“Eberi 10–16. Mataio 15–17; Mareko 7–9: ‘Bon ngkoe te Kristo,’” Nakomai, Iriirai—ibukia Moanrinan: Nu Tetamenti 2023 (2022)
“Eberi 10–16. Mataio 15–17; Mareko 7–9,” Nakomai, Iriirai—Ibukia Moanrinan: 2023
Te Taunimate,iroun Carl Heinrich Bloch
Eberi 10–16
Mataio 15–17; Mareko 7–9
“Boni Ngkoe te Kristo”
Ngkae ko iangoa Mataio 15–17 ao Mareko 7–9, kakauongo nakon wirikiriki ake a na kona ni buokiko n ataa kainnanoia am ataei.
Kaunga te Tibwatibwa
Kaoia ataei n tibwauai oin aia karabwarabwa ibukia taan kairiri n te aro, n aron te burabeti, abotoro ao taan kairiri iaon Kiribati. Tera ae ti tibwa karekei ao man ongora miin aia reirei?
Reirei te Reirei: Ataei aika a Uarereke Riki
I karekea au koaua bwa Iesu Kristo bon Natin te Atua.
Iangoia bwa kona kanga n kabongana ana koaua Betero ao Iesu ngke a kaeka miin reireinaia ataei bwa tera te koaua ao kaungaia bwa ana karekea bon oin aia koaua.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Tuangia ataei bwa ana ongo nakon ana taeka Betero ngkai ko wareka Mataio 16:15–17. (Noora naba “Mwakoro 32: E taetae Betero ibukin kakoauaan Iesu Kristo,” inanon Karaki man te Nu Tetemanti, 76–77, ke tamnei iaon ChurchofJesusChrist.org.) Kabwarabwara ae Betero e karekea ana koaua iroun Iesu Kristo. Wareki riki kiibu aikai. (Ke manga kaota riki te tamnei.) Tuangia ataei n te tai aio bwa na ongora bwa antai teuare e tuanga Betero bwa Iesu Kristo bon natin te Atua.
-
Kaota am koaua ibukin Iesu Kristo, ao kabwarabwara bwa ko kanga n karekea. Kaoia ataei bwa ana ukoukora man karekea oin aia koaua mai iroun Tamaia are Ikarawa.
E anga te mwaaka are te nakoa ni bonga Iesu Kristo nakoia burabeti ao abotoro bwa ana kaira Ana Ekaretia.
Te tia kamaiu e kabotaua te kaotioti nakon te bwaa ao taian nakoa ni bonga ake a reke man te kariaia ma tabeia. Koona kanga n kabongana te kabotau ni buokia ataei bwa e na iai aia koaua ibukia naake a kaira ana ekaretia?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kaota te atibu nakoia ataei ao wareka Mataio 16:18 mangaiia. Kaokioka atongan te kibuntaeka ae “iaon te bwaa aei ao nna katea au ekaretia,” karini kaai bwa e na iri ma te kibuntaeka are e kaokiokaki. Kabwarabwara bwa te Ekaretia e bon kateaki iaon te “bwaa” ni kaotioti.
-
Kaoti tabeua kiing nakoia ataei, ao tuangia bonganan taian kiing aikanne. Kabwarabwara ae Betero ao raona n abotoro a karekea kingin te mwaaka mai iroun Iesu. Kiing aikai a “kauki” kakabwaia ibukira ao a kauka te kawai nako karawa. Te katooto, kiingin mwakaia mwane a kariaia bwa tina bwabetitoaki ao n taua te toa. Angania ataei kiing aika tanan beeba, bwa ana korei tabeua kakabwaia a e kona kiingin te mwaaka are irouia mwane n “kaukii”
-
Kaota te tamnein te Beretitenti nte Ekaretia, ao kaota am koaua ae e taui kiingin ni kabane te mwaaka are irouia mwaane n aiaron Betero.
Kiingin te Nakoanibonga bon te kariaia ni babaire ni kabonganaan te nakoanibonga ibukiia natin te Atua.
Au onimaki e kona n karaoi kakai.
Ngke ko wareka ana berita Iesu bwa te onimaki ai aron uaan te mwaakeke are kona ni kamwainga te maunga, tera iango aika ko karekei ibukin buokaia am ataei?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Wareka Mataio 17:19–20 ma ataei. Kaoia bwa ana ikaruoruo n korei maunga aika bubura ao ati aika uarereke iaon te burakibooti. Kabwarabwara ae taian maunga kanga titebo ma bwaai aika kangnga iroura bwa tina karaoi. Tera tabeua bwaai ae ti kona n namakinna bwa kanga maunga nakoira? Kabonganaa iteranibaan te mwakuri ni kauring ni buokiia ataei n iangoa aron ana ibuobuoki te onimaki nakoia ni karaoa nanon te Atua.
-
Kamenaa tamein te maunga n iteran te ruu. Titirakinia ataei bwa ana arani tabeua bwaai ae a kona n karaoi bwa ena reke riki aia onimaki iroun Iesu Kristo. Aganiia ataei ni kabane bwa ana taekina te bwai ae kamwainga te maunga n kaan ma iteran te ruu are teuana. Wareka Mataio 17:19–20, ao kaota am koaua n te onimaki i nanon maium.
-
Bootaki n anenea te kuna ae reirei taekan te rairannano, n aron “Onimaki” (Aia Boki n Anene Ataei, 96–97). Katoaia ataei n angania te ati bwa a uotia nakon aia auti. Kaoia bwa ana unika te ati ao ana kamena nte tabo ae ana kona n noora ikawairakena iai bwa ena kona n buokia n uringa bwa ana onimakina Tamaia are I Karawa ao Iesu Kristo.
Reirei te Reirei: Ataei aika a Ikawai Riki
Te koaua ae Iesu Kristo e kona n roko rinanon te mii.
E na kanga ana koaua Betero are koreaki n Mataio 16:13–17 ni buokiia ataei ngkae a kakorakoraa aia koaua?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Tuangia ataei bwa teraa ae ana taekinna ngkana iai ae titirakinia , “Antai Iesu?” Kaoia ataei bwa a na wareka Mataio 16:13–17 n noora ana kaeka Betero nakon te titiraki anne. E kanga n reke irouna ana koaua ibukin Iesu? Tera ae ti kona ni karaoia ni kakorakora rairakira?
-
Buokiia ataei bwa a na tarai baika a tii te arona n aron karekean te koaua. N aron ae kangai, ti na kanga n ataa abwakin te aomata ke tauan kanoan te bong? Ti na kanga n ataia bwa Iesu Kristo bon Natin te Atua? Tuangiia ataei aron ana kakoaua te Tamnei ae Raoiroi ibukin te Tia Kamaiu.
-
Kaota am koaua iroun Iesu Kristo, ao kaewenakoia ataei bwa a na karekea ke ni kakorakoraa aia koaua i Rouna.
Ana Ekaretia Iesu Kristo e kairaki irouia aomata aika iai irouia kiingin te nakoanibonga.
Kamatebwaian Mataio 16:15–19 e kona ni kamatoaa aia onimaki ataei bwa Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira bon te Ekaretia are e kateia ngkoa Iesu ngke E maiu iaon te aba.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Korea Mataio 16:19 iaon te burakibooti, kamaunai tabeua taekana, ao kamaunaa naba te taeka ae “kiing.” Tuangia ataei bwa a na kakaei taeka ake a bua.
-
Kaota te tamei “Where Are the Keys” (ChurchofJesusChrist.org), ke wareka “Kiingin te nakoanibonga” n Te Kairi nakon Koroboki aika Tabu(scriptures.ChurchofJesusChrist.org). Tera kiingin te nakoanibonga? E kanga kiingin te nakoanibonga n titebo ma ake bon kiing raoi?
-
Buokia ataei n korei iaon te burakibooti aomata ake iai irouia kiingin te nakoanibonga. “Kiingin te Nakoanibonga” n te Kairi nakon Koroboki aika Tabu (scriptures.ChurchofJesusChrist.org) e kaotii kiibu aika a na ibuobuoki. Kaoa temanna kaain am uoote are iai irouna kiingin te nakoanibonga bwa e na kabwarabwaraa teutana nakoia kaain te kiraati bwa bukin tera a kakaawaki kiing akanne.
-
Karabai tabeua taian kiing (ke tamnein taian kiing) inanon te umwanreirei, ao tuangiia ataei bwa a na kakaei. Ngkana a reke kiing akanne, tuangiia ataei bwa a na iangoi kakabwaia aika ti karekei man kiingin te nakoanibonga (n aron, te utu ae akea tokina, te bwabetito, ao te toa).
Iesu Kristo bon Natin te Atua.
Kiibu aikai bon tabeua mai buakon koroboki ake a taekina bwanaan te Atua te Tama are e ongo te aba ni kakoauaa Ana Rikitemanna. Kamatebwaian te rongorongo aei ma ataei e kona ni karikirakea aia onimaki iroun Iesu Kristo.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kaoiia ataei bwa a na korei tamneia bwaai ake a wareki inanon Mataio 17:1-9. Tuangiia bwa a na kabwaranakoia nanon aia tamnei ibon imarenaia. (Taraa “Mwakoro 33: Rokoia ae Mimitong:,” n Karaki man te Nu Tetemanti, 78–79, ke te tamnei ae irekereke ma te reirei n ChurchofJesusChrist.org.)
-
Anga te tai ae tau nakoia ataei bwa a na iangoa raoi Mataio 17:1–9 ao tera ana reirei ibukin Iesu Kristo. Tuangiia bwa a na korei taeka aikai iaon te burakibooti. Kaoiia ataei bwa ana tibwaia bwa a kanga n ataia ae Iesu Kristo bon Natin te Atua.
Kaungaa te Kamatebwai n te Mweenga
Kaoia ataei bwa ana tuangia aia karo ke kaain aia utu bwa e kanga n reke aia koaua iroun Iesu.
Kanakoraoan Ara Anga reirei
Kabongana te katangitang. Kuuna n te Moanrinan ao anene n taromauri a kona ni buokiia ataei n rooro ni kabane n oota ao n uringa koauan te euangkerio. Te anene e kona naba ni kateimatoaia ataei ni katabeaki n te reirei. (Taraa Reirei n ana Kawai te Tia Kamaiu,22.)