Seminelí
Luke 21


Luke 21

Ngaahi Talanoa Fakatātā ʻo e Heé

ʻĪmisi
A father hugging his prodigal son. altered version

ʻI he ofi ki he fakaʻosinga ʻo e ngāue fakafaifekau ʻa e Fakamoʻuí ʻi he māmaní, naʻe lāunga ʻa e kau Fālesí mo e kau tangata tohí fekauʻaki mo e feohi ʻa Sīsū mo e kau tānaki tukuhaú mo e kau faiangahalá. Ko e tali ki heʻenau ngaahi lāungá, naʻe akoʻi ʻe Sīsū ʻa e ngaahi talanoa fakatātā ki he sipi heé, paʻanga siliva naʻe molé, mo e foha maumau koloá. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ke ʻilo mo ongoʻi ʻa e lahi ʻo e ʻofa mo e mahuʻingaʻia ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻiate koe mo e niʻihi kehe kotoa pē.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Poupouʻi e kau akó ke nau ako ha taha pe kotoa ʻo e ngaahi talanoa fakatātā ʻi he Luke 15 kimuʻa ‘i he kalasí. Fakaafeʻi kinautolu ke fakakaukau ki he meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi talanoa fakatātaá fekauʻaki mo e ʻofa ʻa e ʻOtuá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko e hā hono mahuʻingá?

Fakakaukau ke ʻomi ha meʻakai mo ha paʻanga ki he kalasí ko ha fakatātā ʻo e ʻekitivitī ko ʻení. Fakaʻaongaʻi ha faʻahinga meʻakai pe paʻanga pē ʻoku felāveʻi pe faingofua ke maʻú, pea liliu ʻa e paʻanga ʻoku lisi atú ki he meʻa ʻoku fakaʻaongaʻi ʻi he feituʻu ko iá. Hangē ko ʻení, ʻe lava ke fai e ʻekitivitī ko ʻení ʻaki ha foʻi lole mo ha laʻi paʻanga ʻe $1. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakahā ʻi honau louhiʻinimá ʻa e mahuʻinga kiate kinautolu ʻo e meʻa ko iá ʻi he sitepu takitaha.

ʻI ha meʻafua ʻo e 1 ki he 10, ʻoku maʻulalo ʻa e 1 pea māʻolunga ʻa e 10, ko e hā e lahi hoʻo fiemaʻu ʻa e ngaahi meʻa ko ʻení?

  • Ko e hikinga ua ʻokú ke saiʻia taha aí

  • Ko e hikinga ua ʻokú ke saiʻia taha aí kapau naʻe tō ʻi he falikí

  • Ko e hikinga ua ʻokú ke saiʻia taha aí kapau naʻe tuʻu ai ha taha

  • Ko ha laʻi paʻanga ʻe $20

  • Ko ha laʻi paʻanga ʻe $20 kapau naʻe tō ʻi he falikí

  • Ko ha laʻi paʻanga ʻe $20 kapau naʻe tuʻu ai ha taha

Tuku ha kiʻi taimi ke fakalaulauloto ai ki he founga ʻe ala fekauʻaki ai ʻa e ʻekitivitī ko ʻení mo e mahuʻinga ʻo e niʻihi fakafoʻituituí.

  • ʻE lava fēfē ke fakafehoanaki ʻa e talanoa fakatātā ko ʻení mo e founga ʻoku tonu ai ʻetau vakai ki hotau mahuʻingá?

  • Ko e hā ʻoku tau faʻa ongoʻi ai ʻoku ʻahiʻahiʻi kitautolu he taimi ʻe niʻihi ke tau fakakaukau kiate kitautolu mo e niʻihi kehé ʻo hangē ʻoku siʻisiʻi ange hotau mahuʻingá pe ko honau mahuʻingá?

Mahalo naʻa ʻaonga ke vahevahe ʻa e lea ʻa Palesiteni Tietā F. ‘Ukitofa ʻoku maʻu ʻi he konga ʻo e “Ngaahi ʻEkitivitī Tokoni Ki he Akó” ʻi he fakaʻosinga ʻo e lēsoni ko ʻení.

Fakakaukau ki he founga ʻokú ke tokangaʻi ai kinautolu ʻoku ala fie maʻu ke fakatomala mo fakalakalaká, kau ai koe. ʻI hoʻo ako e lēsoni ko ʻení, kumi e ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e ongo ʻoku maʻu ʻe he ʻEikí kiate kinautolu ʻoku fie maʻu ke fakatomalá.

Naʻe akoʻi ʻe Sīsū ʻi he Luke 15, ha ngaahi talanoa fakatātā ʻe tolu. Lau ʻa e Luke 15:1–2, ʻo kumi ki he meʻa naʻe hoko ʻo tupu ai hono akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa e ngaahi talanoa fakatātā ko ʻení. Fakatokangaʻi ange ko e kau tānaki tukuhaú ko e kau Siu ia naʻa nau tānaki tukuhau maʻá e kau Lomá pea ko ia ai naʻe faʻa fehiʻanekinaʻi kinautolu ʻe he kau Siu kehé.

  • Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi vēsí ni kiate koe fekauʻaki mo e Fakamoʻuí? Ko e hā ha ngaahi founga ʻe lava ke tau hangē ai ko e kau Fālesí?

Naʻe tali ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e ngaahi lāunga ʻa e kau Fālesí mo e kau tangata tohí ʻaki hono akoʻi fekauʻaki mo ha sipi hē, paʻanga mole, mo ha foha naʻe hē.

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau fakamatalaʻi fakanounou e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e ngaahi talanoa fakatātā ko ʻení mo e founga ʻoku nau fakatātaaʻi ai e ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí. Liliu ʻa e ngaahi ʻekitivitī ako ʻi he lēsoni ko ʻení ki he mahino pea mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó.

Ko e sipi heé mo e paʻanga molé

ʻĪmisi
Shepherd carrying the lost lamb. Outtakes include the shepherd holding the sheep, walking with the lamb returning to the other shepherd, as well as some shots with the filming crew.
ʻĪmisi
Woman looking for her lost coin.

Lau pe toe vakaiʻi ʻa e talanoa fakatātā ʻo e sipi heé ( Luke 15:4–7 mo e potufolofola ʻi he Liliu ʻa Siosefa Sāmitá ʻi he Luke 15:4 futinouti a) pe talanoa fakatātā ʻo e paʻanga molé ( Luke 15:8–10), ʻo kumi e ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻi he talanoa takitaha ʻoku nau fakahaaʻi hono fakamahuʻingaʻi ʻe he tokotaha naʻe ʻaʻana ʻa e meʻa naʻe molé.

  • Ko e hā ʻa e ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi ʻa e mahuʻinga naʻe ʻai ʻe he tokotaha naʻe ʻaʻaná ki he meʻa naʻe molé?

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku fakafofongaʻi ai ʻe he sipí pe ko e paʻanga ʻi he ongo talanoa fakatātā ko ʻení ha niʻihi fakafoʻituitui?

  • Fakatatau ki he ngaahi veesi ko ʻení, ʻoku ongoʻi fēfē nai ʻe kinautolu ʻoku nau tokoni ke maʻu ʻa e niʻihi ʻoku hē fakalaumālié ʻi he taimi ʻoku fakatomala ai ʻa e tokotaha faiangahalá? Ko e hā e ongo ʻoku maʻu ʻe he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mei he ngaahi veesi ko ʻeni?

Kapau ʻe fie maʻu, tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi ʻa e ngaahi moʻoni hangē ko ʻení: ʻOku ʻafioʻi ʻe heTamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻa e mahuʻinga ʻo e tokotaha fakafoʻituitui takitaha mo fakaʻamu ke tānaki kotoa mai kinautolu kiate Kinaua pea ʻoku hōifua ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he taimi ʻoku fakatomala ai ʻEne fānaú pea tafoki kiate Iá.

Ko e foha maumau koloá

Ko e talanoa fakatātā hono tolu ʻi he Luke 15 ʻoku faʻa ʻiloa ia ko e talanoa fakatātā ʻo e foha maumau koloá (ʻoku ʻuhinga ʻa e foʻi lea maumau koloá ki he maumauʻi, taʻetokanga, pe fakavalevale). Ka neongo ia, ʻoku tala ʻe he talanoa fakatātā ko ʻení ha talanoa ki ha ongo foha, ʻa ia naʻá na fakatou fie maʻu ha tokoni mei heʻena tamaí. ʻI hoʻo akó, kumi e ngaahi moʻoni ʻoku nau fakahaaʻi e ongo mo e tokanga ʻoku maʻu ʻe he Tamai Hēvaní ki he kotoa ʻo ʻEne fānau ʻoku hē fakalaumālie ʻi ha faʻahinga ʻuhinga pē.

ʻI he ʻekitivitī ko ʻení, fakakaukau pe ʻe ʻaonga lahi ange ki he kau akó ke nau lau ʻa e talanoa fakatātaá pe mamataʻi e vitioó.

Lau ʻa e Luke 15:11–32, ʻo fakakaukauloto ʻoku fakafofongaʻi ʻe he tamai ʻi he talanoa ko ʻení ʻa e Tamai Hēvaní. Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi ʻa e ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi ʻEne ongo ki Heʻene fānaú. Te ke lava foki ʻo fakakaukau ke mamataʻi e foʻi vitiō “Ko e Foha Maumau Koloá” (5:33), ʻoku lava ke maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, pea muimuiʻi ia ʻi he folofolá.

ʻE lava ke ako ʻe he kau akó ʻa e talanoa fakatātaá ni ʻi ha founga tulama ʻa ia ʻoku lau leʻolahi ʻe he kau akó ʻa e talanoá pea fakatātaaʻi ʻi he konga ʻe fā: ko e tokotaha fakamatalá ( veesi 11, 13–16, 20, 25–28), ko e foha maumau koloá ( veesi 12, 17–19, 21), ko e tāmaí ( veesi 22–24, 31–32), pea mo e foha lahí ( veesi 29–30). Fakakaukau ke toutou taʻofi ʻa e kau laukongá ke tokoni ke mahino kiate kinautolu mo nau vakaiʻi ʻa e meʻa ʻoku lea ʻaki, fakakaukauʻi mo ongoʻi ʻe he tokotaha takitaha.

ʻOku fakataumuʻa ʻa e ngaahi fehuʻi ʻi laló ke tokoni ki he kau akó ke nau ʻanalaiso ʻa e talanoa fakatātaá pea fakafekauʻaki ia ki heʻenau moʻuí.

Manatuʻi e founga naʻe fakaangaʻi ai ʻe he kau Fālesí ʻa e Fakamoʻuí ʻi hono tali mo kai fakataha mo e kau angahalá.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe ʻamanaki ʻa e Fakamoʻuí ʻe ako ʻe he kau Fālesí mei he talanoa fakatātā ko ʻení?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā e meʻa ʻi he talanoa fakatātā ko ʻení ʻoku ʻaonga taha ke mahino kiate koe mo ke manatuʻí? Ko e hā hono ʻuhingá?

Ko e moʻoni ʻe taha ʻoku tau ako mei he talanoa fakatātā ko ʻení ʻoku mahuʻingaʻia mo ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he kotoa ʻo ʻEne fānaú pea ʻoku mafao mai Hono toʻukupú ke talitali fiefia ʻa kinautolu kotoa pē ʻe tafoki kiate Iá.

Fakakaukau ke fai ha ngaahi fehuʻi kehe hangē ko [ʻení] “Ko e hā naʻá ke fakatokangaʻi fekauʻaki mo e founga naʻe hē ai ʻa e foha maumau koloá?” “Ko e hā ha ngaahi founga ʻe ala pehē ai naʻe hē foki mo e foha ʻe tahá?” “Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he talanoa fakatātā ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻoku tali ʻaki ʻe he Tamai Hēvaní kiate kinautolu ʻoku feinga ke foki kiate Iá pea kiate kinautolu kuo nau feinga maʻu pē ke kei faivelenga kiate Iá? Ko e hā ʻe ala mahuʻinga ai kiate koe ʻa e mahino ko ʻeni fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní?

  • ʻE fakaʻaongaʻi fēfē nai ʻa e talanoa fakatātā ʻi he Luke 15 kiate kinautolu ʻoku hē fakalaumālie koeʻuhí ko e angahalá pea pehē kiate kinautolu te nau ala ongoʻi ʻoku nau kehe, ʻikai fakahoungaʻi, pe ʻikai fakatokangaʻí?

Ko hono ʻiloʻi hoku mahuʻinga fakafoʻituituí

ʻI ha peesi ʻi hoʻo tohinoa akó, fakakaukau ke tā ha fakatātā faingofua ʻo ha tauhi-sipi ʻokú ne fuofua ha sipi pe ko ha tamai ʻokú ne fāʻofua ki hono fohá. Fakaʻaongaʻi ʻa e konga ʻoku ʻatā takatakai ʻi he fakatātā ko ʻení ke lekooti ʻa e ngaahi meʻá ni:

  • Ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea (kau ai ʻa kinautolu mei he Luke 15) ʻoku nau fakamanatu atu ʻa hono ʻofeina koe mo e niʻihi kehe kotoa pē ʻe he Tamai Hēvaní, ʻo aʻu ai pē ki he taimi ʻoku fie maʻu ai ke ke fakatomala mo e niʻihi kehé.

  • Ngaahi founga te ke lava ai ʻo feohi mo kinautolu ʻoku fie maʻu ke fakatomalá ʻi he manavaʻofa, kau ai koe.

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ha konga ʻoku nau saiʻia taha ai ʻi heʻenau ʻekitivitī kuo fakakakató.

  • ʻI hoʻo fakakaukau ki he anga hoʻo fakafeangai kiate koe mo kinautolu ʻoku mou feohí, ʻokú ke fie fakaʻaongaʻi fēfē nai ʻa e meʻa naʻá ke ako he ʻaho ní?

Fakamoʻoni ki he ʻaloʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí pea mo ʻEna fakaʻamu ke toe foki ange ʻa e tokotaha kotoa pē kiate Kinauá.

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

Luke 15:7 . Ko e hā e ʻuhinga ʻa e ʻEikí ki he “angatonu e toko hivangofulu mā toko hiva, ʻoku ʻikai ʻaonga ke nau fakatomalá”?

Naʻe akoʻi ‘e Siosefa Sāmita ko e founga ʻe taha ke fakaʻuhinga ʻaki e talanoa fakatātā ʻo e sipi heé ko hono fakafehoanaki ʻa e sipi ʻe hivangofulu mā hivá ki he kau Fālesi mo e kau Sātusi naʻe ʻikai ke nau fakakaukau naʻe fie maʻu ke nau haʻu kia Sīsū Kalaisi pea fakatomalá (vakai, History, 1838–1856 [Manuscript History of the Church], volume D-1, 1459, josephsmithpapers.org).

Ko e hā ʻoku fuʻu mahuʻinga ai ke kumi, maʻu, mo lehilehiʻi ʻa kinautolu ʻoku heé?

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni M. Lāsolo Pālati, ko e Palesiteni leʻoleʻo ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Official portrait of President M. Russell Ballard of the Quorum of the Twelve Apostles, 2004.

ʻOku mahuʻinga ʻaupito e laumālie kotoa ki heʻetau Tamai Hēvaní. Kuo pau ke ʻoua naʻa teitei ngalo ʻiate kitautolu ko ha totongi lahi naʻe fakahoko ʻe Sīsū Kalaisi ʻo fakafou ʻi he Fakaleleí ki hono huhuʻi ʻo kitautolu takitaha. ʻOku ʻikai totonu ke taʻeʻaonga ʻEne mamahí koeʻuhí ʻoku ʻikai ke tau lava ʻo lehilehiʻi mo akoʻi ʻa kinautolu ʻoku nau feinga ke mālohi ʻi he Siasí.

(M. Russell Ballard, “Are We Keeping Pace?Ensign, Nov. 1998, 8)

Luke 15:12–13 . Ko e hā e ʻuhinga ʻa e fohá ʻi heʻene pehē, “Tuku mai haʻaku tufakanga ʻi he koloa ʻoku ʻaʻakú”?

Fakatatau ki he ngaahi ʻulungaanga fakafonua ʻi he taimi ʻo e Fakamoʻuí, naʻe toki maʻu pē ʻe ha foha ʻa hono tofiʻá hili ʻa e pekia ʻa ʻene tamaí. Ko e anga taʻe-fakaʻapaʻapa lahi ia ke fie maʻu ʻe ha foha hono tofiʻá kimuʻa ʻi he pekia ʻene tamaí (vakai, Luke 15:12–13). Naʻe malava ke lau ʻa e kole ʻa e fohá ko haʻane fakasītuʻaʻi ʻo ʻene tamaí, hono ʻapí, anga ʻo hono ohi haké, pea aʻu pē ki hono kāingá kotoa.

New Testament Student Manual [2018], ChurchofJesusChrist.org)

Ko e hā ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ʻe lava ʻo tokoni ke mahino kiate au mo fakaʻaongaʻi ʻa e talanoa fakatātā ʻo e foha maumau koloá?

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Ko ha fakamatala fakalahi

Hili hono fakahoko e ʻekitivitī ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní, fakakaukau ke vahevahe ʻa e fakamatala ko ʻení. Naʻe vahevahe ‘e Palesiteni Tietā F. ‘Ukitofa, naʻe ʻi he Kau Palesitenisī ‘Uluakí ʻi he taimi ko iá, ha talanoa “naʻe tangi ha fefine ne fuoloa ʻene feʻao mo e ʻahiʻahí mo e mamahí, ʻo pehē, ‘Kuó u toki ʻiloʻi ʻoku ou hangē pē ha laʻi paʻanga ʻe 20 pepá—ʻo manusinusi, mahaehae, ʻuli, ngaohikovia mo likoliko. Ka ʻoku ou kei paʻanga pē ʻe 20. ʻOku ʻi ai hoku mahuʻinga. Neongo ʻa e ʻikai ke u matamataleleí, pea neongo kuo ngaohikovia au, ka ʻoku kei kakato pē hoku mahuʻingá, ko e paʻanga ʻe 20.” Naʻe fakatokanga mai foki ‘a Palesiteni ‘Ukitofa, “He ʻikai ke tau lava ʻo tala e mahuʻinga ʻo ha laumālie, ʻo tatau mo e ʻikai ke tau lava ʻo fua e lahi ʻo e ʻunivēsí. ʻOku mahuʻinga e tokotaha kotoa pē ʻoku tau fetaulaki mo iá ki heʻetau Tamai Hēvaní. Ka mahino ia, ʻe mahino leva e anga ʻoku tonu ke tau fai ki hotau kāingá” (vakai, Tietā F. ‘Ukitofa, “Ko Hoku Ongo Nimá KimoutoluEnsign pe Liahona, Mē 2010, 69).

Ko e sipi heé mo e paʻanga maka molé

Fehuʻi ki he kau akó pe kuo mole ha meʻa naʻe mahuʻinga kiate kinautolu pea ko e hā e meʻa ne nau fai ke toe maʻu mai ai iá. Fakaafeʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki hono ʻuhingá kapau ʻe hē fakalaumālie ha taha pea ʻe anga fēfē haʻate feinga ke kumi kinautolú. ʻI heʻenau ako ʻa e talanoa fakatātā ʻi he Luke 15, poupouʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki he founga naʻe hē pe mole ai ʻa e sipí, paʻangá, mo e fohá pea mo e ngaahi founga kehekehe naʻe maʻu ai kinautolú. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki honau fatongia ke kumi ʻa kinautolu ʻoku heé.

Paaki