Seminelí
2 Tīmote 3


2 Tīmote 3

Ngaahi Tohi Māʻoniʻoní

ʻĪmisi
Book of Mormon in Spanish.

ʻOkú ke ongoʻi lōmekina nai pe manavasiʻi fekauʻaki mo e tuʻunga fakalaumālie ʻo e māmaní he ʻaho ní? ʻI ha tohi kia Tīmote, naʻe kikiteʻi ʻe Paula ʻe kau ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí ha “kuonga fakatuʻutāmaki” (2 Tīmote 3:1), ka naʻá ne toe akoʻi foki kuo foaki atu ʻe he ʻEikí ʻa e meʻafoaki ʻo e folofola māʻoniʻoní ke tokoniʻi koe lolotonga e ngaahi taimi fakatuʻutāmakí (vakai, 2 Tīmote 3:14–17). ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke ongoʻi ha holi ke ako ʻa e folofolá, ʻa ia ʻe lava ʻo tokoni ke maluʻi koe mei he ngaahi kovi ʻo hotau kuongá.

Fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki ʻo e ako folofola fakaʻahó. Fakamoʻoni maʻu pē ki he ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu mei hono ako fakaʻaho ʻo e folofolá, pea fakaafeʻi e kau akó ke nau fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki ʻoku nau maʻu mei hono ako ʻo e folofolá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Vahevahe ʻa e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Tōmasi S. Monisoni (1927-2018): “Ko hono [fakaʻaongaʻi] ha taimi he ʻaho takitaha ke ako e folofolá ʻe ʻikai toe veiveiua ʻene fakamālohia hotau fakavaʻe ʻo e tuí mo ʻetau fakamoʻoni ki he moʻoní” (“How Firm a Foundation,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2006, 68). Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto ki he fakamatala ko ʻení pea fakakaukau ki ha ngaahi aʻusia fakatāutaha ʻokú ne fakahaaʻi ʻoku moʻoni.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko e ngaahi ʻaho fakaʻosí

Fakakaukau ke kole ki he kau akó ke nau tuʻu ki ʻolunga. Talaange ke nau fakakaukauloto ʻoku fakafofongaʻi ʻe ha holisi ʻe taha ʻi he lokí ʻa e ongoʻi houngaʻia ke kei moʻui ʻi he taimi ko ʻeni ʻi he hisitōlia ʻo e māmaní pea ʻoku fakafofongaʻi ʻe he holisi fehangahangaí ʻa e ongoʻi tailiilí. Fakaafeʻi ke nau ʻunu ki ha taha ʻo e ongo holisí pe tuʻu ʻi ha feituʻu ʻi he vahaʻa ʻo e ongo holisí ʻokú ne fakafofongaʻi lelei taha ʻenau ngaahi ongó. Fakaafeʻi ha niʻihi ʻo e kau akó ke nau fakamatalaʻi e ʻuhinga ʻoku nau ongoʻi pehē aí.

Lau e fakamatala ko ʻeni ʻa ‘Eletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, pea fakakaukau ki he ʻuhinga ʻoku hoko ai hoʻo moʻui ʻi he taimi ko ʻení ke ne ʻai koe ke ke ongoʻi houngaʻia, tailiili, pe fakatouʻosi.

ʻĪmisi
Official portrait of Elder Neil L. Andersen of the Quorum of the Twelve Apostles, 2010, August.

ʻOku tau moʻui ʻi ha kuonga mātuʻaki mahuʻinga, mo fakaofo. …

ʻOku tau ʻilo ʻi heʻetau ofi ki he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí ʻe fonu hotau māmaní ʻi he moveuveu mo e puputuʻu. ʻE liʻaki ʻe ha tokolahi ʻi he sosaietí ʻa e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá. Kuó u faʻa lea ʻaki e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Tōmasi S. Monisoní: “Kuo ʻosi atu e taimi ia naʻe meimei fenāpasi lelei ai e tuʻunga moʻui ʻa e Siasí pea mo e sosaietí, ka kuó na faikehekehe lahi ʻeni kinaua pea ʻoku fakaʻau pē ke toe lahi ange.”

(Neil L. Andersen, “A Compensatory Spiritual Power for the Righteous” [Brigham Young University Education Week devotional, 18 ʻAokosi 2015], speeches.byu.edu)

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku fakaofo ai e ngaahi taimi ʻoku tau moʻui aí?

  • Ko e hā te ne ala ʻai koe ke ke ongoʻi tailiili fekauʻaki mo e moʻui ʻi he māmaní naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā ʻEnitasení?

ʻI hoʻo ako e lēsoni ko ʻení, kumi ha ngaahi founga kuo ʻomi ai ʻe he ʻOtuá ʻi he ʻofa ha tokoni ki he puputuʻú, ngaahi fakatuʻutāmaki fakalaumālié, pe hohaʻa te ke ala ongoʻi mei he ngaahi tūkunga ʻo e māmaní.

Lau ‘a e 2 Tīmote 3:1–7, 12–13 ; 4:3–4, ,‘o kumi e fakamatala ʻa Paula ki he ngaahi fakatuʻutāmaki ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí.  

  • Ko e hā ha sīpinga ʻo e ngaahi tūkunga naʻe fakamatalaʻi ʻe Paulá kuó ke mātā ai ʻi he māmaní he ʻaho ní?

Ko ha meʻaʻofa mei he ʻOtuá

Kuo teʻeki tuku kitautolu ʻe he Tamai Hēvaní ke tau fehangahangai mo e ngaahi fakatuʻutāmaki ʻo e ngaahi ʻaho fakaʻosí ʻiate kitautolu pē. ʻI Heʻene ʻaloʻofá mo e ʻofá, kuó Ne foaki mai kiate kitautolu ha ngaahi meʻafoaki fakaofo lahi.

Naʻe hoko atu ʻa ʻEletā ʻEnitaseni:

ʻĪmisi
Official portrait of Elder Neil L. Andersen of the Quorum of the Twelve Apostles, 2010, August.

ʻI heʻetau ʻilo hotau hala ʻi ha māmani ʻoku ʻikai fuʻu tokanga ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, te tau faʻa lotu, ka ʻoku ʻikai fiemaʻu ke tau fuʻu hohaʻa. ʻE tāpuakiʻi ʻe he ʻEikí Hono Kāingalotú ʻaki e mālohi fakalaumālie makehe ʻoku fiemaʻu ke feau ʻaki e ngaahi faingataʻa ʻi hotau kuongá.

(Neil L. Andersen, “A Compensatory Spiritual Power for the Righteous” [Brigham Young University Education Week devotional, 18 ʻAokosi 2015], speeches.byu.edu.)

Lau ʻa e 2 Tīmote 3:14–17 , ʻo kumi ha taha ʻo e ngaahi meʻafoaki kuo foaki mai ʻe he ʻOtuá ke tokoniʻi kitautolu ʻi he ngaahi fakatuʻutāmaki ʻo hotau kuongá.

Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau maʻú.

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi tāpuaki te tau lava ʻo maʻu mei hono ako e folofolá naʻá ke fakatokangaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ʻení?

‘E ala tokoni ke hiki ‘a e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé. Kapau ʻoku faingataʻa ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi tāpuakí, ʻe lava ke tānaki atu ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻá ni ki he lisí.

ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he ako folofolá:

  1. Fakatupulaki hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí.

  2. Maʻu ha poto mo ha fakahinohino ʻi he ngaahi tūkunga ʻokú ke fehangahangai mo iá.

  3. Mahino ʻa e tokāteline pe ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí.

  4. Fakatonutonu ha ngaahi fakakaukau hala pe ngaahi tōʻonga moʻui ʻoku ʻikai leleí.

  5. Hoko ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí.

  • Te ke fakamatalaʻi fakanounou fēfē ʻa e meʻa ne akoʻi ʻe Paula fekauʻaki mo e ako ‘o e folofolá?

Ko e founga ʻeni ʻe taha ʻe lava ke fakamatalaʻi fakanounou ai ʻe he kau akó e ngaahi akonaki ʻa Paulá: ʻi heʻetau ako ʻa e folofolá, te tau lava ʻo maʻu ʻa e poto te ne tataki kitautolu ki he fakamoʻuí ʻo fakafou ʻi he tui kia Sīsū Kalaisí. Fakakaukau ke hiki ha niʻihi ʻo e ngaahi fakamatala fakanounou ʻa e kau akó ʻi he palakipoé.

ʻI hoʻo tohinoa akó, tohi fekauʻaki mo ha taimi naʻe tokoniʻi ai koe ʻe he folofolá ʻi ha taha ʻo e ngaahi founga naʻe fakamatalaʻi ʻe Paulá. Kapau ʻoku ʻikai te ke lava ʻo fakakaukau ki ha aʻusia, hiki ʻa e ʻuhinga ʻokú ke pehē ai ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he folofolá ʻi ha taha ʻo e ngaahi founga naʻe fakamatalaʻi ʻe Paulá.

Fakakaukau ke fakaafeʻi ha kau ako tokolahi ke vahevahe e meʻa kuo nau hikí.

  • Ko e hā ha ngaahi founga kehe ʻe lava ke tāpuekina ai koe ʻe he ʻEikí ʻi hoʻo ako e folofolá?

  • Naʻe foaki atu ʻe he ʻEikí ʻa e meʻafoaki ʻo e folofolá ke tokoniʻi koe ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí. Ko e hā ‘oku akoʻi atu ʻe he meʻá ni fekauʻaki mo Iá?

Ko hono ngāue ʻaki ʻo e folofolá

Fakakaukau ke vahevahe e kau akó ke nau ngāue ʻi ha fanga kiʻi kulupu iiki ke fakakakato ʻa e ʻekitivitī ko ʻení.

Ke akoako fakaʻaongaʻi e folofolá ke fakamālohia hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí, fili ha pole ʻe ua ʻo e ngaahi ʻaho kimui ní naʻe kikiteʻi ʻe Paula ʻi he 2 Tīmote 3:1–7, 12–13 ; 4:3–4 , pe fili ha ngaahi faingataʻa kehekehe ʻoku fekauʻaki mo hoʻo moʻuí. Fekumi ki he ngaahi potufolofola ʻe lava ʻo tokoni ki ha taha ʻoku fehangahangai mo e ngaahi faingataʻa ko ʻení. Mahalo ʻe tokoni ke fekumi ʻi he ngaahi foʻi lea mahuʻinga ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá ʻa ia ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org. Pe te ke ʻuluaki fili ha niʻihi ʻo e ngaahi potufolofola ʻokú ke saiʻia taha aí peá ke fili leva pe ko e fē ʻi he ngaahi faingataʻa ʻo e ngaahi ʻaho kimui ní te nau lava ʻo tokoni atu aí.

  • Ko e ngaahi potufolofola fē naʻá ke maʻu ʻe lava ʻo tokoni ki ha taha ʻoku fehangahangai mo ha ngaahi faingataʻa pau? Fakamatalaʻi ʻa e founga te nau lava ai ʻo tokoní.

Ko hoʻo taumuʻa ki he ako folofolá

ʻOange ha faingamālie ki he kau akó ke nau fakakaukauloto ai ki heʻenau ngaahi taumuʻa ako folofola fakaʻahó. Mahalo ʻoku faingataʻa ki ha kau ako ʻe niʻihi ke tauhi e taumuʻa kuo nau fokotuʻú. ʻE ʻoange ʻe he aʻusia fakaako ʻi he lēsoni “Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Tīmote 3:15–17” ha faingamālie ki he kau akó ke nau fakakaukau ki he founga ke ikunaʻi ai e ngaahi fakafeʻātungia ki he ako folofola fakaʻahó te nau fehangahangai mo iá.

Naʻe fakamanatu ʻe Paula kia Tīmote kuo tāpuakiʻi ʻa Tīmote ke ne ʻilo ʻa e folofolá talu mei heʻene kei siʻí (vakai ki he 2 Tīmote 3:15). Ko e meʻa tatau pē, ʻe tāpuekina koe ʻe he Tamai Hēvaní ʻi hoʻo ako e folofolá ʻi hoʻo kei talavoú. Fakaʻaongaʻi ha ngaahi miniti siʻi ke fokotuʻu ʻi he faʻa lotu ha taumuʻa pe fakakaukauʻi hoʻo taumuʻa lolotonga ki he ako folofola fakataautaha fakaʻahó. Fakalaulauloto ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení:

  • Kuó ke fakahoko fēfē hoʻo taumuʻá?

  • ʻOku tokoniʻi fēfē koe ʻe hoʻo taumuʻá ke fakatupulaki hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí mo ikunaʻi ʻa e ngaahi faingataʻa ʻi hotau kuongá?

  • Ko e hā ha ngaahi liliu, kapau ʻoku ʻi ai, ki hoʻo taumuʻá ʻokú ke ongoʻi ʻoku totonu ke ke fakahoko?

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻenau tali ki he fehuʻi hono ua ʻi ʻolungá.

Fakaafeʻi e kau akó ke nau ngāue ʻi heʻenau taumuʻá kapau ʻoku nau ongoʻi ʻe tokoni ia ke nau lavaʻi ia.

Fakakaukau ke ke talaange ki hoʻo faiakó, mātuʻá, pe ko ha taha kehe ʻokú ke falala ki ai fekauʻaki mo hoʻo taumuʻa ako folofolá pea fakaafeʻi kinautolu ke nau muimuiʻi ia mo koe.

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

ʻE lava fēfē ke mahino kiate au ʻa e ngaahi fakatuʻutāmaki ʻoku hiki atu ʻi he 2 Tīmote 3:1–7 ?

ʻE lava ke ʻaonga e ngaahi foʻi fakaʻuhinga ko ʻení:

  • ʻE lava ke kau ʻi he “ʻikai ha ʻofa ʻoku fakanatulá” ( 2 Tīmote 3:3) ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻoku fekauʻaki mo e ʻikai ongoʻi pe tokanga ki ha meʻá, ongoʻi tāufehiʻá mo e fakaliliʻá, pe ngaahi holi kovi ʻoku fakaiku ki he angaʻuli fakasekisualé

  • ʻOku ʻuhinga ʻa e “holi koví” ( 2 Tīmote 3:3) ki he ʻikai mapuleʻi kitá

  • ʻOku ʻuhinga ʻa e “anga ʻohonoá’’ ( 2 Tīmote3:4) ki he loto-hohaʻa, taʻetokanga

  • ʻOku ʻuhinga ʻa e “loto fielahí” ( 2 Tīmote 3:4) ki he fakafuofuolahi, loto-hikisia

ʻE lava fēfē ke mahino lelei ange kiate au ʻa e 2 Tīmote 3:16–17 ?

Fakakaukau ke lau ʻa e fakamatala “Line upon Line: 2 Timothy 3:16–17” (New Era, ʻEpeleli. 2012, 19), ʻa ia ʻoku ʻi ai ʻa e foʻi lea tokoni, fakamatala fakaepalōfita, mo e ngaahi fakamatala ʻe ala tokoni ke mahino lahi ange kiate koe e ongo veesi ko ʻení.

ʻE fēfē ha lava ʻe he folofolá ʻo tokoniʻi au ʻi heʻeku moʻuí?

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Lisiate G. Sikoti(1928–2015) ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Final official portrait of Elder Richard G. Scott of the Quorum of the Twelve Apostles, 2004. Passed away 22 September 2015.

ʻOku tau fakataufolofola ki he ʻOtuá ʻi he lotu. Ko e lahi taha ʻEne folofola mai kiate kitautolú ʻoku fai mai ia ʻi Heʻene folofola kuo tohí. Koeʻuhí ke ke ʻilo pe ʻoku ongo fēfē e leʻo Fakalangí, lau ʻEne folofolá, ako e ngaahi folofolá pea fakalaulauloto ki ai. ʻAi ke nau hoko ko ha konga mahuʻinga ʻo hoʻo moʻuí he ʻaho kotoa. …

Tuʻunga ʻi he ako folofola maʻu pē mo toutou fakahokó, te ke maʻu ai ha nonga ʻi he mamahi ʻoku nau ʻākilotoa koé pea mo ha mālohi ke fakafepakiʻi e ngaahi ʻahiʻahí. Te ke fakatupulaki ha tui mālohi ʻi he ʻaloʻofa ʻo e ʻOtuá pea mo ʻilo ʻe lelei e meʻa kotoa ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ʻo fakatatau mo e taimi ʻa e ʻOtuá.

(Richard G. Scott, “Fakamuʻomuʻa Hoʻo Ngāueʻi e Tuí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2014, 93-94)

ʻE anga fēfē haʻaku ongoʻi fakatuʻamelie ki he kahaʻú kapau ʻoku ngali fehangahangai e fakahinohino ʻa e sosaietí mo e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá?

   

Ko e hā ha ngaahi founga te u lava ai ʻo ako lelei ʻa e folofolá?

   

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Ko e Sīpinga ʻa e Fakamoʻuí

Toe vakaiʻi mo e kau akó ʻa e Mātiu 4:1–11 ke ʻiloʻi e founga naʻe fakaʻaongaʻi ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e folofolá ke ikunaʻi ʻaki ʻa e ngaahi fakatuʻutāmaki mo e ngaahi ʻahiʻahi naʻá Ne fehangahangai mo iá.

Ngaahi founga kehekehe ke ako mei he folofolá

Kimuʻa pea fakaafeʻi e kau akó ke fakakaukau ki heʻenau taumuʻa ako folofola fakatāutahá, fakaʻaliʻali e fakamatala ko ʻeni ʻaʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. Fakaafeʻi e kau akó ke nau feinga ke ʻiloʻi e foʻi lea takitaha ʻokú ne fakamatalaʻi e ngaahi founga te tau lava ai ʻo fakaʻaongaʻi ʻetau folofolá.

“Kuo pau ke ta vakai pea mo haʻu kia Kalaisi, ʻa ia ko e ‘matavai ʻo e ngaahi vai moʻuí’ ( 1 Nīfai 11:25 ; fakafehoanaki mo e ʻEta 8:26 ; 12:28), ʻaki hono lau ʻa e (vakai, Mōsaia 1:5), ako (vakai,[ Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 26:1 ]), fekumi (vakai, Sione 5:39 ; ʻAlamā 17:2), pea keinanga (vakai, 2 Nīfai 32:3) ʻi he ngaahi folofola ʻa Kalasí, ʻa ia ʻoku hā ʻi he ngaahi folofola māʻoniʻoní. ʻI heʻetau fai iá, ʻe lava ke tau fakatou maʻu ha fakahinohino mo ha maluʻi fakalaumālie ʻi heʻetau fononga fakamatelié” (Tēvita A. Petinā, “Ko Ha Tānakiʻanga ʻo e Vai Moʻuí” [Faeasaiti ʻa e CES maʻá e kakai lalahi kei talavoú, 4 Fēpueli 2007], 2, broadcasts.ChurchofJesusChrist.org).

Kole ki he kau akó ke nau fakamatalaʻi ʻa e founga te nau lava ai ʻo fakaʻaongaʻi ʻi heʻenau ako folofola fakatāutahá ʻa e ngaahi foʻi lea takitaha ʻoku nau ʻiló.

Paaki