Mai, pe’e mai
23–29 nō Tetepa. Galatia: « E ha’apa’o i tā te Vārua ra »


23–29 nō Tetepa Galatia: « E ha’apa’o i tā te Vārua ra » Mai, pe’e mai—nō te Paraimere : Faufa’a ’Āpī 2019 (2019)

23–29 nō Tetepa Galatia », Mai, pe’e mai—nō te Paraimere : 2019

Hōho’a
Tō te Mesia fāra’a ia Paulo i roto i te fare tāpe’ara’a

23–29 nō Setepa.

Galatia

« E ha’apa’o i tā te Vārua ra »

ʼIa taiʼo anaʼe ʼoutou i te Galatia, e aha te mau faʼaʼiteraʼa tā ʼoutou i fāriʼi nō niʼa i te mau mea e tiʼa i tā ʼoutou mau pīahi ’ia haʼapiʼi mai ?

E pāpa’i i tō ʼoutou mau mana’o

Hōho’a
tāpa’o nō te fa’a’itera’a mai

E ani ’ia fa’a’ite mai i te mana’o

E hōroʼa i te mau tamariʼi te tahi nau minuti nō te pāpaʼi hōho’a i te tahi mea tā rātou i haʼapiʼi mai i roto i te hōʼē paraparauraʼa ʼevanelia i te fare ʼaore rā i te fare pureraʼa. E ’ohi i te mau hōhoʼa, ʼe e vaiiho i te mau tamariʼi ’ia tāmata i te ʼimi e aha tā te hōho’a e faʼahōhoʼa nei.

Hōho’a
tāpa’o nō te ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu

Te mau tamari’i ’āpī a’e

Galatia 5:22–23

Tē tauturu nei te Vārua Maita’i iā’u ’ia ’ite i te here, te ’oa’oa ’e te hau.

E nehenehe i te mau tamariʼi ʼāpī ʼia ʼite i te hotu o te Vārua. Nā te reira e faʼaineine ia rātou ʼia ʼimi i te mana o te Vārua Maitaʼi i roto i tō rātou oraraʼa.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E hōhora ʼaore rā e faʼaʼite i te mau hōhoʼa o te mau huru māʼa hotu, ʼe e ani i te mau tamariʼi ʼia faʼaʼite mai i te huru monamona o te māʼa hotu tātaʼitahi. E tātara atu ē, mai te mau māʼa hotu e monamona ta’a ’ē tō rātou, e nehenehe atoʼa tātou e ʼite i te Vārua Maitaʼi nā roto i te mau rāveʼa huru rau, mai te aroha ʼe te hau. E ani ia rātou ʼia faʼaʼite mai te hea tō rātou huru ʼiteraʼa i te Vārua Maitaʼi.

    Hōho’a
    mau ʼāpara i ni’a i te hō’ē tumu rā’au

    E nehenehe tā te mau tamariʼi nō te mau huru fāito matahiti atoʼa e ʼite i te hotu o te Vārua.

  • E taiʼo ’ia Galatia 5:22–23 ʼe te mau tamariʼi, ʼe e tātara atu i te mau parau ʼaita rātou i mātau. E ani i te tamariʼi tātaʼitahi ’ia māʼiti mai i te hōʼē hotu o te Vārua tei faʼahitihia i roto i teie mau ʼīrava ʼe ’ia faʼaʼite mai i te hōʼē taime ’a ʼite ai rātou i taua hotu ra o te Vārua. E ani i te mau tamariʼi ʼia pāpaʼi mai i te mau hōhoʼa ʼōhie nō te mau mea tei tupu ia rātou.

Galatia 6:2.

Tē hinaʼaro nei Iesu ʼia tāuturu vau i te taʼata i roto i te ʼati.

Hōʼē ā te arataʼiraʼa i roto i te Galatia 6:2 e te haʼapiʼiraʼa a Alama i roto i te Mosia 18:8 i te mau taʼata o tei fātata i te bāpetizohia. E rave i teie rāveʼa nō te tauturu i te mau tamariʼi ’ia faʼaineine nō te mau fafauraʼa o te bāpetizoraʼa.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E faʼaʼite atu i te hōhoʼa nō te hōʼē tamariʼi e bāpetizohia ra (mai te Buka hōhoʼa nō te ʼEvanelia, Nūmera 104). E ani i te mau tamariʼi e aha tā te tamariʼi e rave ra. E faʼaite atu ē ’ia bāpetizohia tātou, e rave tātou i te mau fafauraʼa, ʼaore rā mau tapura’a. E taiʼo i te Galatia 6:2 ʼaore rā Mosia 18:8 nō te tauturu i te mau tamariʼi ʼia haʼapiʼi i te hōʼē o te mau mea tā tātou e fafau i te rave : ʼia amo i te mau hōpoiʼa a vetahi ʼē. E ani i te mau tamari’i ’ia pāpa’i i te hōho’a o te mau mea tā rātou e nehenehe e rave nō te amo i te mau hōpoiʼa.

  • E taiʼo atu i te mau tamariʼi i teie parau nō roto mai i te Galatia 6:2: « E faʼaʼoromaʼi atoʼa te tahi i tā te tahi ra hōpoiʼa ». Nō te faʼahōhoʼa i te auraʼa o te reira, e hōroʼa i te hōʼē o te mau tamariʼi i te tahi mea teiaha nō te amo. E ani i muri iho i te hōʼē tamariʼi ’ia tauturu i te tamariʼi ’ia amo i te tauihaʼa. E haʼamāramarama atu i te mau tamariʼi ē e rave rahi mau mea e riro mai te hōʼē hōpoiʼa, mai te ’ia maʼihia ʼaore rā te ʼotoraʼa ʼaore rā te vai-moʼemoʼe-raʼa. E aha tā tātou e nehenehe e rave nō te tauturu i te hōʼē taʼata ma teie huru hōpoiʼa ?

Galatia 6:7-9

E hopeʼaraʼa tō tā tātou mau ʼohipa, te mea maitaʼi ʼe te mea ʼino.

E mea faufaʼa rahi ʼia taʼa te mau tamariʼi ē tē vai nei te mau hopeʼaraʼa nō tā tātou mau māʼitiraʼa. E nehenehe tā ʼoutou e faʼaʼohipa i te Galatia 6:7–9 nō te faʼahōhoʼa i teie parau mau.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E faʼaʼite i te hōʼē huero ʼe te hōʼē pota. E taiʼo i te Galatia 6:7–9 i te mau tamariʼi. E ani i te mau tamariʼi ʼia faʼahua i te tanu i te hōʼē huero ’ia faʼaroʼo anaʼe rātou i te parau « ueue ». E ani ia rātou ’ia faʼahua i te ʼohi i te hōʼē pota i niʼa i te hōʼē tumu iti ’ia faʼaroʼo anaʼe rātou i te parau « ʼōʼoti ».

  • E faʼaʼite i te mau tamariʼi, e rave rahi huru pota, ʼe ’a tauturu ia rātou ʼia ʼimi i te mau huero nō te pota tātaʼitahi. E tuʼu atu te mau huero i roto i te hōʼē fa’ariʼi, ʼe e vaiiho i te mau tamariʼi ’ia faʼaʼohu i te māʼiti i te hōʼē ʼe ʼia parau mai e aha te pota o te tupu mai ʼia tanu anaʼe rātou i te reira huero. E tauturu ia rātou ʼia ʼite ē e mai te mau huero tā tātou e tanu e faʼataʼa mai i te pota e noaʼa ia tātou, nā te mau māʼitiraʼa atoʼa tā tātou e rave e faʼataʼa mai i te mau hopeʼaraʼa ʼe te mau haʼamaitaʼiraʼa tā tātou e fāriʼi i te pae hopeʼa.

  • E huti i te hōʼē reni i niʼa i te tahua ʼe te tāpiri. E tuʼu i te hōʼē mata ʼoaʼoa ʼe te hōʼē mata ʼoto i na pae hōpeʼa o te rēni. E ani i te hōʼē tamariʼi ’ia tiʼa i ropū i te rēni, ʼe e vaiiho i te tahi atu mau tamariʼi ’ia parau i te mau māʼitiraʼa o te arataʼi atu i te ʼoaʼoa ʼaore rā i te ʼoto (e nehenehe tā ʼoutou e hōroʼa i te tahi mau hiʼoraʼa). Nō te māʼitiraʼa tātaʼitahi, e ani i te tamariʼi i ropū ’ia haere atu i te pae ʼoaʼoa ʼaore rā te pae ʼoto. E tāpiti i te ʼohiparaʼa, ʼe e vaiiho i te tahi atu mau tamariʼi ’ia tiʼa atu i niʼa i te tāpiri.

Hōho’a
tāpa’o nō te ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu

Te mau tamari’i pa’ari a’e

Galatia 5:1

’Ua fa’ati’amā Iesu Mesia ia tātou.

Tē manaʼo nei te tahi mau taʼata ē e faʼaʼōpiripiri mai te ʼevanelia a Iesu Mesia i tō rātou tiʼamāraʼa. E feruri e nāhea ʼoutou e tauturu ai i te mau tamariʼi ’ia ʼite ē tē faʼatiʼamā nei te reira i te hara ʼe te pohe.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E ani i te mau tamari’i ’ia tai’o i te Galatia 5:1. Nāhea tō Iesu Mesia faʼatiʼamāraʼa ia tātou ’ia nehenehe ia tātou ʼia hoʼi atu i te Metua i te Ao ra ? E faʼaʼite i te mau hōhoʼa nō tō Iesu māuiuiraʼa i Getesemane ʼe tōna tiʼafaʼahouraʼa nō te tauturu i temau tamariʼi ’ia taʼa, nāhea Iesu i te faʼatiʼamāra’a ia tātou i te hara ʼe te pohe (hiʼo Buka hōhoʼa nō te ʼevanelia, nūmera 5659).

  • E hīmene ʼāmui ʼe e taiʼo faʼahou i te mau parau nō te hōʼē hīmene nō niʼa i te Faʼaora, mai « ʼUa ʼIte Au te Ora nei Tōʼu Fatu » (Te mau Hīmene, nūmera 69). E ani i te mau tamariʼi ’ia ʼimi i te mau parau i roto i teie hīmene ’o te faʼaʼite nei i te mau rāveʼa e nehenehe ai ia Iesu Mesia ʼia faʼatiʼamā ia tātou i te faʼatītīraʼa pae vārua.

Galatia 5:22–23

Mai te mea ē, « e haʼapaʼo [vau] i tā te vārua ra », e fāri’i ïa vau i « tā te vārua i faʼatupu ».

Nāhea ʼoutou e tauturu ai i te mau tamariʼi ’ia ʼite i te taime e fāriʼi ai rātou i te Vārua Maitaʼi ?

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E hōroʼa atu i te tamariʼi tātaʼitahi te hōʼē ʼapi parau tei tufetuhia mai te hōʼē māʼa hotu, ʼe e ani i te mau tamariʼi ’ia ʼimi te hōʼē « hotu o te Vārua » tei tāpurahia i roto i te Galatia 5:22–23. E ani ia rātou ’ia pāpaʼi i te hōʼē o te mau hotu i te hōʼē pae o tā rātou ʼapi parau ʼe i te tahi atu pae, te hōʼē parau ’o te faʼaʼite ra i te tahi mea e ʼere i te hotu. (E tauturu ia rātou ’ia taʼa i te mau parau ʼaita rātou i mātau.) E ani manihini ia rātou ’ia faʼaʼite mai i tā rātou mau hotu i te piha haʼapiʼiraʼa.

  • E ani i te mau tamariʼi ’ia taiʼo nō niʼa i te hotu o te Vārua i roto i te Galatia 5:22–23 ʼe ʼia pāpaʼi ʼaore rā ʼia nīnoʼa i te hōʼē hōhoʼa nō te hōʼē taime ʼua tauturu te Vārua ia rātou ʼia ʼite i te hōʼē o taua mau hotu ra. E ani ia rātou ’ia faʼaʼite mai i tā rātou ʼāʼamu ʼaore rā hōhoʼa i te tahi atu taʼata i roto i te piha. Nō te aha te hotu i riro ai ʼei rāveʼa maita’i nō te tauturu ia tātou ’ia taʼa e nāhea te Vārua Maitaʼi i te ha’amaita’i mai ia tātou ?

Galatia 6:7-9

E hopeʼaraʼa tō tā tātou mau ʼohipa, te mea maitaʼi ʼe te mea ʼino.

E tauturu i te mau tamariʼi ’ia taʼa ē e tae vitiviti mai te mau hopeʼaraʼa nō tō tātou huru i te tahi mau taime ʼe i te tahi mau taime e tae mai « i te tau mau ra » (ʼirava 9).

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

  • E tai’o ’āmui i te Galatia 6:7-9. E ani i te mau tamariʼi ʼia pāpaʼi hōhoʼa ʼōhie mai i te tahi taʼata e tanu ra i te hōʼē māʼa hotu ʼe o tē ʼōʼoti ra i te tahi ʼē atu māʼa hotu. Nō te aha eʼita te reira e tupu ? Nāhea te raveraʼa i te mau māʼitiraʼa hape ʼe te ʼiteraʼa i te mau hopeʼaraʼa maitaʼi e ’ore ai e tupu ?

  • ʼEi piha haʼapiʼiraʼa, e hāmani i te hōʼē pīri mai te piri i niʼa i te ʼapi ʼohiparaʼa nō teie hepetoma. E ani i te mau tamariʼi ’ia feruri i te tahi atu mau tāʼo i te mau tāʼo i roto i te piri o te faʼahōhoʼa i te mau manaʼo maitaʼi nō ’ō mai i te Vārua Maitaʼi ra ʼaore rā te mau māʼitiraʼa hape e nehenehe i te tiahi ʼē atu iāna. E tuatāpapa i te mau hopeʼaraʼa nō te mau māʼitiraʼa tā rātou i manaʼo.

  • E ani i te mau tamariʼi ʼia tāpura i te tahi o te mau haʼamaitaʼiraʼa tā rātou i tiʼaturi e fāriʼi nō ’ō mai i te Metua i te Ao ra. E tauturu ia rātou ’ia feruri i te mau « huero » ʼe tiʼa ia rātou ʼia ueue ʼia « ʼōʼoti » rātou i teie mau haʼamaitaʼiraʼa.

Hōho’a
tāpa’o nō te ha’api’ira’a mai.

E faʼaitoito i te haʼapiʼiraʼa mai i te fare.

E ani i te mau tamariʼi ʼia mātaʼitaʼi i te mau hopeʼaraʼa maitaʼi, ʼaore rā « hotu », ’o te tae mai nō te mau faʼaotiraʼa maitaʼi tā rātou e rave i teie hepetoma. E parau atu ia rātou ē e nehenehe tā rātou e faʼaʼite mai i teie hepetoma i mua i te mea tā rātou i rave.

Haʼamaitaʼiraʼa i tā tātou haʼapiʼiraʼa

E tāui i te mau ’ohipara’a ’ia au i te matahiti o te mau tamari’i. E hōroʼa i te mau tamariʼi te mau rāveʼa nō te rave i te tahi ʼohipa, e haʼamanaʼo rā ē tō rātou ʼaravihi nō te rave tei te huru ïa o tō rātou fāito matahiti ʼe te paʼari. E hinaʼaro paha te mau tamariʼi ʼāpī aʼe i te tahi atu ā arataʼiraʼa ʼe haʼamāramaramaraʼa. ’Ia haere te tamari’i i te pa’arira’a, e nehenehe tā rātou e rave hau atu, ’e te maita’i a’e paha nō te fa’a’ite i tō rātou mau mana’o. (Hi’o Ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora, 25–26.)

Nene’i