eb’ li k’amonel jukub’ reheb’ laj Jaredita sa’ xb’een li palaw

Laa’in texintaqsi chaq wi’chik sa’ xchamal li palaw, xb’aan laj Jonathan Arthur Clarke

16–22 noviembre

Eter 6–11

“Re naq taaruuq taak’ehe’q xraqik li maa’usilal”

Chijultiko’q aawe naq eb’ li esil sa’ lix Hu laj Mormon ke’tz’iib’aman choq’ re li qakutan laa’o. Naq nakakawresi awib’ re k’utuk, numsiheb’ li esil sa’eb’ li loq’laj hu re xtawb’aleb’ li na’leb’ li te’ruuq chixkawob’resinkileb’ li komon sa’ li tzoleb’aal sa’ xnumsinkileb’ li ch’a’ajkilal sa’ xyu’ameb’.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Re xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chixwotzb’al li xwulak chiruheb’ sa’ Eter 6–11, taaruuq taakanab’eb’ chixk’oxlankil naq eb’ li ch’ol a’in te’ok jo’ jun kaxlan mu; b’arwan reheb’ li ch’ol aatin sa’ Eter 6–11 li te’roksi jo’ xk’ab’a’ li kaxlan mu a’an? K’e xhoonaleb’ chixk’oxlankil a’in, ut kanab’eb’ chixwotzb’al li k’ab’a’ej ut chixch’olob’ankil k’a’ut naq xe’xsik’ ru.

reetalil li k’utuk

Xkʼutbʼal li tzolʼlebʼ

Eter 6:1–12

Li Qaawa’ tixk’am qab’e chiru li qab’eenik sa’ ruchich’och’.

• Li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al naxye naq naru taak’anjelaq qe xjuntaq’eetankil lix xikikeb’ laj Jaredita chiru li palaw rik’in li qab’eenik chiru li yu’am a’in. Patz’ reheb’ li komon li xe’xb’aanu a’in sa’ rochocheb’ naq te’xwotz li na’leb’ xe’xk’ul rik’in li juntaq’eetank a’in. Re xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chixb’aanunkil xkomoneb’ chik li juntaq’eetank sa’ li tzoleb’aal, kanab’eb’ chi sik’ok sa’ Eter 6:1–12 re xtawb’al li aatin chirix lix xikikeb’ chiru li palaw li naru taa’ok choq’ eetalil (jo’eb’ li lemtz’unb’il pek, eb’ li k’amonel jukub’, ut li iq’) ut te’xtz’iib’aheb’ chiru li pizarron. Chirix a’an, eb’ li komon te’ruuq chi k’anjelak chi ka’kab’il malaj sa’ kok’ ch’uut chiru junjunq k’asal re xtz’ilb’aleb’ rix li raqal ut chi aatinak chirix k’a’ raj ru te’reetali li k’a’aq re ru a’an sa’ li qayu’am. Qayehaq, k’a’ru a’an li “yeechi’inb’il ch’och’ ” choq’ qe laa’o? (raqal 8). Chan ru naq li Dios naxk’am qab’e sa’ li qaxikik laa’o?

• Taaruuq taawoksi Eter 6:1–12 re xtikib’ankil li aatinak chirix chan ru naq li ilok wan wi’ li Dios nokoxtenq’a chi k’iik rik’ineb’ lix yalb’al qix. Qayehaq, li aatin sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naru tixtenq’aheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixjuntaq’eetankil li “iq’ numtajenaq xkawil” li yeeb’il resil sa’eb’ li raqal 5–8 rik’ineb’ li ch’a’ajkilal re li yu’am. K’a’ru ke’xb’aanu laj Jaredita naq “sutsuukeb’ xb’aan xk’ihal li ha’ ”? (raqal 7). Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwotzb’al chan ru naq xe’tiikisiik chi uub’ej xb’aaneb’ lix ch’a’ajkilal. Chan ru naq li xe’xb’aanu rik’ineb’ lix ch’a’ajkilal xtenq’aheb’ chi xik chi uub’ej sa’ xjayal lix “yeech’inb’il ch’och’ ”? Chan ru naq li Qaawa’ xtenq’aheb’ sa’eb’ lix ch’a’ajkilal? Waklesi xch’ooleb’ chiroksinkileb’ li aatin ut ch’ol aatin sa’ Eter 6 naq neke’xwotz lix numsihomeb’ ut lix k’oxlahomeb’.

  eb’ laj Jaredita naq yookeb’ chi b’eek rik’ineb’ lix ketomq

  Lix b’eenikeb’ laj Jaredita chiru li ch’och’ Asia, xb’aan li xMinerva Teichert

Eter 6:7–18, 30; 9:28–35; 10:1–2

Li Qaawa’ nokorosob’tesi naq tuulan qach’ool.

• Us ta lix k’ihal li seraq’ chirixeb’ laj Jaredita naxye resil li ink’a’ us na’ux xb’aan li q’etq’etil ut li maa’usilal, naxye ajwi’ resileb’ li hoonal re tuulanil ut usaak li naru taqataw wi’ qana’leb’. Re xtenq’ankileb’ li tzolb’ileb’ aab’aan chixtawb’aleb’ xna’leb’ rik’ineb’ li chaab’il eetalil a’an, taaruuq taakuub’ li tzoleb’aal sa’ wiib’ ch’uut ut taakanab’ jun reheb’ chirilb’al ru Eter 6:7–18 ut 30 naq li jun ch’uut chik taaril ru Eter 9:28–35 ut 10:1–2. Patz’ reheb’ naq te’sik’oq sa’eb’ li raqal a’in re xtawb’al reetalil naq ke’xtuulanob’resi rib’ laj Jaredita—malaj naq ke’tuulanob’resiik xb’aan li ke’xk’ul—ut chan ru naq ke’osob’tesiik xb’aan li Qaawa’ sa’ xk’ab’a’ a’an. Naq eb’ li komon ak xe’ru chi sik’ok chiru junpaat, kanab’eb’ junjunq komon re li junjunq ch’uut chixwotzb’al li xe’xtzol. Chan ru naq xtuulanob’resinkil qib’ nokoxjilosi rik’in li Dios? Xb’ichankil malaj rab’inkil jun li b’ich chirix li tuulanil, jo’ “Rajlal nawaj aawu” (Eb’ li B’ich, 53), taaruuq taak’anjelaq eere sa’ li ch’ina k’anjel a’in.

Eter 7–11

Eb’ laj jolominel tiikeb’ xch’ool neke’xb’eresiheb’ li tenamit rik’in li Dios.

• Chixjunileb’, us ta maare maajun wa wanjenaqeb’ jo’ aj jolominel, te’ruuq chixtawb’aleb’ xna’leb’ rik’in lix b’aanuhomeb’ li rey aj Jaredita, eb’ li us jo’ ajwi’ eb’ li ink’a’ us; eb’ li esil a’in naru toohe’xtenq’a chi chaab’ilo’k sa’ jolomink sa’eb’ li qochoch, sa’ li qatenamit, ut sa’ li iglees. Maare tatruuq chixtikib’ankil li aatinak chirix li na’leb’ a’in rik’in xkanab’ankileb’ li komon chi k’oxlak chirix anihaq li neke’xk’oxla naq jwal chaab’il jo’ aj jolominel. Kanab’eb’ chixwotzb’al sa’ junpaat junjunq lix chaab’ilal li kristiaan a’an, ut tz’iib’aheb’ chi tustu chiru li pizarron. Chirix a’an, taaruuq taakanab’ naq li junjunq komon sa’ li tzoleb’aal taatzoloq chirix jun reheb’ li rey aj Jaredita sa’ Eter 7–11. (Jun tusulal reheb’ li rey, li naxye ajwi’ b’ar wan li raqal sa’eb’ li loq’laj hu natawman wi’ li resil li rawa’b’ejileb’, naru natawman sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al.) Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwotzb’al li neke’xtzol rik’ineb’ li rey a’in chirix li jolomink, ut naru te’xtz’iib’a jalaneb’ chik li na’leb’ chirix li jolomink chiru li pizarron. Neke’tawman junjunq chik li chaab’ilal reheb’ li chaab’il aj jolominel sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal.” Chan ru naru taqanimob’resiheb’ li chaab’ilal a’in ut toowanq choq’ aj jolominel, us ta maare maak’a’ qab’oqb’al chi jolomink?

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Re rajsinkileb’ ru li komon chirilb’al ru Eter 12–15, taaruuq taaye reheb’ naq sa’eb’ li ch’ol a’in laj Moroni na’aatinak rik’in li Qaawa’ chirix lix xiw chirix li yoo chixtz’iib’ankil. Lix sumehom li Qaawa’ naru tooxtenq’a naq naqeek’a naq wan xq’unil qametz’ew laa’o.

reetalil li kʼanjelebʼaal

Xkomon chik li kʼanjelebʼaal

Eb’ lix yalb’al qix nokohe’xkawresi re xk’ulb’al li junelik yu’am.

Sa’ jun li jolomil ch’utub’aj-ib’ sa’eb’ li rahil kutan re li Segunda Guerra Mundial, li Elder Charles A. Callis re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol kixye: “Nayeeman qe naq sa’ li hoonal naq eb’ laj Jaredita sa’eb’ lix k’amonel jukub’ ke’ok chi b’eek sa’ xjayal li yeechi’inb’il ch’och’, k’a’jo’ xkawilal li xuwajel kaq-sut-iq’. Ki’apun li iq’, ut ke’wan sa’ xiwxiw chiru chixjunil lix b’eenikeb’ chiru li palaw. Li Dios kixtenq’aheb’. Ut naqil ru naq us ta ke’wan li ninqi iq’ ut xuwajel kaq-sut-iq’, li yookeb’ chixk’amb’al chaq li sachok b’ar neke’nume’ wi’, li iq’ ajwi’ a’an yoo chirapusinkileb’ sa’ xjayal li yeechi’inb’il ch’och’. Ut eb’ li ch’a’ajkilal nokonume’ wi’ laa’o, eb’ li xuwajel pleet ut chixjunil li ink’a’ us yoo chi k’ulmank, wankeb’ rub’el lix wankil li Dios. A’an naru tixk’eheb’ chi oso’k yalaq jo’q’e naraj, naq ak tz’aqob’resinb’il ru lix choxahil ajom a’an. A’b’an misachk sa’ qach’ool naq sa’ li b’eek chiru li palaw re ch’a’ajkilal a’in, chiru lix yalb’al qix, li Dios tixk’e chixjunil li nokonume’ wi’ chi k’anjelak sa’ junajil choq’ re li qachaab’ilal, wi too’ab’inq chiru a’an—chixjunil a’in yoo chiqatiikisinkil chi uub’ej toj sa’ junaq hilob’aal na’ajej, sa’ junaq xnimal ru kutan, sa’ li junelik yu’am” (sa’ Conference Report, abril 1943, 62).

Eb’ li chaab’il na’leb’ reheb’ laj jolominel tiikeb’ xch’ool.

“Sa’ lix awa’b’ejihom li Dios, li k’uluk wankilal ut li b’eresink naraj naxye rilb’aleb’ li qas qiitz’in jo’ chanru naq wankeb’—jo’ chanru naq ilb’ileb’ xb’aan li Dios—ut k’anjelak chiruheb’. Naraj naxye saho’k qach’ool rik’ineb’ li saheb’ sa’ xch’ool, yaab’ak rik’ineb’ li neke’yaab’ak, xwaklesinkileb’ li wankeb’ sa’ ch’a’ajkilal, ut xraab’aleb’ li qas qiitz’in jo’ chanru naq li Kristo nokoxra laa’o. …

“… Re jolomink sa’ li Iglees, mas wi’chik chiru xb’eresinkil jalan, aajel ru li b’eresiik xb’aan li Dios” (Dieter F. Uchtdorf, “Li ani nim xwankil sa’ eeyanq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2017).

“Ka’ajwi’ eb’ li tiikeb’ xch’ool wan xwankileb’ chixtaqsinkil ut chixwaklesinkil rib’ chirib’ileb’ rib’ sa’ junaq k’anjel nim wi’chik ru, sa’ jun chaab’ilal nim wi’chik ru, sa’ jun metz’ew nim wi’chik ru” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: Ezra Taft Benson [2014], 268).

“Li ruchich’och’ naxk’ut naq eb’ laj jolominel tento naq ninqaqeb’ xwankil; li Qaawa’ naxk’ut naq tento naq tuulanaqeb’. Eb’ laj jolominel re ruchich’och’ neke’xtaw li wankilal rik’in lix nawom, lix seeb’al, ut lix b’ihomal. Laj jolominel jo’ chanru li Kristo neke’xk’ul li wankilal rik’in “q’unb’esink ch’oolej, rik’in li najtil oyb’enink, rik’in li q’unal ch’oolej ut li tuulanil, ut rik’in li rahok chi moko pak’b’il ta” [Tzol’leb’ ut Sumwank 121:41]” (Stephen W. Owen, “Li xninqaleb’ ru aj jolominel a’aneb’ li xninqaleb’ ru aj taaqenel,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2016).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Tenq’aheb’ chiroxloq’inkil rib’ chirib’ileb’ rib’. Ma nakaweek’a naq chixjunileb’ sa’ li tzoleb’aal k’ojk’ookeb’ xch’ool re naq te’ruuq chixwotzb’al lix k’oxlahomeb’ ut li reek’ahom xch’ooleb’? “Tenq’aheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal chixtawb’al ru naq li junjunq reheb’ neke’tz’aqon sa’ xk’eeb’al chi eek’amank li musiq’ej sa’ li tzoleb’aal. Waklesi xch’ooleb’ re taawanq li chaab’ilal, li rahok, ut li oxloq’ink chirib’ileb’ rib’ re naq chixjunileb’ sa te’reek’a sa’ xwotzb’al li k’a’ru xe’xk’ul sa’ xyu’am, lix patz’omeb’, ut lix nawomeb’ xch’ool” (Li k’utuk jo’ li Kolonel, 15).