„Lekcja 22. Materiał przygotowawczy: Wielożeństwo”, Podwaliny Przywrócenia. Materiały dla nauczyciela (2019)
„Lekcja 22. Materiał przygotowawczy”, Podwaliny Przywrócenia. Materiały dla nauczyciela
Lekcja 22. Materiał przygotowawczy
Wielożeństwo
Pan nauczał Abrahama, że jednym z celów życia doczesnego jest „wypróbowanie” dzieci Bożych, „czy wykonają wszystko, co im Pan, ich Bóg, nakaże” (Abraham 3:25). Niektóre z przykazań Boga mogą zdawać się bardzo trudne, szczególnie wtedy, gdy są sprzeczne z normami kulturowymi czy osobistymi oczekiwaniami. Podczas studiowania rozważ, czego możesz nauczyć się z przykładu nieprzeciętnej wiary i posłuszeństwa Proroka Józefa Smitha i pierwszych świętych, którzy postąpili zgodnie z przykazaniem i praktykowali wielożeństwo.
Rozdział 1.
Dlaczego Prorok Józef Smith i wielu pierwszych świętych praktykowali wielożeństwo?
Już w roku 1831, kiedy Józef Smith pracował nad natchnionym tłumaczeniem Starego Testamentu, modlił się on o zrozumienie, dlaczego niektórzy pradawni prorocy i królowie izraelscy praktykowali wielożeństwo (zob. wprowadzenie do rozdziału oraz werset 1. rozdziału Nauki i Przymierza 132). Pan dał Prorokowi objawienie.
W wersecie 37. słowo konkubina odnosi się do kobiety, która w czasach Starego Testamentu była prawnie zaślubiona do mężczyzny, ale miała niższy status społeczny niż żona. Konkubinat nie był formą wielożeństwa praktykowanego w naszej dyspensacji.
Po pewnym czasie od objawienia zasady wielożeństwa Józefowi Smithowi Pan nakazał Prorokowi, by żył według tej zasady oraz nauczał o niej innych ludzi. Choć nie rozumiemy wszystkich celów Boga związanych z wprowadzeniem wielożeństwa w początkowych dniach istnienia Kościoła, jego wdrożenie było częścią przywrócenia „[wszystkich] rzeczy” (Nauki i Przymierza 132:40, 45; zob. także Dzieje Apostolskie 3:19–21).
Rozdział 2.
Co wiemy o tym, jak w praktyce wyglądało wielożeństwo w życiu Józefa Smitha?
Osoby, które były bliskie Józefowi Smithowi, przekazały, że zgodnie z jego relacją w okresie od 1834 do 1842 roku anioł Boga ukazał mu się trzykrotnie, nakazując, by żył według zasady wielożeństwa. „Szczątkowe dowody sugerują, że Józef postąpił według nakazu anioła i poślubił żonę w związku poligamicznym, Fanny Alger, w Kirtland w stanie Ohio w połowie lat trzydziestych XIX wieku […]. Niewiele wiadomo o tym małżeństwie i nic nie wiadomo na temat rozmów Józefa i Emmy o Fanny Alger. Kiedy małżeństwo z Alger zakończyło się separacją, Józef jak się zdawało, odłożył tę kwestię na bok do momentu przeniesienia Kościoła do Nauvoo w stanie Illinois” („Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo”, Gospel Topics, strona internetowa topics.ChurchofJesusChrist.org).
Począwszy od 1841 roku, Prorok Józef Smith, będąc posłuszny przykazaniu Pana, poślubił kolejne kobiety i przedstawił zasadę wielożeństwa niewielkiej liczbie innych członków Kościoła.
Eliza R. Snow, która została zapieczętowana do Proroka Józefa Smitha i która później służyła jako druga Generalna Prezydent Stowarzyszenia Pomocy, wspominała:
Prorok Józef […] opisał mentalną udrękę, jakiej doświadczył, pokonując odrazę do idei wprowadzenia wielożeństwa. Znał głos Boga; znał przykazanie Wszechmocnego, zgodnie z którym miał podążać naprzód […]. Wiedział, że musiał zmierzyć się nie tylko z własnymi uprzedzeniami i wpływem wywieranym przez otoczenie [wierzeniami], ale z całym światem chrześcijańskim, który mu się bacznie przyglądał; lecz Bóg, który jest ponad wszystkim, dał przykazanie, a Jego trzeba słuchać. (Eliza R. Snow, w: Biography and Family Record of Lorenzo Snow [1884], str. 69)
Jednym z powodów, dla których nasze zrozumienie praktyki wielożeństwa przez Józefa Smitha jest ograniczone, jest to, że on oraz inni, którzy żyli według tej zasady w Nauvoo, rzadko byli wspominani w zapisach. Wiele szczegółów dotyczących praktyki wielożeństwa było utrzymywanych w tajemnicy i w związku z tym przekazy historyczne nie zawierają odpowiedzi na wiele pytań związanych z tym tematem.
Z eseju z serii Gospel Topics [Tematy ewangelii] na temat wielożeństwa dowiadujemy się:
W czasach, w których praktykowano wielożeństwo, święci w dniach ostatnich dostrzegali różnicę pomiędzy zapieczętowaniem na to życie i na wieczność oraz zapieczętowaniem tylko na wieczność. Zapieczętowania na to życie i na wieczność dotyczyły zobowiązań i związków w tym życiu i generalnie zakładały możliwość związków seksualnych. Natomiast zapieczętowania dokonywane jedynie na wieczność dotyczyły wyłącznie związków w życiu po śmierci […].
Niektóre z kobiet zapieczętowanych do Józefa Smitha oświadczyły później, że ich małżeństwa zostały zawarte na to życie i na wieczność, podczas gdy inne wskazały, że ich związki zawarte były jedynie na wieczność.
Większość tych kobiet w momencie zapieczętowania do Józefa Smitha była pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Najstarsza z nich, Fanny Young, miała 56 lat. Najmłodszą z nich była Helen Mar Kimball […], która została zapieczętowana do Józefa na kilka miesięcy przed swoimi 15. urodzinami. Małżeństwo w tym wieku według dzisiejszych standardów jest czymś niedopuszczalnym, ale w tamtych czasach było legalne i niektóre kobiety wychodziły za mąż jako nastolatki. Helen Mar Kimball powiedziała, że jej zapieczętowanie do Józefa było „jedynie na wieczność”, co sugeruje, że nie zakładało związku o naturze seksualnej […].
Józef Smith został zapieczętowany do wielu kobiet, które były już w związkach małżeńskich. Ani te kobiety, ani Józef nie wypowiadali się zbyt wiele na temat tych zapieczętowań, choć kilka z nich stwierdziło, że były to jedynie zapieczętowania na wieczność […].
Istnieje kilka możliwych wyjaśnień tej praktyki. Tego rodzaju zapieczętowania mogły mieć na celu zapewnienie wiecznego spoiwa lub więzi pomiędzy rodziną Józefa a innymi rodzinami w Kościele […].
Zapieczętowania te można także wyjaśnić poprzez niechęć Józefa, by zawierać związki o charakterze wielożeńskim, ze względu na smutek, jaki by to wywołało u jego żony, Emmy. Być może uważał, że zapieczętowania do zamężnych kobiet nie będą według przykazania Pana pociągać za sobą konieczności utrzymywania zwykłych relacji małżeńskich […].
Inne wyjaśnienie może być następujące — w czasie, kiedy okres życia człowieka trwał krócej niż współcześnie, wierne kobiety czuły naglącą potrzebę zapieczętowania na mocy upoważnienia kapłańskiego. Niektóre z tych kobiet poślubiły osoby spoza Kościoła lub byłych mormonów i, jak później twierdziły, nie były szczęśliwe w swych ówcześnie zawartych małżeństwach. Możliwe, że żyjąc w czasach, gdy uzyskanie rozwodu było trudne, kobiety te uważały, iż zapieczętowanie do Józefa Smitha umożliwi im uzyskanie błogosławieństw, których by nie uzyskały w życiu przyszłym w żaden inny sposób […].
Po śmierci Józefa niemal wszystkie kobiety, które były do niego zapieczętowane, przeniosły się do Utah razem z innymi świętymi. Pozostały one oddanymi członkiniami Kościoła i stawały w obronie i wielożeństwa, i Józefa. („Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo”, strona internetowa topics.ChurchofJesusChrist.org)
Rozdział 3.
Jak członkowie Kościoła zareagowali na zasadę wielożeństwa?
Praktykowanie wielożeństwa było czymś nieznanym i trudnym dla większości pierwszych świętych, tak jak byłoby to trudne dla członków Kościoła w naszych czasach. „W wielu częściach świata wielożeństwo było społecznie akceptowane i legalne. Jednak w Stanach Zjednoczonych większość ludzi uważała tę praktykę za moralnie złą” („The Manifesto and the End of Plural Marriage”, Gospel Topics, strona internetowa topics.ChurchofJesusChrist.org). Przykazanie praktykowania wielożeństwa „było jednym z najtrudniejszych aspektów Przywrócenia — zarówno dla Józefa, jak i dla innych członków Kościoła […]. Dla żony Józefa Smitha, Emmy, było to najbardziej rozdzierające przeżycie […]. Nie była zdecydowana co do swojego poglądu na temat wielożeństwa, czasami je popierała, innymi razy potępiała” („Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo”, strona internetowa topics.ChurchofJesusChrist.org).
Nie od wszystkich świętych w dniach ostatnich było oczekiwane życie według zasady wielożeństwa. Pewni członkowie Kościoła, którzy zmagali się z tą zasadą, zostali pobłogosławieni duchowym świadectwem, które dodało im otuchy, by mogli się jej podporządkować. Doświadczenia dwóch takich członków są przytoczone poniżej:
Brigham Young powiedział, że kiedy dowiedział się o wielożeństwie, „był to pierwszy raz w życiu, gdy pragnął śmierci”. „Musiałem nieustannie się modlić”, powiedział, „i musiałem wykazać się wiarą, a Pan objawił mi prawdę w tej kwestii, i to było dla mnie satysfakcjonujące” […].
Lucy Walker przypomniała sobie wewnętrzny niepokój, który towarzyszył jej, kiedy Józef Smith poprosił ją, by została jego żoną. Napisała: „Każdy zakątek mojej duszy sprzeciwiał się temu”. Jednak po kilku bezsennych nocach, spędzonych na modlitwie, poczuła ulgę, kiedy to jej pokój „wypełnił się świętą mocą” przypominającą „olśniewające światło słoneczne”. Powiedziała: „Moją duszę ogarnęło słodkie uczucie spokoju, którego nigdy wcześniej nie doznałam”, a „całe moje ciało przepełniło bezgraniczne szczęście”.
Nie wszyscy mieli takie przeżycia. Niektórzy święci w dniach ostatnich odrzucili zasadę wielożeństwa i opuścili Kościół, podczas gdy inni odmówili życia według tej praktyki i pozostali wierni. Niemniej jednak wiele kobiet i wielu mężczyzn najpierw odczuwało odrazę i udrękę na myśl o tym, potem zmagało się z tą ideą, aby ostatecznie znaleźć rozwiązanie i odczuć światłość i spokój. Uświęcone doświadczenia umożliwiły świętym postępowanie naprzód z wiarą. („Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo”, strona internetowa topics.ChurchofJesusChrist.org)
Rozdział 4.
W jaki sposób zaprzestano praktyki wielożeństwa w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich?
Wkrótce po śmierci Proroka Józefa Smitha w 1844 r. święci zaczęli migrować do Doliny Jeziora Słonego na zachodzie Stanów Zjednoczonych, gdzie członkowie Kościoła w końcu mogli otwarcie praktykować wielożeństwo. W latach 1860–1880 rząd Stanów Zjednoczonych uchwalił prawa zabraniające tej praktyki i z czasem wyznaczono surowe kary, łącznie z karą więzienia dla tych, którzy się nie stosowali do prawa. Prezydent Wilford Woodruff zabiegał o przewodnictwo od Pana w tej kwestii, a uzyskawszy je, we wrześniu 1890 r. przygotował oświadczenie znane jako „Manifest” (Deklaracja Oficjalna — 1), które ostatecznie doprowadziło do zakończenia praktyki wielożeństwa pośród członków Kościoła.
Niewielka grupa członków Kościoła nadal zawierała związki poligamiczne po ogłoszeniu Manifestu. Podczas konferencji generalnej w kwietniu 1904 r. Prezydent Joseph F. Smith wydał drugi manifest i ogłosił, że „wszelkie [pluralistyczne] związki małżeńskie są zakazane i jeśli któryś z urzędników lub członków Kościoła dokona zawarcia lub wstąpi w tego typu związek małżeński, zostanie […] ekskomunikowany” (w: Conference Report, kwiecień 1904, str. 75). Ta wykładnia nadal obowiązuje.
Rozdział 5.
Czy wielożeństwo jest wymagane do uzyskania wywyższenia?
Starszy Marcus B. Nash, Siedemdziesiąty, nauczał:
Niektórzy [mylnie odczytują pisma święte], myśląc, że wielożeństwo jest konieczne dla uzyskania wywyższenia […]. Nie jest to jednak poparte objawieniami. Życie wieczne jest obiecane monogamicznej parze, która została zapieczętowana na mocy upoważnienia kapłańskiego i która dochowuje tego przymierza — bez żadnych dodatkowych warunków czy wymagań [zob. Nauki i Przymierza 132:19] […]. Kościół zapewnia, że monogamia jest normą ustanowioną przez Boga i jedynie w wyjątkowych sytuacjach nakazuje On poprzez Swojego proroka, by postępować inaczej. Kościół nie naucza, że praktykowanie wielożeństwa jest konieczne do wywyższenia. („The New and Everlasting Covenant”, Ensign, grudzień 2015, str. 44, 46)
Nie rozumiemy wszystkich celów Boga dotyczących wprowadzenia wielożeństwa w pierwszych dniach istnienia Kościoła. Współcześni święci szanują poświęcenie i oddanie tych, którzy praktykowali wielożeństwo, będąc posłusznymi przykazaniu Boga.