Li Kaqi Palaw

4–10 abril

Exodo 14–17

“Xaqab’omaq eerib’ ut ilomaq lix kolb’a-ib’ li Qaawa’ ”

Naq taawil Exodo 14–17, tz’iib’aheb’ li na’leb’ naxk’e li Musiq’ej sa’ laa k’a’uxl. Li na’leb’ a’an tate’xtenq’a chixk’uub’ankil chan ru naq taak’ut li loq’laj hu ut eb’ li yaal tento te’xtzol li kok’al.

Tz’iib’a li nakak’oxla

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Sa’ Exodo 14–17 wankeb’ naab’al li chaab’il seraq’. Patz’ reheb’ junjunq li kok’al naq te’xwotz jun li seraq’ neke’xnaw sa’eb’ li ch’ol a’in, ut jun li na’leb’ xe’xtzol chi sa’.

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Exodo 14:5–22

Li Qaawa’ kirach’ab’ laj Moises ut lix tenamit.

Lix jachb’al ru li Kaqi Palaw a’an jun sachb’a-ch’oolej li kixk’ut chiru laj Moises ut eb’ laj Israel naq nim xwankil li Qaawa’. Xnawb’al ru lix wankil li Qaawa’ naru naxtenq’aheb’ li kok’al chixkanab’ankil rib’ sa’ ruq’ a’an.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’oxla chan ru taawotz li seraq’ chirixeb’ laj Israelita li ke’xq’ax ru li Kaqi Palaw chi sachb’a-ch’oolejil. Laa’at malaj junaq chik komon re li teep maare tixtiqib’ rib’ jo’ laj Moises re tixwotz li seraq’ wan sa’ Exodo 14:5, 9–10, 13–16, 19–22. Eb’ li kok’al naru neke’xk’oxla naq eb’ li chunleb’aal a’an li Kaqi Palaw ut maare te’xtaaqe li kristiaan nareetali laj Moises naq yooqeb’ chixteeb’al xb’eheb’ sa’ xyanqeb’ li chunleb’aal. Malaj maare te’xk’oxla naq a’aneb’ li ha’ ut te’xjilosi rib’ sa’ xka’pak’al li tzoleb’aal. Jultika naq li Dios kixk’e xwankil laj Moises re tixjach ru li palaw re naq te’ach’ab’aaq laj Israelita.

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xb’on li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in naq yooqat wi’chik chixyeeb’al li seraq’ wan sa’ Exodo 14:5–22. Chirix a’an maare te’k’anjelaq sa’ komonil re te’xwotz li seraq’ rik’in li perel re kok’ k’anjel.

Exodo 15:23–25; 16:14–15; 17:1–6

Li Qaawa’ tixk’e li k’a’ru aajel ru choq’ we.

Li seraq’ chirix li Qaawa’ naq kixk’e xwaheb’ ut ruk’a’eb’ laj Israelita sa’ li chaqi ch’och’ naxk’ut chiqu naq naru naxk’e li k’a’ru aajel ru choq’ qe. K’oxla k’a’ru taab’aanu re xk’eeb’aleb’ li kok’al chi tz’aqonk sa’ xtzolb’aleb’ li seraq’ a’in.

Li Dios kixch’olaniheb’ laj Israelita sa’ tib’elej rik’in li mana; laa’o ajwi’ naqaj ru ch’olaniik sa’ musiq’ej wulaj wulaj. B’onb’il jalam-uuch xb’aan laj Leopold Bruckner

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Tenq’aheb’ li kok’al chixk’oxlankil naq a’aneb’ laj Moises malaj laj Israelita ut te’reetali li seraq’ sa’ Exodo 15:23–25; 16:14–15; 17:1–6. Wi naru, k’am junaq k’a’aq re ru li taatenq’anq chixwotzb’aleb’ li seraq’, maare jun ruq’ li che’ (re xsaqob’resinkil li ha’ aran Mara), jun li jariiy malaj junaq li kuk (re xk’uulankil li mana), ut jun li che’ ut jun li pek (choq’ re li ha’ aran Horeb). Chan ru naq li Dios kirileb’ laj Israelita? Chan ru naq nokoril wulaj wulaj?

• Wotzeb’ li seraq’ wankeb’ sa’ Exodo 15:23–25; 16:14–15; 17:1–6 (chi’ilmanq ajwi’ “El Profeta Moises,” sa’ Relatos del Antiguo Testamento). Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xyiib’ xjalam-uuch li junjunq chi seraq’. K’a’ru naqatzol chirix li Dios sa’eb’ li seraq’ a’an?

Exodo 17:8–16

Naru ninxaqab’ xwankil li profeet.

Li seraq’ chirix laj Aaron ut laj Hur naq ke’xchap ruq’ li profeet aj Moises naru naqajuntaq’eeta rik’in lix yalb’al qaq’e chixxaqab’ankil xwankil li yo’yookil profeet.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ reheb’ oxib’ li kok’al naq te’xaqliiq chi uub’ej ut te’reetali laj Moises, laj Aaron, ut laj Hur naq yooqat chixwotzb’al li seraq’ wan sa’ Exodo 17:8–16. K’a’ru taqab’aanu anajwan re xtenq’ankil li qaprofeet, jo’ naq laj Aaron ut laj Hur ke’xtenq’a li profeet aj Moises?

• K’ut xjalam-uuch li yo’yookil profeet ut patz’ reheb’ li kok’al ani a’an. Tenq’aheb’ li kok’al chixjultikankil junjunq na’leb’ naxk’ut chiqu li profeet. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye chan ru naq yookeb’ chixtaaqenkil li profeet. B’ichahomaq junjunq raqal re li b’ich “Jun li profeet,” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’a, 58–59).

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al ak ninqeb’

Exodo 14:5–22

Naru nintzol xtaaqenkil li Musiq’ej junelik.

Laj Moises kixnaw sa’ k’utb’esinb’il na’leb’ chan ru naq tixb’eresiheb’ laj Israelita chiru li Kaqi Palaw (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 8:2–3). Chan ru naq li seraq’ a’in tixtenq’aheb’ li kok’al chixtzolb’al xtaaqenkil li k’utb’esinb’il na’leb’ neke’xk’ul?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’ut xjalam-uuch laj Moises naq kixjach ru li Kaqi Palaw wan sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Exodo 14:5–22 ut te’xwotz k’a’ru neke’xnaw chirix li seraq’. K’a’ru naxk’ut chiqu Tzol’leb’ ut Sumwank 8:2–3 chirix li seraq’? Seraq’i junaq aanumsihom b’ar wi’ li Santil Musiq’ej kixk’e junaq na’leb’ sa’ laa k’a’uxl malaj sa’ laa waam, ut patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz ajwi’ li reheb’.

• Jultika reheb’ li kok’al li seraq’ chirix laj Nefi b’ar wi’ kixtaaqe li Musiq’ej naq kixsik’ chaq li perel q’an ch’iich’ (chi’ilmanq 1 Nefi 4:1–6). Tenq’aheb’ li kok’al chirilb’al naq laj Moises kixtaaqe ajwi’ li Musiq’ej naq kixk’am xb’e lix tenamit chiru li Kaqi Palaw. Tenq’aheb’ li kok’al chixtz’iib’ankil junaq ak’ raqal sa’ “Kaw lix ch’ool laj Nefi” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 64–65) li tixye chan ru naq li Qaawa’ kixk’ut li b’e chiru laj Moises naq kixk’ut xkawil xch’ool ut kixtaaqe li Musiq’ej. B’ichahomaq sa’ komonil li ak’ raqal.

Exodo 15:23–25; 16:14–15; 17:1–6

Li Qaawa’ tixk’e li k’a’ru aajel ru choq’ we.

Wi naqasik’ li Jesukristo, naru tooxtenq’a sa’eb’ li ch’a’ajkilal sa’ li qayu’am, jo’ naq kixtenq’aheb’ li ralal xk’ajol laj Israel.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’eheb’ li kok’al sa’ ka’kab’il malaj sa’ kok’ ch’uut ut patz’ reheb’ naq te’ril junjunq reheb’ li raqal sa’ Exodo 15:23–25; 16:14–15; 17:1–6. Patz’ reheb’ naq te’xyiib’ xjalam-uuch li xe’ril ru sa’eb’ li raqal a’an ut chirix a’an patz’ reheb’ xkomon li kok’al naq te’xq’ehi k’a’ru xe’xyiib’. Tenq’aheb’ li kok’al chixk’eeb’al reetal k’a’ru neke’xk’ut li seraq’ a’in chirix li Jesukristo. K’a’ru li ch’a’ajkilal neke’xk’ul li kristiaan sa’ li kutankil a’in? Chan ru naq li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo nokohe’xtenq’a sa’eb’ li qach’a’ajkilal?

• Naq teerileb’ li seraq’ a’in, patz’ reheb’ li kok’al k’a’ut naq li kaxlan wa ut li ha’ jwal aajeleb’ chaq ru choq’ reheb’ li ralal xk’ajol laj Israel. K’a’ raj ru ke’xk’ul wi maak’a’eb’ raj chaq li k’a’aq re ru a’an? Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq li kaxlan wa ut li ha’ re li loq’laj wa’ak aajeleb’ ru sa’ musiq’ej choq’ qe (chi’ilmanq Jwan 4:13–14; 6:35, 48–51). Naru taapatz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz k’a’ru neke’reek’a chirix li loq’laj wa’ak.

Exodo 17:8–16

Noko’osob’tesiik naq neke’qaxaqab’ xwankil laj jolominel sa’ li Iglees.

Eb’ li ralal xk’ajol aj Israel ke’numta sa’ xb’een laj Amalek naq laj Moises kixtaqsi li ruq’ chi kutankil. K’a’ru naqatzol sa’ li seraq’ a’in chirix xxaqab’ankil xwankileb’ laj jolominel?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Re xtenq’ankileb’ li kok’al chirilb’al li seraq’ sa’ Exodo 17:8–16, tz’iib’a chiru li pizarron: Ani kitenq’ank re laj Moises sa’ li pleetik? K’a’ru ke’xb’aanu? K’a’ru kik’ulman? Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xsik’ xsumenkileb’ sa’eb’ li raqal. K’a’ru naxk’ut chiqu li seraq’ naq naru naqab’aanu re naq li rawa’b’ejihom li Dios taanume’q chi uub’ej? K’a’ru taqab’aanu re xtenq’ankileb’, xxaqab’ankileb’ xwankil, ut xtaaqenkileb’ laj jolominel qe sa’ li Iglees?

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Exodo 17:8–16 ut te’xyiib’ xjalam-uuch li xe’ril. Waklesi xch’ooleb’ chixtz’iib’ankil jun na’leb’ xe’xtzol sa’ li seraq’ chiru li jalam-uuch. K’a’ut naq li na’leb’ a’an aajel ru choq’ qe anajwan?

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xsik’ ru junaq reheb’ li seraq’ li xwulak chiruheb’. Tenq’aheb’ chixk’oxlankil k’a’ru te’xb’aanu chiru li xamaan re xyu’aminkil li naxk’ut li seraq’ a’an.

Xkawresinkil qib’ jo’ aj k’utunel

Jwal neke’wulak li esil chiruheb’ li kok’al. Eb’ li kok’al maare te’xtaw ru chi us li na’leb’ re li evangelio naq neke’ril sa’ xyu’ameb’ li kristiaan. Naq taawotzeb’ li seraq’ reheb’ li loq’laj hu, k’oxla ajwi’ xwotzb’al aanumsihom sa’ laa yu’am li te’xk’ut li na’leb’ a’an. Naru ajwi’ taapatz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz xnumsihomeb’.