“Nobembwa 23–29. Ita 12–15: ‘Bwa n te Onimaki ao a Kakoroaki Bwaai ni Kabane,’” Nakomai, Iriirai—Ibukin te Reirei n Tabati: Ana Boki Moomon 2020 (2020)
“Nobembwa 23–29. Ita 12–15,” Nakomai, Iriirai—Ibukin te Reirei n Tabati: 2020
E karaba Ita n te Nangananga ni Bwa, iroun Gary Ernest Smith
Nobembwa 23-29
Ita 12–15
“Bwa n te Onimaki ao a Kakoroaki Bwaai ni Kabane”
Te kaantaninga n te kabwarabwara aei e bon aki kaotia bwa tera ae e na riki n te kiratirum. Bon ti te bwai ni ibuobuoki nakon—tiaki onean mwiin—oin am kaotioti. Kariaia te Tamnei bwa e na kaira am kamatebwai i bon iroum ao am katauraoi, ao ngkane nooria ngkana te waaki ni kakukurei inanon te kabwarabwara aei e na ibuobuoki ni koia kaain te kiraati ni kunei ao n tibwai reirei aika kakawaki n Ita 12–15.
Korei Am Namakin
Kaungaa te Tibwatibwa
Ni buokiia kaain te kiraati n tibwaua te bwai are a reiakinna man aia kamatebwai ibon irouia ke n aia utu ni koroboki aika tabu, ko konaa ni korei iaon te burakibooti kiibu n taeka n aron “I a tia n reiakina anne …” “Iai au koaua n …” “I a tia n rinanon …” Kaoiia kaain te kiraati n tibwatibwa man Ita 12–15 are e konaa ni kamota raoi te rongorongo are iaon te burakibooti.
Reirei te Reirei
Ti kona ni karekei kakoaua iaon te koaua ngkana ti kamwakura ara onimaki iroun Iesu Kristo.
-
Ni buokiia kaain te kiraati ni iangoia bwa tera ae e nanonaki ni kamwakura ara onimaki iroun Iesu Kristo, ko konaa n tuangia tera ae e roko n aia iango ke taeka ngkana a ongo te taeka ae kamwakura. (Tao ko na bae n taraa te taeka anne n te rikitionare.) Tera ae na riki nakon rabwatara mai mwiin karaoan te kamarurung? Ti na kangaa ni kairekerekea te reirei aei ma te onimaki? N te anga raa ae ti konaa ni “kamwakura ara onimaki” iroun Kristo? A konaa kaain te kiraati n kakaea n Ita 12:2–22 ao marooro bwa a kangaa koraki ake a taekinaki ni kiibu aikai ni kamwakura aia onimaki?. Ti na kangaa n irii aia katooto? Ni kaineti ma kiibu aikai, baikara mwina ae reke man kamwakuran ara onimaki iroun Iesu Kristo?
-
Te katooto iaon te onimaki n Ita 12:7–22 e katauraoa tamaroan manga norakin rongorongo aika kaunga te nano are kam uaia ni kamatebwaia inanon Ana Boki Moomon. Tao a na konaa kaain te kiraati n tibwai tabeua katooto iaon te onimaki ao tera are a reiakinna mai iai (tabeua a konaa ni kuneaki n Ebera 11). A konaa naba n tibwai katooto n onimaki man rongorongoia aia bakatibu ke ni bon iaon maiuia. A kangaa n tia katooto aikai ni kakorakora aia onimaki iroun Iesu Kristo ao Tamara are i Karawa?
-
Ita 12 e onrake n taian kamataata n norakin bwaai ao te koaua ibukin te onimaki. A konaa kaain te kiraati ni karekei kiibu n te mwakoro aio are e reiakiniia iaon te onimaki. A kona kaain te kiraati ni korei iaon te burakibooti bwaai ake a kunei.
Te onimaki e kairiiri nakon “te kaantaninga n te aonaaba ae raoiroi.”
-
E konaa temanna man am kiraati ni kabwarabwara bwa e aera te angkaa e rangi ni kakawaki nakon te booti? Ko konaa ni kaota tamnein te booti ao te angkaa (ke korea tamnein teuana iaon te burakibooti) ao marooro bwa tera ae konaa n riki nakon te booti are akea angkaana. Tera ae e na riki nakoira ngkana akea ara kantaninga? A kona ngkanne kaain te kiraati ni wareka Ita 12:4 ao ni marooro bwa e kangaa te kaantaninga bwa kangaa aiaron “te angkaa nakon tamnei[ra].” A konaa naba ni wareka Ita 12:1–9, 28, ao 32 ao tibwai kamataata ake a noori ake a karekei ibukin te kaantaninga. Tera ae ti riai ni kantaningaia? (taraa Ita 12:4; Moronaai 7:41; taraa naba Ioane 16:33).
Rinanon ana tangira Iesu Kristo, bwaai aika a mamaara a konaa ni riki ni korakora.
-
Ni buokiia kaain te kiraati bwa e na mwakuri nakoia te koaua are e reiakinna Moronaai ibukin te mamaara ao te korakora n Ita 12, ko konaa ni kaoiia kaain te kiraati ni iangoa temanna ae e namakina te bwara n nano ibukin mamaarana. Ngkanne kaungaia kaain te kiraati bwa a na ukoukora Ita 12:23–29 ni kakaea te rongorongo ae e na konaa ni buoka te aomata anne. Ngke tao e mena Moronaai ikai n te bong aei, tao tera ae e na taekinna ni kaunga teuanne ke neienne? A konaa kaain te kiraati naba n tibwaua aia tataneiai man maiuia ngke te Tia Kamaiu e a tia ni buokii “baika mamaara bwa a na riki bwa korakoraia” (Ita 12:27). E kangaa te bitaki aio ni kaokoro ma rikiraken am kekeiaki i bon iroum ma are e karaoia te aomata n aki katan iaan te Tia Kamaiu? Tabeua riki iaon te atuu n reirei aei, taraa ana rongorongo Beretitenti Henry B. Eyring n “Bwaai n Ibuobuoki Riki Tabeua.”
-
Ana tataneiai Moronaai bon teuana mai buakon koroboki aika tabu are e kaotia bwa e kangaa ana tangira te Tia Kamaiu n bitii mamaarara n riki bwa korakorara. E na ibuobuoki ngkana e bwenauaki te kiraati inanon uoua te kurubu, angania kurubu n tatabekurubu bwa a na rinea temanna man koroboki aika tabu ae iai mamaarana, ao ni maroroakinna bwa e kangaa te Uea ni karika te aomata anne ni kakorakora. Tabeua katooto a taekinaki inanon “Bwaai n Ibuobuoki Riki Tabeua.” Tao ko na bae naba n tuangiia kaain te kiraati n rinanoa nanon te tangira inanon te Bible Dictionary ke Te Koaua nakon te Onimaki (iteraniba 77–78). A kangaa katooto man koroboki aika tabu ake a kamatebwaia ni kaota aron mwaakan ana tangira te Tia Kamaiu? Ti na kangaa ni kaoa te mwaaka aei nako nanon maiura?
-
E bon ririki ae ti aki toki ni kabotaua mamaarara nakon korakoran temanna are e ataaki: n aron Moronaai e namakinna n ana kabotau ae e bon rangi ni kaokoro ma tarin Iareta (taraa Ita 12:24). Bukin tera bwa e na karika te kabuanibwai ngkana ti kabotauira ma tabeman? Ni kaineti nakon Ita 12:26–27, e kangaa te Uea n tangiria bwa ti na taraa aron mamaarara? (taraa naba te rongorongo maroun Beretitenti Henry B. Eyring inanon “Bwaai n Ibuobuoki Riki Tabeua”). E kangaa n tangiria te Uea bwa ti na noora aron mamaaraia tabeman? (taraa Ita 12:26).
Kakeakiia burabeti e uota te kabuanibwai nakon tamneira.
-
N aron te koaua ae kakawaki are e reiakinaki n Ita 12, tao ko na rineia n aki kabanea am tai n te kiraati iaon mwakoro 13–15. Ma irarikina, tao e na tamaroa ngkana ko tuanga temanna n te kiraati ni kauarerekea ni kabwarabwara bwa tera ae riki ni mwakoro aikai. Ni buokiia kaain te kiraati ni kakaei reirei aika bongana n te rongorongo aei, ko konaa n tuangiia bwa a na reitia ni kamota te kibu n taeka “ngaia are ti nooria …” ma te reirei are a reiakinna man kamaunakiia Iaretaite. E kangaa aron kamaunakiia n ti te arona ma kamaunakiia Nibwaite? (taraa, ibukin te katooto, Ita 15:19 ao Moronaai 8:28). Tera ae e tangiria te Uea bwa ti na reiakinna man rongorongo aikai, ao tera ae ti na karaoia n totokoa te rekenikai n ai aroia Iaretaite? Kaain te kiraati a konaa naba n rinanona bwa e kangaa motin ana boki Ita n reitaki ma Ominai 1:19–22; Motiaea 8:8; ao Motiaea 28:11–18.
Kaungaa te Kamatebwai n te Mweenga
N te wiiki ae e na roko kaain te kiraati a na moana kamatebwaian ana boki Moronaai. Tao a na bae ni kunea kakaongoraana n ataia ae e bon aki iangoia Moronaai ni koroboki riki imwiin ana boki Ita, ma e tiku ni maiu n te tai ae maan n are e aki kantaningaia. N te wiiki aei a na moana warekan te kabanea n rongorongo are e koreia Moronaai n ana kairi te tamnei imwain matena.
Bwaai n Ibuobuoki Riki Tabeua
Te rikirake n te maiu n tamnei e kainnanoa noorakin mamaarara.
Beretitenti Henry B. Eyring, e anga ana taeka iaon Ita 12:27, ao n reirei: “E taekina Moronaai bwa ngke e ‘ongo taeka aikai,’ e ‘anganaki te kabebeteaki’ (Ita 12:29). A kona n riki bwa kabebeteara nakoira ni kabane. Te koraki ake aki noori mamaaraia a aki rikirake. Am ataibwai iaon mamaaram bon te kakabwaia ngkai e buokiko n tiku n nanorinano ao n aki toki ni kaokiko nakon te Tia Kamaiu. E aki n ae e tii karaua nanom te Tamnei, ma E riki naba bwa te tia tei ibukin te Mwakuri ni Kamaiu are e kamwakura te onikaki n aroaron maium. Ngkanne baike a mamaara a riki ni kakorakorako” (“Au Rau I Katikua ma Ngkami,” Ensign ke Riaona, Meei 2017, 16).
Te Katooto: A kakorakoraaki ake a mamaara.
-
Enoka (Mote 6:31–34; 7:13)
-
Mote (Te Otinako 4:10–12; 14:31)
-
Kiteon (Tani Motiki Taeka 6:12–16; 8:22–23)
-
Betero (Ruka 5:8–10; 22:55–62; Mwakuri 4:13–21)
-
Moronaai (Ita 12:23–29)
-
Iotebwa Timiti (Iotebwa Timiti—Rongorongo 1:28; RB 35:17; 135:3)
Kanakoraoan Ara Anga reirei
Reireia “bukin tera.” “N tabetai taan reiakinaki—riki te roronrikirake—a titiraki bwa e kangaa reirein te euangkerio n irekereke nakoia ke bukin tera ngkai a na kawakin tabeua tuua. Irarikina, ngkana a mataata n ana babaire ae akea tokina Tamara are i Karawa ibukin kukureia Natina, nanon te reirei n te euangkerio ao tuua a na mataata ao te kan ongeaba e na rikirake” (Reirei n Ana Kawai te Tia Kamaiu, 20).