Fuakava Foʻoú 2023
26 Tīsema–1 Sānuali ʻOku Tau Fatongia ʻAki ʻEtau Akó


“26 Tīsema–1 Sānuali. ʻOku Tau Fatongia ʻAki ʻEtau Akó,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻou 2023 (2022)

“26 Tīsema–1 Sānuali. ʻOku Tau Fatongia ʻAki ʻEtau Akó,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2023

ʻĪmisi
fāmili ʻoku nau vakai ki ha ʻalapama tā

26 Tīsema–1 Sānuali

ʻOku Tau Fatongia ʻAki ʻEtau Akó

ʻI hoʻo lau mo fakalaulauloto ki he ngaahi potufolofola ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení, lekooti e ngaahi ongo fakalaumālie ʻokú ke maʻú. ʻE fakaafeʻi heni ʻa e Laumālié ki hoʻo teuteú. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí pea mo e ngaahi fakakaukau ko ʻení, ke ke ueʻi e loto ʻo e kakai ʻi hoʻo kalasí ke nau ako e Fuakava Foʻoú ʻi he taʻú ni.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Ko e taha ʻo hoʻo ngaahi kaveinga ngāue ko e faiakó ke ke poupouʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ako ʻiate kinautolu pē pea mo honau ngaahi fāmilí, mei he folofolá. ʻE lava ke ueʻi kinautolu ʻe he ngaahi aʻusia ʻa e niʻihi kehé, ke nau feinga ki haʻanau ngaahi aʻusia ʻaunautolu pē. Ko ia, ʻi he kamataʻanga ʻo e kalasí takitaha, kole ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe ha ngaahi potufolofola mei heʻenau akó, naʻá ne ueʻi fakalaumālie pe naʻe ongo makehe kiate kinautolu.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

‘Oku fie maʻu ʻi he akó ke ngāue ʻi he tuí.

  • Te ke lava fēfē ke ueʻi fakalaumālie hoʻo kalasí ke nau fakamātoato ange ʻi heʻenau akó, kae ʻikai fakafalala ʻataʻatā pē ki he faiakó? Ko ha foʻi fakakaukau ʻeni. Lī ha meʻa-molū ki ha mēmipa ʻo e kalasí, naʻá ke ʻosi tomuʻa kole ki ai ke ʻoua te ne feinga ke hapo. Fakaʻaongaʻi e ʻekitivitī ko ʻení ke kamata ʻaki ha fealēleaʻaki ki he fatongia ʻo e kau akó mo e kau faiakó ʻi hono ako ʻo e ongoongoleleí. ʻI heʻetau hoko ko e kau akó, ʻe founga fēfē haʻatau “puke” e meʻa ʻoku akoʻi ʻi heʻetau ngaahi kalasí? ʻE lava ke tokoni ʻa e fakamatala ʻoku ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé” ʻi he fealeaʻaki ko ʻení.

  • ʻOku ʻi ai e fatongia ʻo e kau mēmipa kotoa ʻo e kalasí ke nau fakaafeʻi e Laumālié ki he kalasí. Ke tokoni ke mahino ʻeni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí, kole ange ke nau lau ʻa e ʻAlamā 1:26 mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 50: 13–22; 88:122–23 pea vahevahe e meʻa ʻe lava ʻe he kau faiakó mo e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻo fai ke fakaafeʻi ʻa e Laumālié. Mahalo naʻa ʻaonga ke hiki ʻenau talí ʻi he palakipoé ʻi lalo ʻi he ongo ʻuluʻitohi hangē ko ʻení: Meʻa ʻe lava ke fai ʻe he faiakó mo e Meʻa ʻe lava ke fai ʻe he kau akó. ʻE lava ke faʻu ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha pousitā, fakataha mo ʻenau ngaahi talí, ʻe lava ʻo fakaʻaliʻali ʻi he ngaahi uike siʻi ka hokó.

ʻOku fie maʻu ke tau ʻiloʻi ʻiate kitautolu pē ʻa e moʻoní.

  • ʻOku lahi ha ngaahi fakamatala ʻi he Fuakava Foʻoú ʻoku nau akoʻi ha ngaahi tefitoʻi moʻoni te ne lava ʻo tataki ʻetau fekumi ki he moʻoní. ʻOku kau ʻi he ngaahi sīpingá ʻa e Luke 11:9–13; Sione 5:39; 7:14–17; mo e 1 Kolinitō 2:9–11. Te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí ne nau lau e ngaahi potufolofola ko ʻení ʻi heʻenau ako fakafoʻituituí, ke nau vahevahe e meʻa ne nau akó. Pe te mou lau fakataha e ngaahi potufolofola ko ʻení pea fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe ʻa e founga naʻe maʻu ai ʻenau fakamoʻoní.

    ʻĪmisi
    kau talavou mo e kau finemui ʻi ha loki ako

    ʻE tokoni ʻa e fekumi ki he ʻilo ʻi he tuí ke maʻu ai ʻetau fakamoʻoní.

  • ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Ngāue 17:10–12 ha Kāingalotu ne nau fakatotolo ʻi he folofolá pea maʻu ai ʻenau fakamoʻoni ki he moʻoní. Ke poupouʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke muimui ki heʻenau sīpingá, lau fakataha e ngaahi potufolofola ko ʻení pea fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke vahevahe ha ngaahi veesi folofola kuó ne fakamālohia ʻenau fakamoʻoni ki he ongoongoleleí.

Te tau lava fēfē ʻo ʻai ʻetau ako folofolá ke toe mahuʻingamālie angé?

  • ʻE ngali faingataʻa ki he kau mēmipa ʻo e kalasí, ʻoku nau ongoʻi ʻoku ʻikai ke nau maʻu ʻa e taimi, mahino, pe taukei, ke nau fakatupulaki e tōʻonga moʻui ʻo e ako folofolá. Ko e hā te ke lava ʻo fai ke tokoniʻi kinautolu ke nau lavaʻi iá? Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke maʻu ha loto-lahi ke ako e folofolá, te ke lava ʻo vahevahe ha fakamatala mei he Ngaahi Fakakaukau ki hono Fakatupulaki Hoʻo Ako Fakataautaha ʻa e Folofolá” ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí. Mahalo te ke lava pe ko ha kau mēmipa kehe ʻo e kalasí ʻo vahevahe ha ngaahi aʻusia ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi fakakaukau ko ʻení pe ko ha ngaahi aʻusia kehe ʻi hono ako ʻo e folofolá. Te ke lava foki ʻo fili ha vahe ʻi he Fuakava Foʻoú pea feinga ke ako fakataha ia mo e kalasí ʻo fakaʻaongaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi fakakaukau ko ʻení.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

Ko hono maʻu ha ʻilo fakalaumālie maʻatautolú.

Naʻe akoʻi ʻe he Palōfita ko Siosefa Sāmitá: “ʻOku fuʻu mahuʻinga fau e ngaahi meʻa ʻa e ʻOtuá; pea ko e taimí, mo e taukeí pea mo e ngaahi fakakaukau lelei mo lolotó pē te nau lava ʻo ʻiloʻi kinautolú. Ko hoʻo fakakaukaú, ʻe tangata! kapau te ke lava ʻo taki atu ha laumālie ki he fakamoʻuí, kuo pau ke ke kakapa ʻo hangē ko e ngaahi langi taupotú, mo fekumi pea mo fakalaulauloto ki he vanu fakapoʻuli tahá, pea ki he kilukilua fau ʻo ʻitānití—kuo pau ke ke fetuʻutaki mo e ʻOtuá. Hono ʻikai lahi ange ʻa e ngeia mo fakaʻeiʻeiki ʻo e ngaahi fakakaukau ʻa e ʻOtuá, ʻi he ngaahi fakakaukau taʻeʻaonga ʻa e loto ʻo e tangatá!” (Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí: Siosefa Sāmita [2007], 307).

Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā: “Kapau ko e meʻa pē ʻokú ta ʻilo kau kia Sīsū Kalaisi pea mo ʻEne ongoongolelei kuo fakafoki maí, ʻa e meʻa kuo akoʻi mo talamai ʻe he kakaí, pea tā ko e fakavaʻe ʻo ʻeta fakamoʻoni kiate Ia mo ʻEne ngāue nāunauʻia ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní ʻoku langa ia ʻi he ʻoneʻoné. ʻOku ʻikai totonu ke tau fakafalala ʻataʻatā pē pe kole e maama ʻo e ongoongoleleí mei ha kakai kehe—pea naʻa mo kinautolu ʻoku tau ʻofa mo falala ki aí” (Mateuteu ke Maʻu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē,” Liahona, Mē 2019, 102)

Ko hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Nofotaha ʻi he tokāteliné. Fakapapauʻi ʻoku fakatefito e ngaahi fealēleaʻaki ʻa e kalasí ʻi he folofolá pea mo e ngaahi akonaki ʻa e kau palōfitá. Te ke lava ʻo fai ʻeni ʻaki haʻo ʻeke ha ngaahi fehuʻi hangē ko ʻení: “Ko e hā ha ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻoku tau ako mei he ngaahi fakamatala kuo tau fanongo ki aí?” pe “ʻE lava nai ʻe ha taha ʻo vahevahe ha potufolofola ʻoku fekauʻaki mo e meʻa kuo tau aleaʻí?” (Vakai, Ko e Faiako ‘i he Founga ‘a e Fakamo‘uí, 20–21.)

Paaki