Kapitulo 1

Relief Society

Pagpahiuli sa Karaan nga Sumbanan

Sa tibuok Niyang mortal nga pangalagad, ang Manluluwas mipakita og talagsaong paghigugma ug kahingawa alang sa mga babaye. Si Elder James E. Talmage sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles miingon, “Ang pinakabantugan nga manlalaban sa kalibutan alang sa mga babaye ug sa pagkababaye mao si Jesukristo.”¹

Ang Manluluwas nagtudlo sa mga babaye sa dinaghang pundok ug sa tinagsa, sa karsada ug sa baybayon, duol sa atabay ug sa ilang mga panimalay. Gipakita Niya ngadto kanila ang mapinanggaon nga pagbati ug miayo kanila ug sa mga sakop sa ilang pamilya. Sa daghang sambingay, gisaysay Niya ang mga istorya kabahin sa mga babaye nga anaa sa ordinaryo nga mga kalihokan. Gipakita Niya ang dako nga kahibalo sa kinabuhi sa mga babaye ug mikuha sa walay pagkatapos nga mga leksyon sa ebanghelyo gikan sa inadlaw nilang mga kasinatian. Mipasaylo Siya kanila. Mibakho Siya uban kanila. Siya adunay kalooy alang kanila sa piho nilang mga kahimtang isip anak nga mga babaye, mga asawa, tig-atiman sa panimalay, mga inahan, ug mga biyuda. Siya midayeg kanila ug mihimo kanilang halangdon.

Bisan sa dili maagwanta nga kasakit didto sa krus, ang Manluluwas mipahayag og kahingawa alang sa Iyang inahan, kinsa niadtong higayona tingali usa na ka biyuda nga nagkinahanglan og pag-atiman.² Ug ang unang tawo diin Siya mipakita human sa Iyang pagkabanhaw mao ang usa ka babaye.³

Babaye nga mga Disipulo sa Bag-ong Tugon

Samtang diyutay ra ang nahibaloan mahitungod sa pormal nga organisasyon sa mga babaye diha sa Bag-ong Tugon, ang ebidensya nagpakita nga ang mga babaye mahinungdanon nga mga partisipante sa pagpangalagad sa Manluluwas. Ang Bag-ong Tugon naglakip sa mga asoy sa mga babaye, ginganlan ug sa wala nganli, kinsa migamit sa hugot nga pagtuo kang Jesukristo, nakakat-on ug misunod sa Iyang mga pagtulun-an, ug mipamatuod sa Iyang pangalagad, mga milagro, ug kaharianon. Kini nga mga babaye nahimong ehemplo nga mga disipulo ug importanting mga saksi sa buhat sa kaluwasan.

Ang mga babaye mibiyahe kauban ni Jesus ug sa Iyang Napulog Duha ka mga Apostoles. Gihatag nila ang ilang mga kabtangan aron sa pagtabang sa Iyang pangalagad. Human sa Iyang kamatayon ug Pagkabanhaw, ang mga babaye nagpadayon sa pagkamatinud-anon nga mga disipulo. Nag-abut sila ug nag-ampo uban sa mga Apostoles. Ilang gipagamit ang ilang mga panimalay isip pundukanan sa mga miyembro sa Simbahan. Maisugon silang miapil sa buhat sa pagluwas og mga kalag, sa temporal ug sa espiritwal.

Si Marta ug ang igsoon niyang si Maria mga ehemplo sa babaye nga mga disipulo sa Bag-ong Tugon. Ang Lucas 10 naglangkob sa asoy ni Marta nga naghimong bukas sa iyang panimalay ngadto kang Jesus. Giserbisyuhan niya ang Ginoo pinaagi sa pag-atiman sa temporal Niya nga mga panginahanglan, ug si Maria milingkod dapit sa tiilan sa Manluluwas ug midawat sa Iyang mga pagtulun-an.

Sa kapanahunan diin ang mga babaye sa kasagaran gilauman nga mosangkap lamang sa temporal nga pag-alagad, gitudlo sa Manluluwas kang Marta ug Maria nga ang mga babaye makaapil usab sa espirituhanong paagi sa Iyang buhat. Siya midapit kanila nga mamahimo nga Iyang mga disipulo ug makaambit sa kaluwasan, “kana nga maayo nga bahin” nga dili gayud kuhaon gikan kanila.⁴

Sila si Maria ug Marta nahimo nga aktibong mga partisipante sa mortal nga pangalagad sa Manluluwas. Wala madugay diha sa Bag-ong Tugon, atong mabasa ang lig-on nga pagpamatuod ni Marta sa kabalaan sa Manluluwas. Sa usa ka pakigsulti ni Jesus, si Marta miingon, “Ako nagatuo nga ikaw mao ang Kristo, ang Anak sa Dios, nga moanhi sa kalibutan.”⁵

Daghan pang mga babaye nga mga disipulo mibiyahi uban ni Jesus ug sa Napulog Duha, nagkat-on gikan kaniya sa espirituhanon ug nagserbisyo Kaniya sa temporal. Girekord ni Lucas:

“Ug sa wala madugay tapus niini, siya [Jesus] miadto sa mga kalungsuran ug kabalangayan, nga nagwali ug nagsangyaw sa maayong balita mahitungod sa gingharian sa Dios: ug ang napulog duha iya nga kauban,

“Ug ang pipila ka mga babaye, nga nangaayo gikan sa mga dautang espiritu ug sa mga sakit, nga mao sila si Maria, ang ginganlag Magdalena nga gigulaan ganig pito ka yawa,

“Ug si Juana, ang asawa ni Cusa nga piniyalan ni Jerodes, ug si Susana, ug ang daghan pang mga babaye nga nanag-alagad kanila pinaagi sa ilang katigayunan.”⁶

Maingon og kini nga mga babaye mihatag og ekonomikanhon nga suporta alang kang Jesus ug sa Iyang mga Apostoles, inubanan sa pagserbisyo sama sa pagpangluto. Dugang sa pagdawat sa pangalagad ni Jesus—sa maayong balita sa Iyang ebanghelyo ug sa mga panalangin sa Iyang makaayo nga gahum—kini nga mga babaye nangalagad Kaniya, mipaambit sa ilang kabtangan ug debosyon.

Si Apostol Pablo misulat kabahin sa mga babaye kinsa, anaa sa pangatungdanan sa Simbahan ug sa kaugalingon nilang kabubut-on, miserbisyo sa mga Santos. Ang Iya nga deskripsyon sa usa ka matarung nga biyuda miila sa mga kinaiya sa daghang mga babaye sa una nga Simbahan: “Gipanghimatud-an nga maayog binuhatan, ingon nga nakamatoto ug mga anak, nakapakita sa pagkamaabiabihon, nakapanghugas sa mga tiil sa mga balaan, nakatabang sa mga nanag-antus sa kagul-anan, ug nagmakugihon sa pagbuhat og maayo sa tanang paagi.”⁷ Si Pablo usab misulat kabahin sa impluwensya sa maalamon, sinati nga magulang nga mga babaye. Mitambag siya kang Tito sa pag-awhag sa mas magulang nga mga babaye sa pagserbisyo ug sa pagtudlo sa batan-ong mga babaye mahitungod sa ilang mahangturon nga mga buluhaton isip mga asawa ug mga inahan, “aron ilang katudloan ang batan-ong mga babaye sa paghigugma sa ilang mga bana ug mga anak.”⁸

Ang basahon sa Mga Buhat naglakip sa asoy sa usa ka babaye kinsa aduna niana nga mga hiyas nga gihulagway ni Pablo. Si Tabita, kinsa nailhan usab nga Dorcas, nagpuyo sa Jope, diin siya mihimo og mga sinina alang sa mga babaye nga nanginahanglan.

“Ug didto sa Jope may usa ka babayeng tinun-an nga ginganlan si Tabita: siya daghag mga maayong binuhatan ug mga pagpanglimos nga iyang gihimo.

“Ug nahitabo niadtong mga adlawa, nga siya nagmasakiton, ug namatay. …

“Ug kay ang [siyudad sa] Lida duol ra man sa Jope, sa pagkadungog sa mga tinun-an nga si Pedro didto sa Lida, siya ilang gipaadtoan ug duha ka tawo, nga sa ingon nagpakilooy kaniya, Umari ikaw kanamo sa walay langan.

“Ug si Pedro mitindog ug miuban kanila. Ug sa paghiabut na niya, … ang tanang mga babayeng balo nga nanagpanghilak ug nanagpakita kaniya sa mga kamisola ug mga sinina nga binuhat ni Dorcas samtang uban pa siya kanila.

“Apan silang tanan gipagula ni Pedro, ug siya miluhod ug nag-ampo; ug unya sa nag-atubang siya sa lawas, miingon, Tabita, bumangon ka. Ug kini mibuka sa iyang mga mata: Ug sa pagkakita niya kang Pedro, siya milingkod.”⁹

Ang Bag-ong Tugon naghisgot sa ubang mapahinunguron nga mga babaye. Si Priscila ug ang iyang bana, si Aquila, mirisgo sa ilang kinabuhi alang sa mga Apostoles ug mipagamit sa ilang panimalay alang sa panagtigom sa Simbahan.¹⁰ Si Pablo misulat, “Si Aquila ug Priscila uban sa iglesia diha sa ilang balay, sa kinasingkasing nangumusta kaninyo diha sa Ginoo.”¹¹

Usa ka babaye nga ginganlan og Maria “nagapangabudlay pag-ayo” alang sa mga Apostoles.¹² Usa ka babaye nga ginganlan og Lidia gibunyagan dungan sa tanan sa iyang panimalay ug dayon nangalagad niadtong kinsa mitudlo kaniya.¹³

Usa ka babaye nga ginganlan og Febe maingon og naghupot og eklesyastikanhong posisyon sa pagserbisyo sa iyang kongregasyon. Si Pablo miingon, “Ipailaila ko diha kaninyo si Febe nga atong igsoong babaye, usa ka alagad sa simbahan … aron siya inyong dawaton diha sa Ginoo ingon nga kini maoy angay sa mga balaan, ug tabangan ninyo siya sa bisan unsa nga iyang kinahanglanon gikan kaninyo: kay daghan ang gitabangan. ”¹⁴ Ang matang sa serbisyo nga gihimo ni Febe ug sa ubang babaye nga bantugan diha sa Bag-ong Tugon nagpadayon karon uban sa mga sakop sa mga lider sa Relief Society—mga visiting teacher, mga inahan, ug sa uban—kinsa naglihok isip mga tigtabang sa kadaghanan.

Babaye nga mga Disipulo sa Ulahing mga Adlaw

Ang mga babaye sa karaan nga Simbahan mga talahuron ug halangdon, gikinahanglan ug gipakabili. Nangalagad sila sa uban, milambo sa personal nga kabalaan, ug miapil sa mahinungdanon nga buhat sa pagluwas sa mga kalag.

Kini nga mga sumbanan gipahiuli sa ulahing mga adlaw pinaagi sa organisasyon sa Relief Society. Si Propeta Joseph Smith namahayag, “Ang Simbahan wala gayud maorganisar sa hingpit hangtud ang mga kababayen-an naorganisar.”¹⁵ Si Sister Eliza R. Snow, ang ikaduha nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mipasabut niini nga pagtulun-an. Miingon siya: “Bisan tingali og moderno ang pangalan, ang institusyon nanukad sa karaan. Gisultihan kita sa atong namartir nga propeta nga ang sama nga organisasyon diha na sa karaan nga simbahan.”¹⁶

Gawas kang Joseph Smith, uban pang mga propeta sa ulahing mga adlaw mipamatuod nga ang organisasyon sa Relief Society usa ka dinasig nga bahin sa Pagpahiuli, diin ang mga babaye sa Simbahan gitawag sa mga katungdanan nga eklesyastikal aron sa pagserbisyo sa usag usa ug sa pagpanalangin sa tibuok Simbahan. Si Presidente Joseph F. Smith, ang ikaunom nga Presidente sa Simbahan, miingon, “Kini nga organisasyon balaanong gihimo, balaanong gitugutan, balaanong gitukod, balaanong gi-orden sa Dios sa pagpangalagad alang sa kaluwasan sa mga kalag sa mga babaye ug mga lalaki.” ¹⁷ Ngadto sa usa ka pundok sa mga sister sa Relief Society, si Presidente Lorenzo Snow, ang ikalima nga Presidente sa Simbahan, miingon: “Kamo kanunay nga anaa sa kiliran sa Priesthood, andam sa paglig-on sa ilang mga kamot ug sa paghimo sa inyong bahin aron sa pagtabang nga mouswag ang katuyoan sa gingharian sa Dios; ug kay kamo mipakigbahin niini nga mga paghago, mao nga kamo labing siguro makigbahin sa kadaugan sa mao nga buhat ug sa kahimayaan ug himaya nga ihatag sa Ginoo ngadto sa matinud-anon Niya nga mga anak.”¹⁸

Samtang ang mga babaye moapil sa Relief Society, nagserbisyo sila isip maisug nga mga disipulo ni Jesukristo sa buhat sa kaluwasan. Sama sa mga babaye sa karaang Simbahan, nakigtambayayong sila sa mga lalaki nga naghupot sa priesthood aron sa pagpalambo sa ilang pagtuo ug personal nga pagkamatarung, paglig-on sa mga pamilya ug panimalay, ug sa pagpangita ug pagtabang niadtong nanginahanglan. Si Sister Julie B. Beck, ang ikakinse nga kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, mitudlo: “Pinaagi sa Relief Society kita magbansay ingon nga mga disipulo ni Kristo. Kita magkat-on unsay Iyang buot nga atong makat-unan, kita magbuhat unsay Iyang buot ipabuhat kanato, ug kita mahimo unsay Iyang buot nga kita mahimo.”¹⁹

“Si Marta midawat ni [Jesus] sa iyang balay.” Ang iyang igsoon nga si Maria “milingkod sa tiilan ni Jesus, ug nagpatalinghug sa iyang pulong” (Lucas 10:38–39).

Sa tibuok Niya nga mortal nga pangalagad, ang Manluluwas mipakita og talagsaon nga paghigugma ug kahingawa sa mga babaye.

Si Tabita “daghag mga maayong binuhatan ug mga pagpanglimos” (Mga Buhat 9:36).