“Leksiyon 145—Doktrina ug mga Pakigsaad 134: Usa ka Deklarasyon bahin sa mga Gobyerno,” Manwal sa Magtutudlo sa Seminary sa Doktrina ug mga Pakigsaad (2025)
“Doktrina ug mga Pakigsaad 134,” Manwal sa Magtutudlo sa Seminary sa Doktrina ug mga Pakigsaad
Leksiyon 145: Doktrina ug mga Pakigsaad 133–134
Doktrina ug mga Pakigsaad 134
Usa ka Deklarasyon bahin sa mga Gobyerno
Agi og tubag sa mga paglutos ug mga akusasyon bahin sa mga gituohan sa Simbahan, misulat ang mga lider sa Simbahan og usa ka dokumento aron klarohon ang baroganan sa Simbahan kalabot sa gobyerno ug relihiyon. Kini nga leksyon gituyo aron tabangan ang mga estudyante nga masabtan ang kaimportante sa relihiyosong kagawasan ug sa pagtuman sa mga balaod sa gobyerno diin sila nagpuyo.
Posibleng mga Kalihokan sa Pagkat-on
Kasinatian ni Presidente Nelson sa usa ka hari
Sa pagsugod sa klase, ikonsiderar ang pag-summarize sa mosunod nga parapo ug sa pagbasa sa pamahayag ni Presidente Russell M. Nelson sa ubos. O pwede nimong ipasalida ang bidyo nga “Ang Basahon ni Mormon: Unsa Kaha ang Imong Kinabuhi Kon Wala Kini?” gikan sa time code 0:00 hangtod 3:16. Kini nga bidyo anaa sa ChurchofJesusChrist.org.
Ang Basahon ni Mormon: Unsa kaha ang Imong Kinabuhi Kon wala Kini?
Si Presidente Nelson mipasabut sa kaimportante sa Basahon ni Mormon, mipamatuod nga kini nagtudlo bahin ni Kristo, ug nag-awhag kanato nga mainampuong magtuon niini sa kada adlaw.
Niadtong 1986, si Presidente Russell M. Nelson gidapit nga mamulong sa usa ka unibersidad sa Accra, Ghana. Human sa pakigpulong ni Presidente Nelson, miduol kaniya ang hari sa tribo ug nangutana bahin kang Jesukristo. Gipakigbahin ni Presidente Nelson ang mga panabot gikan sa 3 Nephi nga nakapahingangha pag-ayo sa hari.
Human nasinati ang gahom sa mga pulong sa Manluluwas sa 3 Nephi, ang hari mipahayag, “Kon makabig ako ug mopasakop sa Simbahan, akong dad-on ang tibuok nakong tribu uban kanako.” (Russell M. Nelson, “Ang Basahon ni Mormon: Unsa Kaha ang Imong Kinabuhi Kon wala Kini?,” Liahona, Nob. 2017, 61)
Sa dili pa ipakigbahin ang mosunod nga tubag gikan kang Presidente Nelson, hunong ug pangutan-a ang mga estudyante kon unsay ilang reaksyon kon nag-alagad sila isip misyonaryo diha sa katawhan sa hari ug nakadungog niya nga miingon niini.
Si Presidente Nelson mitubag, “Oh, Hari, … dili sa ingon niana nga paagi.” (“Ang Basahon ni Mormon: Unsa kaha ang Imong Kinabuhi Kon wala Kini?,” Liahona, Nob. 2017, 61).
-
Unsay imong nahibaloan bahin sa plano sa Langitnong Amahan nga makatabang sa pagpasabot sa tubag ni Presidente Nelson?
-
Bisan tuod og maayo ang motibo sa hari, nganong kinahanglan nga ang pagkakabig sa mga tawo ngadto sa ebanghelyo sa Manluluwas usa ka indibidwal nga pagpili?
Kon gustong mahibalo ang mga estudyante kon usa pay giingon ni Presidente Nelson sa hari, ipakigbahin nga naghunahuna siya nga: “Ang pagkakabig usa ka indibidwal nga butang. … Nakadawat ang matag indibidwal og pagsaksi ug pagpamatuod sa ebanghelyo ni Jesukristo” (“Ang Basahon ni Mormon: Unsa kaha ang Imong Kinabuhi Kon wala Kini?,” 61).
Dapita ang mga estudyante nga tinguhaon ang giya sa Langitnong Amahan sa leksiyon karong adlawa bahin sa kon nganong importante para nila nga makabaton og kagawasan sa pagpili nga sundon si Jesukristo base sa ilang kaugalingong tinguha. Dapita usab sila nga ikonsiderar ang kaimportante sa pagtuman sa mga balaod sa yuta ug sa pagtahod niadtong lahi og gituohan kay kanila. Pwede nimong hatagan og panahon ang mga estudyante nga isulat ang ilang mga hunahuna bahin sa usa o kapin niini nga mga ideya sa dili pa mopadayon.
Ang kaimportante sa gobyerno ug relihiyon
Sa mga tuig 1830, nag-atubang og paglutos ang mga miyembro sa Simbahan, bahin sa sayop nga panghunahuna nga supakon nila ang mga balaod sa gobyerno tungod sa relihiyon. Aron maklaro ang pasalig sa mga Santos nga sundon ang mga balaod sa yuta uban sa pagkagawasnon sa relihiyon, misulat ang mga lider sa Simbahan og usa ka deklarasyon sa pagtuo nga nailhan karon isip Doktrina ug mga Pakigsaad 134.
Aron matabangan ang mga estudyante nga masabtan ang unod niini nga seksiyon, ikonsiderar ang pagparespares sa mga estudyante. Pwedeng i-assign ang matag pares nga magtutok sa usa sa mosunod nga mga kamatuoran:
-
Nagtuo kami nga kinahanglang tumanon ang mga balaod sa gobyerno diin kami nagpuyo (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 134:1, 3, 5–6).
-
Nagtuo kami sa kagawasan sa relihiyon ug sa tanlag (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 134:2, 4–5, 7).
Pwedeng basahon sa matag pares ang mga bersikulo nga konektado sa ilang kamatuoran, nga mangitag mga pulong ug mga hugpong sa mga pulong nga mosuportar o moklaro sa maong kamatuoran. Dayon pwede nga itudlo sa mga managpares sa usag-usag ang ilang nakat-onan.
Dihang mahuman na ang mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga nakat-onan ngadto sa ilang mga pares, dapita ang pipila ka boluntaryo sa pagtubag sa mosunod nga mga pangutana:
-
Unsay nagpatigbabaw kanimo sa imong nabasa?
-
Unsa kaha nga mga pangutana ang anaa sa usa tawo human mabasa kini nga mga bersikulo?
Aron matabangan ang mga estudyante nga makita ang mga tubag sa ilang mga pangutana ug mas masabtan ang mga kamatuoran niini nga leksiyon, ikonsiderar ang paghimo sa mosunod:
Bahina ang mga estudyante ngadto sa gagmay nga mga grupo. Pwedeng tun-an ug hisgotan sa matag grupo ang unang handout. Dayon pwedeng bahinon na pod ang mga estudyante ngadto sa bag-ong mga grupo aron tun-an ug hisgotan ang ikaduhang handout.
Isip alternatibo, pwede usab nga ang katunga sa mga grupo ang magtuon sa usa ka handout ug ang laing katunga ang magtuon sa laing handout. Dayon pwedeng ipakigbahin sa mga grupo ang ilang nakat-onan sa usa ka grupo nga nagtuon og laing handout.
Nagtuo Kami nga Kinahanglang Tumanon ang mga Balaod sa Gobyerno Diin Kami Nagpuyo
Basaha ang mosunod nga senaryo.
Si Dalia nagserbisyo sa usa ka misyon diin wala itugot sa gobyerno ang pagpakigbahin sa ebanghelyo sa gawas sa bilding sa simbahan. Naguol siya kay nahibalo siya nga naay mga tawo sa siyudad nga modawat unta sa ebanghelyo ni Jesukristo kon gawasnon lang siyang makaistorya bahin niini. Naghunahuna siya nga maalamong makig-istorya sa mga tawo diha sa dalan aron tudloan sila bahin sa Manluluwas.
-
Unsaon ninyo pagtubag niini nga sitwasyon?
Basaha ang mosunod nga mga materyal, nga maghunahuna kon sa unsang paagi kini makatabang kang Dalia nga masabtan kon unsay gusto sa Langitnong Amahan nga ipahimo kaniya.
Aron mahibaloan giunsa pagtubag sa Manluluwas sa posibleng panagsumpaki sa gobyerno ug relihiyon, basaha ang Mateo 22:15–22 ug ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Dallin H. Oaks sa Unang Kapangulohan:
Samtang ang tanang mga tumutuo nagtahod sa balaan nga balaod, ang kadaghanan usab miila nga ang sibil nga balaod gi-orden usab sa Dios. Si Ginoong Jesukristo misugo, “Bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios” (Mateo 22:21). Busa kita gitudloan, kutob sa mahimo, sunda ang duha ka sistema sa balaod. Kon dunay umaabut nga panagbingkil, kinahanglan nga kita magtinguha nga masulbad kini. Kon kini dili na gayud masulbad, kita kinahanglan nga moapil sa uban sa samang hunahuna sa pagpaningkamot sa pag-usab sa sibil nga balaod aron matuman ang balaan. Sa tanang mga panghitabo, kita kinahanglan nga magmabinantayon sa dili pa mohukom—sa panagsa ra kaayo nga mga sirkumstansya—sa pagbaliwala sa usa aron mapaboran ang lain. (Dallin H. Oaks, “The Boundary between Church and State” [pakigpulong nga gihatag sa Second Annual Sacramento Court/Clergy Conference, Oct. 20, 2015], newsroom.ChurchofJesusChrist.org)
Tubaga ang mosunod nga mga pangutana.
-
Unsay imong nakat-onan nga makatabang kang Dalia nga masabtan nga kinahanglan niyang sundon ang mga balaod diin siya nagserbisyo?
-
Sa imong hunahuna, nganong ang pagtuman sa balaod diin ka nagpuyo maoy usa ka baroganan sa ebanghelyo ni Jesukristo?
Nagtuo Kami sa Kagawasan sa Relihiyon ug sa Tanlag
Tubaga ang mosunod nga mga pangutana.
-
Kanus-a ang kataposang higayon nga naghisgot ka og relihiyon o espirituwal nga tinuohan uban sa usa ka tawo nga lahi nimong tinuohan?
-
Unsay ilang tubag sa imong mga gituohan? Unsay imong tubag sa ilang gituohan?
Ikonsiderar ang mosunod nga senario.
Si Liam sakop sa soccer team sa eskwelahan. Usa sa mga sakop sa iyang team, si Zain, adunay personal nga relihiyosong ritwal nga iyang gihimo sa dili pa magsugod ang matag dula. Si Zain lamang ang tawo sa ilang team nga aduna niana nga relihiyon. Namatikdan sa ubang sakop sa team ang gihimo ni Zain ug gisugdan siyag saway tungod niini. Nahibalo si Liam nga usahay negatibo og panglantaw ang mga tawo sa ilang komunidad sa relihiyon ni Zain.
Tun-i ang mosunod nga mga materyal, nga maghunahuna kon unsaon kini paggamit sa sitwasyon ni Liam ug sa imong inter-aksiyon niadtong lahi og tinuohan kay kanimo.
Si Propeta Joseph Smith (1805–44) mitudlo:
Kon kini gikapakita nga ako andam nga mamatay alang sa usa ka “Mormon,” ako prangka nga mopahayag sa atubangan sa Langit nga ako ingon ka andam nga mamatay aron pagdepensa sa mga katungod sa Presbyterian, sa Baptist, o sa maayong tawo bisan unsa nga denominasyon; tungod sa samang baruganan nga motamak sa mga katungod sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga motamak sa mga katungod … o bisan unsa nga relihiyosong grupo nga dili kaayo inila o sobra ka huyang sa pagdepensa sa ilang kaugalingon.
Kini mao ang gugma sa kagawasan nga nagdasig sa akong kalag—sibil ug relihiyosong kagawasan sa tibuok katawhan. (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 345)
-
Unsay imong ipakigbahin kang Liam nga makatabang niya sa pagtubag sa iyang sitwasyon?
-
Unsay imong nakat-onan bahin sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo nga makatabang nimo sa pagtratar niadtong lahi og tinuohan kay kanimo?
Human matun-i sa mga grupo ang duha ka handout, ikonsiderar ang paghatag nila og higayon nga hisgotan ang ilang nakat-onan o mangutana bahin sa ilang gitun-an.
Kon para nimo makatabang nga hisgotan og dugang ang nakat-onan sa mga estudyante bahin sa duha ka kamatuoran, ikosiderar ang paggamit sa mosunod nga mga pangutana.
-
Sa unsang paagi makabarog ang usa katawo sa iyang gituohan samtang gitahod usab ang gituohan sa uban?
-
Sa unsang paagi ang pagtuman sa mga balaod makadugang sa atong katakos nga sundon ang plano sa kaluwasan sa Langitnong Amahan?
-
Alang nimo unsa ang nahiangayng mga paagi aron dasigon ang kagawasan sa relihiyon base sa mga balaod diin ka nagpuyo?
Pwede nimong taposon ang leksiyon pinaagi sa pagdapit sa mga estudyante nga tubagon ang mosunod nga pangutana diha sa ilang mga journal sa pagtuon. Pwedeng ipakigbahin sa pipila ka estudyante ang ilang gisulat.
-
Unsa ang imong gibati nga ipahimo sa Langitnong Amahan sa kon unsay imong nakat-onan karon?