Seminelí
Sione 11:1–46, Konga 2


Sione 11:1–46, Konga 2

Ko Hono Fokotuʻu ʻe Sīsū ʻa Lāsalosi mei he Maté

ʻĪmisi
Jesus mourning Lazarus.

ʻI he lēsoni kimuʻá, naʻá ke ʻiloʻi ai e ngaahi tefitoʻi moʻoni mei he fakamatala ki hono fokotuʻu ʻe he Fakamoʻuí ʻa Lāsalosi mei he maté. ʻE ʻoatu ʻe he lēsoni ko ʻení ha faingamālie ke ke akoʻi ai ha tefitoʻi moʻoni te ne lava ʻo tokoniʻi koe mo e niʻihi kehé ke mou maʻu e tokoni ʻa e Fakamoʻuí lolotonga e ngaahi faingataʻa ʻo e moʻuí.

Ko hono tokoniʻi e kau akó ke nau feakoʻakí. ʻE lava ke tokoni hono ʻoange ha ngaahi faingamālie ki he kau akó ke nau feakoʻaki ai ke mahino lelei ange kiate kinautolu mo nau fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi moʻoni kuo nau akó. Lolotonga ʻo e feakoʻaki ʻa e kau akó, kei kau mālohi pē mo koe ʻi he hiki mei he kulupu ki he kulupu mo vakaiʻi ʻa e ʻekitivitī akó, ʻo fai ha tokoni ʻo ka fie maʻu. ʻE lava ke tokoni hono fai iá ke nofo maʻu ʻa e kau akó ʻi he ngāué pea maʻu ʻa e tokoni ʻoku fie maʻú koeʻuhí ke nau lava ʻo maʻu ha lelei lahi ange mei he ʻekitivitií.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he meʻa ne nau ako mei he fakamatala kia Mele, Māʻata, Lāsalosi, mo e Fakamoʻuí ʻi he Sione 11:1–46 . Talaange te nau maʻu ʻa e faingamālie ke nau faiakoʻi ha tefitoʻi moʻoni ne nau ako mei he fakamatala ko ʻení. Fakaafeʻi kinautolu ke nau haʻu mateuteu mo ha ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e founga te nau lava ai ʻo akoʻi lelei ʻa e tefitoʻi moʻoni ko iá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻE Ala Fakahokó

Ola ʻo e faiakoʻí

Ko e fika ua ʻeni ʻi he ongo lēsoni ʻi he Sione 11:1–46 . Naʻe ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻi he lēsoni kuo ʻosí ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní. Fakakaukau ke faiakoʻi e lēsoni ko iá, ko e teuteu ki he lēsoni ko ʻení.

Te nau lava leva ʻo vahevahe ‘enau ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi ha ngaahi hoa pe fanga kiʻi kulupu iiki.

Fakakaukau ki ha taimi naʻe akoʻi ai koe fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi pe ko ʻEne ongoongoleleí naʻe kāunga lahi ia kiate koe.

  • Naʻe akoʻi fēfē ia kiate koé?

  • Ko e hā naʻe fuʻu ongo moʻoni aí?

Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Faiako Tuʻukimuʻá. ʻI Heʻene akonaki ʻi he mālohi mo e Laumālié, naʻe ongoʻi moʻoni ʻe kinautolu naʻe fakafanongo ʻi he loto-fakatōkilaló ʻa e mālohi ʻo ʻEne ngaahi akonakí (vakai, Sione 3:2 ; Sione 6:35, 68-69).

  • Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo ha kakai naʻe tākiekina lahi ʻe he akonaki ʻa e Fakamoʻuí?

Fakakaukau ki he sīpinga ʻa e Fakamoʻuí mo hoʻo ngaahi aʻusia ʻi hoʻo teuteu mo akoʻi ha lēsoni nounou ʻo makatuʻunga ʻi he fakamatala ki hono fokotuʻu ʻe he Fakamoʻuí ʻa Lāsalosi mei he maté ʻi he Sione 11:1–46 . Ko e ʻelemēniti ʻe taha ʻo e akonaki ʻa e Fakamoʻuí ko ʻEne akoʻi maʻu pē ʻa e tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni totonú. ʻI he lēsoni ko ʻení, te ke maʻu ai ʻa e faingamālie ke muimui ki he sīpinga ʻa e Fakamoʻuí ʻi hoʻo akoʻi ha tefitoʻi moʻoni ʻoku moʻoní. ʻI hoʻo fakatupulaki hoʻo malava ke faiako ʻi he founga ʻa e Fakamoʻuí, te ke lava ʻo hoko ʻo hangē ange ko Iá.

Lāsalosi

Fakamanatuʻi ki he lahi tahá ʻa e fakamatala ki hono fokotuʻu ʻe he Fakamoʻuí ʻa Lāsalosi mei he maté ʻi he lahi taha te ke lavá. Kapau ʻe fie maʻu, lau ʻa e fakamatala fakanounou ko ʻení.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako pe toko ua ke fakamatalaʻi fakanounou ʻa e fakamatalá. Kapau ʻe fie maʻu, tā ha ngaahi fakatātā vaʻakau maʻa Mele, Māʻata, mo Lāsalosi ʻi he palakipoé. Fakaʻaongaʻi foki ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí (ʻoua naʻa fakaʻaongaʻi ha tokotaha vaʻakau ke fakatātaaʻi ʻaki ʻa e Fakamoʻuí). Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi naunau tokoni fakafaiako ko ʻení ʻi heʻenau fakamatala fakanounouʻi ʻa e fakamatalá. Kapau ʻe fie maʻu, fakaʻaongaʻi e fakamatala ko ʻení ke tānaki atu pe fakamahinoʻi e meʻa ʻoku lea ʻaki ʻe he kau akó.

Naʻe ʻave ʻe Mele mo Māʻata ha fekau kia Sīsū ʻoku fokoutua hona tuongaʻane ko Lāsalosi. Naʻe toloi ʻe Sīsū ʻEne fonongá pea toki aʻu atu hili ha ʻaho ʻe fā ʻo e mate ʻa Lāsalosí. Naʻe fokotuʻu ʻe Sīsū ʻa Lāsalosi mei he maté ʻi he ʻofa mo e manavaʻofa. Naʻe fakamamafaʻi ʻe he meʻa fakaofó ni ʻa e mālohi fakalangi ko ia ko Sīsū ʻa e Mīsaia naʻe filí mo maʻu ʻa e mālohi pule ki he maté. Naʻe alēlea ʻa e kau taulaʻeiki lahí mo e kau Fālesí ke tāmateʻi ʻa Sīsū pea mo Lāsalosi hili ʻenau ʻilo fekauʻaki mo e mana ko ʻení.

Ko hoʻo lēsoní

Teuteu ha lēsoni ʻo fakaʻaongaʻi ha tefitoʻi moʻoni te tau lava ʻo ako mei he Sione 11. Fili ha tefitoʻi moʻoni ʻe taha mei he ngaahi meʻa ko ʻení ʻokú ke saiʻia taha aí pe ʻokú ke ongoʻi ʻoku ʻaonga taha ki he toʻu tupú.

Fakaʻaliʻali e ngaahi meʻa ko ʻeni ke fili mei ai ʻi he lēsoní ke fili mei ai e kau akó. Tokanga ki he kau ako te nau ala aʻusia ʻa e loto-hohaʻá pea ʻe ala faingataʻa ke nau akoʻi ha lēsoní. ʻE lava ke fakahū mai ʻe he kau ako ko ʻení ha fokotuʻutuʻu ʻo e lēsoní kae ʻikai ko hano kole ange ke nau faiako.

ʻE ala tokoni foki ke ʻiloʻi ʻa e kau ako te nau ala fie maʻu tokoni ʻi he laukongá, teuteú, pe leá pea vahe ange ha hoa ke nau teuteu mo faiako fakataha.

Lēsoni fili 1: ʻE lava ke fakahoko ʻe he Fakamoʻuí ha ngaahi mana ʻi heʻetau moʻuí ʻi heʻetau ngāue ʻi he tui kiate Iá lolotonga hotau ngaahi ʻahiʻahí ( Sione 11:20–27,38–45).

Lēsoni fili 2: ʻOku hoko mai e ngaahi mana ʻa e ʻOtuá ki heʻetau moʻuí ʻo fakatatau ki Hono finangaló mo ʻEne taimí ( Sione 11:1–7,11–17, 39–45).

Lēsoni fili 3: Te tau lava ʻo muimui ki he sīpinga ʻa Sīsū Kalaisí ʻaki hono fakahaaʻi e manavaʻofá ki he niʻihi kehé ( Sione 11:32–36,43–44).

Lēsoni fili 4: ʻOku tau lava ʻo vakai ki he ʻofa ʻa e ʻOtuá mo e ivi lahi ʻoku hā mai ‘i He’ene fakamālohia mo fakanonga kitautolu lolotonga ʻetau ngaahi faingataʻaʻiá ( Sione 11:1–7,11–15,38–46).

Lēsoni fili 5: ʻOku maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e mālohi ki he moʻuí mo e maté ( Sione 11:20–27,39–46).

Lēsoni fili 6: Fili haʻo tefitoʻi moʻoni pē ʻaʻau mei he fakamatala ko ʻení ( Sione 11:1–46).

Fakakaukau ki he lahi ʻo e taimi ʻe fie maʻu ke teuteu mo akoʻi ai ʻe he kau akó ʻenau lēsoní. Fai ha ngaahi liliu ki he taimí ʻo makatuʻunga ʻi he ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó.

ʻOange ki he kau akó ʻa e laʻipepa tufa ko ʻení ke tokoni kiate kinautolu ʻi hono teuteu ʻenau lēsoní.

ʻĪmisi
Preparing a Lesson for John 11

Tali ʻa e ngaahi fakamatala ko ʻení ke tokoni atu ʻi hono faʻu ha fokotuʻutuʻu ki hoʻo lēsoní. Fakakaukau ke tuku ha miniti ʻe 15 ki he 20 ke teuteu ai hoʻo lēsoní mo ha miniti ʻe 5 ki he 10 ke akoʻi ai ia.

  1. Te ke lava fēfē ʻo fakafeʻiloaki ʻa e tefitoʻi moʻoni naʻá ke filí ʻi ha founga ʻe tokoni ke mahino ai ki he niʻihi ʻokú ke akoʻí ʻa e ʻuhinga ʻoku mahuʻinga aí?

  2. Ko e fē ʻa e ngaahi veesi te ke lau mo kinautolu ʻokú ke akoʻí ke fakatātaaʻi lelei taha ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení? (Kapau ʻokú ke ʻilo ha toe fakamatala fakafolofola, potufolofola, pe fakamatala ʻa ha taki ʻo e Siasí ʻe lava ʻo tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻokú ke akoʻí ʻa e tefitoʻi moʻoní, fakakaukau foki ke hiki ia heni.)

  3. Ko e hā ha meʻa ‘oku akoʻi mai ‘e he konga ko ʻení kiate koe ‘o fekauʻaki mo e Fakamoʻuí? Fakakaukau ke kole kiate kinautolu ʻokú ke akoʻí ke nau vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mei he tefitoʻi moʻoni ko ʻení.

  4. Ko e hā te ke lava ʻo vahevahe fekauʻaki mo e founga kuo tokoniʻi ai koe ʻe he tefitoʻi moʻoni ko ʻení? Ko e hā ha ngaahi tāpuaki kuo hoko mai mei hono moʻui ʻaki iá? Fakakaukau ke fakaafeʻi ʻa kinautolu ʻokú ke akoʻí ke nau vahevahe foki mo e ngaahi aʻusiá.

  5. Hiki hoʻo ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e tefitoʻi moʻoni ʻokú ke akoʻí pea mo ha fakamatala nounou ki he founga ʻokú ne fakamālohia ai hoʻo fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí. Vahevahe hoʻo fakamoʻoní kapau ʻokú ke ongoʻi ke fai ia.

ʻE lava ke maʻu ha ngaahi founga lahi ange ki hono akoʻi ʻo e lēsoni ko ʻení mo ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ke teuteuʻi ʻaki ʻenau lēsoní ʻi he konga “Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá” mo e “Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Tānaki Atu” ʻi he lēsoni ko ʻení.

Fakaafeʻi e kau akó ke nau feakoʻiʻaki ʻenau ngaahi lēsoní pe vahevahe tauhoa pe fakakulupu iiki ʻenau ngaahi fokotuʻutuʻú. Te nau lava foki ʻo vahevahe ʻenau ngaahi lēsoní ʻi ʻapi mo honau ngaahi fāmilí.

  • Ko e hā naʻá ke ako mei he aʻusia ko ʻení?

  • ʻE tokoniʻi fēfē koe mo e niʻihi kehé ʻi hono teuteuʻi e ngaahi lēsoní mo hono akoʻi ʻo e niʻihi kehé ke ke ofi ange ai mo hoko ʻo hangē ko e Fakamoʻuí?

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

Ngaahi maʻuʻanga tokoni lahi angé

ʻE lava ke tokoni atu ʻa e ngaahi vitiō mo e ngaahi lea ko ʻení ke ke teuteu mo faiakoʻi hoʻo lēsoní. Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ʻi ha founga ʻe taha pe lahi ange:

  • ke mahino lelei ange ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻokú ke akoʻí

  • ke ʻiloʻi e ngaahi moʻoni, talanoa, pe ngaahi fakakaukau te ke lava ʻo vahevahe ʻi hoʻo lea pē ʻaʻau lolotonga hoʻo faiakó

  • ke maʻu ha ngaahi fakamatala pe vitiō te ke lava ʻo fakaʻaliʻali maʻanautolu ʻokú ke akoʻí

ʻE lava ke maʻu kotoa e ngaahi vitiō ʻoku hiki atú ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Lēsoni fili 1: ʻE lava ke fakahoko ʻe he Fakamoʻuí ha ngaahi mana ʻi heʻetau moʻuí ʻi heʻetau ngāue ʻi he tui kiate Ia lolotonga ‘etau ngaahi faingataʻaʻiá

Neil L. Andersen, “ʻOku ʻIkai Hokonoa ʻa e Tuí, ka ʻi hoʻo Fili ki ai” (konifelenisi lahi, ʻOkatopa 2015) (mamataʻi mei he taimi 1:40 ki he 4:32).

 

Lēsoni fili 2: ʻOku hoko mai e ngaahi mana ʻa e ʻOtuá ki heʻetau moʻuí ʻo fakatatau ki Hono finangaló mo ʻEne taimí

Jeffrey R. Holland, “Tatali ki he ʻEikí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2020, 115–17.

   

Lēsoni fili 3: Te tau lava ʻo muimui ki he sīpinga ʻa Sīsū Kalaisí ʻaki hono fakahaaʻi e manavaʻofa ki he niʻihi kehé

Dieter F. Uchtdorf, “Ko Hoku Ongo Nimá Kimoutolu,” Ensign pe Liahona, Mē 2010, 68–75.

 

Lēsoni fili 4: ʻOku tau lava ʻo vakai ki hono fakahā ʻo e ʻofa mo e mālohi ʻo e ʻOtuá

ʻi Heʻene fakamālohia mo fakafiemālieʻi kitautolu lolotonga ‘etau ngaahi faingataʻaʻiá

John C. Pingree Jr., “ʻOku ʻi ai Haʻaku Ngāue Ke Ke Fai” (konifelenisi lahi, ʻOkatopa 2017) (mamataʻi mei he taimi 5:49 ki he 6:48).

 

Lēsoni fili 5: ʻOku maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e mālohi ki he moʻuí mo e maté

D. Todd Christofferson, “Ko e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 111–14.

Paul V. Johnson, “Pea He ʻIkai Kei ʻi ai Ha Mate” (konifelenisi lahi, ʻEpeleli 2016) (mamataʻi mei he taimi 0:17 ki he 4:56).

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Kiʻi tohi fekumi ki he ngaahi faingataʻaʻiá

ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku maʻu ʻi he Sione 11:1–46 mo e ngaahi naunau ʻi he lēsoni ko ʻení (mo ha toe ngaahi meʻa kehe ʻoku nau ʻilo) ki he ʻekitivitī ko ʻení. ʻE lava ke fakakakato ʻe he tokotaha ako takitaha ha ʻekitivitī ʻe taha pe lahi ange mei he ngaahi ʻekitivitī ko ʻení.

  • Tā ha fakatātā ʻokú ne fakatātaaʻi ha taha ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku akoʻi ʻi he lēsoni ko ʻení.

  • Toe fai ha talanoa fakataautaha ʻa ia naʻá ke moʻui ʻaki pe ko ha taha ʻokú ke ʻilo, ha taha ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni naʻe akoʻi ʻi he lēsoni ko ʻení peá ke mamata ki he ngaahi tāpuaki kuo talaʻofa maí.

  • Faʻu ha lisi ʻo e ngaahi potufolofolá pe ngaahi fakamatala fakafolofolá, ngaahi fakamatala ʻa e kau taki ʻo e Siasí, mo e ngaahi fakamoʻoni fakafolofola ki he ngaahi malangá pe vitioó ʻe ala tokoni ki ha taha ʻoku fehangahangai mo ha faingataʻa.

Hili ha taimi feʻunga, tānaki fakataha e ngaahi tānaki ʻa e kau akó pea fakatahaʻi kinautolu ki ha kiʻi tohi kalasi makehe naʻe faʻu ke tokoni ki he kakaí ʻi he ngaahi faingataʻá. ʻE lava ke hiki ha tatau ʻo e kiʻi tohí ni ke tauhi mo fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ʻi he kahaʻú ʻi he taimi ʻe fie maʻu tokoni ai pe ko ha taha ʻoku nau ʻofa ai, ʻi ha faingataʻa ʻoku nau fehangahangai mo ia. ʻOange ki he kau akó ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku fie maʻu ke fakakakato ʻaki e ʻekitivitī ko ʻení, hangē ko e pepá mo e ngaahi naunau ʻātí.

ʻEkitivitī kehé

ʻE lava ke fili ʻe he kau akó ha taha ʻoku hā ʻi he fakamatala ʻoku lekooti ʻi he Sione 11:1–46 (Mele, Māʻata, Lāsalosi, pe ko ha taha ʻo e kau tuʻu ‘o sió) pea lava ke nau tohi fekauʻaki mo e fakamatala mei he fakakaukau ʻa e tokotaha ko iá. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakau e meʻá ni ʻi heʻenau ngaahi fakamatalá:

  • ko e ngaahi ongo mo e ngaahi fakakaukau ʻa e tokotahá lolotonga e aʻusia ko ʻení

  • meʻa naʻe mei ako ʻe he tokotaha ʻi he fakamatalá mei he mo e fekauʻaki mo e Fakamoʻuí ʻo fakafou ʻi he aʻusia ko ʻení

ʻE lava ke fevahevaheʻaki ʻe he kau akó ʻa e ngaahi fakamatala ko ʻení pea fakatatau ʻa e talanoá ki heʻenau moʻuí pea faʻu ha palani ke ngāue ʻi he tui kia Sīsū Kalaisi.

Paaki