E roto i te hitira’a mahana

10–16 nō Mē

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49–50

« ’O tei nō ’ō mai i te Atua ra e māramarama ïa »

’Ia tai’o ’oe i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49–50, ’a ’imi i te mau parau poro’i ’aore rā te mau parau tumu tā ’oe e mana’o ra ē, e riro ’ei mea faufa’a nō te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i ra. Te tahi ri’i noa teie i roto i teie arata’ira’a.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

ītona fa’a’itera’a

Tītau i te mana’o

’A fa’a’ite i te hōho’a i roto i te arata’i ha’api’ira’a nō teie hepetoma i roto i te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare, ’e ’a tauturu i te mau tamari’i ’ia paraparau ē, nāhea Iesu Mesia e riro ai ’ei tīa’i māmoe maita’i.

ītona ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i ’āpī

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:12–14

E nehenehe au e pe’e ia Iesu Mesia.

’A tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ē, e nehenehe tā rātou e pe’e ia Iesu Mesia nā roto i te ti’aturira’a iāna, te tātarahapara’a, te bāpetizora’a ’e te fāri’ira’a i te Vārua Maita’i.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A pia e maha hōho’a ta’ahira’a ’āvae pāpie ’e e maha hōho’a e fa’ahōho’a i te ti’aturira’a ia Iesu Mesia, te tātarahapara’a, te bāpetizora’a ’e te fāri’ira’a i te Vārua Maita’i. ’A tai’o i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:12–14, ’e e ani i te mau tamari’i ’ia fa’atoro i ni’a i te hōho’a tano ’ia fa’ahiti-ana’e-hia te reira i roto i te mau ’īrava. ’A vaiiho i te mau tamari’i ’ia tauturu ia ’oe ’ia tu’u i te mau hōho’a ta’ahira’a ’āvae i ni’a i te tahua ’e te mau hōho’a i pīha’i iho i te reira, ’e ’a ani i te mau tamari’i tātā’i hō’ē ’ia haere nā ni’a i te mau ta’ahira’a ’āvae. ’A fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū ē, mai te mea ē, e rave tātou i te mau mea i roto i teie mau hōho’a, tē pe’e ra ïa tātou ia Iesu Mesia.

• ’A fa’a’ohipa i te ’api ’ohipara’a nō teie hepetoma nō te hāmani i te mau rimarima pēpē hurio ’o tē nehenehe e tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ē, nāhea e nehenehe ai ia rātou ’ia pe’e ia Iesu Mesia nā roto i te fāri’ira’a i te fa’aro’o, te tātarahapara’a, te bāpetizora’a ’e te fāri’ira’a i te hōro’a o te Vārua Maita’i.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:23–25

E nehenehe tō’u māramarama pae vārua e haere noa i te ’ana’anara’a.

E nehenehe te mau ha’api’ira’a vaimana’o (abstrait), mai te parau mau ’e te vārua, e riro ’ei mea fifi nō te mau tamari’i ’ia māramarama, terā rā, mai te mea ē, e fa’aauhia te reira i te māramarama, mai tā te Fatu i rave i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:23–25, e nehenehe te reira e tauturu.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A fa’a’ohipa i te hō’ē ’ohipa ri’i ’o tē fa’ahōho’a e mea nāhea tō tātou māramarama pae vārua i te haere noa i te pūaira’a. E nehenehe ’oe e fa’a’ite i te mau hōho’a o te mau mea e hōro’a mai i te māramarama (mai te hō’ē mōrī hinu, te hō’ē mōrī ’ōpūpū, ’e te mahana) ’e ’a vaiiho i te mau tamari’i ’ia fa’anaho i te reira mai te ’ana’ana marū ’e haere roa atu i te pūaira’a. ’Aore rā, ’a ani i te mau tamari’i ’ia fa’ariro ia rātou ’ei mau mōrī ’o tē ’ama marū e haere roa atu i te pūaira’a, nā roto i te pi’ora’a i raro, ’e ’a ti’a marū noa ai ma te hōhora i tō rātou rima i ni’a. ’A tauturu ia rātou ’ia feruri i te mau mea maita’i e nehenehe rātou e rave nō te ha’apūai atu i te ’ana’ana o tō rātou māramarama pae vārua.

• ’A hīmene ’e te mau tamari’i i te hō’ē hīmene nō ni’a i tō rātou māramarama pae vārua, mai te « Choisir le bien » (Chants pour les enfants, 82). ’A fa’a’ite pāpū e mea nāhea te Metua i te ao ra i te tauturura’a i tō ’oe māramarama ’ia pūai atu te ’ana’ana. ’A parau i te mau tamari’i nō ni’a i te māramarama tā ’oe e ’ite nei i roto ia rātou.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:41–44

’Ua here Iesu Mesia iā’u.

’O Iesu Mesia te tīa’i māmoe maita’i. Tātou tāna mau māmoe, ’e tē here nei ’oia ia tātou tāta’itahi. E aha te mea e tauturu i te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i nei ’ia ’ite i tōna here ia rātou ?

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A fa’a’ite i te hō’ē hōho’a nō Iesu Mesia ’e te mau tamari’i (hi’o Gospel Art Book, mau nūmera 47, 84, ’e ’aore rā 116), ’e ’a ani i te mau tamari’i nāhea rātou ’ia ’ite ē, tē here nei Iesu i te mau tamari’i. ’A fa’a’ite nāhea ’oe ’ia ’ite ē, tē here nei Iesu ia ’oe ’e i te mau tamari’i tāta’itahi i roto i te piha ha’api’ira’a.

• ’A hāmani i te mau māmoe pāpie, ’a pāpa’i i ni’a iho i te i’oa o te mau tamari’i i roto i te piha ha’api’ira’a, ’e ’a huna i te reira i roto i te piha ha’api’ira’a. ’A pia i te hō’ē hōho’a o te Fa’aora, ’e ’a tai’o i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:41–42. ’A tauturu i te mau tamari’i ’ia māramarama i te mau mea tā teie mau ’īrava e ha’api’i nei nō ni’a i te mana’o ’o Iesu Mesia nō ni’a ia rātou. ’A vaiiho ia rātou ’ia ’imi i te mau māmoe i roto i te piha ’e ’ia tu’u i te reira i ni’a i te tāpura i pīha’i iho i te hōho’a o Iesu ’ia « ’ore roa te hō’ē o rātou… e mo’e atu » (’īrava 42).

ītona ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i pa’ari

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:12–14

E nehenehe au e pe’e ia Iesu Mesia.

Tē hina’aro nei te Fatu ia tātou pā’āto’a ’ia ha’api’i ia vetahi ’ē ē, e nehenehe rātou e haere mai iāna ra nā roto i te roa’ara’a te fa’aro’o, te tātarahapara’a, te bāpetizora’ahia, ’e te fāri’ira’a i te hōro’a o te Vārua Maita’i.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A ani i te mau tamari’i ’ia fa’aau i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:12–14 i te mea tā Petero i ha’api’i i roto i Te mau ’Ohipa 2:38 ’e i roto i te hīro’a fa’aro’o nūmera maha. E aha te mau tū’ati’atira’a tā rātou e ’ite ra ? Nō te aha e mea faufa’a teie mau parau mau ?

• ’A ani i te mau tamari’i ’ia ’ohipa ’āpipiti ’e ’ia fa’ariro ē, tē hina’aro ra te hō’ē o rāua e ’ite nāhea ’ia pe’e ia Iesu Mesia. Nā te tahi ïa e ha’api’i iāna ’ia fa’a’ohipa i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:12–14.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:15–17

E mea faufa’a te fa’aipoipora’a i rotopū i te tāne ’e te vahine i roto i te fa’anahora’a a te Atua.

E nehenehe te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i nei e fārerei i te mau parau poro’i fifi nō ni’a i te fa’aipoipora’a. E nehenehe Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:15–17 e tauturu ia rātou ’ia māramarama i te mana’o ’o te Fatu nō ni’a i te fa’aipoipora’a.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A fa’ata’a ē, te mau Shakers, e pupu ta’ata ïa tei ti’aturi ē, ’eiaha te ta’ata e fa’aipoipo (hi’o Te tuha’a upo’o parau nō Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49). ’A ani i te mau tamari’i ’ia ’imi i te mau mea tā te Fatu i ha’api’i nō ni’a i te fa’aipoipora’a i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 49:15–17.

• ’A tauturu i te mau tamari’i ’ia māramarama i te aura’a o tē parau ra, « ’ua ha’apa’ohia te fa’aipoipora’a e te Atua ». ’A ani ia rātou ’ia rave ’āpipiti i te ’ohipa nō te fa’aau i te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau 49:15–17 i nā paratarāfa mātāmua e toru o « Te ’utuāfare: E poro’i i tō te ao nei. » Nō te aha te fa’aipoipora’a i riro ai ’ei mea faufa’a nō te Metua i te ao ra ?

• ’A hīmene ’āmui i te ’īrava piti o « E ti’a i te ’utuāfare ’ia ora tāhō’ē », (Te mau hīmene, 184) ’aore rā, te tahi atu hīmene nō ni’a i te ’utuāfare. ’A tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri i te mau rāve’a e nehenehe ai ia rātou ’ia fa’aineine ’ia fa’aipoipohia i roto i te hiero i te hō’ē mahana ’e ’ia roa’a te hō’ē ’utuāfare mure ’ore.

  nā ta’ata fa’aipoipo i rāpae i te hiero

  ’Ua ha’apa’ohia e te Atua te fa’aipoipora’a i rotopū i te tāne ’e te vahine.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:40–46

’O Iesu Mesia te tīa’i māmoe maita’i.

Tei roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:40–46 te mau fa’ahōho’ara’a ’o tē nehenehe e tauturu i te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i ra, ’ia māramarama i te mana’o ’o te Fa’aora nō ni’a ia rātou.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A hāmani i te hō’ē ha’uti fa’atū’ati ma te fa’a’ohipa i te mau pereota i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:40–46. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ’oe e pāpa’i « ’eiaha e mata’u, e te mau tamari’i ri’i » i ni’a i te hō’ē tāreta ’o tē tū’ati i te tahi atu tāreta e parau ra ē, « nō te mea, nā’u ho’i ’outou » (’īrava 41). ’A tai’o ’āmui i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:40–46. I muri iho, ’a ’āno’i i te mau tāreta i ni’a i te tahua, i ni’a i te ’aira’a mā’a, ’aore rā i ni’a te tāpura, ’e ’a ani i te mau tamari’i ’ia fa’atū’ati i te mau pereota. E aha tā teie mau pereota e ha’api’i nei ia tātou nō ni’a ia Iesu Mesia ?

• Nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia māramarama nāhea te Fa’aora e riro ai ’ei tīa’i māmoe maita’i, ’a ani ia rātou ’ia tai’o i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 50:40–46 ’āmui. I muri iho, ’a fa’a’ite i te video « Jesus Declares the Parable of the Lost Sheep » (ChurchofJesusChrist.org), ’e ’a ani ia rātou ’ia ’imi i te hō’ē mea i roto i te video ’o tē fa’aha’amana’o ia rātou i te mau mea tā rātou i tai’o. Nāhea Iesu i te fa’aora ia tātou ? Nāhea tātou e riro ai ’ei mau tīa’i māmoe maita’i nō vetahi ’ē ?

ītona ’apora’a ha’api’ira’a

Fa’aitoito i te ha’api’ira’a mai i te fare

’A fa’aineine i te hō’ē parau nā te tamari’i tāta’itahi i teie mau ta’o : ’A ani mai iā’u nō ni’a i . ’A vaiiho i te mau tamari’i ’ia fa’ahope i terā parau ma te mea tā rātou i ha’api’i mai i roto i te piha ha’api’ira’a (’a tauturu ia rātou mai te mea e tītauhia) ’e ’a pia i te reira parau i ni’a i tō rātou ’ahu nō te fa’atupu i te hō’ē ’āparaura’a i te fare.

Ha’amaita’i i tā tātou ha’api’ira’a

’A taui i te mau ’ohipa ri’i ’ia au i te matahiti o te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i ra. ’A tupu noa ai te mau tamari’i i te pa’arira’a, e rahi atu te mau mea tā rātou e hōro’a mai i te piha ha’api’ira’a. E rahi atu tō rātou mau ’itera’a ’e e ’aravihi atu ā rātou nō te fa’a’itera’a i tō rātou mau mana’o. ’Ia ha’api’i ’oe i te mau tamari’i ’āpī a’e, e tītauhia ia ’oe ’ia fa’ata’a rahi atu ā ia rātou i te mau mea, i te mau tamari’i pa’ari a’e. E hōro’a noa i te mau tamari’i i te rāve’a nō te parau mai i tō rātou mana’o, ’ei reira e tauturu ai ia rātou, mai te mea e tītauhia.

’api ’ohipara’a : e nehenehe au e pe’e ia Iesu Mesia