“22–28 julio. Hechos 16–21: “Li Dios xb’oqok qe chixpuktesinkil li evangelio” ” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Dominkil Tzoleb’aal: Li Ak’ Chaq’rab’ 2019 (2019)
“22–28 julio. Hechos 16–21,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Dominkil Tzoleb’aal: 2019
22–28 julio
Hechos 16–21
“Li Dios xb’oqok qe chixpuktesinkil li evangelio”
Chi maji’aq nakawil li tusleb’ aatin a’in, il ru rik’in tijok Hechos 16–21, ut taak’oxlaheb’ li ani wankeb’ sa’ laa tzoleb’aal. Eb’ li na’leb’ a’in naru neke’k’anjelak rochb’een li na’leb’ nakak’ul rik’in li Musiq’ej.
Xtz’iib’ankil li nakak’oxla
Xkanab’ankileb’ chi wotzok
Naru taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal re te’xwotz jun esilal sa’ Hechos 16–21 li xk’eheb’ chixk’oxla k’a’ru xe’xk’ul sa’ xwotzb’al li evangelio.
Xk’utb’al li tzolʼlebʼ
Jo’ komon sa’ li Iglees, naqach’olob’ xyaalal li Jesukristo ut naqawotz lix evangelio.
-
Rik’in naq Hechos 16–21 na’aatinak chirix wiib’ lix b’eenik laj Pablo jo’ aj yehol aatin, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal maare te’ruuq chixtzolb’al sa’eb’ li ch’ol a’in chan ru xch’olob’ankil xyaalal li Jesukristo ut xwotzb’al chi chaab’il lix evangelio. Re xtenq’ankileb’ chi aatinak chirix li na’leb’ a’in, maare tatruuq chixb’oqb’al junjunq li komon chi chalk sa’ li tzoleb’aal chi kawresinb’il re te’xwotz li na’leb’ xe’xtzol sa’ Hechos 16–21 chirix xwotzb’al li evangelio. Re xchaab’ilob’resinkil li aatinak, maare te’ruuq ajwi’ te’xwotz li aatin yeeb’il sa’ jun jolomil ch’utub’aj-ib’ chirix li k’anjel re xjultikankil li evangelio. Taaruuq te’xtaw xjuneseb’, malaj ut taaruuq taak’e reheb’ jun reheb’ li aatin li neke’tawman sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal.”
-
Jun reheb’ li na’leb’ li nak’utun sa’eb’ li ch’ol a’in, a’an x’aajelil ru li Santil Musiq’ej sa’ xwotzb’al li evangelio. Qayehaq, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixtawb’al chan ru naq li Santil Musiq’ej kixtenq’a laj Pablo ut laj Silas sa’ Hechos 16:6–15. Te’ruuq ajwi’ chirilb’al ru 2 Nefi 33:1 ut Tzol’leb’ ut Sumwank 42:14, ut te’xwotz li yaalil na’leb’ neke’xtaw chirix lix aajelil ru xk’ulb’al li Musiq’ej naq yooko chixwotzb’al li evangelio (chi’ilmanq ajwi’ li raatin li Elder Dallin H. Oaks sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal”). Maare eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwotzb’al lix k’ulumeb’ naq li Santil Musiq’ej xk’ameb’ xb’e sa’ xwotzb’al li evangelio. K’a’ru li xqak’ul sa’ xwotzb’al li evangelio rik’in jun kristiaan li xk’e li Qaawa’ sa’ qab’e? (chi’ilmanq ajwi’ Predicad mi Evangelio, 3–4).
-
Chan ru naru nakawoksi li k’a’ru kixk’ul laj Pablo re xtenq’ankileb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal re naq kawaqeb’ xch’ool naq eek’asinb’ileb’ chixwotzb’al lix nawomeb’ xch’ool? Naru teek’oxla xnumsinkil sa’ komonil eb’ li resil laj Pablo naq kich’olob’an aatin, jo’ li kixk’ul sa’ Macedonia (chi’ilmanq Hechos 16:19–34), sa’ Atenas (chi’ilmanq Hechos 17:16–34), ut sa’ Korinto (chi’ilmanq Hechos 18:1–11). K’a’ru naqil aran li naxk’ut lix kawil xch’ool laj Pablo? K’a’ru li na’leb’ kixk’ut (ut kixtaw ru) laj Pablo li kixk’e xkawil xch’ool chirix li raatin? K’a’ut naq wan naq nokoxuwak chixwotzb’al li evangelio, ut chan ru naru toonumtaaq sa’ xb’een li xiw a’in? Maare eb’ li misioneer te’ruuq chi wulak sa’ laa tzoleb’aal ut te’xk’ut chan ru naq eb’ a’an xe’xk’ul xkawil xch’ool re xch’olob’ankil li yaal. Waklesi xch’ooleb’ li komon re te’xk’oxla chan ru naq te’ruuq chixb’aanunkil jo’ kixb’aanu laj Pablo, ut te’wanq xkawil xch’ool sa’ xch’olob’ankil xyaalal li Jesukristo.
Laa’o ralal xk’ajol li Dios.
-
Sa’ li tzuul Areopago, laj Pablo kixk’ut xyaalal li qaChoxahil Yuwa’ chiru jun ch’uut chi tenamit li ink’a’ neke’xnaw chirix chan ru tz’aqal naq wan li Dios. Re xtz’ilb’al rix li aatin a’in, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chirilb’al ru Hechos 17:24–31, ut te’xtz’iib’a chiru li pizarron li yaalil na’leb’ neke’xtaw chirix li qaChoxahil Yuwa’, li qawanjik rik’in a’an, ut li qawanjik chiqib’il qib’. Ma wan k’a’ru xe’xk’ul li komon li te’ruuq chixwotzb’al, chirix jun sut naq xe’reek’a xyaalalil li raatin laj Pablo naq li Dios “moko najt ta wank qik’in chiqajunjunqal”? (raqal 27).
-
Naq neketz’ileb’ rix sa’ komonil eb’ li raqal a’in, maare teeraj aatinak chirix li yaalil na’leb’ k’utb’il sa’ li raqal 29, “ralal xk’ajolo li Dios,” li naraj naxye naq li qaChoxahil Yuwa’ a’an xyuwa’ li qamusiq’. Re xb’aanunkil a’in, naru taatz’iib’a chiru li pizarron, Rik’in naq laa’o ralal xk’ajol li Dios ut Wi ta ink’a’ xqanaw naq laa’o ralal xk’ajol li Dios. B’oqeb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixyeeb’al chan ru naru xchoyb’aleb’ li ch’ol aatin a’in. Jo’ jun eetalil, rik’in xnawb’al naq laa’o ralal xk’ajol li Dios, k’a’ru naqatzol chirix li Dios? chiqix laa’o? chirix chan ru naq tento toowanq chiqib’il qib’? Chan ru naq jalan raj li qayu’am wi ta ink’a’ naqanaw chan ru tz’aqal li qawanjik rik’in li Dios? Maare rik’in a’in taatiklaaq aatinak chirix chan ru nokoru chixtenq’ankileb’ li jun siir chik chixtawb’al ru naq a’aneb’ ralal xk’ajol li Dios. Li aatin xb’aan li Elder Dallin H. Oaks sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naru nekexxtenq’a sa’ li aatinak a’in.
Chirix li kub’iha’, tento taak’ule’q li maatan re li Santil Musiq’ej.
-
Li aatin sa’ Hechos 19 naru nokoxtenq’a chixk’eeb’al reetal chan ru x’aajelil ru li k’ojob’aak chirix naq kub’enaq qaha’. Naru taawotz li aatin a’in xb’aan li Profeet aj Jose Smith: “Li kub’iha’ rik’in ha’ a’an yal xyijach jun li kub’iha’, ut maak’a’ na’ok wi’ wi ink’a’ na’ux lix yijach chik—a’an li kub’iha’ rik’in li Santil Musiq’ej” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: José Smith, 100). Chan ru naq li k’a’ru kixk’ut laj Pablo sa’ Hechos 19:1–7 naxxaqab’ xwankil li raatin laj Jose Smith? Maare usaq ajwi’ choq’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal xtz’ilb’al rix “Santil Musiq’ej” sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, re xtawb’al chik li na’leb’ chirixeb’ li osob’tesink li neke’k’ule’ rik’in li maatan re li Santil Musiq’ej.
Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l
Re xwaklesinkileb’ xch’ool li komon chirilb’al ru Hechos 22–28 chiru li xamaan jun, naru taapatz’ jun li na’leb’ jo’ “Wi ta tatruuq chixk’utb’al chiru li awa’b’ej sa’ xb’een li qatenamit chirix li evangelio, k’a’ raj ru taaye?” Ye reheb’ naq sa’ Hechos 22–28, te’xk’e reetal k’a’ru kixye laj Pablo re junjunq reheb’ li xninqal ru aj jolominel sa’ lix kutan a’an.
Xkomon chik li k’anjeleb’aal
Eb’ li aatin chirix xjultikankil li evangelio.
-
Dallin H. Oaks, “Xwotzb’al li evangelio li k’ojob’anb’il wi’chik,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016.
-
David A. Bednar, “Kimqex ut toxeeril,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2014.
-
Neil L. Andersen “Jun aj yehol nawom chirix li Dios,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re noviembre 2016.
-
Mervyn B. Arnold, “Chi kolok-ix: Naru naqab’aanu,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2016.
-
S. Gifford Nielsen, “¡Apresuremos el plan de juego del Señor!” Liahona, noviembre 2013, 33–35.
Chiqajunilo ralal xk’ajolo li Dios.
Sa’ “Li junkab’al: Jun jek’inb’il aatin choq’ re li ruchich’och’,” wankeb’ li yaalil na’leb’ chirix li qawanjik rik’in li Dios: “Chixjunileb’ li yo’lajenaqeb’—li teelom ut li ixq—yo’ob’tesinb’ileb’ jo’ chanru xjalam-uuch li Dios. Li junjunq raab’ileb’ musiq’ejil alalb’ej malaj rab’inb’ej chiru choxahil na’b’ej yuwa’b’ej, ut xb’aan a’an, li junjunq wan xchoxahilal li ak xk’am chaq, ut li toj taareechani” (LDS.org).
Li Elder Dallin H. Oaks re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol ki’aatinak chirix x’aajelil ru rilb’al qib’ xb’een wa jo’ musiq’ejil alal k’ajolb’ej chiru li Dios:
“K’ehomaq reetal chan ru naq nekek’ab’a’i eerib’. Meek’ab’a’i eerib’ ut meek’oxla eerib’ rik’in li k’a’aq re ru taa’oso’q. Jun ajwi’ li na’leb’ naxk’ut xyaalal aniho, a’an naq laa’o ralal malaj xrab’in li Dios. Li na’leb’ a’an wan chi taqenaq sa’ xb’een chixjunileb’ chik li k’a’ru na’ilman, jo’ xb’onol li qatib’el, li qatrab’aaj, chan ru noko’ilok, k’a’ru li wankilal xqak’ul, ut toj reetal k’a’ru li paab’aal wanko wi’. …
“Laa’o wan xtaql qach’ool, ut naru naqasik’ ru k’a’ru li na’leb’ li naxk’ut aniho. A’ut tento taqanaw naq sa’ xsik’b’al ru aniho, malaj sa’ xk’utb’al aniho, rik’in li k’a’ru yal numel, malaj li jo’maajo’ sa’ li junelik q’e kutan, naqasach xwankil li na’leb’ li nim xwankil re xk’utb’al aniho, ut naqak’e xwankil li k’a’ru maak’a’ xwankil. A’in naru chiqak’amb’al chiru jun b’alaq’il b’e, ut naru chixramb’al li qab’eenik” (“Be Wise” [Aatin sa’ jun devocional sa’ li Universidad de Brigham Young-Idaho, 7 noviembre, 2006], (byui.edu).
Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum
B’oqeb’ li saaj re te’tz’aqonq sa’ laa tzolom. Wi nakatzoleb’ li saaj, chijultiko’q aawe naq k’iila sut eb’ a’an neke’ru chixtawb’al ru li k’a’ru yookeb’ chixk’ulb’al lix komoneb’. Naq jun li saaj komon naxch’olob’ lix nawom xch’ool, malaj naq naxk’ut li tzol’leb’, lix komoneb’ li saaj naru te’toch’e’q xch’ool jo’ li ink’a’ naru chi k’ulmank wi nakak’ut laa’at. K’e xhoonaleb’ li saaj chixtzolb’aleb’ rib’ chirib’ileb’ rib’. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 28.)