoongoleleí pea ke nau fefakamālohiaʻaki. Te tau lava ʻo fai ʻa e meʻa tatau he ʻahó ni.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Kole ki he fānaú ke nau kumi e taimi kotoa ʻoku ʻasi ai e ongo foʻi lea ko e “ekinakiʻi” mo e “ekinaki” ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 23:3–7; 25:7. Tokoni ke nau fakaʻuhingaʻi e ongo foʻi lea ko ʻení. ʻE fakamālohia fēfē nai ha taha ʻi hono ekinakiʻi iá? Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau fakatātaaʻi ʻa hono “ekinakiʻi” ha taha ka ʻi he founga loto-ʻofa.

  • Ko e hā ha founga ʻe lava ke toe lelei ange ai ʻetau ngāue ki hono fakamālohia e kau mēmipa kehe ʻo e Siasí? Ke fakatātaaʻi e tefitoʻi moʻoni ko ʻení, ʻoange ki ha tokotaha ha ngāue ʻoku fie maʻu ki ai ha kau tokoni tokolahi. Kole leva ki he toenga e fānaú ke nau tokoni, pea aleaʻi e founga ne toe faingofua ange ai ʻa e ngāué. Vahevahe ha aʻusia ʻa ia ne fakamālohia ai koe ʻe he ngāue tokoni ʻa ha tokotaha ʻo e kāingalotu ʻo e Siasí.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 24:1, 8

ʻE lava ʻe he Fakamoʻuí ʻo hiki hake au “mei [heʻeku] ngaahi mamahí.”

Naʻe feʻao ʻa Siosefa Sāmita mo ha ngaahi faingataʻa lahi, ka naʻá ne malava ‘o “faʻa kātaki ʻi he ngaahi faingataʻá” koeʻuhí naʻe talaʻofa ʻe he ʻEikí te Ne ʻiate ia maʻu pē.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tokoniʻi e fānaú ke nau hiki ʻi he palakipoé ha niʻihi ʻo e ngaahi faingataʻa pe ngaahi pole ne fehangahangai mo Siosefa mo e Kāingalotu kimuʻá (vakai, “Vahe 11: Tokolahi Ange ʻa e Kau ʻa e Kakaí ki he Siasí,” Ngaahi Talanoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, 46–47, pe ko e vitiō ʻoku fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org). Fakaafeʻi leva kinautolu ke nau fekumi ki he meʻa naʻe folofola ʻaki ʻe he ʻEikí kia Siosefa fekauʻaki mo hono ngaahi faingataʻaʻiá ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 24:1, 8. Te tau fekumi fēfē nai ki he tokoni ʻa e Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻoku tau foua ai ha taimi faingataʻá?

  • Te ke lava ʻo huluʻi e vitiō “Hoko Atu ʻi he Faʻa Kātaki” (ChurchofJesusChrist.org) ke akoʻi e fānaú ʻoku fie maʻu he taimi niʻihi ke tau “faʻa kātaki ʻi [hotau] ngaahi faingataʻá.” Kole ki he fānaú ke nau fakakaukau ki ha meʻa ʻoku nau fuʻu fie maʻu ka kuo pau ke nau tatali ki ai. Ko e hā e ʻuhinga ʻoku faʻa finangalo ai e ʻEikí he taimi ʻe niʻihi ke tau faʻa kātaki lolotonga e ngaahi taimi faingataʻa ʻi heʻetau moʻuí? ʻOkú Ne fakahaaʻi fēfē mai nai kiate kitautolu ʻokú Ne “ʻiate [kitautolu]” lolotonga hotau ngaahi faingataʻá?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:13

Te u lava ʻo “pīkitai ki he ngaahi fuakava” kuó u fakahokó.

ʻI he hili pē hono papitaiso ʻo ʻEma Sāmitá, naʻe folofola ʻa e ʻEikí kiate ia ke ne “pīkitai ki he ngaahi fuakava ʻa ia kuó ke faí.” Fakakaukau ki he founga ʻe ala tāpuekina ai ʻe he akonaki ko ʻení ʻa e fānau ʻokú ke akoʻí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 25:13, pea fehuʻi ki he fānaú pe ʻoku ʻuhinga ki he hā ke “pīkitai ki he ngaahi fuakava” ʻoku tau fakahokó ʻi he veesi ko ʻení. Ke fakatātaaʻi ʻení, paasi takai ha meʻa kuo haʻi fakataha pea tuku ki he fānaú ke nau feinga ke fakamavahevaheʻi ia. Ko e hā e ʻuhinga ʻoku lelei ai e foʻi lea “pīkitai” ke fakamatalaʻi ʻaki e ongo ʻoku totonu ke tau maʻu fekauʻaki mo ʻetau ngaahi fuakavá?

  • Kapau ʻe fie maʻu, toe vakaiʻi mo e fānaú ʻa e ngaahi fuakava ʻoku tau fai ʻi he taimi ʻoku papitaiso ai kitautolú (vakai, Mōsaia 18:8–10; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37). ʻOku ʻuhinga ki he hā ke “pīkitai” ki he ngaahi fuakava ko ʻení?

  • Toe vakaiʻi fakataha e niʻihi ʻo e ngaahi meʻa ʻoku mou ʻilo fekauʻaki mo e moʻui ʻa ʻEma Sāmitá (vakai, “Vahe 13: Siosefa mo ʻEma” [Ngaahi Talanoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, 51–55], pe ko e vitiō ʻoku fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org). ʻOange ki he fānau takitaha ha veesi ʻe taha pe ua mei he vahe 25, pea fakaafeʻi ke nau vahevahe e founga ne ngali tokoni ai e akonaki mo e ngaahi ngāue ne ʻoange ʻe he ʻEikí kia ʻEmá ke ne “pīkitai ki he ngaahi fuakava” naʻá ne fakahokó. ʻE lava fēfē nai ke tau muimui ki heʻene sīpingá?

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau fili ha veesi ʻoku nau manako ai ʻa ia ne mou aleaʻi fakataha, hiki ʻa e fakahinohino fekauʻaki mo iá, pea vahevahe ia mo ha mēmipa ʻo e fāmilí pe ko ha kaungāmeʻa.

Fakaleleiʻi ʻo ʻEtau Akoʻí

Poupouʻi ʻa e ʻapasiá. Tokoniʻi e fānaú ke mahino kiate kinautolu, ko ha konga mahuʻinga ʻo e ʻapasiá ko e fakakaukau ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi. Te ke ala fakamanatu kiate kinautolu ke nau loto ʻapasia ʻaki ʻenau hiva leʻo siʻi pe ngūnguuʻi ha foʻi hiva pe fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo Sīsū.

Paaki