Seminelí
Maʻake 2:23–3:6


Maʻake 2:23–3:6

“Fai Lelei ʻi he ʻAho Sāpaté”

ʻĪmisi
Filipino women walking on the street while visiting teaching a sister.

Naʻe toutou fakaangaʻi ʻa e Fakamoʻuí ʻe he kau Fālesí mo e kau taki kehe ʻo e kau Siú ʻi he founga naʻá Ne tauhi ai ʻa e ʻaho Sāpaté. ʻE tokoni ʻa e ngaahi tali ʻa Sīsū ki he kau taki fakalotu ko ʻení ke mahino lelei ange kiate koe ʻa e taumuʻa ʻo e Sāpaté mo e founga ke fakaafeʻi kakato ange ai ʻa e ngaahi tāpuaki ʻa e ʻEikí ki hoʻo moʻuí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki ha founga manako ʻoku nau ʻunu ai ke ofi ange ki he Fakamoʻuí, fakafoʻituitui pe mo honau ngaahi fāmilí, ʻi he ʻaho Sāpaté.

Ngaahi Polokalama Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko e taumuʻa ʻo e Sāpaté

ʻI he ʻekitivitī ko ʻení, fakakaukau ke vahe ki he kau akó ha ngaahi hoa pea fakaafeʻi e hoa takitaha ke tali ha taha ʻo e ngaahi tūkungá.

Fakakaukauloto ki he ongo tūkunga ko ʻení. ʻI ha tūkunga ʻe taha, ʻoku talaatu ai ʻe ha taha ʻoku lahi e ngaahi meʻa ke fai mo ʻikai fai ʻi he ʻaho Sāpaté pea kapau he ʻikai ke ke muimui kotoa ki ai, ʻokú ke maumauʻi ai e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá. ʻI ha tūkunga ʻe taha, ʻoku talaatu ʻe ha taha ʻoku ʻikai toe kehe ʻa e Sāpaté ia mei ha toe ʻaho kehe pea ʻoku totonu ke ke fai ha meʻa pē ʻokú ke saiʻia ai ʻi he Sāpaté.

  • ʻOkú ke ongoʻi fiemālie fēfē ʻi hoʻo tali e ngaahi tūkunga ko ʻení?

  • Ko e hā ha ngaahi fehuʻi ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e ‘aho Sāpaté?

Hiki ʻi he palakipoé ʻa e tali ʻa e kau akó. Kapau ʻoku ʻikai fiemālie ʻa e kau akó ke vahevahe ʻenau ngaahi fehuʻí mo e kalasí, fakaafeʻi kinautolu ke hiki ʻenau ngaahi fehuʻí ʻi heʻenau tohinoa akó. ʻOua ʻe feinga ke tali e ngaahi fehuʻí he taimí ni, kae poupouʻi e kau akó ke kumi e talí ʻi he hokohoko atu ʻenau akó.

ʻI hoʻo ako ki he founga naʻe tauhi ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e Sāpaté ke māʻoniʻoní, kumi e tali ki hoʻo ngaahi fehuʻí. Fekumi ki ha fakahinohino mei he Tamai Hēvaní ke tokoniʻi koe.

Naʻe akoʻi ʻe he fono ʻa Mōsesé ʻoku ʻikai totonu ke ngāue ʻa e kakai ʻo ʻIsilelí ʻi he ʻaho Sāpaté (vakai ki he ʻEkesōtosi 31:14–15). Naʻe tānaki atu ʻe he kau tangata tohí mo e kau Fālesí ʻenau ngaahi fakaʻuhinga pē ʻanautolu ki he fono ʻa Mōsesé, ʻo liliu hono ʻuluaki taumuʻá.

Lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, fakaʻilongaʻi ʻa e ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakahaaʻi ʻa e anga e vakai ʻa Sīsū ki he ʻaho Sāpaté.

  • Maʻake 2:23–28 —Naʻe fehuʻia ʻe he kau Fālesí ʻa e totonu ʻo hono toli mo kai e kēlení ʻi he ʻaho Sāpaté.

  • Maʻake 3:1–6 —Naʻe fehuʻia ʻe he kau Fālesí ʻa e taau hono fakamoʻui ha taha ʻi he ʻaho Sāpaté.

Fakakaukau ke kole ki he kau akó ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau fakaʻilongaʻí pea mo hono ʻuhingá.

Ko e fokotuʻutuʻu ki he Mātiu 11–12; ʻOku fakamatala ʻa e Luke 11 ʻi he Haʻu, Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻou 2023 ki he ʻaho Sāpaté. Kapau ʻoku fekauʻaki ʻa e taimi ʻo e lēsoni ʻo e ʻaho ní mo e fokotuʻutuʻu ko ia ʻo e Haʻu, Muimui ʻIate Aú, fakakaukau ke kole ki he kau akó ke nau vahevahe ʻa e meʻa ne nau ako ʻi heʻenau ako ʻi ʻapí. ʻE lava foki ke poupouʻi e kau akó ke vahevahe e ngaahi fakakaukau mei he kalasí mo honau ngaahi fāmilí.

Naʻ Russell M. Nelson ʻe Palesiteni Monisoni ʻa e ngaahi fakakaukau ko ʻení fekauʻaki mo e ngaahi taumuʻa ʻo e ʻaho Sāpaté:

ʻĪmisi
Official portrait of President Russell M. Nelson taken January 2018

Naʻe ʻuhinga ki he hā ʻa e Fakamoʻuí ʻi Heʻene folofola “naʻe ngaohi ʻa e sāpaté koeʻuhí ko e tangatá, ka naʻe ʻikai ngaohi ʻa e tangatá koeʻuhí ko e sāpaté”? [ Ma’ake 2:27 ]. ʻOku ou tui naʻá Ne fie maʻu ke mahino kiate kitautolu ko e Sāpaté ko ʻEne meʻaʻofa ia kiate kitautolu, he ʻoku tau mālōlō moʻoni ai [pe fiemālie] mei he haʻahaʻa ʻo e moʻui fakaʻahó pea ʻomi ai mo ha faingamālie ke tau fakafoʻou fakalaumālie mo fakatuʻasino ai. Naʻe foaki mai ʻe he ʻOtuá ʻa e ʻaho makehé ni, ʻo ʻikai ki he fakafiefiá pe ngāue fakaʻahó ka ke mālōlō ai mei he ngāué, ko ha tokoni fakatuʻasino mo fakalaumālie.

(Russell M. Nelson, “ʻOku Fakafiefia ʻa e ʻAho Sāpaté, ,” Ensignpe Liahona,Mē 2015, 129)

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e ngaahi taumuʻa ʻa e ʻEikí ki he ʻaho Sāpaté?

  • Ko e hā te tau lava ʻo ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mei Heʻene ngaahi tōʻongá mo e tōʻonga ʻi he Sāpaté?

Tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni hangē ko ʻení: naʻe foaki mai ʻe he ʻEikí ʻa e ʻaho Sāpaté ke tau fai lelei pea mālōlō mei he ngaahi haʻisia ʻo e moʻui fakaʻahó.

  • ʻOkú ke pehē ʻoku fakahaaʻi fēfē ʻe he fekau ʻa e ʻOtuá ke tauhi e ʻaho Sāpaté ke māʻoniʻoní ʻa ʻEne ʻofa kiate kitautolú?

Te ke fakaʻapaʻapaʻi fēfē ʻa e ʻaho Sāpaté?

ʻE lava ke fakaʻaiʻai koe ʻe he mahino ʻo e ngaahi taumuʻa ʻo e ʻaho Sāpaté mo e ngaahi tāpuaki ʻa e ʻOtuá ke ke tauhi ai ʻa e Sāpaté ke māʻoniʻoní. ʻI hoʻo ako ki he founga ke fakaʻapaʻapaʻi lelei ange ai ʻa e ʻaho Sāpaté, ʻokú ke ako ai ke fakaafeʻi kakato ange ʻa e fakamoʻui mo e fiemālie ʻa e Fakamoʻuí ki hoʻo moʻuí.

ʻOange ki he kau akó ʻa e fakamatala ko ʻení ʻi ha laʻipepa tufa, pe fakaʻaliʻali ia ʻi muʻa ʻi he kalasí. ʻE lava ke ako fakafoʻituitui pe fakakulupu iiki ʻe he kau akó ʻa e fakamatalá.

Ako ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení ke ke ʻilo lahi ange ai ki he Sāpaté mo e ngaahi tāpuaki te tau lava ʻo maʻu ʻi hono fakaʻapaʻapaʻi iá.

Naʻe akonaki ‘a Palesiteni Russell M. Nelson ʻa e meʻá ni fekauʻaki mo hono fakahaaʻi ʻetau ʻofa ki he ʻOtuá ʻi he Sāpaté:

ʻĪmisi
Official portrait of President Russell M. Nelson taken January 2018

ʻI hoku ngaahi taʻu kei talavou angé, naʻá ku ʻilo ai ki ha ngāue ʻa ha kakai kehe naʻa nau fakatahaʻi ha ngaahi lisi ʻo e ngaahi meʻa ke fai pea mo ha ngaahi meʻa ke ʻouaʻe fai ʻi he ʻaho Sāpaté. Naʻá ku toki ʻilo ako kimui ange mei he folofolá ʻoku hoko ʻeku tōʻonga mo ʻeku fakakaukau ʻi he Sāpaté ko ha fakaʻilonga ʻi hoku vā mo ʻeku Tamai Hēvaní [vakai ki he ʻEkesōtosi 31:13 ; ʻIsikeli 20:12, 20 ]. ʻI he mahino ko iá, ʻoku ʻikai ke u toe fie maʻu ʻa e ngaahi lisi ʻo e meʻa ke fakahokó pe ʻikai fakahokó. Ko e taimi kuo pau ai ke u fai ha fili pe tuʻutuʻuni pe ʻoku taau ʻa e ʻekitivitī ko iá pe ʻikai mo e Sāpaté, ʻoku ou fehuʻi pē kiate au, “Ko e hā ʻa e fakaʻilonga ʻoku ou fie foaki ki he ʻOtuá?’ Naʻe ʻai ʻe he fehuʻí ni ke mahino ʻaupito ʻeku ngaahi fili kau ki he ʻaho Sāpaté.

(Russell M. Nelson, “ʻOku Fakafiefia ʻa e ʻAho Sāpaté,” Ensign pe Liahona,Mē 2015, 130)

ʻĪmisi
Sabbath Day handout
  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e taumuʻa mo e ngaahi tāpuaki ʻo e ʻaho Sāpaté?

Mamata ʻi he foʻi vitiō “Vahevahe ho’o Sāpate” (0:53), ʻa ia ʻoku vahevahe ai ha ngaahi founga lahi ke “fai lelei” ʻi he ʻaho Sāpaté.

ʻE lava ke ʻoange ʻe he fehuʻi ko ʻení ki he kau akó ha faingamālie ke vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukaú mei he ʻekitivitī teuteu ʻa e tokotaha akó kuo fokotuʻu atú.

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi founga ʻokú ke saiʻia taha ai ke haʻu ʻo ofi ange kia Sīsū Kalaisi ʻi he Sāpaté?

ʻI he vahevahe ko ia ʻa e kau akó, fakatokangaʻi ange mahalo ʻoku kehekehe ʻenau fakakaukau ki he meʻa ʻoku totonu pe ʻikai taau ʻi he ʻaho Sāpaté. Kapau ʻe fiemaʻu, fakamanatu ki he kau akó ke nau maʻu ha mahino mo fakaʻapaʻapa ki he fakakaukau ʻa e niʻihi kehé.

  • Naʻe tokoni fēfē ʻa e meʻa naʻá ke ako ʻi he lēsoni ko ʻení ke tali hoʻo ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e ʻaho Sāpaté?

  • Kapau naʻe ʻikai ke ke maʻu ha tali ki hoʻo ngaahi fehuʻí, ko e hā te ke lava ʻo fai ke hokohoko atu hoʻo fekumi ki aí?

  • Ko e hā ha ngaahi ongo kuó ke maʻu fekauʻaki mo e meʻa te ke lava ʻo fai ke fiefia kakato ange ai ʻi he ngaahi tāpuaki ʻo hono fakaʻapaʻapaʻi ʻo e Sāpaté?

Fakakaukau ke ke fakamo’oni ki he mahuʻinga ʻa hono tauhi ʻo e ʻaho Sāpaté ke māʻoniʻoní. Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau vahevahe ʻenau aʻusiá, ʻo ka nau ka loto ki ai.

Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

Ko e hā naʻe fakaangaʻi ai ʻe he kau Fālesí ʻa e kau ākongá ʻi hono “toli [ʻa e] telinga koané” ʻi he ʻaho Sāpaté?

ʻI he fono ʻa Mōsesé, ʻe lava ke toʻo nima pē ʻe ha taha ha kēleni kapau naʻe ʻikai ke ne toʻo ʻa e faingamālié ni ʻo fuʻu mamaʻo ʻaki ʻene fakaʻaongaʻi ha hele tuʻusi ki he ututaʻú (vakai ki he Teutalōnome23:25). Naʻe toe mafao atu foki ʻa e fono ʻikai tohi ia ʻa e kau Fālesí ʻi he fono ʻa Mōsesé, he ʻoku pehē ia ʻoku tapu ke toli ha uite ʻaki ʻa e nimá ʻi he ʻaho Sāpaté.

ʻE tāpuekina fēfē ʻe he loto houngaʻiá hoʻo aʻusia ʻi he sākalamēnití mo e Sāpaté?

ʻI he foʻi vitiō “Hounga’ia ‘i he ‘Aho Sāpaté” (3:38), ʻoku fakaafeʻi ʻe Palesiteni Henry B. Eyring e kakaí ke nau fakaʻatā e mālohi ʻo e loto houngaʻiá ki heʻenau aʻusia he ʻaho Sāpaté. ʻE lava ke maʻu atu e vitioó ni ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Ko e hā e meʻa te u lava ʻo fai ke fakaafea e ngaahi ueʻi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní?

Naʻe ʻomi ʻe Palesiteni Russell M. Nelson ha ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e ngaahi founga lelei ke fakaafeʻi ʻaki e laumālie ʻo e ʻaho Sāpaté ʻi heʻene leá “ʻOku Fakafiefia ʻa e ʻAho Sāpaté” (Ensign pe Liahona, Mē 2015, 129–132).ʻOku fakatātaaʻi ʻe he foʻi vitiō “ʻAi ʻa e Sāpaté ko ha Meʻa fakafiefia ʻi he Fekumi ki Hoʻo Ngaahi Kuí” (2:57) ʻa e founga ʻe lava ke tokoni lahi ai hoʻo tuku ha taimi ʻi he Sāpaté ke fai e ngāue hisitōlia fakafāmilí ki ho ʻahó pea mo hoʻo moʻuí. ʻE lava ke maʻu atu e vitioó ni ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

ʻE tāpuekina fēfē hoku fāmilí ʻi hono fakaʻapaʻapaʻi e ʻaho Sāpaté?

ʻOku vahevahe ʻe he vitiō “Founga Kuo Mau Liliu Ai— Fāmili Saisopa mo e ‘Aho Sāpate” (5:03), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org, ha aʻusia ʻo ha fāmili naʻe liliu ʻenau moʻui femoʻuekiná ʻaki hono tali e ongoongoleleí mo fakaʻapaʻapaʻi e Sāpaté.

ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Te ke lava fēfē ʻo teuteu ki he ʻaho Sāpaté?

ʻE ala ʻaonga ki he kau akó ʻenau fefanongoʻaki ki he ngaahi fakakaukau ʻa e niʻihi kehé fekauʻaki mo e founga ke teuteu ai ki he Sāpaté he lolotonga ʻo e uiké. Fakakaukau ke fehuʻi ange ki he kalasí, “Ko e hā ha meʻa kuó ke ʻiloʻi ko ha teuteu ʻaonga lolotonga e uiké ke ngaohi ʻa e Sāpaté ke hoko ko ha tāpuaki lahi ange?”

Paaki