li chaab’il aj Samaria

Li chaab’il aj Samaria, xb’aan laj Dan Burr

22-28 abril

Mateo 18; Lukas 10

”K’a’ru tinb’aanu re naq tweechani li junelik yu’am?”

K’a’ruheb’ li yaal wan sa’ Mateo 18 ut Lukas 10 tento te’xtzol li kok’al? Ab’i chi us lix musiq’ahom li Santil Musiq’ej naq yookat chirilb’aleb’ ru li ch’ol a’in.Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li Komon ut li Junkab’al naru chatenq’ankil chixtawb’al ru li tzol’leb’, ut li tusleb’ aatin a’in naru naxk’e aana’leb’ re xk’utb’aleb’ li yaal a’an.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz chan ru xe’xninq’ehi lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo chiru li Paswa.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Mateo 18:21–35

Tento naq junelik tinkuy xmaakeb’ li kristiaan.

Naq yookat chirilb’al ru Mateo 18:21–35, k’e reetal li k’a’ru aak’ulum laa’at rik’in li kuyuk maak ut li k’a’ru aajel ru naq te’xnaw li kok’al chirix li na’leb’ a’an.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Il ru Mateo 18:21 ut kanab’eb’ li kok’al chixyeeb’al “ninkuy aamaak” wuqub’ sut. Patz’, “Ma tz’aqaj aajel ru li kuyuk maak wuqub’ sut?” Il ru li raqal 22 ut ch’olob’ naq li Jesus naraj naq junelik taqasik’ ru li kuyuk maak.

• Seraq’i li jaljookil ru aatin chirix li moos li ink’a’ ki’uxtaanank-u (chi’ilmanq Mateo 18:23–35). Wi na’ajman ru, ch’olob’ naq wi junaq naxb’aanu junaq majewank qe, sa’ xb’eenil maare toojosq’o’q malaj taaraho’q qach’ool. A’b’an li kuyuk maak naraj naxye naq naru naqeek’a wi’chik tuqtuukilal. (Maare taawek’a naq tento taatenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq wi wan junaq li yoo chi rahob’tesink reheb’, tento te’xye re lix na’ xyuwa’eb’ malaj re junaq chik li kristiaan neke’xnaw ru.)

• Tz’iib’a Ninkuy aamaak sa’ li pizarron ut ye reheb’ li kok’al naq li aatin a’an naru chixq’ajsinkil li rahil hoonal choq’ sahil hoonal. Yiib’ jun li jalam-uuch re jun li xnaq’ uhej ra xch’ool sa’ li pizarron ut wotz reetalileb’ junjunq li kok’al naq neke’xkuy xmaak. Chirix li junjunq chi eetalil, kanab’ jun li ch’ina al chixjalb’al li uhej ra xch’ool rik’in jun chik sa xch’ool.

• B’icha rik’ineb’ li kok’al “Chinaatenqʼa re tinkuyebʼ lix maak,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al,  52. Patz’ reheb’ naq te’xaqliiq naq te’rab’i li aatin chinaatenq’a. Ch’olob’ xyaalal naq li qaChoxahil Yuwa’ tooxtenq’a chixkuyb’aleb’ xmaak li kristiaan.

Lukas 10:25–37

Li Jesus kixk’ut chiwu rilb’aleb’ chixjunil li kristiaan jo’ li was wiitz’in ut xraab’aleb’.

Li jaljookil ru aatin chirix li chaab’il aj Samaria a’an jun li nimla esil li naru naxk’ut chiruheb’ li kok’al aniheb’ li qas qiitz’in. K’oxla chan ru naru nakawaklesiheb’ xk’a’uxl li kok’al re “xik, ut xb’aanunkil ajwi’ a’an” (Lukas 10:37).

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ reheb’ li junjunq chi kok’al: “Ani laa was aawiitz’in?” Ch’olob’ naq li Jesus kixk’ut naq a’ yaal ani naraj ru li qatenq’ a’an ajwi’ li qas qiitz’in, us ta ink’a’ nach’ wan li rochoch, ut tento toowanq rik’in li kristiaan a’an rik’in rahok.

• Il ru Lukas 10:25–37 ut eb’ li kok’al te’xk’utb’esi li jaljookil ru aatin re li chaab’il aj Samaria, rik’in xk’eeb’al xhoonaleb’ re xk’utb’esinkileb’ li jalan jalanq chi kristiaan. Chirix li junjunq chi k’utb’esink, patz’ reheb’ naq te’xwotz chan ru naru neke’wan jo’ li chaab’il aj Samaria.

• Tz’iib’a junjunq reetalileb’ li hoonal b’ar wi’ naq junaq naraj xtenq’ankil ut muqeb’ li kok’ hu’ sa’ li tzoleb’aal. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xsik’ li kok’ hu ut naq te’xch’olob’ chan raj ru naru te’xk’ut xchaab’ilaleb’ chiru li kristiaan sa’ li hoonal a’an.

• B’icha ri’kineb’ li kok’al “Chiqara li qas qiitzʼin” ut “Wikʼin laaʼin natikla li chaabʼilal,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 39, 83. Ch’utub’eb’ li kok’al sa’ ka’kab’il ut kanab’eb’ li junjunq chi ch’uut chixk’oxlankil chan ru naru neke’xk’ut xrahomeb’ malaj xchaab’ilaleb’ chiruheb’ li kristiaan. Patz’ reheb’ li junjunq chi ch’uut naq te’xwotz sa’ li tzoleb’aal li xe’xk’oxla.

• Kanab’eb’ li kok’al chixtz’iib’ankil chan ru xk’utb’al li rahom choq’ reheb’ li kristiaan chiru kok’ hu. Yiib’ reetalil jun li b’ak’leb’ ch’iich’ yiib’anb’il rik’in hu ut kanab’eb’ li kok’al chixt’uyub’ankil sa’ li rochocheb’, b’ar wi’ naru naxjulktika reheb’ naq te’wanq sa’ chaab’ilal.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al ak ninqeb’

Mateo 18:21–35

Li qaChoxahil Yuwa’ tixkuy inmaak wi ninkuyeb’ xmaak li kristiaan.

Naq eb’ li kok’al neke’k’i, maare ch’a’ajaq chik chiruheb’ li kuyuk maak. Li jaljookil ru aatin chirix li moos li ink’a’ ki’uxtaanank-u naru naxk’ut chiruheb’ li kok’al naq li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq taqakuyeb’ xmaak chixjunil.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Il ru Mateo 18:23–25 rik’ineb’ li kok’al; ch’olob’ naq li awa’b’ej naxk’e ruuchil li qaChoxahil Yuwa’, li moos naxk’e quuchil laa’o ut li moos jun chik naxk’e ruuchileb’ li neke’majewan qe. Patz’ reheb’ li kok’al, “Ma wan junaq hoonal naq xch’a’ajko’ cheru xkuyb’al xmaak anihaq? K’a’ru xeb’aanu re xkanab’ankil li rahob’tesinb’il aj eek’ahom a’an? Ma wan junaq hoonaql b’ar wi’ xeraj ru naq taakuye’q eemaak xb’aan xsik’b’al ru li ink’a’ us?”

• K’ut li video “Perdonad a cada uno sus ofensas: La parábola de los dos deudores o del siervo sin misericordia” (LDS.org) re xtenq’ankileb’ li kok’al chixk’oxlankil li jaljookil ru aatin a’an.

• Tz’iib’a sa’ li pizarron li yalok-ix re li ajl a’in 70 × 7 ut tenq’aheb’ li kok’al chixsumenkil. Patz’ re junaq naq taaril ru Mateo 18:21–22 ut ch’olob’ naq li Jesus kiroksi li ajl a’an re xk’utb’al chiqu naq junelik tookuyuq maak.

• K’e re li junjunq chi kok’al jun perel hu ut kanab’eb’ chixyiib’ankil xjalam-uuch jun li ch’ina al li yoo chi majewaak re jun chik li ch’ina al. Chirix a’an patz’ reheb’ naq te’xq’axtesi li perel hu re li wan chixk’atq ut tixyiib’ jun jalam-uuch sa’ xjunpak’alil chirix chan ru naru neke’xk’ut xkuyb’al li maak chiruheb’ li kristiaan.

• Patz’ reheb’ li kok’al naq tate’xtenq’a chixk’oxlankil junjunq hoonal b’ar wi’ anihaq naraj ru xkuyb’al xmaak junaq chik li kristiaan. Kanab’eb’ li kok’al chixk’utb’esinkil chan raj ru te’xk’ut li kuyuk maak sa’eb’ li hoonal a’an.

• B’icha rik’ineb’ li kok’al “Chinaatenqʼa re tinkuyebʼ lix maak,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 52. Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru li junjunq chi raqal re li b’ich ut li k’a’ru naxk’ut chirix xk’uyb’aleb’ xmaak li kristiaan.

Lukas 10:30–37

Naru ninraheb’ ut nink’anjelak chiruheb’ li kristiaan, k’ajo’ wi’chik li wankeb’ xmajelal.

Tz’il rix li hoonal sa’ laa yu’am b’ar wi’ kiwan anihaq jo’ “jun li chaab’il aj Samaria” choq’ aawe. Chan ru naru nakawaklesiheb’ xch’ool li kok’al chi wank jo’ “li chaab’il aj Samaria” choq’ reheb’ li kristiaan?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’eheb’ li junjunq chi kok’al chixyiib’ankil jun li jalam-uuch re xcha’alil li jaljookil ru aatin re li chaab’il aj Samaria. Kanab’eb’ chixk’eeb’al lix jalam-uucheb’ chi tustu ut chiroksinkileb’ re xseraq’inkil li esil.

• Ch’olob’ chiruheb’ li kok’al naq eb’ laj Judio ink’a’ neke’xraheb’ laj Samaria, xb’aan a’an, naq neke’el chaq Jerusalen toj Galilea, toj neke’xsut rix Samaria re naq ink’a’ te’xtaw rib’ rik’ineb’ laj Samaria (chi’ilmanq Reetalil ch’och’ re li Santil Hu, ajl 1, “Reetalil xch’och’il li Santil Ch’och’ ”). K’a’ut naq li Jesus kiroksi jun aj Samaria jo’ reetalil li chaab’ilal sa’ li jaljookil ru aatin a’an? K’a’ru naxk’ut chiqu li seraq’ a’an chirix xtenq’ankileb’ li wankeb’ sa’ rajb’al ru? (Chi’ilmanq ajwi’ Mosiah 4:16–22).

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz jun xnumsihomeb’ naq anihaq xwan jo’ li chaab’il aj Samaria rik’ineb’ a’an.

• Waklesi xch’ooleb’ li kok’al chixk’eeb’al xjayalihomeb’ re wank jo’ jun chaab’il aj Samaria chiru li xamaan a’in. Qayehaq, ma neke’xnaw ru junaq yaj malaj naxk’oxla naq wan xjunes? Malaj junaq li ink’a’ nawulak sa’ li iglees rajlal? Patz’ reheb’ li kok’al chan ru naru neke’xtenq’a li kristiaan a’an.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’al rik’ineb’ lix junkab’al li rajomeb’ chi wulak jo’ jun li chaab’il aj Samaria chiru li xamaan a’in.

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

K’ut chiruheb’ li kok’al xtz’iib’ankil li neke’xk’oxla. Wi li kok’al neke’ru chixtzolb’al xk’aytesinkil rib’eb’ chixtz’iib’ankil li neke’xk’oxla, te’tenq’aaq chixk’eeb’al reetal li Musiq’ej ut chixtaaqenkil. Re naq te’xtz’iib’a li k’a’ru neke’xk’oxla, eb’ li kok’al naru neke’xb’on ruheb’ lix loq’laj hu, xyiib’ankil xjalam-uuch, malaj xtz’iib’ankileb’ kok’ eetalil sa’ lix huheb’.

perel re kok’ k’anjel: nink’ut lin rahom