Fuakava Foʻoú 2023
24–30 ʻEpeleli. Sione 7–10: “Ko Au ko e Tauhi Leleí”


“24–30 ʻEpeleli. Sione 7–10: ‘Ko Au ko e Tauhi Leleí’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻou 2023 (2022)

“24–30 ʻEpeleli. Sione 7–10,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Aú—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2023

ʻĪmisi
Sīsū mo ha fefine kuó ne tō ki he kelekelé

Neither Do I Condemn Thee [Pea ʻOku ʻIkai Te u Fakahalaia Koe], tā fakatātaaʻi ʻe Eva Koleva Timothy

24–30 ʻEpeleli

Sione 7–10

“Ko Au ko e Tauhi Leleí”

Te ke maʻu mo e kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí ha ngaahi fakakaukau he lolotonga hoʻomou lau ʻa e Sione 7–10 he uike ní. Manatuʻi ʻoku totonu ke tokoni e ngaahi fakakaukau ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení ki hono akoʻí kae ʻikai fetongi e ueʻi fakalaumālie ʻokú ke maʻu ʻi hono ako e folofolá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Fakamanatu ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e mahuʻinga ʻo hono fakatefito ʻi honau ʻapí ʻa e ako ʻo e ongoongoleleí. Kole ange ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻe akoʻi ange ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻi heʻenau ako ʻa e Sione 7–10 ʻi ʻapí, fakafoʻituituí pe mo honau ngaahi fāmilí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Sione 7–10

Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Fakamoʻui ʻo e māmaní.

  • Naʻe fai ʻe he Fakamoʻuí ʻi he kotoa ʻo e Sione 7–10, ha ngaahi fanongonongo ʻe lava ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke mahino lelei ange Hono misioná pea mo nau ʻunu ʻo ofi ange kiate Ia. Fakakaukau ke ke fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau lau ʻa e ngaahi potufolofola ko ʻení pea vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau akoʻi fekauʻaki mo e misiona fakalangi ʻo e Fakamoʻuí. ʻOku fakahoko fēfeeʻi ʻe Kalaisi e ngaahi fatongia ko ʻení ʻi heʻetau moʻuí?

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Maama ʻo Māmaní, tā fakatātaaʻi ʻe Howard Lyon

Sione 7:14–17

ʻI heʻetau moʻui ʻaki e ngaahi akonaki ʻa Sīsū Kalaisí, te tau ʻiloʻi ʻoku nau moʻoni.

  • ʻI ha ngaahi founga ʻe niʻihi, ʻoku hangē ai hono maʻu ʻo ha fakamoʻoní ko hano ako ha pōtoʻi ngāué—ʻoku fakatou fie maʻu ai ke akoako mo ha taukei. Ke fakatātaaʻi ʻeni, te ke ala fakaafeʻi ha kau mēmipa ʻo e kalasí ʻoku ʻi ai haʻanau faʻahinga taukei mahino, ʻo hangē ko e hikó pe tā ha meʻalea filo, ke nau fakamatalaʻi ʻa e founga ʻo ʻenau fakatupulaki ʻenau taukeí. Ko e hā ʻoku ʻikai feʻunga ai ke laukonga pē fekauʻaki mo e poto ko iá pe sio ʻi hano fakahoko ʻe ha taha kehe? Aleaʻi fakakalasi e founga ʻoku meimei tatau ai hono akoako ha faʻahinga taukei mo e sīpinga fakalaumālie ʻoku fakamatalaʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻi he Sione 7:14–17. ʻOku kehekehe fēfē nai ia?

  • Mahalo naʻa lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi aʻusia naʻe tokoniʻi ai kinautolu ʻe hono moʻui ʻaki ha foʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ke nau maʻu ha fakamoʻoni ki ai. Tuku ange ha taimi ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakakaukau ki ha foʻi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻoku nau loto ke maʻu ha fakamoʻoni mālohi ange ki ai, pea poupouʻi kinautolu ke nau fokotuʻu ha ngaahi taumuʻa pau ke moʻui kakato ʻaki e tefitoʻi moʻoni ko iá.

Sione 8:1–11

ʻOku fakahoko atu e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí kiate kinautolu kotoa pē ʻoku fakatomalá.

  • Ko kinautolu ʻoku ongoʻi halaia koeʻuhí ko ʻenau ngaahi angahalá, ʻe lava ke hoko e talanoa ʻo e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí mo e fakatomala ʻa e fefine naʻe moʻua ʻi he tono tangatá ko ha maʻuʻanga tokoni fakalotolahi. Pe, kapau ʻoku ongoʻi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻoku ʻahiʻahiʻi kinautolu ke nau valokiʻi e niʻihi kehé koeʻuhí ko ʻenau ngaahi angahalá, ʻe lava ke hoko e talanoá ko ha fakatokanga. ʻE lava ke ke fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau lau ʻa e Sione 8:1–11, mo kumi e tali ki he ngaahi fehuʻí ʻo hangē ko ʻení: Ko e hā ʻoku akoʻi ʻe he talanoa ko ʻení fekauʻaki mo e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí? ʻE ala tokoni fēfē hono maʻu ʻEne ʻaloʻofá ʻi heʻetau faiangahalá, ʻi he taimi ʻoku tau ongoʻi ai ʻoku ʻahiʻahiʻi kitautolu ke tau fakamāuʻi ʻa e niʻihi kehé? (vakai, ʻAlamā 29:9–10).

  • Ke tokoni ke maʻu ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha meʻa mahuʻinga ʻi he Sione 8:1–11, fakakaukau ke vahevahe ʻa e kalasí ki ha kulupu ʻe tolu—ko e taha ke nau nofotaha pē ki he ngaahi lea mo e tōʻonga ʻa e kau Fālesí, taha ke nofotaha ki he ngaahi folofola mo e tōʻonga ʻa e Fakamoʻuí, pea mo e taha ke nau nofotaha ki he ngaahi lea mo e tōʻonga ʻa e fefiné.   Fakaafeʻi e kulupu takitaha ke lisi e ngaahi moʻoni fakalaumālie ʻoku nau ako mei hono lau e konga takitaha ʻo e talanoá.

  • ʻOku ʻikai ke tau fakatokangaʻi ʻi he taimi ʻe niʻihi ʻa e ngaahi founga ʻoku tau fakamaauʻi ai e niʻihi kehé. Ko ha ʻekitivitī ʻeni ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ikunaʻi e fakahehema ko iá: Kole ki he kalasí ke nau tokoni atu ʻi hono lisi e ngaahi founga ʻoku tau fakamaauʻi ai e kakaí (ʻi honau fōtungá, ʻulungāngá, puipuituʻá mo e alā meʻa peheé). Tufa ki he kalasí ha ngaahi laʻipepa kuo ʻosi kosikosi ki ha fōtunga ʻo ha foʻi maka, pea kole ange ke nau fili ha founga ʻo hono fakamaauʻi e niʻihi kehé ʻoku nau ongoʻi tautea ai pea tohiʻi ia ki he ngaahi laʻipepa maká. Ko e hā ʻoku tau ako mei he folofola ʻa e Fakamoʻuí ki he kau Fālesí ʻi he Sione 8:1–11? Fakaafeʻi ʻa e kalasí ke nau tohi ʻi he tafaʻaki ʻe taha ʻo e laʻipepa maká ha meʻa te ne fakamanatuʻi ange ke ʻoua te nau lotofakamāú (mahalo ko ha kupuʻi lea mei he Sione 8).

Sione 8:18–19, 26–29

ʻI heʻetau ʻiloʻi ko ia ʻa Sīsū Kalaisí, te tau ʻilo ai ʻa e Tamaí.

  • Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi folofola ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Sione 8:18–19, 26–29 fekauʻaki mo ʻEne fehokotaki mo e Tamaí? Hili hono lau mo aleaʻi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí e ngaahi veesi ko ʻení, ʻe lava ke nau lisi ʻi he palakipoé ha ngaahi meʻa naʻe fai, folofola ʻaki, pe akoʻi ʻe Sīsū. Ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo e ʻOtua ko e Tamaí mei he ngaahi meʻa ko ʻení?

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Moʻui taau mo e fakahinohino ʻa e Laumālié. ʻI he taimi ʻokú ke moʻui ʻaki ai e ongoongoleleí, ʻokú ke taau ai mo e takaua ʻa e Laumālié. ʻI hoʻo kumia ʻa ʻEne fakahinohinó, te Ne ʻoatu ha ngaahi fakakaukau mo ha ngaahi ongo ki he founga ke feau ai ʻe ngaahi fiemaʻu ʻa kinautolu ʻokú ke akoʻí. (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 5.)

Paaki