Seminelí
2 Kolinitō 11–12


2 Kolinitō 11–12

Ko Hono Kātekina e Ngaahi Faingataʻá ʻaki e Tui Kia Kalaisí

ʻĪmisi
Ko ha finemui ʻoku tangutu ki lalo. ʻOku hili ʻe ha fefine hono nimá (mahalo ko ʻene faʻeé) ʻi he uma ʻo e taʻahiné. ʻOku fotu lotomamahi ʻa e taʻahiné.

Naʻa mo e kau ākonga tui faivelenga taha ʻa Sīsū Kalaisí ʻoku nau kātekina ʻa e faingataʻá ʻi heʻenau moʻuí. Naʻe vahevahe ʻe Paula ha niʻihi ʻo e ngaahi faingataʻa naʻá ne kātekiná mo e founga naʻá ne lava ai ʻo maʻu ha fiefia ʻi he ngaahi aʻusia ko iá ʻo fakafou ʻi he tokoni ʻa e Fakamoʻuí. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ke falala ki he ʻEikí ʻi hoʻo feinga ke kātekina faivelenga ho ngaahi faingataʻaʻiá.

Ko hono lotua e kau akó ʻaki honau hingoá. Kole ki he Tamai Hēvaní ke tokoni ke mahino ʻa e ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó fakafoʻituitui mo e founga ke feau ʻaki e ngaahi fiemaʻu ko iá. Fakafanongo leva ki he ngaahi ueʻi mei he Laumālié ʻe lava ke maʻu lolotonga e lēsoní pe lolotonga e teuteu lēsoní ko ha tali ki he ngaahi lotu ko iá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau mateuteu ke vahevahe ʻa e ʻuhinga ʻoku nau ongoʻi ai ʻoku ʻikai moʻoni ʻa e fakamatala ko ʻení: “Kapau te tau lotu ʻi he tui feʻunga kia Sīsū Kalaisi, ʻe toʻo ʻe he Tamai Hēvaní ha faʻahinga faingataʻa pē ʻoku tau foua.”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ngaahi ʻahiʻahi ʻo e moʻuí

Kapau ʻe lava, ʻomi ki he kalasí pe fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha lose ʻoku ʻi ai hano vaʻa talatala.

ʻĪmisi
Talatala ʻo e lose he faʻahitaʻu failaú.
  • ʻOkú ke pehē ko e hā e taumuʻa ʻo e talatalá ʻi ha vao ʻakau lose?

ʻOku lahi ha ngaahi meʻa fakaʻofoʻofa ʻoku tau aʻusia ʻi he moʻuí ʻe lava ke fakafehoanaki mo ha matalaʻilose. Ka neongo ia, ʻoku tau fehangahangai foki mo ha ngaahi ʻahiʻahi mo ha ngaahi faingataʻa ʻe lava ke fakafehoanaki mo e ngaahi talatalá.

  • Ko e hā ha ngaahi ʻahiʻahi mo ha ngaahi faingataʻa ʻe ala fehangahangai mo e kakaí ʻi he moʻuí?

Fakafanongo fakalelei ki he ngaahi tali ʻa e kau akó ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení. ʻE lava ke tokoni ʻenau ngaahi talí ke ʻiloʻi e ngaahi moʻoni mahuʻinga taha ke tokanga taha ki ai ʻi he lēsoní.

  • Ko e hā ha ngaahi fakakaukau mo ha ngaahi fehuʻi ʻe ala ʻeke ʻe he kakaí fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻi heʻenau aʻusia e ngaahi ʻahiʻahí? Ko e hā nai ha meʻa te nau fifili ki ai fekauʻaki mo kinautolu?

ʻI hoʻo ako he ʻaho ní, kumi ha ngaahi moʻoni ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke kātekina faivelenga e ngaahi ʻahiʻahi ʻoku fili ʻe he ʻOtuá, ʻi Heʻene ʻofá mo e potó, ke ʻoua ʻe toʻó. Fakalaulauloto ki he ʻuhinga ʻokú ke fiemaʻu ai e tokoni ʻa e ʻOtuá ʻi hoʻo kātekina kinautolú.

Ngaahi ʻahiʻahi ʻo Paulá

Lau ʻa e 2 Kolinitō 11:24–28, ʻo kumi ha niʻihi ʻo e ngaahi faingataʻa naʻe kātekina ʻe Paula lolotonga ʻene ngāue fakafaifekaú.

Ke tokoni ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻa e lahi ʻo e faingataʻa naʻe aʻusia ʻe Paulá, fakakaukau ke fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe pe ko e fē ʻi he ngaahi faingataʻa ʻa Paulá ʻoku nau pehē ʻe faingataʻa taha ke kātakiʻí.

  • Ko e hā ha ngaahi sīpinga kehe mei he folofolá pe mei he hisitōlia ʻo e Siasí te ke lava ʻo fakakaukau ki ai ʻokú ne fakahaaʻi mai ʻoku aʻu pē ki he kakai angatonú ʻoku nau fefaʻuhi mo ha ngaahi faingataʻa? ʻOku hoko fēfē ʻa e moʻui ʻa e Fakamoʻuí ko ha fakamoʻoni ki he meʻá ni?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku fakaʻatā ai ʻe he Tamai Hēvaní e kau ākonga faivelenga ʻa Sīsū Kalaisí ke nau kātekina ha ngaahi meʻa lahí?

Neongo naʻe tāpuakiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa Paula ʻaki ha ngaahi fakahā fakaʻofoʻofa, kau ai ha meʻa-hā-mai ʻo e puleʻanga fakasilesitialé (vakai, 2 Kolinitō 12:1–4), ka naʻe pau pē ke kei kātekina ʻe Paula ha ngaahi ʻahiʻahi mo ha ngaahi sivi ʻo ʻene tuí. Lau ʻa e 2 Kolinitō 12:7 ke ʻiloʻi ʻa e meʻa naʻe fakafehoanaki ki ai ʻe Paula ha taha ʻo ʻene ngaahi faingataʻaʻiá.

  • ʻE lava fēfē ke hoko ʻa e “tolounua ʻi he kakanó” ko ha fakamatala lelei ʻo ha ngaahi ʻahiʻahi fakataautaha?

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau tā ʻi heʻenau tohinoa akó pe ʻi he palakipoé ʻa e meʻa te nau ala fakafehoanaki ki ai ha taha ʻo honau ngaahi ʻahiʻahi fakatāutahá, makehe mei hano ʻeke pē ʻa e fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā ha fakafehoanaki te ke ala fakaʻaongaʻi ke fakamatalaʻi ʻaki ha ʻahiʻahi pau kuó ke kātekina pe ko kinautolu ʻokú ke ʻofa aí? Ko e hā hono ʻuhingá?

Lau ʻa e 2 Kolinitō 12:8–10 ke vakai ki he aʻusia ʻa Paula ʻi heʻene lotu ke toʻo meiate ia ʻa e “tolounua ʻi he kakanó.” Lolotonga hoʻo laú, manatuʻi ʻoku ʻuhinga ʻa e foʻi lea ʻaloʻofá ki ha “tokoni pe ivi fakalangi … [ʻoku foaki] ʻi he ʻaloʻofa mo e ʻofa ʻa e ʻOtuá” (Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “ʻAloʻofáscriptures.ChurchofJesusChrist.org; vakai foki ki he ʻEta 12:27).

Ko e moʻoni ʻe taha te tau lava ʻo ako mei he aʻusia ʻa Paulá, mahalo he ʻikai ke toʻo maʻu pē ʻe he ʻEikí hotau ngaahi faingataʻaʻiá, ka ʻe lava ke fakamālohia kitautolu ʻe Heʻene ʻaloʻofá ʻi heʻetau kātekina faivelenga kinautolú.

  • ʻOku fakamoʻoniʻi fēfē ʻa e moʻoni ko ʻení ʻi he moʻui ʻa e Fakamoʻuí? (vakai, Luke 22:41–44).

ʻI he ʻekitivitī ko ʻení, fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau ngāue mo ha hoa pea tuku ke lau ʻe he tokotaha ako takitaha ha potufolofola kehe pea fevahevaheʻaki e meʻa ne nau akó.

Kumi pea lau ha fakamatala fakafolofola ʻe taha pe lahi ange ʻokú ne fakahaaʻi e founga ʻe lava ke faitāpuekina ai ʻe he ʻEikí ʻa kinautolu ʻoku nau kātekina e ngaahi faingataʻá ʻi he tui kiate Iá. (Ko ha ngaahi fokotuʻu ʻeni ʻo ha talanoa te ke ala fili.)

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 121:1–8; 122:7–9 . (Naʻe lotu ‘a Siosefa Sāmita heʻene faingataʻaʻia ʻi he Fale Fakapōpula Lipetií.)

Mōsaia 24:8–15 . (Naʻe nofo pōpula e kakai ʻo ʻAlamaá ki he kau Leimaná pea naʻe puleʻi kinautolu ʻe he taulaʻeiki faiangahala ko ʻAmuloné.)

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e ʻEikí pea mo e meʻa ʻokú Ne foaki kiate kinautolu ʻoku nau kātekina faivelenga e ngaahi ʻahiʻahí?

  • Ko e fē ʻi Heʻene ngaahi tāpuakí ʻokú ke fiemaʻu lahi taha ʻi hoʻo kātekina ho ngaahi ʻahiʻahí? Ko e hā hono ʻuhingá?

  • Ko hai ʻokú ke ʻiloʻi fakataautaha kuó ne kātekina faivelenga ha faingataʻa? Ko e hā e meʻa naʻá ne fai ke kātekina faivelenga aí? Kuó ke mamata fēfē ki hano tokoniʻi ia ʻe he ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻe finangalo e Fakamoʻuí ke ke fai ke kātekina faivelenga ai ho ngaahi ʻahiʻahí?

Sio ʻi he foʻi vitiō “Ngaahi Faingataʻa ke Ikunaʻí” (5:05), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, ʻo kumi e meʻa te tau lava ʻo fai ke kātekina faivelenga ai e ngaahi ʻahiʻahí.

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo hono kātekina e ngaahi ʻahiʻahí ʻi he tui kia Sīsū Kalaisí?

Makatuʻunga ʻi he meʻa naʻá ke ako mo ongoʻi ʻi hoʻo ako ʻa e 2 Kolinitō 12 he ʻaho ní, tānaki atu pe toe hiki ʻa e fakamatala ko ʻení ke ʻai ke tonu ange.

Fakakaukau ke hiki ʻa e fakamatala koʻení ʻi he palakipoé pea kole ki he kau akó ke nau alēlea ‘i ha fanga kiʻi kulupu iiki ki he founga te nau liliu ai iá. Fakaafeʻi leva ha kau ako ʻe niʻihi ke haʻu ki he palakipoé pea toe hiki e fakamatalá ʻo makatuʻunga ʻi heʻenau fealeaʻaki fakakulupú. Kole ki he kau ako ko ʻení ke nau fakamatalaʻi ki he kalasí ʻa e ʻuhinga naʻe fai ai ʻe heʻenau kulupú ʻa e ngaahi liliu naʻa nau faí.

“Kapau te tau lotu ʻi he tui feʻunga kia Sīsū Kalaisi, ʻe toʻo ʻe he Tamai Hēvaní ha faʻahinga faingataʻa pē ʻoku tau foua.”

Fakamoʻoni ki he ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí pea mo e ʻaloʻofa ʻokú Na foakí ʻi heʻetau kātekina e ngaahi ʻahiʻahí ʻi he tui kiate Kinauá. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻenau ngaahi aʻusia ʻo e founga kuo tāpuekina ai kinautolu ʻe he ʻOtuá, pea pehē ki he meʻa kuo nau akó, ʻi heʻenau kātekina e ngaahi ʻahiʻahí.

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

Naʻe hoko fēfē e Fakamoʻuí ko ha sīpinga ʻo e ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻi he lēsoni ko ʻení?

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo kau ki he Luke 22:41–44;

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻo Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi naʻe faitaaʻi ʻi Māʻasi 2018.

ʻOku tau mamata heni ki he tui mo e falala kakato ʻa e Fakamoʻuí ki he Tamaí. Naʻá Ne folofola, “Kae ʻoua naʻa fai hoku lotó, ka ko e fingangalo ʻoʻoú.” Naʻe fakaʻikaiʻi he tali ʻa e Tamaí ʻa e kole ʻa hono ʻAlo pē Taha Naʻe Fakatupú. Naʻe pau ke fakahoko ʻa e Fakaleleí ʻaki ha lami taʻe hano mele. Neongo naʻe ʻikai ke tali e kole ʻa e ʻAló, ka naʻe tali ʻEne lotú. ʻOku lekooti ʻi he ngaahi tohi folofolá: “Pea naʻe fakahā mai ʻa e ʻāngelo mei he langí kiate ia, ʻo ne fakamālohi ia” (JST, Luke 22:43).

(Dallin H. Oaks, “Faith in the Lord Jesus Christ,” Ensign, May 1994, 100)

Ko e hā ʻoku foaki mai ʻe he Fakamoʻuí lolotonga hotau ngaahi ʻahiʻahí?

Naʻe vahevahe ‘e Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo pehē:

ʻĪmisi
Tā fakaʻofisiale ʻo Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi naʻe faitaaʻi ʻi Māʻasi 2018.

ʻOku ʻatā e mālohi faifakamoʻui ʻo e ʻEiki ko Sīsū Kalaisí—ʻo tatau ai pē pe ʻokú ne toʻo atu ʻetau kavenga mafasiá pe fakamālohia kitautolu ke tau kātekina mo moʻui mo ia ʻo hangē ko e ʻAposetolo ko Paulá— ki he faingataʻaʻia kotoa pē ʻi he moʻui fakamatelié.

(Dallin H. Oaks, “He Heals the Heavy Laden,” Ensign pe Liahona, Nov. 2006, 8)

ʻE tokoniʻi fēfē kitautolu ʻe heʻetau ngaahi faingataʻaʻiá ke tāpuekina ʻa kinautolu ʻoku tau feohí?

Naʻe akonaki ‘a Sisitā Leina I. ʻApeto, Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī Lahi ʻo e Fineʻofá ‘o pehē:

ʻĪmisi
Laʻitā Fakaʻofisiale ʻo Sisitā Leina I. ʻApeto. Faitaaʻi ʻi he 2017.

ʻOku ʻikai tala ʻe homou ngaahi faingataʻaʻiá homou tuʻunga totonú, ka te nau lava ʻo fakaleleiʻi kimoutolu. Koeʻuhí ko ha “tolounua ʻi he kakanó,” ʻe lava ke mou maʻu ai ʻa e tuʻunga malava ke ongoʻi ha ʻofa lahi ange ki he niʻihi kehé.

(Reyna I. Aburto, “Lolotonga e Ngaahi Faingataʻá, ʻEiki Ta Feʻao Pē!,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2019, 59)

ʻE lava nai ʻe kinautolu ʻoku nau maʻu ʻa e lakanga fakataulaʻeikí ʻo fakamoʻui ʻa kinautolu kotoa pē ʻoku nau maʻu ʻa e tui ke fakamoʻuí?

Naʻe fakamatala ʻa Palesiteni Tāleni H.ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo pehē:

ʻĪmisi
Laʻitā fakaʻofisiale ʻo Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi naʻe faitaaʻi ʻi Māʻasi 2018.

Neongo ʻe lava ʻe he Fakamoʻuí ʻo fakamoʻui ʻa kinautolu kotoa te Ne fakamoʻuí, ka ʻoku ʻikai ke tatau ʻeni kiate kinautolu ʻoku nau maʻu e mafai ʻo ʻEne lakanga fakataulaʻeikí. ʻOku fakangatangata pē ʻa hono fakaʻaongaʻi ʻi he matelié ʻa e mafai ko iá ki he finangalo ʻo Ia ʻoku ʻOʻona ʻa e lakanga fakataulaʻeikí. ‘I he taimi tatau pē, ko e meʻa ia ʻoku talamai ai ʻoku ʻi ai ha niʻihi ʻoku ʻikai fakamoʻui kinautolu hili hono tāpuakiʻi ʻe he kaumātuʻá he kuo “tuʻutuʻuni ke [nau] mate” [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 42:48]. Ko e meʻa tatau pē ʻi he taimi ne fekumi ai ʻa e ʻAposetolo ko Paulá ke fakamoʻui ia mei he “tolounua ʻi he kakanó” ʻa ia naʻá ne ʻākilotoa iá (2 Kolinitō 12:7), naʻe ʻikai tali ʻe he ʻEikí ke fakamoʻui ia.

(Dallin H. Oaks, “He Heals the Heavy Laden,” Ensign pe Liahona, Nov. 2006, 7)

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

ʻE lava ʻe he ngaahi ʻahiʻahí ʻo fakaleleiʻi mo fakamaʻa kitautolu

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali e fakatātā ko ʻení pe ʻomi ha foʻi maka petepete mo ha foʻi maka molemole ki he kalasí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau aleaʻi e meʻa ʻoku fiemaʻu kae lava ha foʻi maka ʻo ngingila mo molemole pea mo e founga ʻoku fakaʻaongaʻi ai ia ki he fakaleleiʻi ʻoku tau fiemaʻu ʻi heʻetau moʻuí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto ki he ʻuhinga ʻoku tuku ai ʻe he ʻEikí he taimi ʻe niʻihi ke hokohoko atu ʻetau fefaʻuhi mo e ngaahi ʻahiʻahi faingataʻá ʻo aʻu ki he taimi ʻoku tau maʻu ai ha tui feʻunga kiate Ia ke fakamoʻui kitautolú.

ʻĪmisi
Ko ha maka tapa molemole ʻoku hangē ha foʻi hātí.
ʻĪmisi
Ngaahi foʻi maka ʻi ha funga meʻa hinehina.

Tui ke ʻoua ʻe fakamoʻuí

Fakakaukau ke fakaʻaongaʻi e talanoa mo e ngaahi fehuʻi vakaiʻi ko ʻení ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e tui kia Sīsū Kalaisi ʻoku fiemaʻu ke tali Hono finangaló ʻi he taimi ʻoku kehe ai mei hotau lotó.

Naʻe fai ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ha talanoa moʻoni ʻo ha talavou faivelenga naʻe puke he kanisaá pea mo e lēsoni naʻá ne ako mo ha niʻihi kehe fekauʻaki mo e tui ke ʻoua naʻa fakamoʻuí. ʻOku maʻu ʻa e talanoa ko ʻení ʻi he fakamatala “Ko Hono Tali e Finangalo mo e Taimi ʻa e ʻEikí,” Liahona, ʻAokosi 2016, 29–35.

Ko e hā ʻene ʻuhinga kiate koe ʻa e fehuʻi “ʻOkú ke maʻu ʻa e tui ke ʻoua naʻa fakamoʻui koé?”

ʻE fekauʻaki fēfē nai ʻa e fehuʻi ko ʻení mo e tūkunga naʻe fakamatalaʻi ʻe Paula ʻi he 2 Kolinitō 12:7–10?

ʻOku ʻi ai nai ha ngaahi tūkunga ʻi hoʻo moʻuí ʻe ala fiemaʻu ai ke ke ngāue ʻaki e tui kia Sīsū Kalaisí neongo kapau he ʻikai ke ke maʻu ha tāpuaki ʻi he founga pe ʻi he taimi ʻokú ke ʻamanaki ki aí?

Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻoku tokoni atu ke ke falala kiate Ia ʻo aʻu ki he ngaahi tūkunga ko iá?

Paaki