Kapitulo 9
“Mga Tigbalantay sa Pamilya ”
Pag-establisar, Pag-alima, ug Pagpanalipod sa Pamilya
Niadtong Sepyembre 23, 1995, si Presidente Gordon B. Hinckley, ikakinse nga Presidente sa Simbahan, mibarug atubangan sa mga babaye sa Simbahan sa kinatibuk-ang miting sa Relief Society. Iyang gipasalamatan ang kamatinud-anon ug kakugi sa mga Babaye nga Santos sa Ulahing Adlaw—mga bata ug tigulang, mga minyo ug dili minyo, may mga anak ug walay anak. Nahibalo sa dili tiaw nga mga hagit nga ilang giatubang, iyang gitanyag ang pag-awhag, pagtambag, ug pagpasidaan aron matabangan silang makatuman sa ilang mga responsibilidad ug makakaplag og kalipay sa kinabuhi. Dapit sa katapusan sa iyang pakigpulong, siya miingon:
Gordon B. Hinckley
“Uban sa daghang hiwi nga pangatarungan nga gipakatap nga maoy tinuod, uban sa daghang panglingla kabahin sa mga sumbanan ug mga hiyas, uban sa daghang pangdani ug tintasyon nga anam-anam nga nagmantsa sa kalibutan, among gibati nga mopasidaan ug mopahimangno. Sa pagpadayon niini kami sa Unang Kapangulohan ug ang Konseho sa Napulog Duha ka mga Apostoles karon mopagawas niini nga pamahayag ngadto sa Simbahan ug sa kalibutan isip usa ka pamahayag ug pagpalanog pag-usab sa mga sumbanan, mga doktrina, ug mga buhat nga may kalabutan sa pamilya diin ang mga propeta, mga manalagna, ug tigpadayag niini nga simbahan mibalik-balik sa pagpahayag niini sa tibuok kasaysayan.”1 Dayon iyang gibasa ang “Ang Pamilya: Usa ka Pamahayag sa Kalibutan.” Mao kini ang unang higayon nga ang pamahayag gibasa diha sa kadaghanan.
Diha sa pamahayag, ang Unang Kapangulohan ug ang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles namahayag nga “ kalipay diha sa kinabuhi sa pamilya labaw nga makab-ot kon gipasikad diha sa mga pagtulun-an ni Ginoong Jesukristo.” Sila sa “sa maligdong nga paagi mopahayag nga ang kaminyoon tali sa usa ka lalaki ug usa ka babaye gi-orden sa Dios ug ang pamilya mahinungdanon ngadto sa plano sa Tiglalang alang sa walay katapusan nga destinasyon sa Iyang mga anak.” Ilang gipahinumduman ang mga bana ug asawa sa ilang “sagradong responsibilidad sa paghigugma ug pag-amuma sa usag usa ug sa ilang mga anak.”2
Sumala sa gihatagan og gibug-aton sa ulohan sa pamahayag, gimantala kini isip “Usa ka Pamahayag ngadto sa Kalibutan”—nagpahinumdom sa tanang tawo, lakip sa mga lider sa kanasuran, sa mahangturon nga importansya sa pamilya. Walo ka bulan human sa pagpresentar sa pamahayag, si Presidente Hinckley namulong sa usa ka press conference sa Tokyo, Japan. Miingon siya: “Nganong aduna man kita niini karon nga pamahayag sa pamilya? Tungod kay ang pamilya anaa ubos sa pagpang-atake. Sa tibuok kalibutan ang mga pamilya nagkabungkag. Ang dapit nga maoy sinugdanan sa paglambo sa katilingban mao ang panimalay. Ang mga anak mobuhat, sa kadaghanang bahin, unsa ang natudlo kanila. Naningkamot kita sa paghimo sa kalibutan nga mas maayo pinaagi sa paghimo sa pamilya nga mas lig-on.”3
Ang mga pagpamatuod sa mga sister sa Relief Society nagpakita nga agi og dugang sa pagkahimo sa pamahayag sa tibuok kalibutan, kini nga pahayag sa doktrina adunay kahulugan sa matag pamilya ug matag indibidwal sa Simbahan. Ang mga baruganan sa pamahayag mitandog sa kasingkasing sa mga sister sa tanang kahimtang.
Barbara Thompson
Si Sister Barbara Thompson, kinsa sa wala madugay gitawag nga moserbisyo isip magtatambag sa kinatibuk-ang kapangulohan sa Relief Society, didto sa Tabernacle sa Salt Lake dihang si Presidente Hinckley didto mibasa sa pamahayag. “Usa kadto ka talagsaon nga okasyon,” nahinumdom siya. “Akong gibati ang kamahinungdanon sa mensahe. Ako usab naghunahuna nga, ‘Kini maoy usa ka mahinungdanon kaayo nga giya alang sa mga ginikanan. Kini usab dako kaayo nga responsibilidad alang sa mga ginikanan.’ Naghunahuna ko sa makadiyot nga kini wala kaayo magtumong kanako kay wala man ko maminyo ug walay mga anak. Pero ingon ako kadali nga naghunahuna, ‘Apan kini may kalabutan kanako. Ako sakop sa pamilya. Ako anak nga babaye, usa ka igsoon nga babaye, usa ka iyaan, usa ka ig-agaw, usa ka pag-umangkon, ug usa ka apo nga babaye. Ako aduna niini nga mga responsibilidad—ug mga panalangin—tungod kay ako usa ka miyembro sa pamilya. Bisan kon ako lang ang buhi nga miyembro sa akong pamilya, ako miyembro gihapon sa pamilya sa Dios, ug ako adunay responsibilidad nga motabang sa paglig-on ang ubang pamilya.’”4
Si Sister Bonnie D. Parkin, kinsa sa wala madugay miserbisyo isip ikakatorse nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, didto usab sa Tabernakulo sa dihang gibasa ni Presidente Hinckley ang pamahayag. Nahinumdom siya: “Ang kahilum didto sa kongregasyon ingon man ang pagbati sa kahinam, usa ka reaksyon nga ‘Oo—nagkinahanglan kami sa tabang sa among pamilya!’ Akong nahinumduman ang pagbati nga husto kaayo kadto. Mga luha miagas sa akong mga aping. Samtang mitan-aw ko sa mga sister nga naglingkod duol nako, ingon pareho sab ang ilang mga gibati. Adunay daghan kaayo diha sa pamahayag nga dili nako mahulat ang pag-angkon og kopya ug matun-an kini. Ang pamahayag nagpamatuod sa dignidad sa mga babaye. Ug ilabi nga gihatag kini og una ngadto sa mga babaye sa Simbahan panahon sa kinatibuk-ang miting sa Relief Society.”5
Ngano nga ang Unang Kapangulohan mipili man nga ipahibalo ang pamahayag sa pamilya didto sa kinatibuk-ang miting sa Relief Society? Pagkahuman og basa ni Presidente Hinckley niini, iyang nahatag ang tubag niana nga pangutana. “Kamo ang tigbalantay sa pamilya,” giingnan niya ang mga sister. “Kamo ang mga tigdala og mga bata. Kamo ang nag-alima kanila ug magtisok diha kanila og mga kinaiya sa ilang kinabuhi. Walay laing buhat ang miabut nga duol kaayo sa pagkabalaan kay sa pag-alima sa mga anak sa Dios.”6
Si Presidente James E. Faust, ikaduhang magtatambag ni Presidente Hinckley, midugang sa mosunod nga pagpasabut: “Tungod kay kamong mga inahan mao man ang kasingkasing ug kalag sa bisan unsang pamilya, tukma lang nga [ang pamahayag] gibasa og una panahon sa kinatibuk-ang miting sa Relief Society.” 7
Usa ka “Pagpanghimatuod sa mga Sumbanan, mga Doktrina, ug mga Binuhatan ”
Ang mga pagtulun-an nga naa sa pamahayag sa pamilya dili bag-o niadtong 1995. Sumala sa gipahayag ni Presidente Hinckley, kini mga “pagpanghimatuod sa mga sumbanan, mga doktrina, ug mga binuhatan.”8 Kini nahimo na nga “mahinungdanon sa plano sa Tiglalang” bisan sa wala pa Niya himoa ang yuta.9
Si Sister Julie B. Beck, ikakinse nga presidente sa Relief Society mitudlo: “Dinhi sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, kita adunay teyolohiya sa pamilya nga gibasi sa Paglalang, sa Pagkapukan, ug sa Pag-ula. Ang Paglalang sa yuta naghatag og dapit diin ang mga pamilya makapuyo. … Ang Pagkapukan mihatag og paagi alang sa pamilya nga motubo. … Ang Pag-ula nagtugot sa pamilya nga ma-sealed sa kahangturan. ”10
Ang matinud-anong mga babaye ug lalaki nagmatinud-anon niini nga teyolohiya sa pamilya ug misunod niini nga mga sumbanan, mga doktrina, ug mga binuhatan kon kanus-a ania ang ebanghelyo sa yuta. “Ang atong mahimayaon nga si Mama Eva” ug ang atong “Papa Adan” mga lider alang sa ilang mga anak, nagtudlo kanila “sa hingpit nga kalipay sa katubsanan, ug sa kinabuhing dayon nga ihatag sa Dios ngadto sa tanang magmasulundon.”11 Si Rebekah ug Isaac mipaniguro nga ang mga pakigsaad sa priesthood ug ang mga panalangin dili mawala sa ilang pamilya.12 Ang biyuda sa siyudad sa Zarepta nakahimo sa pag-atiman sa iyang anak tungod kay anaa kaniya ang hugot nga pagtuo sa pagsunod sa propeta nga si Elijah.13 Dos mil saysiyenta ka batan-ong manggugubat isug nga nakig-away sa pagpanalipod sa ilang pamilya, misalig sa saad sa ilang mga inahan nga “ang Dios moluwas kanila.”14 Isip usa ka batan-on, si Jesukristo “mitubo sa kaalam ug sa gidak-on ug sa kahimuot kaniya sa Dios ug sa tawo,” gialimahan pinaagi sa gugma ug kahingawa sa Iyang inahan, si Maria, ug sa iyang bana, si Jose.15
Uban sa pagpahiuli sa ebanghelyo, ang una nga mga miyembro sa Simbahan mitubo sa ilang panabut sa importansya sa pamilya.16 Nakat-unan sa mga Santos nga pinaagi sa gahum sa priesthood, ilang madawat ang mga ordinansa sa templo ug mga pakigsaad nga mobugkos sa ilang mga pamilya hangtud sa hangtud. Kini nga saad milig-on sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pagtuman sa ilang mga tahas isip mga anak sa Dios.
Ang una nga mga lider sa Relief Society miawhag sa mga babaye sa paghimo sa ilang mga pamilya nga maoy mahinungdanon nga katuyoan sa ilang kinabuhi. Sister Eliza R. Snow, Ikaduha nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, wala gayud manganak. Bisan pa, iyang giila ang importansya sa impluwensya sa usa ka inahan. Gitambagan niya ang mga sister sa Relief Society, “Himoa nga ang una ninyong buhaton mao ang paghimo sa inyong mga katungdanan sa panimalay.”17 Si Sister Zina D. H. Young, ang ikatulo nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mitudlo sa mga sister sa “paghimo sa panimalay nga sentro sa atraksyon, diin ang espiritu sa gugma, kalinaw ug paghiusa maanaa, ug ang matam-is nga gugmang putli nga dili maghunahuna og dautan mao ang kanunay nga kauban.”18
Si Mary Fielding Smith mipakita og ehemplo isip usa ka lig-on, mahigugmaong inahan. Ang anak niyang si Joseph F. Smith, kinsa nahimong ikaunom nga Presidente sa Simbahan, nahinumdom:
“Akong mahinumduman ang akong inahan sa mga panahon didto sa Nauvoo. Akong nahinumduman nga nakakita kaniya ug sa iyang makalolooy nga mga anak nga paspas nga gibalhin ngadto sa usa ka lapad nga sakayan dala ang pipila lamang ka mga butang kutob sa iyang madala gikan sa balay atol sa pagsugod og bomba sa siyudad sa Nauvoo pinaagi sa manggugubot nga panon. Akong mahinumduman ang mga kalisdanan sa Simbahan didto ug sa pagpadulong sa Winter Quarters, didto Suba sa Missouri, ug sa unsa nga paagi siya nag-ampo pag-ayo alang sa iyang mga anak ug pamilya diha sa iyang makaluya nga biyahe. … Akong mahinumduman ang tanang mga pagsulay nga adunay kalabutan sa among mga paningkamot sa pagbalhin uban sa Kampo sa Israel, pag-anhi niini nga mga walog sa kabukiran nga walay mga pundok sa mga baka nga igo aron sa pagbira sa among mga karwahe, ug kay walay mga kahimanan aron makabaton niadtong gikinahanglan nga mga pundok sa mga baka, iyang gipapas-an ang iyang mga baka ug mga nati, ug mihigot og tingub sa duha ka mga karwahe, ug nagsugod kami sa pag-adto sa Utah niining dili maayo ug makalolooy nga kahimtang, ug ang akong inahan miingon—‘Ang Ginoo moabli sa dalan;’ apan kon unsaon Niya sa pag-abli sa dalan walay usa nga nasayud. Gamay pa ako nga bata nianang higayuna, ug maoy nagdala sa pundok sa mga baka. Nahinumdom ko nga naabtan siyang naghimo sa iyang tago nga pag-ampo aron matabangan siyang matuman ang iyang misyon. Wala ba ninyo mahunahunai nga kining mga butanga nakahimo og impresyon diha sa hunahuna? Sa inyong hunahuna makalimot ba ko sa ehemplo sa akong inahan? Dili; ang iyang hugot nga pagtuo ug ehemplo kanunay gayud nga hayag sa akong panumduman. Unsa man ang akong gihunahuna! Matag ginhawa nga akong giginhawa, matag pagbati sa akong kalag modangat ngadto sa Dios diha sa pagpasalamat Kaniya nga ang akong inahan usa ka Santos, nga siya usa ka babaye sa Dios, putli ug matinud-anon, ug nga siya moantus sa kamatayon kaysa mobudhi sa pagsalig nga gisangun ngadto kaniya; nga siya moantus sa kakabus ug kakapoy didto sa kamingawan ug maningkamot sa paghugpong sa iyang pamilya kay sa magpabilinsa Babelon. Mao kana ang espiritu nga mipuno kaniya ug sa iyang mga anak.”19
Temporal nga mga Responsibilidad ug Mahangturong mga Tahas
Uyon sa walay utlanan nga mga baruganan mahitungod sa sagradong kinaiyahan sa panimalay ug pamilya, ang mga korum sa Melchizedek Priesthood mitabang sa mga lalaki nga matuman ang ilang mga responsibildad isip mga anak, mga igsoon, mga bana, ug mga amahan. Ang Relief Society nakatabang sa mga babaye sa pagtuman sa ilang mga responsibilidad isip mga anak, mga sister, mga asawa, ug mga inahan. Ang mga sister sa Relief Society kanunay nga nagsuporta sa usag usa sa paningkamot sa paglig-on sa mga pamilya, pagkat-on og mapuslanon nga mga kahanas nga makapalambo sa ilang mga panimalay, ug mohimo sa ilang mga panimalay nga dapit diin ang Espiritu makapuyo.
Pag-amuma sa mga Pamilya
Sister Zina D. H. Young usa ka mahigugmaon, maalimahon nga inahan, ug iyang gitudloan ang mga sister sa Relief Society sa mga baruganan nga naggiya sa kaugalingon niyang paningkamot diha sa panimalay. Mitambag siya: “Kon duna man dinhi usa ka inahan karon nga wala magtudlo sa iyang mga anak sa tukmang paagi, … hangyoon ko kamo sa pagbuhat niini. Paalironga ang inyong mga anak … ug pag-ampo uban nila. … Pahimangnoi ang mga bata sa mga kadautan nga naglibut kanato … aron dili sila mahimong biktima niini nga mga dautan, apan magtubo sa kabalaan ug sa kaputli atubangan sa Ginoo.”20 Mitudlo usab siya: “Pagmakugihon sa tanang katungdanan sa kinabuhi, isip mga inahan ug mga asawa. … Magmainampingon kita nga makapamulong uban sa kaalam atubangan sa atong gagmayng mga bata, maglikay sa pagpangita og sayop, … ug mag-ugmad og mas taas nga mga hiyas sa atong kinaiyahan, nga makabayaw, makahashas ug makapaputli sa kasingkasing. … Kinahanglan nga mobuhat kita sa tumang kakugi sa pagtudlo sa mga anak sa Zion sa pagmatinuoran, mahiyason, matarung ug dili maglangay sa ilang mga katungdanan ; ug usab sa pagkamakugihon ug pagbalaan sa adlawng Igpapahulay. … Ang mga inahan kinahanglan nga dili mamulong og makadaot sa tinguha sa amahan atubangan sa mga anak, kay sila maayong tigpaniid. Ipugas ang maayong mga liso diha sa linghod ug malumo nga mga hunahuna, ug palabiha kanunay ang baruganan kaysa pamaagi, sa ingon makatigum kamo og bahandi sa langit.”21
Sa dihang si Sister Bathsheba W. Smith miserbisyo isip ikaupat nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, nakita niya ang panginahanglan sa paglig-on sa mga pamilya, mao nga giestablisar niya ang mga leksyon sa pag-edukar sa mga inahan alang sa mga sister sa Relief Society. Ang mga leksyon naglakip sa tambag alang sa kaminyoon, pag-amping panahon sa pagmabdos, ug pag-atiman sa anak. Kini nga mga leksyon misuporta sa mga pagtulun-an ni Presidente Joseph F. Smith mahitungod sa pagtabang sa Relief Society sa tahas sa mga babaye diha sa ilang panimalay:
“ Bisan asa nga walay kasayuran o bisan lamang sa kakulang sa panabut kabahin sa pamilya, buluhaton sa pamilya, kalabut sa mga obligasyon nga kinahanglan nga maanaa diha ug nga sa matinuorong paagi maanaa tali sa bana ug asawa ug tali sa mga ginikanan ug mga anak, anaa kini nga organisasyon diha o anaa ra sa duol,ug pinaagi sa tinuod nga mga pagtuga o pagdasig nga gipanag-iya sa organisasyon sila andam sa paghatag og panudlo kalabut niadtong mahinungdanon nga mga buluhaton. Bisan asa nga adunay usa ka batan-ong inahan, nga walay kasinatian nga kinahanglan unta nga siya aduna aron sa pagpadako ug sa pag-atiman sa iyang anak, o sa paghimo sa iyang balay nga maanindot ug matahum ug kahimut-an sa iyang kaugalingon ug sa iyang bana, kini nga organisasyon anaa, diha sa pipila ka bahin niini nga organisasyon, aron sa paghatag og panudlo ngadto nianang batan-on nga inahan, ug tabangan siya sa paghimo sa iyang buluhaton ug sa pagtarung og himo niini. Ug bisan asa nga adunay kakulang sa kasinatian sa paghatag og natural ug makapahimsog ug saktong pagkaon ngadto sa mga anak, o kon adunay panginahanglan sa paghatag og saktong espirituhanong pagpanudlo ug espirituhanong pagkaon ngadto sa mga anak, anaa diha sa dakong mga organisasyon sa mga Female Relief Society sa ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug mga organisasyon sa mga inahan ug mga anak nga babaye sa Zion, kadto kinsa andam sa paghatag niana nga pagpanudlo.”22
Ang katakus sa pag-alima dili limitado ngadto sa mga babaye nga adunay kaugalingong mga anak. Si Sister Sheri L. Dew nakamatikod: “Tungod sa mga hinungdan nga nasayran sa Ginoo, ang pipila ka babaye nagkinahanglan pa nga maghulat aron makaanak. Kini nga pagkalangay dili sayon alang sa matarung nga mga babaye. Apan ang panahon sa Ginoo alang sa matag usa kanato dili makapaubos sa atong kinaiyahan. Pipila kanato, niana, kinahanglan lang nga mangitag laing paagi nga mainahan. Ug anaa sa tibuok natong palibut mao kadtong nagkinahanglan nga higugmaon ug magiyahan.”23
Ang mga sister sa Simbahan adunay mga oportunidad sa pag-alima kon makadawat sila og mga calling isip mga lider ug mga magtutudlo ug kon sila magserbisyo isip mga visiting teacher. Ang pipila ka mga sister naghatag og inahanon nga paghigugma ug impluwensya ngadto sa dili nila mga anak. Ang single nga mga sister kanunay nga mag-una nini nga mga paningkamot, nagpanalangin sa kinabuhi sa mga bata kinsa nagkinahanglan sa impluwensya sa matarung nga mga babaye. Usahay kini nga pag-alima magpadayon sulod sa mga adlaw, mga semana, ug mga tuig. Pinaagi sa dili hinakog nga pagserbisyo ug kaugalingong hugot nga pagtuo, ang mga babaye nakaluwas og daghang mga bata gikan sa emosyonal, espiritwal ug sa pisikal nga kapeligro.
Paghimo sa Panimalay nga Sentro sa Kalig-on
Sukad sa unang mga adlaw sa Relief Society sa Nauvoo, Illinois, ang mga sister nanagpundok sa pagkat-on mahitungod sa ilang kamanggiloy-on ug mapuslanon nga mga responsibilidad. Ilang gigamit ang ilang mga kahanas sa pagtabang nga molambo ang ilang pagtuo ug personal nga pagkamatarung, paglig-on sa ilang mga pamilya ug paghimo sa ilang mga panimalay nga sentro sa espirituhanong kalig-on, ug pagtabang sa mga nanginahanglan. Gigamit nila ang mga baruganan sa madaginuton nga pagpuyo ug sa espirituhanon ug temporal nga pagpaningkamot sa kaugalingon. Napalambo usab nila ang sisterhood ug panaghiusa samtang nagtudlo sila sa usag usa ug kauban nga nagserbisyo. Kini nga pagbansay mipanalangin sa mga sister sa tanang sirkumstansya. Si Sister Bonnie D. Parkin miasoy kon sa unsang paagi kini nga mga miting milig-on kaniya:
“Isip sakop sa Relief Society sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, atong panalangin og responsibilidad ang pag-alima ug pagsuporta sa yunit sa pamilya. Ang tanan sakop sa usa ka pamilya, ug ang matag pamilya nagkinahanglan nga palig-unon ug maprotektahan.
“Ang pinakadako nakong tabang sa pagkahimong tig-atiman sa panimalay naggikan una sa kaugalingon nakong mama ug sa akong lola ug sunod gikan sa mga sister sa Relief Society sa lain-laing mga ward diin kami nagpuyo. Nakakat-on ako og mga kahanas; nakakita ako og modelo sa hingpit nga kalipay gumikan sa paghimo og usa ka panimalay nga mao ang gusto sa uban. … Ang mga lider sa Relief Society, nagsiguro nga ang mga miting ug mga kalihokan nga inyong planohon makalig-on sa panimalay sa tanan ninyong mga sister.”24
Si Sister Barbara W. Winder, ang ikaonse nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mipahinumdom sa mga babaye kabahin sa espirituhanong mga panalangin nga moabut kon ipabilin nila ang kalimpyo ug kahapsay sa ilang mga panimalay: “Adunay abilidad sa pagkahimong usa ka tig-atiman sa panimalay. Alang sa atong kaugalingon ug sa atong mga pamilya, importante nga kita adunay sanktuwaryo—usa ka dapit nga kapasilongan nga layo sa kalibutan diin atong mabatyagan ang kakomportable ug diin, kon moabut man ang uban, sila, usab, mobati sa kakomportable.”25
Sa tinagsa o sa dinaghan, ang mga sister sa Relief Society mga ehemplo sa usag usa sa paningkamot aron paglig-on sa mga panimalay ug mga pamilya. Si Sister Belle S. Spafford, ang ikasiyam nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mipakigbahin sa iyang pagpamatuod sa balaanong sinugdanan sa Relief Society ug sa tahas niini sa pagtabang sa mga babaye nga matuman ang ilang mga tahas isip mga asawa ug inahan. “Nagtuo ako nga aduna kini dakong impluwensya alang sa kaayohan sa panimalay,” siya miingon. “Kon ang usa dunay maayo nga inahan siya dunay maayo nga panimalay, ug kon siya adunay maayo nga mama nga Relief Society, makapaniguro siya og kaalam ug ang maayo nga impluwensya mokuyanap sa panimalay.”26
Ang tanang sister mopakigbahin sa responsibilidad sa pag-alima, o sa “pagka-mama.” Si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo: “Mga Sister, kami, inyong mga kaigsoonan, dili makahimo sa buluhaton nga balaanong giplano nga ipabuhat kaninyo sa wala pa ang pundasyon sa kalibutan. Mahimo kaming mosulay, apan kami dili gayud makalaum nga makakopya sa talagsaon ninyong mga gasa. Walay ania niini nga kalibutan nga ingon ka personal, ingon ka maalimahon, o makapausab sa kinabuhi sama sa impluwensya sa usa ka matarung nga babaye. … Ang tanang babaye aduna niini nga balaanong kinaiya nga dala sa pagkatawo nga talento ug sa pagkatinugyanan sa pagkainahan.”27
Ang pulong nga pagkainahan nagpasabut sa mahangturong buluhaton sa mga babaye; naghulagway kini sa ilang kinaiyahan isip mga tig-alima. Ang pag-alima usa ka mahinungdanon nga pulong. Nagpasabut kini sa pagbansay, pagtudlo, pag-edukar, pagpasiugda og kalamboan, pagpatubo, ug sa pag-amuma o pagpakaon. Ang mga babaye gihatagan og dakong pribilehiyo ug responsibilidad sa pag-alima sa tanan nga gipasabut niini nga pulong, ug ang Relief Society adunay responsibilidad sa pagtudlo ug pagsuporta sa mga babaye sa ilang balaanon nga pagka-orden, importanting mga tahas isip mga inahan ug mga tig-alima.28
Si Sister Julie B. Beck mitudlo mahitungod sa tahas sa pag-alima: “Ang pag-alima nagpasabut og pag-ugmad, pag-atiman, ug pagpatubo. Busa, ang mga inahan [kinahanglan] nga magmugna og usa ka palibut alang sa espirituhanon ug temporal nga paglambo diha sa ilang mga panimalay. Laing pulong sa pag-alima mao ang homemaking. Ang homemaking naglakip sa pagpangluto, pagpanglaba ug panghugas sa plato, ug paghimong hapsay kanunay sa panimalay. Ang panimalay mao ang dapit diin ang mga babaye mas dako og gahum ug impluwensya ; busa, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mga babaye kinahanglan nga maoy pinakamaayong tig-atiman sa panimalay dinhi sa kalibutan. Ang pagtrabaho kauban sa mga bata sa mga buluhaton sa balay makahatag og oportunidad sa pagtudlo ug sa pag-umol og mga kalidad nga angay sundon sa mga bata. Ang tig-alima nga mga inahan mga maalamon, apan ang tanang edukasyon nga makab-ot sa mga babaye walay pulos kanila kon sila walay kahanas sa paghimo og usa ka panimalay nga maghimo og palibut alang sa espirituhanong paglambo. … Ang pag-amuma nagkinahanglan og paghan-ay, pailub, gugma, ug trabaho. Ang pagtabang sa kalamboan nga mahitabo pinaagi sa pag-alima sa tinuoray puno sa gahum ug impluwensyal nga tahas nga gitugyan diha sa mga babaye.”29
Pagpanalipod sa Pamilya ug Pagkainahan
Dugang sa paglig-on sa mga panimalay nga manukad sa sulod, ang Relief Society misangkap og dili matarug nga panalipod batok sa mga impluwensya nga moatake sa pamilya nga manukad sa gawas. Si Presidente Howard W. Hunter, ang ikakatorse nga Presidente sa Simbahan, miingon:
“Maingon og alang kanako adunay dakong panginahanglan sa paghiusa sa mga babaye sa Simbahan sa pagbarug kauban sa mga Kaigsoonan ug alang sa pagpahunong sa bul-og sa dautan nga nagpalibut kanato ug sa pagpadayon sa buhat sa atong Manluluwas. …
“… Busa kami mohangyo kaninyo sa pagpangalagad uban sa gamhanan ninyong impluwensya alang sa kaayohan sa paglig-on sa atong mga pamilya, sa atong simbahan, ug sa atong mga komunidad.”30
Ang mga lider sa Relief Society kanunay nga namulong batok sa mga paningkamot sa pagpahuyang sa tradisyonal nga mga pamilya ug mopaubos sa sagradong mga tahas sa asawa ug sa inahan. Si Sister Amy Brown Lyman, ang ikawalo nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mihatag og gibug-aton sa panginahanglan alang sa mga inahan nga makig-uban sa ilang mga anak. Miserbisyo siya isip presidente panahon sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, dihang ang gobyerno ug ang mga lider sa publiko miawhag sa mga babaye sa pagpanarbaho gawas sa panimalay aron makasuporta sa nasudnon nilang ekonomiya samtang tua sa gubat ang ilang mga bana. Ang pipila ka mga sister kinahanglan nga manarbaho sa gawas sa panimalay aron makasangkap sa panginahanglan sa pagpakabuhi alang sa ilang pamilya. Bisan gidawat ni Sister Lyman kini nga mga hagit, sa gihapon iyang giawhag ang mga babaye sa paghimo sa tanan nga anha ra sa panimalay ug motudlo sa ilang mga anak.
Ang mensahe ni Sister Lyman nagsubay sa mga pagtulun-an sa Unang Kapangulohan, kinsa mipahinumdom sa mga miyembro sa Simbahan sa “sagrado nga dedikasyon” sa pagkainahan.31 Si Presidente Heber J. Grant, ang ikapito nga Presidente sa Simbahan, ug ang iyang mga magtatambag, sila si Presidente J. Reuben Clark Jr. ug si David O. McKay, namahayag:
“Ang pagkainahan duol ra sa pagkabalaan. Kini ang pinakataas, pinakabalaang pagserbisyo nga giabaga sa katawhan. Nagpahimutang kini kaniya kinsa mitahud sa balaang tawag niini ug serbisyo nga sunod sa mga anghel. Kaninyo mga inahan sa Israel moingon kami nga ang Dios manalangin ug manalipod kaninyo, ug mohatag kaninyo og kalig-on ug kaisug, sa hugot nga pagtuo ug kahibalo, sa balaan nga paghigugma ug pagpahinungod sa katungdanan, nga makahimo kaninyo sa pagpuno ngadto sa kinatas-ang sukod sa inyong sagradong calling. Kaninyo mga inahan ug umaabut nga mga inahan kami moingon: Pagmahiyason, pagmaputli, pagpakabuhi nga matarung, nga ang inyong kaliwatan hangtud sa katapusang henerasyon motawag kaninyo nga bulahan.”32
Sulod sa mga dekada human sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, dili maayong mga impluwensya sa mga pamilya ug panimalay ang midagsang. Dihang si Presidente Spencer W. Kimball, ang ikadose nga Presidente sa Simbahan, mi-set apart ni Sister Barbara B. Smith sa pagserbisyo isip ikanapulo nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, si Sister Smith mibati og “usa ka lawom nga impresyon sa responsibilidad … sa pagpanalipod sa panimalay ug sa panag-uban sa babaye nianang sagrado nga sirkulo sa pamilya.”33 Sa tibuok panahon sa iyang pagka-presidente, iyang gipanalipdan ang gipadayag nga mga kamatuoran mahitungod sa balaang tahas sa mga babaye ug sa panalangin sa mahangturong mga pamilya. Samtang siya, ang iyang mga magtatambag, ug mga lider sa priesthood nagkugi sa pagtuon sa sosyal nga mga isyu sa ilang panahon, ilang nakita nga ang mga inisyatibo nga gipasiugdahan sa daghan dili makapanalipod sa mga pribilehiyo sa mga babaye sa ilang mga tahas isip mga asawa ug mga inahan ug makapahuyang sa mga pamilya.
Usa ka reporter sa newspaper mi-summarize sa gibalik-balik nga mensahe ni Sister Smith: “‘Ipataas ang inyong mga ulo, kamo mga asawa, mga inahan, mga tig-atiman sa panimalay. Nagmugna kamo og kinabuhi ug nagpalambo niini. Ayaw ibaylo kanang mohangtud nga gahum alang sa dali rang mawala, nagsidlak nga mga alahas. Panggaa kini, palamboa kini, patuboa kini. Naggunit kamo og talagsaong katungdanan.’ Mao kana ang mensahe sa lider sa Mormon nga mga babaye, Barbara B. Smith.”34
Ang mga pagpang-atake sa kabalaan sa pagkainahan ug sa pamilya nagkadaghan sukad sa panahon sa kapangulohan ni Sister Smith. Apan uban sa hugot nga pagtuo sa Dios ug sa panabut sa mahangturon nga kahulugan sa ilang mga responsibilidad, ang mga sister sa Relief Society sa tanang kapanahunan padayon nga misuporta ug nanalipod sa mga kamatuoran nga nagpalig-on sa mga panimalay ug sa mga pamilya. Ilang gipanalipdan ang kabalaan sa pamilya sa nagkalainlaing mga tahas: isip mga inahan ug mga apohan, isip mga anak ug mga igsoon, isip mga iyaan, ug isip mga magtutudlo ug mga lider sa iyang Simbahan. Sa matag higayon nga ang babaye maglig-on sa pagtuo sa usa ka bata, iyang gidugangan ang kalig-on sa usa ka pamilya—karon ug sa umaabut.
Mga Pagtulun-an sa mga Propeta sa Ulahing mga Adlaw mahitungod sa Pamilya
Usa ka amahan ug inahan kausa nangutana sa ilang mga anak kon unsa ang ilang naganahan sa bag-ohay lang nga kinatibuk-ang komperensya. Ang ilang 16-anyos nga anak nga babaye miingon: “Ganahan kaayo ko adto! Ganahan kong maminaw sa dinasig, maalamon nga mga propeta ug mga lider nga mipamatuod sa pagkainahan.” Sa kinahiladman sa iyang mga pagbati, kining batan-on nga babaye kaniadto pang gusto nga mahimong inahan, apan nahingawa usab siya kay ang pagkainahan dili popular gani gipakaubos sa kadaghanan sa kalibutan. Nahupay siya dihang nadungog niya ang mga propeta ug mga apostoles nga misuporta sa kamaayo sa iyang mga mithi.35 Ang buhat sa Relief Society sa paglig-on sa panimalay ug pamilya kanunay nga nahiusa sa mga pagtulun-an sa mga propeta sa ulahing adlaw.
Si Presidente David O. McKay, ang ikasiyam nga Presidente sa Simbahan, mitudlo kanunay nga “walay laing kalampusan ang ikahulip sa kapakyasan sa panimalay.”36
Si Presidente Harold B. Lee, ang ikaonse nga Presidente sa Simbahan, sa samang paagi mitambag, “Ang labing importante nga buhat sa Ginoo nga imo gayud nga pagabuhaton mao ang anaa sa sulod sa mga bongbong sa imong kaugalingon nga panimalay.”37
Nahingawa mahitungod sa padayong pagpang-atake sa pamilya, si Presidente Spencer W. Kimball nanagna ug mipahimangno:
“Daghang sosyal nga mga pagpugong sa nangagi nakatabang sa pagpalig-on ug pagsuporta sa pamilya nga nag-anam og kawala. Moabut ang panahon nga kadto lang nagtuo og maayo ug aktibo sa pamilya ang makapreserba sa ilang mga pamilya gikan sa dautan nga nag-alirong kanato.
“… Adunay uban nga naghatag og kahulugan sa pamilya sa dili tradisyonal nga paagi nga ila kining gihatagan og kahulugan nga walay basihan. …
“Kita sa tanang mga tawo … dili angay nga motuo sa sayop nga mga argumento nga ang yunit sa pamilya mora og may kalabutan ngadto sa usa ka piho nga bahin sa kalamboan nga gisagubang sa usa ka moral nga katilingban. Kita gawasnon sa pagbuntog niadtong mga kalihokan nga makapakunhod sa kaimportante sa pamilya ug makapasaka sa kaimportante sa hinakog nga pagkaindibidwal. Kita nasayud nga ang pamilya magmahangturon. Nasayud kita nga kon dili maayo ang nanghitabo sa pamilya, dili usab maayo ang manghitabo sa ubang mga institusyon sa katilingban.”38
Subay niining gipanghingusgan nga pahimangno, ang mga propeta sa ulahing mga adalw mipakigbahin og mga pulong sa paglaum alang sa matinud-anong mga ginikanan kansang mga anak nahisalaag gikan sa dalan sa ebanghelyo. Si Presidente James E. Faust miingon: “Ngadto sa mga ginikanan nga nagbangutan kinsa matarung, makugihon, ug mainampoon sa pagtudlo sa ilang masinupakong mga anak, kami moingon kaninyo, ang Maayong Magbalantay nagtan-aw kanila. Nasayud ang Dios ug nakasabut sa inyong hilabihang kasubo. Adunay paglaum.”39
Si Presidente Gordon B. Hinckley mipahayag sa iyang pagsalig nga ang mga Babaye nga Santos sa Ulahing Adlaw, nga gilig-on pinaagi sa ilang pakig-uban sa Relief Society, makatabang sa ilang mga pamilya nga makasugakod sa mga pagpang-atake sa panimalay. Iyang gipasabut nga ang mga sister sa Relief Society mahimong maghiusa sa pagpanalipod sa pamilya:
“Importante gayud kaayo nga ang mga babaye sa Simbahan mobarug nga malig-on ug dili matarug niana nga sakto ug tukma ubos sa plano sa Ginoo. Nakombinsir ako nga walay laing organisasyon bisan asa nga makatupong sa Relief Society niini nga Simbahan. … Kon sila maghiusa ug mamulong uban sa usa ka tingog, ang ilang kusog dili masukod.
“Gitawag namo ang mga babaye sa Simbahan sa pagbarug alang sa pagkamatarung. Kinahanglang sugdan nila sa ilang kaugalingong mga panimalay. Matudlo nila kini sa ilang mga klase. Masulti nila kini sa ilang mga komunidad.
“Kinahanglan gayud nga sila mga titser ug mga magbalantay sa ilang mga anak nga babaye. Kadtong mga anak nga babaye kinahanglang tudloan diha sa Primary ug diha sa mga klase sa Young Women sa mga hiyas sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Kon moluwas kamo og usa ka batang babaye, miluwas kamo og henerasyon. Magtubo siya sa kalig-on ug pagkamatarung. Magminyo siya sa balay sa Ginoo. Tudloan niya ang iyang mga anak sa mga paagi sa kamatuoran. Magsubay sila sa iyang mga dalan ug motudlo usab sa ilang mga anak. Maayong mga apohan anaa aron mohatag og pag-awhag.”40
“Mga Daklit nga Pagkakita sa Langit”
Usa ka tawo kausa nangutana kang Presidente Spencer W. Kimball, “Nakaadto ka na ba sa langit?” Agi og tubag niini nga pangutana, si Presidente Kimball miingon nga siya daklit nga nakakita sa langit niana gayud nga adlaw dihang mipahigayon siya sa pagbugkos sa usa ka magtiayon, usa kanila mao ang katapusan sa 8 ka anak nga makadawat niining sagrado nga ordinansa. “Ang mga putli og kasingkasing tua didto,” si Presidente Kimball miingon. “Ang langit tua didto.” Gihisgutan usab niya ang panahon dihang daklit niyang nakita ang langit didto sa usa ka panimalay sa presidente sa stake. Ang balay gamay, apan ang pamilya dako. Ang mga anak nagtinabangay sa pagpahimutang sa lamesa, ug ang gamayng bata mihalad sa kinasingkasing nga pag-ampo sa wala pa manihapon. Si Presidente Kimball miingon nga daklit niyang nakita ang langit dihang nakig-istorya siya sa magtiayon kinsa wala gayud makabaton og anak apan “mipuno sa ilang panimalay” og 18 ka mga ilo. Gipaambit niya ang ubang mga kasinatian dihang daklit niyang nakita ang langit sa mga kinabuhi sa matinud-anong mga Santos sa Ulahing nga Adlaw kinsa mipahayag sa ilang mga pagpamatuod sa ilang mga pulong ug sa ilang mga buhat. “Ang langit usa ka dapit,” si Presidente Kimball mitudlo, “apan usa usab ka kahimtang; kini mao ang panimalay ug ang pamilya. Pagsinabtanay kini ug pagkamabination. Pagsinaligay kini ug dili hinakog nga kalihokan. Kini malinawon, makatarungan nga pagpakabuhi; personal nga pagsakripisyo, tinuoray nga kamaabi-abihon, kinasingkasing nga paghunahuna sa uban. Pagsunod kini sa mga sugo sa Dios nga walay pagpakita o pagpakaaron-ingnon. Kini walay paghinakog. Kini mahitungod kanatong tanan. Gikinahanglan lamang nato nga makamaong moila niini samtang kini atong hikaplagan ug matagamtam. Oo, minahal kong igsoon, ako dunay daghang daklit nga mga pagkakita sa langit.”41
Sa tibuok kalibutan, ang mga sister sa Relief Society ug ilang mga pamilya mipaduol sa langit sa pamaagi sa ilang pagpakabuhi.
Usa ka sister sa Estados Unidos miatiman sa himatyon niyang inahan sulod sa 3 ka tuig. Wala kaabut og usa ka tuig human niadto, ang iyang anak nakaangkon og dili kasagaran nga sakit sa panglawas. Kini nga mapahinunguron nga inahan miatiman sa iyang anak sa matag adlaw sulod sa 10 ka tuig hangtud nga ang batan-ong babaye namatay sa edad nga 17.
Usa ka single nga inahan sa Tonga adunay simple nga panimalay diin nag-alima siya og daghang mga bata. Ang pinakadako niyang tinguha mao nga ang iyang mga anak makaserbisyo sa Ginoo ug molambo ang ilang kinabuhi. Makanunayon niini nga mga prayoridad, gitabangan niya ang iyang mga anak nga makaestablisar og mga sumbanan sa ebanghelyo sa ilang kinabuhi. Ubos sa iyang pagpangulo, nakakuha sila og maayong edukasyon. Nag-ampo sila, nagtuon sa mga kasulatan, mitrabaho, ug magkauban nga nagsimba.
Usa ka sister sa Estados Unidos dunay 8 ka anak nga ubos sa 14 anyos. Ang matag adlaw nahimo nga usa ka pisikal, mental, espiritwal, intelektwal, ug emosyonal nga hagit alang kaniya, apan giatiman niya ang hustong mga butang. Iyang gisuportahan ang iyang bana sa iyang panerbisyo sa Simbahan ug sa iyang paningkamot sa pagsuporta sa ilang pamilya. Naghiusa, sila nag-ampo alang sa matag bata ug naghunahuna og mga paagi sa pagtabang sa matag usa nga molambo uban ang personal nga mga responsibilidad ug mga tumong. Sa iyang panimalay, ang gidaghanon sa pagluto, pagdumala, paghunahuna, ug pag-ampo hilabihan kaayo alang niini nga sister. Dugang pa, gidawat niya ang responsibilidad sa visiting teaching ug miatiman sa mga sister sa iyang ward kinsa nagkinahanglan nga mabayaw. Nag-ampo siya para kanila, nahingawa kanila, mibisita kanila, ug misusi kanila sa daghang higayon matag bulan.
Usa ka matinud-anong pamilya sa Mexico nagpuyo sa usa ka busy, langas nga siyudad sa usa ka panimalay luyo sa lapad nga bongbong ug puthaw nga gate. Sa sulod sa bongbong, ang mama mi-drawing og usa ka matahum nga hardin, mga kahoy, bulak, ug usa ka busay. Sulod sa balay, ang pamilya nagbutang og mga basahon diha sa tungtunganan ug mihimo og mga dapit nga pundukanan, tun-anan, ug dulaanan.
Usa ka sister sa Ghana miatiman sa iyang umahan sa pamilya. Sa gawas sa koral, nagpatubo siya og mga tanom. Sulod sa koral, namuhi siya og mga kanding nga gisulod og tangkal. Duna usab siyay tanom nga mga lubi nga iyang himoon og lana aron ibaligya sa lokal nga merkado. Ang tanan diha sa limpyo niya nga palibut nagpakita sa iyang gugma alang sa iyang pamilya. Mag-rake siya, manglimpyo, ug manilhig sa nataran. Ilawom sa punoan sa mangga, dunay hinimo nga lingkuranan ang pamilya diin adto sila mag-family home evening ug sa uban pang panagpundok sa pamilya.
Usa ka single nga sister nga adunay pisikal nga kakulangan nagpuyo sa ika-80 nga andana sa taas nga building sa Hong Kong. Nag-inusara siyang nagpuyo ug siya lang ang miyembro sa Simbahan sa iyang pamilya, apan naghimo siya og panimalay nga usa ka dalangpanan diin siya ug ang iyang mga bisita mobati sa impluwensya sa Espiritu. Sa usa ka gamay nga butanganan sa mga libro, anaa ang iyang mga kasulatan, ang iyang manwal sa Relief Society, ug ang iyang hymnbook. Iyang gisiksik ang iyang mga katigulangan ug mibiyahe sa templo sa pagpahigayon sa mga ordinansa alang kanila.
Usa ka sister sa India mitabang sa pag-establisar og usa ka branch sa iyang siyudad. Ang iyang bana mao ang presidente sa branch, ug siya ang presidente sa Relief Society sa grupo nga dunay mga 20 ka miyembro. Nagpadako sila og tulo ka matinud-anong anak nga mga babaye, uban sa mga baruganan sa ebanghelyo nga nagbantay kanila didto sa balaan nilang panimalay.
Usa ka inahan sa Brazil nagpuyo sa panimalay nga hinimo sa red brick sa usa ka nataran sa pula nga yuta nga gilibutan sa koral nga red brick. Ang mga kanta sa Primary mipuno sa palibut, ug ang mga ginunting nga litrato gikan sa Liahona sa mga templo, mga propeta sa Dios, ug sa Manluluwas mitabon sa mga bongbong. Siya ug ang iyang bana misakripisyo aron mabugkos sa templo aron ang ilang mga anak matawo sa pakigsaad. Ang kanunay niyang giampo mao nga ang Ginoo motabang ug mohatag kaniya og kusog ug inspirasyon igo nga iyang madala ang mga bata sa kahayag, kamatuoran, ug kalig-on sa ebanghelyo aron sila makatuman sa mga pakigsaad nga gisakripisyohan niya ug sa iyang bana nga aron ikahatag kanila.
Kini nga mga sister, nagrepresentar sa daghan pa, sa tinuoray, sumala sa giingon ni Presidente Gordon B. Hinckley, “mga tigbalantay sa pamilya.”42 Mga angay kanila kini nga mga pulong nga gipamulong ni Presidente Spencer W. Kimball:
“Ang pagkahimong matarung nga babaye usa ka mahimayaon nga butang sa bisan unsang panahon. Ang pagkahimong matarung nga babaye sa panahon sa katapusang dispensayon niini nga yuta, sa dili pa ang ikaduhang pag-anhi sa atong Manluluwas, usa ka talagsaon halangdon nga tawag. Ang kalig-on ug impluwensya sa matarung nga babaye karon mahimong napulo ka pilo nga tingali anaa sa mas malinawon nga mga panahon. Siya gibutang dinhi aron makatabang sa pagpalambo, sa pagpanalipod, ug sa pagbantay sa panimalay—nga mao ang una ug labing halangdon nga institusyon sa katilingban. Ang ubang mga institusyon sa katilingban tingali mausab ug gani mapakyas, apan ang matarung nga babaye makatabang sa pagluwas sa panimalay nga tingali mao ang katapusan ug bugtong sanktuwaryo nga nailhan sa pipila ka mortal taliwala sa unos ug kagubot.”43
“Unta Kamo Malig-on alang sa mga Hagit sa karon nga Panahon”
Sa makasaysayan nga gabii dihang gibasa ni Presidente Hinckley ang pamahayag sa pamilya, iyang gitapos ang iyang pakigpulong uban sa usa ka panalangin ngadto sa mga babaye sa Simbahan:
“Unta ang Ginoo manalangin kaninyo, minahal kong mga sister. … Unta kamo malig-on alang sa mga hagit sa karon nga kapanahunan. Unta kamo matugahan og kaalam lapas sa inyong kaugalingon sa pagdala sa mga problema nga padayon ninyong giatubang. Unta ang inyong mga pag-ampo ug mga pangamuyo matubag uban sa mga panalangin diha sa inyong mga ulo ug diha sa mga ulo sa inyong mga minahal. Among ibilin diha kaninyo ang among gugma ug among panalangin, nga ang inyong kinabuhi mapuno sa kalinaw ug kalipay. Mamahimo kini. Daghan kaninyo makapamatuod nga nahimo kini. Ang Ginoo manalangin kaninyo karon ug hangtud sa mga katuigan nga moabut, ako mapaubsanong nag-ampo.”44
“Ang mga inahan mao man ang kasingkasing ug kalag sa bisan unsang pamilya ” (James E. Faust).
Ang mga anak sa mga Anti-Nephi-Lehi nakabaton og hugot nga pagtuo pinaagi sa mga pagtulun-an sa ilang mga inahan (tan-awa sa Alma 56:47).
Si Rebekah, kauban sa sulugoon ni Abraham, nakasabut sa importansya sa kaminyoon diha sa pakigsaad (tan-awa sa Genesis 24:1–28).
Ang Relief Society nakatabang sa mga ginikanan sa ilang sagradong mga responsibilidad.
Ang mga inahan ug mga apohan makaandam sa ilang anak nga mga babaye ug apo nga babaye sa pagkahimong mga tig-alima.
Ang mga inahan ug mga amahan adunay sagradong responsibilidad sa pagtudlo ug pag-alima sa ilang mga anak.
Ang batan-ong mga sister sa Relief Society makakat-on og mga kahanas sa homemaking gikan sa mas haniti nga mga sister.
“Ang kaminyoon tali sa lalaki ug sa babaye giorden sa Dios” (Unang Kapangulohan ug Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles).
Ang matarung nga mga babaye makahimo sa ilang mga panimalay nga luwas nga kapasilongan diin ang Espiritu maanaa.
Ang matarung nga mga inahan modala sa ilang mga anak diha sa kahayag sa ebanghelyo.
“Ang pagkahimong matarung nga babaye niining ulahing adlaw nga mga kapanahunan sa yuta … hilabihan ka halangdon nga calling” (Spencer W. Kimball).