eb’ laj Jaredita naq yookeb’ chi b’eek sa’ li yamyookil ch’och’

Eb’ laj Jaredita neke’el chaq Babel, xb’aan laj Albin Veselka

9–15 noviembre

Eter 1–5

“Teepej li tz’apleb’ t’ikr a’an re xmaak’a’il eepaab’aal”

K’a’ruheb’ li yaalil na’leb’ xatzol sa’ Eter 1–5 li naru taawotz rik’ineb’ li tzolb’ileb’ aab’aan? Chan ru naru taatenq’aheb’ chixwotzb’al li k’a’ru xe’xtzol?

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

K’oxla xb’aanunkil a’in re xtenq’ankileb’ chi wotzok: Jek’i waqlaju chi pek reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal, ut kanab’ junjunq reheb’ chixwotzb’al jun yaalil na’leb’ sa’ Eter 1–5 li nanaq sa’ xch’ooleb’ li xe’xtzol sa’ junesal malaj sa’ junkab’al. K’a’ru te’xb’aanu xb’aan li xe’xtzol?

reetalil li k’utuk

Xkʼutbʼal li tzolʼlebʼ

Eter 1–3; 4:8–19

Wi ink’a’ naqakanab’ xtz’aamankil chiru li Qaawa’, a’an tixk’utb’esi li rajom xch’ool.

• Chiqajunil xch’a’ajko’ chiqu jun sutaq xk’ulb’al lix sumenkil jun li ch’a’ajkilal malaj patz’om. Chan ru naq li kixk’ul li ras laj Jared naru tixtenq’aheb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chixtzolb’al chan ru xsik’b’al xtenq’ankileb’ rik’in li Qaawa’? Maare taaruuq taayiib’ jun kaaxukuut oxib’ xjachal ru chiru li pizarron rik’ineb’ li jolomil aatin Lix patz’om li ras laj Jared, Lix b’aanuhom li ras laj Jared, ut Lix sumehom li Qaawa’. Chirix a’an, taaruuq taakuub’ li tzoleb’aal sa’ oxib’ ch’uut ut taak’e jun xjachal li kaaxukuut re li junjunq ch’uut. Li junjunq ch’uut te’xnumsi sa’ junpaat Eter 1:33–43 ut 2:16–3:6 ut te’xtz’iib’a li k’a’ru xe’xtaw sa’ li jachal k’eeb’il reheb’. Chirix a’an, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chi aatinak chirixeb’ li patz’om jo’eb’ a’in: K’a’ru naqatzol chirix chan ru naq li Qaawa’ naru naxsik’ ru qatenq’ankil? K’a’ru naqatzol chirix li qak’anjel laa’o sa’ xk’ulb’al li k’utb’esinb’il na’leb’? Maare eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwotzb’al xkomoneb’ chik li esilal sa’eb’ li loq’laj hu li neke’xk’ut li na’leb’ chanchaneb’ a’in. Li raatin li Elder Richard G. Scott sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naxk’e xkomoneb’ chik li na’leb’ chirix chan ru naq li Qaawa’ naxsumeheb’ li tij.

• Lix tij li ras laj Jared sa’ Eter 3:1–5 taaruuq tixwaklesi xch’ooleb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixtz’ilb’al rix chan ru neke’tijok eb’ a’an sa’ junesal. Maare eb’ li komon te’ruuq chixk’oxlankil naq yookeb’ chixk’eeb’al xna’leb’ junaq li yoo chixzolb’al li tijok. K’a’ raj ru te’xye re? Chirix a’an, te’ruuq chi sik’ok sa’ Eter 3:1–5 ut te’xch’olob’ chi k’osb’il ru li junjunq raqal rik’in jun malaj wiib’ li na’leb’ chirix chan ru tijok chi chaab’il. K’oxla xk’eeb’al junjunq k’asal reheb’ li komon chi k’oxlak chirix lix tijeb’ ut chan ru te’ruuq chixtaaqenkil lix b’aanuhom li ras laj Jared re xchaab’ilob’resinkil lix tijeb’.

• Chirix naq kixwotz li k’a’ru kik’utb’esiman chiru li ras laj Jared sa’ Eter 3, laj Moroni ki’aatinak sa’ Eter 4 chirix chan ru naru taqak’ul li na’leb’ chi k’utb’esinb’il xb’aan li Qaawa’. Re xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chi tzolok rik’in li na’leb’ a’in, taaruuq taak’ut jun xjalam-uuch li Jesukristo ut taakanab’eb’ li komon chi sik’ok sa’ Eter 4:8–10 re xtawb’al li k’a’ru naru naramok qe chixk’ulb’al li na’leb’ malaj li yaal chi k’utb’esinb’il xb’aan li Qaawa’. Naq eb’ li komon yookeb’ chixwotzb’al li xe’xtaw, laa’at taaruuq taamuq chi timil timil lix jalam-uuch li Jesukristo rik’in jun t’ikr malaj jun perel chi hu. K’a’ru naru taqab’aanu re naq maak’a’aqeb’ li musiq’ejil ramleb’ a’in sa’ li qayu’am laa’o? Chirix a’an, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chi sik’ok sa’ Eter 4:7, 11–15 re xtawb’al chan ru naru taqakawresi qib’ chixk’ulb’al li yaal chi k’utb’esinb’il xb’aan li Qaawa’. Naq eb’ li komon yookeb’ chixwotzb’al li xe’xtaw, isi li t’ikr malaj li perel chi hu. K’a’ru naraj naxye “xk’anjelankil li paab’aal chirix … li Qaawa’, jo’ chanru ajwi’ kixb’aanu li ras laj Jared”? (Eter 4:7; chi’ilmanq ajwi’ Eter 3:1–9). K’a’ru naraj naxye “xpejb’al li tz’apleb’ t’ikr re xmaak’a’il qapaab’aal” sa’ li qayu’am? (Eter 4:15). Chan ru naru taqatenq’aheb’ li qas qiitz’in chixb’aanunkil ajwi’ a’an? Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq ajwi’ chixsik’b’aleb’ li yaalil na’leb’ chirix xk’ulb’al li na’leb’ chi k’utb’esinb’il sa’ li raatin li Awa’b’ej Russell M. Nelson, “Li k’utb’esinb’il na’leb’ choq’ re li Iglees ut choq’ re qayu’am,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2018).

Eter 2:14–15

Rik’in lix q’usum, li Qaawa’ nokoxb’oq chixjalb’al qak’a’uxl ut chi chalk rik’in a’an.

• Jun xnimal ru profeet jo’ li ras laj Jared a’an ajwi’ kiq’use’ xb’aan li Qaawa’. Relik chi yaal, nim ru a’an xb’aan li k’a’ru kixb’aanu naq kiq’use’. Re xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chi tzolok rik’in lix b’aanuhom li ras laj Jared, taaruuq taakanab’eb’ chirilb’al ru Eter 2:14–15 chi ka’kab’il. Chirix a’an, patz’ reheb’ naq te’xk’oxla naq jun reheb’ a’an li ras laj Jared ut li jun chik a’an anihaq li toje’ xq’use’ xb’aan jun aj jolominel sa’ li Iglees malaj xb’aan xna’ xyuwa’. Kanab’eb’ chi aatinak chirix malaj chixk’utb’esinkil li tixye raj li ras laj Jared chirix li kixk’ul a’an re xtenq’ankil li kristiaan a’in. K’a’ raj ru li na’leb’ tixk’e re? K’a’ru naqatzol li tooxtenq’a chixjilosinkil qib’ rik’in li qaChoxahil Yuwa’? Taaruuq ajwi’ tex’aatinaq chirix chan ru naq lix q’usum li Qaawa’ ut lix sumehom li ras laj Jared ke’tenq’an chixkawresinkil a’an choq’ re li kixk’ul sa’ Eter 3:1–20. A’in junjunq chik li k’anjeleb’aal li naru te’oksimanq: li raatin li Elder D. Todd Christofferson, “Yo reprendo y disciplino a todos los que amo” (Liahona, mayo 2011, 97–100) malaj li raqal k’ab’a’inb’il “Q’usuk” sa’ li raatin li Elder Lynn G. Robbins, “Aj tiikil raqol aatin” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016).

Eter 5

Oxib’ chi aj yehol nawom neke’xch’olob’ naq yaal lix Hu laj Mormon.

• Rik’in tzolok chirix lix profeetil aatin laj Moroni chirixeb’ li oxib’ chi aj yehol nawom, taaruuq taanimaq xnawom xch’ooleb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chirix lix Hu laj Mormon. Maare xyijach li tzoleb’aal te’ruuq chirilb’al ru Eter 5 ut li jun yijach chik te’ril ru “Lix Ch’olob’ahomeb’ li Oxib’ chi aj Yehol Nawom” (li wan sa’ xtiklajik lix Hu laj Mormon), ut te’xwotz chirib’ileb’ rib’ li neke’reek’a chirix k’a’ut naq li Qaawa’ kixkanab’eb’ li oxib’ chi aj yehol nawom chirilb’al jun li anjel ut eb’ li perel ch’iich’. Te’ruuq ajwi’ chi aatinak chirix jalaneb’ chik hoonal sa’ li kixaqab’aak wi’ li yaal xb’aan xk’ihaleb’ laj yehol nawom (chi’ilmanq, jo’ eetalil, Mateo 3:13–17; 18:15–16; Jwan 5:31–47; Tzol’leb’ ut Sumwank 128:3). K’a’ruheb’ laj yehol nawom sa’ li qayu’am li xoohe’xmusiq’a chi paab’ank? Chan ru naq “nak’utman lix wankil li Dios ut jo’kan ajwi’ li raatin” chiqu sa’ lix Hu laj Mormon? (Eter 5:4).

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Kanab’eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixk’oxlankil naq eb’ laj jolominel sa’ lix tenamiteb’ rajlal yookeb’ chixchapb’al rib’ ut chixkamsinkil rib’ chirib’ileb’ rib’. Sa’ Eter 6–11, te’ril ru resil chan ru naq ki’uxman a’in rik’ineb’ li ralal xk’ajol laj Jared ut li ras. Te’xtaw ajwi’ junjunq li na’leb’ li te’tenq’anq reheb’ re naq ink’a’ te’xk’ul li cha’a’jkilal ke’xk’ul laj Jaredita.

reetalil li kʼanjelebʼaal

Xkomon chik li kʼanjelebʼaal

Xk’eeb’al reetal lix sumenkil jun li tij.

Li Elder Richard G. Scott kixk’ut:

“Naq naqach’olob’ jun ch’a’ajkilal ut chan ru naqaj xtuqub’ankil ru, wan naq li Dios naxye hehe’, wan naq ink’a’. Kok’ aj xsa’ a’an ink’a’ naxk’e li sumehom, moko rik’in ta naq ink’a’ naraj qatenq’ankil, rik’in b’an naq nokoxra—chi tz’aqal re ru. A’an naraj naq taqak’anjelaheb’ li yaalil na’leb’ ak xk’ehom qe. Re naq took’iiq, tento naq taqoksi li qaseeb’al re xsik’b’al ru li us. Tento taqab’aanu li naqeek’a naq us. Sa’ xhoonalil, a’an taasumenq. Ink’a’ tooxkanab’. …

“… A’an naraj naq took’anjelaq re naq taqak’ul qana’leb’.

“Naq a’an naxsume hehe’, a’an re xk’eeb’al xkawilal qach’ool.

“Naq a’an naxsume ink’a’, a’an re xramb’al li sachk.

“Naq a’an ink’a’ naxk’e li sumehom, a’an re naq took’iiq rik’in xpaab’ankil a’an, ab’ink chiruheb’ lix taqlahom, ut xk’eeb’al qach’ool chixb’aanunkil jo’ chanru li yaal. Na’ajman naq laa’o taqak’ul qateneb’ankil rik’in xk’anjelankil li k’a’ru naxk’am rib’ rik’in lix k’utum a’an chi ink’a’ yeeb’il chi tz’aqal qe chi rub’elaj. Ink’a’ us naq taqab’ay qib’ malaj toowech’oq rik’in naq maji’ na’aatinak li Qaawa’. Tento took’anjelaq” (“Cómo reconocer las respuestas a las oraciones,” Liahona, enero 1990, 31–32).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Ayu rik’ineb’ li loq’laj hu xb’een wa. Eb’ li loq’laj hu tento te’wanq choq’ xnimal ru k’anjeleb’aal naq yookat chi tzolok ut chixkawresinkil aawib’. Misachk sa’ aach’ool naq li raatineb’ li profeet sa’ roso’jikeb’ li kutan neke’wan rochb’eeneb’ li jolomil hu re li Iglees ut a’aneb’ ajwi’ loq’ (chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 17–18).